Ουκρανία: Η Ρωσία φαίνεται να έχει καταστήσει σαφές ότι είναι ανοιχτή στις διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία, αλλά ξεκαθαρίζει ταυτόχρονα ότι δεν αποδέχεται την προοπτική μιας ανακωχής στις υπάρχουσες πρώτες γραμμές του πολέμου.
Του Παντελή Χαριτάκη
Η δήλωση αυτή έγινε από τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, μετά από πληροφορίες του Reuters που ανέφεραν ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν ενδέχεται να είναι έτοιμος να συζητήσει την επίλυση της σύγκρουσης με τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ. Ωστόσο, ο Πεσκόφ τόνισε ότι η Ρωσία δεν θα αποδεχτεί την αναστολή των εχθροπραξιών στις περιοχές όπου συνεχίζονται οι μάχες, δηλώνοντας ότι κάτι τέτοιο θα σήμαινε απλώς μια «παγωμένη» σύγκρουση, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια ασταθή και επικίνδυνη κατάσταση.
Η στάση της Ρωσίας και το πλαίσιο των διαπραγματεύσεων
Η στάση της Ρωσίας είναι σαφής και σταθερή ως προς την ανάγκη για διαπραγματεύσεις, αλλά με συγκεκριμένους όρους. Σύμφωνα με τον Πεσκόφ, το Κρεμλίνο είναι πρόθυμο να συζητήσει μια ενδεχόμενη συμφωνία με τον Ντόναλντ Τραμπ, εφόσον αυτή συνάδει με τα συμφέροντα της Ρωσίας και με την «πραγματικότητα» που υπάρχει στο πεδίο. Η Ρωσία, όπως φαίνεται, είναι ανοιχτή στη συζήτηση για την κατάπαυση των εχθροπραξιών, αλλά όχι στις τρέχουσες γραμμές του μετώπου. Ουσιαστικά, το Κρεμλίνο δεν επιθυμεί να συμφωνήσει σε μια συμφωνία που θα επικυρώνει τα εδάφη που έχουν καταληφθεί από τον ουκρανικό στρατό.
Αυτό δείχνει την αποφασιστικότητα της Ρωσίας να διατηρήσει και να προστατεύσει τα κεκτημένα της εδάφη, κυρίως τις τέσσερις ανατολικές περιοχές της Ουκρανίας – Ντόνετσκ, Λουγκάνσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα, που η Μόσχα θεωρεί δικά της. Αυτές οι περιοχές, που αποτελούν στρατηγικούς στόχους της Ρωσίας, έχουν ήδη περιληφθεί στη ρωσική επικράτεια, παρά το γεγονός ότι το Κίεβο και η Δύση δεν αναγνωρίζουν την προσάρτησή τους.
Η Ρωσία φέρεται να μην επιθυμεί να κάνει παραχωρήσεις σε ό,τι αφορά την εδαφική ακεραιότητα των περιοχών αυτών, ενώ το Κρεμλίνο είναι έτοιμο να συνεχίσει τον πόλεμο εάν οι διαπραγματεύσεις δεν οδηγήσουν σε μια συμφωνία που να είναι σύμφωνη με τα στρατηγικά της συμφέροντα.
Η αντιπαράθεση με τη Δύση και τις ΗΠΑ
Η δήλωση του Πεσκόφ αντανακλά τη συνεχιζόμενη ένταση μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης, κυρίως με τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες συνεχίζουν να στηρίζουν την Ουκρανία τόσο με στρατιωτική όσο και με οικονομική βοήθεια. Παρά τις συνεχείς προειδοποιήσεις από τη Ρωσία για τους κινδύνους μιας περαιτέρω κλιμάκωσης, η Δύση φαίνεται να διατηρεί τη θέση της υπέρ της Ουκρανίας, χωρίς να δείχνει διατεθειμένη να επανεξετάσει τη στρατηγική της.
Η πρόσφατη αποστολή προηγμένων όπλων, όπως τα ATACMS και τα ναρκικά συστήματα κατά του προσωπικού στην Ουκρανία, έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από τη Ρωσία, η οποία θεωρεί αυτές τις ενέργειες ως άμεση κλιμάκωση της σύγκρουσης. Η Μόσχα τονίζει ότι τέτοιες ενέργειες από τη Δύση δεν οδηγούν σε σταθερότητα στην περιοχή, αλλά αντίθετα ενδέχεται να αναζωπυρώσουν τις μάχες, καθιστώντας πιο δύσκολη τη διαδικασία διαπραγμάτευσης.
Ο Πούτιν έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι η Ρωσία δεν θα δεχτεί μια συμφωνία που δεν θα διασφαλίζει τα στρατηγικά της συμφέροντα, με την ουδετερότητα της Ουκρανίας και την παύση των επιθέσεων από τον ουκρανικό στρατό να αποτελούν βασικούς όρους. Η Μόσχα επιμένει ότι η Ουκρανία δεν πρέπει να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, καθώς αυτό θα δημιουργούσε μια απειλή για την ίδια την ασφάλειά της.
Ο ρόλος του Ντόναλντ Τραμπ
Ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος είναι ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, έχει δείξει ενδιαφέρον για την επίλυση της σύγκρουσης στην Ουκρανία, χωρίς ωστόσο να προχωρήσει σε σαφείς δεσμεύσεις σχετικά με τις πολιτικές του προθέσεις. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, ο Τραμπ είχε υποσχεθεί να προσπαθήσει να τερματίσει τον πόλεμο, εστιάζοντας σε διαπραγματεύσεις και αποφεύγοντας περαιτέρω στρατιωτική εμπλοκή των ΗΠΑ. Ωστόσο, οι ενέργειες της κυβέρνησης Μπάιντεν, όπως η αποστολή όπλων στην Ουκρανία και οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας, έχουν δημιουργήσει μια τεταμένη σχέση με τη Ρωσία, και η νέα αμερικανική κυβέρνηση θα αντιμετωπίσει δύσκολες προκλήσεις στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής.
Η στάση του Τραμπ απέναντι στη Ρωσία είναι ένας κρίσιμος παράγοντας, καθώς οι διαπραγματεύσεις για μια ειρηνική λύση θα πρέπει να λάβουν υπόψη τις απαιτήσεις και τις ανησυχίες της Ρωσίας, ενώ ταυτόχρονα να εξασφαλίσουν την υποστήριξη της Ουκρανίας και των δυτικών συμμάχων.
Η συνέχιση της σύγκρουσης και οι κίνδυνοι
Η Ρωσία, παρά την πρόθεση για διαπραγματεύσεις, δεν δείχνει να προτίθεται να υποχωρήσει από τις στρατηγικές της θέσεις. Εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία, οι μάχες θα συνεχιστούν με ένταση, με τη Ρωσία να συνεχίζει τις επιθέσεις και την Ουκρανία να προσπαθεί να ανακτήσει τα εδάφη της.