Δεκαεπτά τρίτες χώρες που αποτελούν παραδείσους φοροαποφυγής απέμειναν στη «μαύρη λίστα» που ενέκρινε το Συμβούλιο των Υπουργών Οικονομικών της ΕΕ στις Βρυξέλλες.
Στο πλαίσιο του ECOFIN, εγκρίθηκαν ακόμη δύο λίστες, μία «γκρίζα» με 47 χώρες που ναι μεν υπήρξαν φορολογικοί παράδεισοι αλλά συμφώνησαν να αλλάξουν τη νομοθεσία τους στα ευρωπαϊκά πρότυπα προκειμένου να μην μπουν στη μαύρη λίστα. Ακόμη ένας κατάλογος 8 χωρών που έχουν πληγεί από τυφώνες θα επανεξεταστούν τον Φεβρουάριο του 2018.
Χώρες όπως η Μογγολία, η Νότια Κορέα, το Γκουάμ, το Μπαχρέιν και τα νησιά Σαμόα βρίσκονται στη «μαύρη» λίστα. Η Τουρκία εντάχθηκε τελικά στην «γκρίζα» λίστα, για θέματα διαφάνειας. Αρκετές χώρες των Βαλκανίων, όπως η Σερβία επίσης. «Δεν είναι κλειστή λίστα, μπορεί να αλλάξει», διαβεβαίωσε ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντρομπρόφσκις.
Την ικανοποίησή του, αλλά και την… ένστασή του εξέφρασε ο Επίτροπος Μοσκοβισί.
«Ως ευρωπαίος πολίτης, συμμερίζομαι τις προσδοκίες εκείνων που ήλπιζαν περισσότερα. Τους λέω, ας πάρουμε αυτή τη λίστα για αυτό που είναι: ένα πρώτο βήμα. Και ας συνεχίσουμε να ασκούμε την πίεση μαζί, στα κράτη μέλη και στις τρίτες χώρες», είπε με νόημα ο Γάλλος Επίτροπος, επισημαίνοντας πάντως ότι «η Ευρώπη έκανε ένα σημαντικό βήμα».
Πιο αναλυτικά, ο Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων δήλωσε: «Οι υπουργοί οικονομικών της ΕΕ ενέκριναν τελικά τον πρώτο ευρωπαϊκό κατάλογο των φορολογικών παραδείσων. Αυτό είναι ένα σημαντικό ορόσημο για μένα μετά από δύο χρόνια αγώνα. Ο κύριος “μαύρος κατάλογος” περιλαμβάνει 17 τρίτες χώρες, οι δεσμεύσεις των οποίων παραμένουν ανεπαρκείς παρά το 10μηνο διάλογο. Ο λεγόμενος “γκρίζος κατάλογος” δεσμεύσεων περιλαμβάνει 47 τρίτες χώρες οι οποίες ανέλαβαν την υποχρέωση να αλλάξουν τη φορολογική τους νομοθεσία υπό την πίεση της Ευρώπης. Τέλος, οι περιπτώσεις 8 χωρών που πλήττονται από τυφώνες θα αξιολογηθούν τον ερχόμενο Φεβρουάριο». Όπως σχολίασε, «αυτός ο κατάλογος αποτελεί σημαντική πρόοδο. Η ίδια η ύπαρξή του αποτελεί σημαντικό βήμα προς τα εμπρός. Ωστόσο, επειδή είναι ο πρώτος κατάλογος της ΕΕ, παραμένει ανεπαρκής απάντηση στην κλίμακα φοροδιαφυγής παγκοσμίως».
Και συνεχίζει, ο Επίτροπος: «Καλώ τους Υπουργούς Οικονομικών να αποφύγουν οποιαδήποτε αφέλεια όσον αφορά τις δεσμεύσεις. Οι χώρες που έχουν αναλάβει δεσμεύσεις πρέπει να αλλάξουν το φορολογικό τους νόμο το συντομότερο δυνατό. Καλώ επίσης τους υπουργούς να συμφωνήσουν γρήγορα για αποτρεπτικές εθνικές κυρώσεις. Πρέπει να κάνουμε ό, τι μπορούμε για να συνεχίσουμε να ασκούμε πίεση σε όλες αυτές τις χώρες. Δεν πρέπει να δεχόμαστε τον αθέμιτο φορολογικό ανταγωνισμό και την αδιαφάνεια. Η δημοσίευση του καταλόγου και των δεσμεύσεων αποτελεί μια πρώτη νίκη για διαφάνεια. Έχω ωθήσει προς αυτή την κατεύθυνση και χαιρετίζω αυτό το αποτέλεσμα. Η κοινή γνώμη, τα εθνικά κοινοβούλια, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι ΜΚΟ και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης θα είναι σε θέση να κρίνουν τη διαδικασία, τα ονόματα που αναφέρονται και τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν».
«Η Ευρώπη έχει κάνει ένα βήμα μπροστά, αλλά η καταπολέμηση των φορολογικών παραδείσων πρέπει να συνεχιστεί αμείωτη. Προς τούτο, αναμένω από τα κράτη μέλη να καθορίσουν ένα ακριβές χρονοδιάγραμμα: σε τρεις μήνες, θα πρέπει να εξετάσουμε την κατάσταση των χωρών που επλήγησαν από τυφώνες. Σε έξι μήνες, θα πρέπει να επανεξετάσουμε όλες τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί. Οι φορολογικοί παράδεισοι δεν πρέπει να γλιστρήσουν από την οθόνη ραντάρ της Ευρώπης. Οι χώρες που δεν βρίσκονται στη μαύρη λίστα θα απομακρυνθούν πλήρως από το άγκιστρο μόλις εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις τους», επισημαίνει.
[irp posts=”163346″ name=”Eurogroup: Εγκρίθηκε η τεχνική συμφωνία”]
Ο κατάλογος συντάσσεται τα τελευταία δύο χρόνια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά συναντούσε έντονες αντιδράσεις από κράτη-μέλη της ΕΕ που διαθέτουν ευνοϊκά φορολογικά συστήματα. Μέχρι σήμερα, υπάρχει μόνο η λίστα του ΟΟΣΑ, στην οποία περιλαμβάνεται μόνο η Δημοκρατία Τρινιντάντ και Τομπάγκο, μια νησιωτική χώρα στη νότια Καραϊβική Θάλασσα.
Όπως ο Γάλλος Υπουργός Οικονομικών Μπρουνό Λεμέρ που ζήτησε τον «μαύρο» κατάλογο, περισσότερη διαφάνεια για τους μεσάζοντες, αλλά και κυρώσεις σε βάρος των κρατών που επιτρέπουν τέτοια συστήματα. «Υπάρχουν υποχρεώσεις συνεργασίας, ανταλλαγής πληροφοριών και διαφάνειας, αλλά τα κράτη πρέπει να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους. Και αν δεν τις τηρήσουν, πρέπει να επιβάλουμε κυρώσεις σε αυτά τα κράτη. Για παράδειγμα, σκεφτόμαστε το ενδεχόμενο μείωσης της οικονομικής στήριξης που παρέχουν διεθνείς θεσμοί όπως το ΔΝΤ ή η Παγκόσμια Τράπεζα σε αυτά τα κράτη (π.χ. χρηματοδότηση projects) που δεν παρέχουν τις απαραίτητες πληροφορίες για τη φοροαποφυγή», είχε πει.
Στην πράξη, το θέμα των κυρώσεων δεν είναι ακόμη και τόσο ώριμο. Όπως αποκαλύφθηκε από τα Paradise Papers, η φοροαποφυγή είναι νόμιμη ή τουλάχιστον νομότυπη. Κι όταν μόνο η κατάρτιση και η έγκριση μιας λίστας εκτός ΕΕ προκαλεί τέτοιες προστριβές μεταξύ ευρωπαϊκών μελών, τότε καταλαβαίνει κανείς ότι οι κυρώσεις θα φέρουν τεράστιες ρήξεις…
Οι 17 στη μαύρη λίστα είναι οι εξής: Nότια Κορέα, Παναμάς, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Μπαρμπείντος, Γρενάδα, Μακάο, Νήσοι Μάρσαλ, Παλάου, Αγία Λουκία, Μπαχρέιν, Γκουάμ, Σαμόα, Aμερικανική Σαμόα, Ναμίμπια, Τρινιντάντ και Τομπάγκο, Τυνησία και Μογγολία
Οι 47 χώρες που μπαίνουν στη «γκρίζα λίστα» είναι οι εξής: Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Μποτσουάνα, Πράσινο Ακρωτήρι, Νησιά Κειμάν, Νησιά Κουκ, Κουρασάο, Νησιά Φερόε, Φίτζι, ΠΓΔΜ, Γρλοιλανδία, Γκουέρνσει, Χονγκ Κόνγκ, Νησος Μαν, Τζέρσει, Τζαμάϊκα, Ιορδανία, Νήσος Λαμπουάν, Λιχνεστάϊν, Μαλαισία, Μαλδίβες, Άγιος Μαυρίκιος, Μαυροβούνιο, Μαρόκο, Νάουρου, Νεα Καληδονία, Νίου, Ομάν, Περού, Κατάρ, Αγιος Βικέντιος-Γρεναδίνη, Άγιος Μαρίνος, Σερβία, Σευχέλλες, Σουαζιλάνδη, Ελβετία, Ταϊλάνδη, Τουρκία, Ουρουγουάη, Βανουάτου, Βιετνάμ, Αλβανία, Ανδόρα, Αρμενία, Αρούμπα, Μπελίζ, Βερμούδες.