Ο Πρέσβης μιλάει για τα θλιβερά γεγονότα που σημειώθηκαν στην πόλη Χοτζαλί
Κ. Πρέσβη, συμπληρώθηκαν 23 χρόνια από τα τραγικά γεγονότα που σημειώθηκαν στην πόλη Χοτζαλί, στις 26 Φεβρουαρίου 1992. Παρακαλώ, πείτε μας γι’ αυτή την τραγωδία.
Κάθε χρόνο, στις 26 Φεβρουαρίου, στο Αζερμπαϊτζάν τιμάται η μνήμη των θυμάτων της γενοκτονίας του Χοτζαλί. Η τραγωδία της πόλης Χοτζαλί αποτελεί ένα από τα πιο τραγικά κεφάλαια της σύγχρονης ιστορίας του Αζερμπαϊτζάν. Πριν από 23 χρόνια, τη νύχτα μεταξύ της 25ης και 26ης Φεβρουαρίου 1992, οι ένοπλες δυνάμεις της Αρμενίας, με την υποστήριξη των ενόπλων δυνάμεων και του βαρύ οπλισμού του 366ου Μηχανοκίνητου Συντάγματος Πεζικού του Σοβιετικού στρατού, στρατοπεδευμένων στο Ναγκόρνο – Καραμπάχ, που έπρεπε να παίζει το ρόλο του εγγυητή της ειρήνης και της ασφάλειας στην εν λόγω περιοχή, επιτέθηκαν στην πόλη Χοτζαλί, που είχε γύρω στα 7000 κατοίκους, και διέπραξαν μαζικά εγκλήματα κατά των αμάχων της πόλης. Κατά την προσπάθειά των κατοίκων να εγκαταλείψουν την πόλη για να σωθούν, δέχτηκαν πυρά από αρμενικές δυνάμεις.
Ως αποτέλεσμα, 613 άτομα σκοτώθηκαν βίαια, μεταξύ τους 106 γυναίκες, 63 παιδιά και 70 ηλικιωμένοι. 8 ολόκληρες οικογένειες εξοντώθηκαν ολοσχερώς. 487 άτομα τραυματίστηκαν σοβαρά, συμπεριλαμβανομένων 76 παιδιών, 1.275 πιάστηκαν αιχμάλωτοι, από τους οποίους τα 150 άτομα εξακολουθούν να αγνοούνται.
Πρόκειται για μαζική δολοφονία αθώων ανθρώπων με μόνο κριτήριο την εθνικότητα τους, για αυτό εμπίπτει στον ορισμό της γενοκτονίας. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι τα αρμενικά στρατεύματα έχουν διαπράξει τρομερά και πραγματικά βάρβαρα εγκλήματα ακόμη και κατά των πτωμάτων των αμάχων. Πολλά πτώματα, περιλαμβανομένων των πτωμάτων των γυναικών και των παιδιών, βρέθηκαν με πολλαπλές μαχαιριές, ορισμένα είχαν αποτεφρωθεί. Όλα αυτά φαίνονται καθαρά στις φωτογραφίες, οι οποίες έχουν αναρτηθεί στον ιστότοπο www.justiceforkhojali.org.
2. Υπήρχε κάποια διεθνής νομική εκτίμηση για τα τραγικά γεγονότα του Χοτζαλί;
Πρώτα απ ‘όλα, θα ήθελα να σημειώσω ότι, δεδομένης της μεγάλης κλίμακας και της φύσης των εγκλημάτων που διαπράχθηκαν σε βάρος των άμαχων κατοίκων του Αζερμπαϊτζάν στην πόλη Χοτζαλί, οι πράξεις αυτές εμπίπτουν στον ορισμό των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας. Πάρα πολλά διεθνή νομικά κείμενα παρέχουν τη βάση για το χαρακτηρισμό αυτών των τραγικών γεγονότων ως “γενοκτονία”. Μεταξύ των κειμένων αυτών είναι η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την Πρόληψη και Καταστολή του Εγκλήματος της Γενοκτονίας, η Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η Διακήρυξη για την Προστασία των Γυναικών και των Παιδιών σε Καταστάσεις Έκτακτης Ανάγκης.
Λαμβάνοντας υπόψη τις περιστάσεις αυτές, την περίοδο 2010-2014 τα Κοινοβούλια μιας σειράς χωρών – του Περού, του Μεξικού, της Κολομβίας, της Ονδούρας, του Παναμά, της Σερβίας, της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, της Τσεχικής Δημοκρατίας, της Ρουμανίας, του Πακιστάν και της Ιορδανίας καταδίκασαν το γεγονός ως πράξη γενοκτονίας. 15 Πολιτείες των ΗΠΑ, μεταξύ τους και οι μεγάλες Πολιτείες όπως Νιου Τζέρσεϊ, Νέο Μεξικό, Τέξας, Πενσυλβανία, Καλιφόρνια, Μασαχουσέτη, Ινδιάνα κτλ, το έχουν ήδη αναγνωρίσει ως σφαγή.
Τα αρμενικά στρατιωτικά εγκλήματα έναντι του αζερικού πληθυσμού καταδικάστηκαν και από τους διεθνούς οργανισμούς. Στις 26 Ιανουαρίου 2012 η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης εξέδωσε δήλωση στην οποία καταδικάζει τη γενοκτονία του Χοτζαλί, ενώ καλεί και άλλους διεθνείς οργανισμούς να προχωρήσουν στη νομική αξιολόγηση των γεγονότων αυτών. Επίσης, στις 31 Ιανουαρίου 2012 η Κοινοβουλευτική Ένωση της Οργάνωσης Ισλαμικής Συνεργασίας ενέκρινε Ψήφισμα, στο οποίο καλεί να αναγνωριστούν τα γεγονότα του Χοτζαλί ως γενοκτονία.
Δράττομαι της ευκαιρίας να καλέσω τη νέα Ελληνική Βουλή να μην απέχει από τις Διεθνείς Εκστρατείες καταγγελίας των εγκληματών της Αρμενίας και να δώσει την πολιτική και νομική εκτίμηση των εγκλημάτων του Χοτζαλί .
3. Αρμένιοι αξιωματούχοι αρνούνται την ενοχή τους για τη διάπραξη αυτού του εγκλήματος …
Η άμεση ανάμιξη και ευθύνη των αρμενικών αρχών για το έγκλημα αυτό δεν αποτελεί μυστικό για κανέναν. Όλη η επιχείρηση της κατοχής της πόλης Χοτζαλί και της εξόντωσης των κατοίκων της είχε σχεδιαστεί από τις ένοπλες δυνάμεις της Αρμενίας, οι οποίες μέχρι τότε είχαν ήδη καταλάβει ένα μεγάλο μέρος του Ναγκόρνο – Καραμπάχ. Μεταξύ των ενεργά συμμετεχόντων σε αυτά τα γεγονότα ήταν ο σημερινός Υπουργός Άμυνας Σεϊράν Οχανιάν, ο τότε αξιωματούχος του 366ου Μηχανοκίνητου Συντάγματος Πεζικού. Επίσης, ο σημερινός Πρόεδρος της Αρμενίας Σερζ Σαρκσιάν αναγνώρισε ανοιχτά το ρόλο των Αρμενίων στρατιωτικών στο εν λόγω έγκλημα.
Σε μια συνέντευξη με τον Βρετανό δημοσιογράφο Thomas de Waal, που στη συνέχεια δημοσιεύθηκε σε βιβλίο (Thomas de Waal, “Black Garden: Armenia and Azerbaijan through peace and war” NYU Press, 2003, page 169-172), δήλωσε τα εξής: “Πριν από τα γεγονότα στην πόλη Χοτζαλί, οι Αζέροι πίστευαν ότι μπορούν να αστειεύονται μαζί μας, νόμιζαν ότι οι Αρμένιοι είναι άνθρωποι που δεν θα σήκωναν πότε το χέρι τους κατά του άμαχου πληθυσμού. Όμως καταφέραμε να σπάσουμε το στερεότυπο αυτό”. Μετά από μια τέτοια ομολογία χρειάζεστε και άλλα επιχειρήματα;
Σήμερα, η αρμένικη πλευρά δηλώνει για να αποφύγει τις ευθύνες πως άφησε τον «ανθρωπιστικό διάδρομο» για τους αμάχους. Πράγματι, ο διάδρομος δημιουργήθηκε, όμως με μοναδικό σκοπό να δολοφονηθούν άγρια οι άμαχοι πολίτες που βρέθηκαν εκεί για να διαφύγουν από την κατεστραμμένη πόλη. Σ’ αυτόν τον διάδρομο «σπάσανε τα στερεότυπα» για τα οποία μιλάει ο Αρμένιος Πρόεδρος.
4. Γνωρίζουμε πως ένας κρίκος της διεθνούς εκστρατείας για την αναγνώριση των γεγονότων του Χοτζαλί ως γενοκτονίας είναι και η εκστρατεία “Justice for Khojaly”. Πείτε μας λίγα λόγια για την εκστρατεία αυτή.
Η εκστρατεία “Δικαιοσύνη για το Χοτζαλί” (“Justice for Khojaly”) διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη διαδικασία διεθνούς αναγνώρισης της τραγωδίας του Χοτζαλί ως γενοκτονίας. Η εκστρατεία ξεκίνησε τον Μάιο του 2008 με την πρωτοβουλία της Αντιπρόεδρου του Ιδρύματος Γκαϊντάρ Αλίγιεφ κα. Λεϊλά Αλίγιεβα με σκοπό την ενημέρωση της παγκόσμιας κοινότητας για την αλήθεια σχετικά με την τραγωδία του Χοτζαλί και για να πετύχει την πολιτική και νομική εκτίμηση εκείνων των γεγονότων από τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των χωρών του κόσμου.
Επιπλέον, προκειμένου να επιτευχθεί μια ταχεία και ειρηνική επίλυση της σύγκρουσης, η εκστρατεία στοχεύει στην ενημέρωση για την αιτία της τραγωδίας -την αρμενική επιθετικότητα κατά του Αζερμπαϊτζάν-ως αποτέλεσμα της οποίας καταλήφθηκε σχεδόν 20% του εδάφους της χώρας μας. Μέχρι σήμερα η συγκεκριμένη εκστρατεία έχει πραγματοποιηθεί με επιτυχία σε περισσότερες από 30 χώρες του κόσμου, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, με τη συμμετοχή πάνω από 100 000 ατόμων και 100 εθνικών οργανώσεων.
5. Γιατί είναι τόσο σημαντικό για σας να υπάρχει μια πολιτική και νομική αξιολόγηση αυτής της τραγωδίας;
Η Διεθνής Εκστρατεία για την καταγγελία των εγκλημάτων των αρμενικών στρατιωτικών δυνάμεων έχει μεγάλη σημασία και για τη μνήμη όλων των σκοτωμένων και άγρια βασανισμένων πολιτών του Αζερμπαϊτζάν. Είναι σημαντική για όλους τους λαούς του κόσμου. Η τραγωδία του Χοτζαλί συνέβη επειδή όλα τα προηγούμενα εγκλήματα πολέμου της Αρμενίας, της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας της, εναντίον του λαού του Αζερμπαϊτζάν, έμειναν ατιμώρητα, μεταξύ τους:
• η γενοκτονία του 1918, όταν από την τρομοκρατία των αρμενικών ένοπλων ομάδων στο Μπακού και σε άλλες περιοχές της ανεξάρτητης Αζερικής Δημοκρατίας (η Πρώτη Δημοκρατία, 1918 – 1920) σκοτώθηκαν περισσότεροι από 30.000 άμαχοι πολίτες,
• εθνοκάθαρση και μαζικές σφαγές των Αζέρων στην επικράτεια της Αρμενίας το 1918 – 1921,
• η απέλαση 150.000 Αζέρων από την Αρμενία το 1948 – 1953 (με την υποστήριξη της κεντρικής ηγεσίας της Σοβιετικής Ένωσης), κατά τη διάρκεια της οποίας πέθαναν χιλιάδες οικογένειες,
• η απέλαση από την Αρμενία το 1987-1988 περίπου 250.000 Αζέρων από τα εδάφη που ιστορικά τους ανήκουν.
Οι Αρμένιοι στρατιωτικοί και πολιτικοί δεν έχουν τιμωρηθεί ποτέ για τα εν λόγω εγκλήματα και έτσι απέκτησαν την αίσθηση της απόλυτης ατιμωρησίας. Έτσι, διέπραξαν το Χοτζαλί και όπως έχω υποδείξει παραπάνω, ο Αρμένιος Πρόεδρος ακόμη και καυχήθηκε ανοιχτά για τα εγκλήματά που διαπράχτηκαν στο Χοτζαλί. Εν τούτοις, απαντώντας στην ερώτηση σας, θέλω να σημειώσω ότι μια τέτοια αξιολόγηση είναι πολύ σημαντική ώστε τέτοια εγκλήματα να μη μένουνε ποτέ ατιμώρητα, ώστε να μην υπάρξουν ξανά τραγωδίες όπως αυτή του Χοτζαλί.
6. Αναφέρατε τα γεγονότα των αρχών του 20ου αιώνα. Τελικά τι βρίσκεται στη βάση της διαμάχης αυτής μεταξύ των δύο γειτονικών λαών;
Στη βάση του προβλήματος βρίσκεται ο αρμενικός εθνικο-σωβινισμός, ο οποίος σήμερα – όπως και το 1918 – αποτελεί την επίσημη ιδεολογία του αρμενικού κράτους. Μέσα στην Αρμενία, η ιδεολογία αυτή οδήγησε στη δημιουργία μιας ατμόσφαιρας μισαλλοδοξίας έναντι άλλων πολιτισμών και εθνικών ομάδων, στη δημιουργία ενός εθνικά καθαρού κράτους μέσω τρομοκρατίας, γενοκτονίας και απελάσεων μη αρμένικου πληθυσμού. Ενώ η εξωτερική εκδήλωση του είναι οι εδαφικές διεκδικήσεις σε βάρος σχεδόν όλων των γειτονικών κρατών και η ένοπλη επίθεση εναντίον του Αζερμπαϊτζάν.
Όπως σημείωσα παραπάνω, η γενοκτονία των Αζέρων ξεκίνησε από τις πρώτες ημέρες της δημιουργίας της Αρμενικής Δημοκρατίας το 1918. Προφανώς, τις αρμενικές αρχές δεν ικανοποιούσε το γεγονός ότι οι Αζέροι αποτελούσαν πάνω από το 30% του πληθυσμού της Αρμενίας. Οι εγκληματικές τους πράξεις είχαν τόσο προκλητικό χαρακτήρα που έφεραν απέχθεια ακόμη και στους σύμμαχους τους, κυρίως στις ΗΠΑ, που ήταν από τους κύριους υποστηρικτές των Αρμενίων κατά την περίοδο αυτή, προσφέροντας τους διπλωματική, πολιτική και οικονομική υποστήριξη.
Αυτά, για παράδειγμα, σημείωνε ο Ύπατος Αρμοστής των ΗΠΑ στον Καύκασο και ο πρώτος Πρέσβης των ΗΠΑ στην Τουρκία, ο Μαρκ Μπρίστολ, σε επιστολή του προς το Κογκρέσο των ΗΠΑ από τις 28 Μαρτίου 1921 την παραμονή της συζήτησης του αρμένικου ζητήματος από την Γερουσία:
«… Για όσο διάστημα στην εξουσία βρισκόταν οι Ντασνάκ (το κυβερνών κόμμα της Αρμενίας το 1918-1921 – σημ. του Πρέσβη R. M.), έκαναν τα πάντα για να πραγματοποιήσουν τις επιθέσεις τους κατά των Κούρδων, των Τούρκων και των Αζέρων, διαπράττοντας βίαια εγκλήματα εις βάρος των μουσουλμάνων, μη δίνοντας την παραμικρή ευκαιρία εκπροσώπησης στους Molokans (μια ειδική θρησκευτική-εθνική ομάδα Ρώσων – σημ. του Πρέσβη R. M.), που αντιπροσώπευαν ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού της Καυκάσιας Αρμενίας… σκοτώνοντας τους μουσουλμάνους, λεηλατώντας και καταστρέφοντας τα σπίτια τους… και τελικά διαπράττοντας τις επιθέσεις κατά των Τούρκων, γεγονός που προκάλεσε τα αντίποινα από την πλευρά των τελευταίων, και τότε οι Αρμένιοι άφησαν τα πάντα πίσω τους και τράπηκαν σε φυγή, κκαι δεν σταμάτησαν ούτε για να προστατέψουν τις γυναίκες και τα παιδιά τους.
Οι δράσεις του αρμενικού στρατού στο Καρς προκάλεσαν απέχθεια στους Αμερικανούς… (αναφέρεται η σφαγή χιλιάδων άμαχων μουσουλμάνων κατοίκων της πόλης – σημ. του Πρέσβη R. M.).
…Κατά τα τελευταία δύο χρόνια, οι Αρμένιοι στο ρώσικο Καύκασο έχουν δείξει απόλυτη ανικανότητα για να κυβερνήσουν τον εαυτό τους και ιδιαίτερη ανικανότητα να κυβερνάνε ή να χειρίζονται τις εθνικές μειονότητες που βρίσκονται υπό την εξουσία τους.
Για περισσότερο από δύο χρόνια που βρίσκομαι εδώ, στην Κωνσταντινούπολη, είχα την ευκαιρία να συναντηθώ σχεδόν με όλους τους Αμερικάνους που έχουν επισκεφτεί τον Καύκασο, και νομίζω πως έχω δίκαιο υποστηρίζοντας πως δεν έχω γνωρίσει κανέναν που θα έχει διαπιστώσει τουλάχιστον κάποια ικανότητα των Αρμενίων να κυβερνούν τον τόπο τους, ενώ οι περισσότεροι από τους Αμερικάνους που είχαν δουλέψει με τους Αρμένιους φεύγουν με απέχθεια.
Δεν πιστεύω πως οι Αρμένιοι μπορούν να κυβερνούν τον εαυτό τους και ειδικά δεν πρέπει να τους επιτραπεί να κυβερνούν τα άλλα έθνη και είναι σίγουρο ότι αν κάποιος άλλος λαός σε αυτό το μέρος της γης βρεθεί υπό τους Αρμένιους, θα υποστεί την αρμένικη καταπίεση και τη βία». (Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου, φάκελος “Τα έγγραφά του Μπρίστολ”, κιβώτιο γενικής αλληλογραφίας, №34).
Δυστυχώς, η εν λόγω επιστολή του Αμερικανού Πρέσβη αποδείχθηκε προφητική.
7. Ποια είναι η τρέχουσα κατάσταση σε ό,τι αφορά το θέμα της επίλυσης της σύγκρουσης Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν;
Δυστυχώς, η Αρμενία εμποδίζει την ειρηνευτική διαδικασία και την εφαρμογή των τεσσάρων αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που εγκρίθηκαν το 1993, αγνοεί τα ειρηνευτικά σχέδια των μεσολαβητών και επιδιώκει να εδραιώσει τα αποτελέσματα της επιθετικότητάς της. Υπενθυμίζω ότι τα Ψηφίσματα 822, 853, 874 και 884 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, όσο και το Ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ «Η κατάσταση στα κατεχόμενα εδάφη του Αζερμπαϊτζάν» από την 14η Μαρτίου 2008:
• επιβεβαίωσαν την υποστήριξη της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της, δηλαδή συμπεριλαμβανομένου του Ναγκόρνο-Καραμπάχ,
• κάλεσαν για την άμεση, πλήρη και άνευ όρων απόσυρση των αρμενικών στρατιωτικών δυνάμεων από όλα τα κατεχόμενα εδάφη του Αζερμπαϊτζάν,
• επιβεβαίωσαν το αναφαίρετο δικαίωμα του πληθυσμού που εκδιώχθηκε από τα κατεχόμενα εδάφη του Αζερμπαϊτζάν να επιστρέψει στα σπίτια του.
Σ’ αυτές, και αποκλειστικά σ’ αυτές, τις Αρχές στηρίζεται η διαδικασία διευθέτησης. Το Διεθνές Δίκαιο είναι απολύτως με το μέρος του Αζερμπαϊτζάν και αυτό πρέπει να καταλάβει τόσο η Αρμενία, όσο και η Διασπορά που την υποστηρίζει.
8. Η αρμενική πλευρά επιμένει για την αυτοδιάθεση του Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Ποια είναι η θέση σας στο συγκεκριμένο ζήτημα;
Το ζήτημα του δικαιώματος των λαών στην αυτοδιάθεση έχει γίνει πολύ επίκαιρο στις μέρες μας. Αλλά πρέπει να θυμόμαστε ότι δεν ζούμε σε μια ζούγκλα, όπου τα πάντα λύνονται με τη βία, αλλά σε έναν κόσμο όπου υπάρχουν νόμοι και κανόνες.
Η διασαφήνιση της Αρχής αυτής δίνεται στο Ψήφισμα 2625 της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, που ψηφίστηκε κατά την 25η Σύνοδο στις 24 Οκτώβρη του 1970, στο οποίο σημειώνεται ότι εφαρμογή της Αρχής της αυτοδιάθεσης των λαών «δεν πρέπει να ερμηνεύεται ως αυτή που επιτρέπει ή ενθαρρύνει οποιαδήποτε δράση που μπορεί να οδηγήσει στο μερικό ή ολικό διαμελισμό της εδαφικής ακεραιότητας ή της πολιτικής ενότητας των κυρίαρχων και ανεξάρτητων κρατών…». Και παρακάτω αναφέρεται ότι “κάθε κράτος-μέλος πρέπει να απέχει από οποιαδήποτε δράση που αποσκοπεί στη μερική ή ολική διακοπή της εθνικής ενότητας και της εδαφικής ακεραιότητας του οποιουδήποτε άλλου κράτους”.
Με άλλαλόγια, το Διεθνές Δίκαιο δεν επιτρέπει την χρήση της Αρχής ως δικαιολογία για την παραβίαση της ενότητας και της εδαφικής ακεραιότητας των κυρίαρχων κρατών.
Επιπρόσθετα, η εφαρμογήτης εν λόγω Αρχής είναι ασυμβίβαστη με απελάσεις και εθνοκάθαρση. Σαςυπενθυμίζω πως η Αρμενία επικαλέστηκε την Αρχή αυτή μόνο όταν το 1992-1993 απέλασε από το Ναγκόρνο Καραμπάχ 45.000 Αζέρους, δηλαδή σχεδόν το 24% του πληθυσμού της περιοχής, πραγματοποίησε κατοχή και διέπραξε εθνοκάθαρση στις 7 γύρω περιοχές του Αζερμπαϊτζάν, από τις οποίες απέλασαν 650.000 Αζέρους.
Αυτές οιμαζικές απελάσεις αποτελούν την σαφή ένδειξη του γεγονότος ότι η ίδια η Αρχή του δικαιώματος των λαών στην αυτοδιάθεση είναι μικρού ενδιαφέροντος για την Αρμενία. Ενδιαφέρει την αρμενική πλευρά μόνο για να δικαιολογήσει την επιθετικότητα, την κατοχή, την προσάρτηση και τη δημιουργία ενός εθνικά καθαρού εδάφους. Έτσι είναι λογικό ότι η σύγχρονη Αρμενία είναι το μοναδικό 100% μονοεθνικό κράτος στην ευρύτερη περιοχή, από τον Καύκασο μέχρι τη Μέση Ανατολή!
9. Είναι δυνατόν να επιτευχθεί μια ειρηνική συμφωνία μεταξύ Αζερμπαϊτζάν και Αρμενίας;
Κατά τις συναντήσεις των Προέδρων της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν, που πραγματοποιήθηκαν στις 10 Αυγούστου 2014 στο Σότσι, στις 4 Σεπτεμβρίου στην Ουαλία και στις 27 Οκτωβρίου στο Παρίσι έγινε μια θετική ανταλλαγή απόψεων σχετικά με την επίλυση της σύγκρουσης. Μετά την παρισινή συνάντηση ο Γάλλος Πρόεδρος κάλεσε την Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν να εργαστούν πάνω σε μια μεγάλη ειρηνευτική συμφωνία.
Το Αζερμπαϊτζάν δήλωσε με κάθε αποφασιστικότητα την ετοιμότητά του να εργαστεί πάνω στην ειρηνευτική συμφωνία. Ωστόσο, η Αρμενία, βλέποντας θετικές τάσεις στη διευθέτηση της σύγκρουσης, έχει καταφύγει στην επόμενη πρόκληση. Δέκα ημέρες μετά από την παρισινή συνάντηση άρχισε τις στρατιωτικές ασκήσεις αρμενικού στρατού μεγάλης κλίμακας στα κατεχόμενα εδάφη του Αζερμπαϊτζάν με τη συμμετοχή πάνω από 40 χιλιάδες στρατιωτών, όπως αναγνωρίζει η ίδια η αρμενική πλευρά. Η Αρμενία συνεχίζει και με άλλες προκλητικές ενέργειες, δηλαδή τη συνεχή παραβίαση της κατάπαυσης του πυρός, την εκτέλεση αμάχων κατά μήκος της πρώτης γραμμής και των συνόρων Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν, την αλλαγή της δημογραφικής σύνθεσης των κατεχόμενων εδαφών.
Ως εκ τούτου, πιστεύουμε ότι οι μεσολαβήτριες χώρες, δηλ. οι ΗΠΑ, η Ρωσία και η Γαλλία, θα πρέπει να λάβουν επιτέλους σοβαρά και αποτελεσματικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένης και της υποβολής κυρώσεων στην Αρμενία, ώστε να σταματήσει την προκλητική πολιτική της κατά τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων και να αναγκάσουν το Ερεβάν να αρχίσει να εργάζεται πάνω σε μια ειρηνευτική συμφωνία.
