Συνέντευξη στον Μάνο Χατζηγιάννη
“Ο σύγχρονος Νεοέλληνας έχει γαλουχηθεί μεταπολιτευτικά σε μία νοοτροπία παρατεταμένης εφηβείας”…Η φράση αυτή του Ανδρέα Κοντόπουλου απηχεί την ωμή πραγματικότητα της πολιτικοκοινωνικής ζωής του τόπου από την μεταπολίτευση έως σήμερα. Ο ταλαντούχος ηθοποιός, γνωστός στο ευρύ κοινό και από τις συμμετοχές του σε επιτυχημένες τηλεοπτικές σειρές και κινηματογραφικές παραγωγές, φέτος μαζί με μια ομάδα νέων ερμηνευτών δίνουν μια γροθιά στο θεατρικό κατεστημένο της Αθήνας με την παράσταση “ο Μαδαφάκας με το καπέλο”του Στίβεν Άντλι Γκίρκις.. Μέσα από ένα κείμενο καλά δουλεμένο η κωμωδία παίρνει άλλη μορφή και μετατρέπεται σε ερέθισμα για προβληματισμό.
Ο Ανδρέας Κοντόπουλος, κλασσικός εκπρόσωπος της νέας γενιάς σπουδαίων ηθοποιών, δεν μασάει τα λόγια του. Μιλάει στο ΤΗΛΕΓΡΑΦΗΜΑ (tilegrafima.gr) για το θέμα που προέκυψε μετά το θάνατο του Μηνά Χατζησάββα, για το μεταναστευτικό, αλλά και για τις αγκυλώσεις της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας που δεν οφείλονται ασφαλώς στο…ελαττωματικό γενετικό κύτταρό της.
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη:
-Παράσταση έκπληξη “ο Μαδαφάκας με το καπέλο” για το φετινό θεατρικό χειμώνα όχι μόνο για την πολύ καλοστημένη δουλειά σας, αλλά και για τις ωμές αλήθειες στα νοήματά της σε μια εποχή που οι αλήθειες σπανίζουν ή εμφανίζονται συγκεκαλυμμένες. Αλήθεια Ανδρέα, ο “Μαδαφάκας” μπορεί να είναι ο σύγχρονος Νεοέλληνας που αναζητά εχθρούς, που για όλα του φταίνε οι άλλοι και που εν τέλει μοιράζει ευθύνες με αποτέλεσμα να μην μένουν για τον ίδιο;
Στην παράσταση ο κεντρικός ήρωας διανύει μία πορεία ενηλικίωσης. Καλείται να επαναπροσδιορίσει την πραγματικότητα και τον εαυτό του μέσα σε αυτήν, να αποδεχτεί και να αναλάβει ευθύνες, να κάνει επιλογές Η περίπτωση του σχετίζεται τρόπον τινά με τον σύγχρονο Νεοέλληνα που έχει γαλουχηθεί μεταπολιτευτικά σε μία νοοτροπία παρατεταμένης εφηβείας. Η ασύδοτη δανειοληψία, το πλαστικό χρήμα και ο νεοπλουτισμός, που ξεκίνησε από το κράτος και πέρασε ακολούθως στην κοινωνία, μαρτυρά μία ανεύθυνη στάση που προϋποθέτει αορίστως, ως ασφαλιστική δικλίδα, τον “πανταχού παρών” κηδεμόνα ο οποίος ότι και να συμβεί θα έρθει στο τέλος να καθαρίσει τη μπουγάδα.
-Στην παράσταση υποδύεσαι το ρόλο ενός όχι και τόσο συνειδητοποιημένου ομοφυλόφιλου. Αυτό το “ναι μεν αλλά” πιστεύεις πως εκφράζει και τη σύγχρονη ελληνική κοινωνία στο θέμα των ομόφυλων ζευγαριών; Ποια η άποψη σου για το σύμφωνο συμβίωσης μετά και όσα επακολούθησαν του θανάτου ενός συναδέλφου σου, του Μηνά Χατζησάββα;
Γενικά βρίσκω τα επικαιρικά διλήμματα ανούσια και βαρετά θορυβώδη και φροντίζω να κρατώ απόσταση από τις περιρρέουσες τάσεις. Αντιλαμβάνομαι την ζωτική μας ανάγκη περί ανήκειν, τον υπαρξιακό εφησυχασμό που μας προσφέρει το να συναντιόμαστε σε ευρείες ομοφωνίες, να νιώθουμε σπίτι μας ένα Ναι ή ένα Όχι. Όλοι λίγο ή πολύ μπορούμε να διακρίνουμε το καλό από το κακό, την δικαιοσύνη από την αδικία, την χαρά από την φρίκη. Το δύσκολο όμως τελικά δεν είναι να απαντάς, αλλά να μη σταματάς να ρωτάς. Κάπως έτσι ίσως να υπεισέρχεται κανείς στην συνθέτη πραγματικότητα των ζητημάτων. Ως προς το σύμφωνο συμβίωσης θεωρώ τον όποιο διάλογο περιττό. Είναι ένα αυτονόητο ανθρώπινο δικαίωμα και κάθε επιχείρημα περί του αντιθέτου μοιραία ηχεί παράφωνα σκοταδιστικό και γραφικό.
-Στην Ελλάδα της “πρώτη φορά Αριστερά” ο πολιτισμός και συγκεκριμένα το θέατρο έχουν χώρο να σπείρουν καλώς νοούμενο προβληματισμό και να θερίσουν συνειδητοποιημένα άτομα ή όλα τα σκιάζει φοβέρα και τα πλακώνει η σκλαβιά της αποκαλούμενης οικονομικής κρίσης;
Ζούμε σε μία εποχή που τα λάβαρα και οι σημαίες έχουν απογίνει επικοινωνιακά προϊόντα που κυματίζουν κενά περιεχομένου συνεισφέροντας στην ευρύτερη νοηματική σύγχυση και τίποτα άλλο. Το θέατρο την εποχή της κρίσης προφανώς έχει υποβαθμιστεί σημαντικά όπως γενικότερα ο πολιτισμός. Όμως η ποιότητα δεν συναρτάται με την ποσότητα. Θέλω να πω πως την εποχή που φέρεται πλέον ως “η εποχή της ευμάρειας”, δεν θυμάμαι να παράγεται περισσότερη ποιότητα. Θυμάμαι αρκετές φανταχτερές αρπαχτές με κορυφαία όλων τους Ολυμπιακούς αγώνες. Όπως τότε, έτσι και σήμερα, υπάρχουν άτομα και ομάδες που δουλεύουν εμπνευσμένα και παράγουν ενδιαφέροντα πράγματα. Το ότι οι περισσότεροι εξ αυτών βέβαια εξαναγκάζονται να πορεύονται σχεδόν ως χομπίστες είναι μία φριχτή αλήθεια. Απλά περιγράφω την πραγματικότητα, δεν ξέρω τι άλλο να πω… Το μόνο σίγουρο είναι πως όσο η ζωή συνεχίζεται, ο έρωτας και η τέχνη δεν αναστέλλονται.
-Ποια είναι πιστεύεις τα σοβαρότερα προβλήματα της σημερινής Ελλάδας και των παροικούντων εν αυτή; Πέραν των κλασσικών που έχουν να κάνουν με το πορτοφόλι μας…
Οι πολιτικές και κοινωνικές παθογένειες της χώρας δεν είναι αυθύπαρκτες, ούτε οφείλονται σε κάποιο ελαττωματικό γενετικό κύτταρο. Υπάρχει μία ιστορική νοηματική αλληλουχία που οδηγεί στην σημερινή Ελλάδα και στην σημερινή Ελλάδα όλοι, λίγο ή πολύ, γνωρίζουμε στ’ αλήθεια τι συμβαίνει, αφού είτε αμυντικά είτε επιθετικά συμμετέχουμε στην ίδια πραγματικότητα. Χρειάζεται συθέμελη κάθαρση, επανασύσταση του κράτους, των αρχών και των δομών του. Αυτό θα συμβεί είτε μέσα από επίμονη πολιτική βούληση με προσδοκώμενο αποτέλεσμα σε βάθος χρόνου, είτε μέσα από ολική κατάρρευση ή επανάσταση. Από κει και πέρα ο καθένας ας κρίνει τι είναι πιο ανώδυνο, ρεαλιστικό και αποτελεσματικό.
-Ζεις στο κέντρο της Αθήνας και κατά συνέπειαν έρχεσαι σε σχεδόν καθημερινή βάση σε επαφή με αλλοδαπούς οικονομικούς μετανάστες. Αυτήν την περίοδο που το μεταναστευτικό ζήτημα κορυφώνεται όχι μόνο πανελλαδικώς αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, πιστεύεις μπορεί να υπάρξει ομαλή και ειρηνική συνύπαρξη ή το θέμα επί μονίμου βάσεως θα τρέφει το λεγόμενο αβγό του φιδιού;
Σε κάθε περίπτωση αναγνωρίζω τον όρο πρόσφυγες για όλους αυτούς τους ανθρώπους που είτε για λόγους πολιτικούς, είτε οικονομικούς, εξαναγκάζονται να προσφύγουν στις δυτικές χώρες. Η αιτία βρίσκεται ξεκάθαρα στον ηγεμονικό ρόλο που παίζουν διαχρονικά οι μεγάλες δυνάμεις σε όλες αυτές τις περιοχές του κόσμου. Εκείνες επιβάλουν δικτατορίες, δημιουργούν πολέμους, χρηματοδοτούν παραστρατιωτικούς, εξτρεμιστές κτλ. Η αποδυνάμωση και η αποσταθεροποίηση των χωρών αυτών, τους δίνει τη δυνατότητα να τις εκμεταλλεύονται σύμφωνα με τα συμφέροντα τους. Το τίμημα φυσικά το πληρώνουν οι λαοί, όχι μόνο των πληγεισών χωρών, αλλά και των δικών μας, των δυτικών. Οι κοινωνικές προστριβές που δημιουργούνται από τον συνωστισμό των εξαθλιωμένων προσφύγων και των γηγενών πολιτών, είναι το πεδίο στο οποίο ιστορικά βρίσκουν έδαφος οι ρατσιστικές ιδεοληψίες. Οι φυλετικές και θρησκευτικές διαφορές είναι ουσιαστικά προσχηματικές, αντανακλούν στην πραγματικότητα ένα κοινωνικοπολιτικό αδιέξοδο, μία απελπιστική αμηχανία και η βία που έρχεται να ξεσπάσει είναι ένας απλοϊκός, πλην άμεσος τρόπος, να εκτονώνεται ή να καταστέλεται επιφανειακά όλη αυτή η εκρηκτική ασφυξία. Φυσικά αυτό συμφέρει εκείνους που επιθυμούν την συγκάλυψη των πραγματικών αιτιών και των ευθυνών. Προσφάτως άλλωστε, μετά το τρομοκρατικό χτύπημα στο Παρίσι, παρακολουθήσαμε τους διάφορους επικαιρικούς σχολιαστές αλλά και πολλούς πολιτικούς να προβαίνουν σε πολεμικές δηλώσεις αντεκδικήσης με ρατσιστικό περιεχόμενο. Εν κατακλείδι πιστεύω πως οι δυτικές χώρες έχουν ηθικό χρέος στην διαχείριση του προσφυγικού, αλλά το πρόβλημα δεν επιλύεται όσο οι ασθενείς περιοχές του κόσμου αντιμετωπίζονται από τις ισχυρές ως χωνευτήρι της ανθρωπότητας.
“ο Μαδαφάκας με το καπέλο”
Skrow Theater – Αρχελάου 5, Παγκράτι,
κάθε Κυριακή στις 22.30 και Δευτέρα, Τρίτη στις 21.00
μέχρι 26 Ιανουαρίου
Μετάφραση: Κωνσταντίνος Κρίτσης
Σκηνοθεσία: Θάνος Τοκάκης
Σκηνικά/Κοστούμια: Ερμίνα Αποστολάκη
Σχεδιασμός Φωτισμών: Γιώργος Ταμπακάκης
Εκτέλεση παραγωγής: Ιωάννα Μυλοπούλου
Βοηθοί Σκηνοθέτη: Φαίδρα Τσολίνα, Δέσποινα Φούντα
Φωτογραφίες: Νίκος Κατσαρός
Κατασκευή Σκηνικού: Ελένη Παπαδάκη
Χορογραφίες: Χαρά Κότσαλη, Ελένη Κότζιλα
Μουσικές Εκτελέσεις: Λήδα Μανιατάκου
Επιμέλεια Μακιγιάζ: Αλεξάνδρα Μύτα
Ηθοποιοί: Ορφέας Αυγουστίδης, Αντρέας Κοντόπουλος, Κώστας Κορωναίος, Ειρήνη Μπούνταλη, Ειρήνη Φαναριώτη