Συνέντευξη στον Μάνο Χατζηγιάννη
Να υπάρξουν ακόμη και κυρώσεις για τα “δύστροπα ευρωπαϊκά κράτη” που παίζουν μικροπολιτικά παιχνίδια με το προσφυγικό ζητάει στην αποκλειστική συνέντευξη της στο ΤΗΛΕΓΡΑΦΗΜΑ η ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, κα Ελίζα Βόζεμπεργκ. Ασκεί δριμεία κριτική στην κυβερνητική πολιτική των “ανεξέλεγκτων συνόρων” του πρώτου εξαμήνου, αλλά και στην μετέπειτα δράση της. Σχολιάζει τη στάση της Ευρώπης, επισημαίνει τη σημασία της βοήθειας από Στρατό & Εκκλησία, εμφανίζεται απαισιόδοξη για το θα πράξει η Τουρκία παρά τη συμφωνία με την ΕΕ και τέλος διαχωρίζει τους πρόσφυγες από την έξαρση της τρομοκρατίας στη Γηραιά Ήπειρο.
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη:
-Αν και το προσφυγικό δεν μπορεί να αποτελεί πεδίο αντιπαράθεσης κομματικών θέσεων παρόλα αυτά, κρίνοντας την αντιμετώπιση του θέματος από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, πιστεύετε πως η τακτική τους έχει πνιγεί μαζί με τους εκατοντάδες άτυχους που έχουν μετατρέψει το Αιγαίο σε υγρό νεκροταφείο;
Καταρχάς, να πούμε ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν είχε οργανωμένο σχέδιο, συγκεκριμένη τακτική ή σοβαρή πολιτική πρόταση για την υπεύθυνη διαχείριση του προβλήματος, που φαινόταν εξαρχής ότι θα ελάμβανε διαστάσεις κρίσης. Να θυμίσουμε την έλλειψη ενός ολοκληρωμένου εθνικού επιχειρησιακού σχεδιασμού για την έγκαιρη απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων, τις καθυστερήσεις στη σύσταση και στελέχωση των απαραίτητων διαχειριστικών αρχών και στην κατασκευή των αναγκαίων μεταναστευτικών δομών (hotspots, κέντρα φιλοξενίας) καθώς και την ιδεοληπτική άρνηση της κυβέρνησης να προχωρήσει εξαρχής σε διαχωρισμό παράτυπων μεταναστών και προσφύγων. Σε αυτό το πλαίσιο, πρέπει να προστεθεί η πολιτική των “ανεξέλεγκτων συνόρων” του πρώτου εξαμήνου, που έδωσε ένα σαφές μήνυμα στους διακινητές ότι η Ελλάδα είναι ο πιο εύκολος δρόμος προώθησης μεταναστών προς την Ευρώπη. Αυτή η προχειρότητα αντιμετώπισης του ζητήματος από τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, αποδείχθηκε ολέθρια και συνέβαλε καθοριστικά, ώστε να μιλούμε πλέον όχι για προσφυγική αλλά για μία τεράστια ανθρωπιστική κρίση.
-Θεωρείτε πως η Ευρώπη μας παίζει βρώμικο παιχνίδι με το προσφυγικό ή απλά βρίσκεται σε πανικό;
Όπως έχω δηλώσει επανειλημμένως, θεωρώ ότι η Ευρώπη άργησε να αντιληφθεί ότι το προσφυγικό είναι ένα πανευρωπαϊκό – και τώρα πια διεθνές πρόβλημα – που αργά ή γρήγορα θα χτυπούσε την πόρτα όλων των ευρωπαϊκών κρατών. Καίτοι η ευρωπαϊκή αντίδραση υπήρξε καθυστερημένη, κινήθηκε προς τη σωστή κατεύθυνση με λήψη μέτρων σε όλα τα επίπεδα: επείγοντα μέτρα έκτακτης ανάγκης, μέτρα ανθρωπιστικού χαρακτήρα αλλά και βραχυπρόθεσμο ή μακροπρόθεσμο σχεδιασμό ουσιαστικής διαχείρισης του προβλήματος με χαρακτήρα μονιμότητας για όλα τα κράτη μέλη. Το πρόβλημα έγκειται πλέον στην υλοποίηση των πιο σημαντικών από τα μέτρα αυτά, όπως η μετεγκατάσταση προσφύγων δίκαια και αναλογικά σε όλα τα κράτη μέλη, η οποία προσκρούει στην έλλειψη πολιτικής βούλησης και στα μικροπολιτικά παιχνίδια ορισμένων ευρωπαϊκών κρατών σε βάρος των ταλαιπωρημένων αυτών ανθρώπων, που χρήζουν διεθνούς προστασίας. Αυτό που λείπει ακόμα από την πολιτική της Ευρώπης είναι η δεσμευτικότητα των αποφάσεων της για όλα τα κράτη μέλη, με την πρόβλεψη ακόμα και κυρώσεων, που θα κάμψουν τη δυστροπία όσων δεν συμμορφώνονται. Η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, όπως αποδεικνύεται στην πράξη, δεν υπάρχει.
-Υπάρχει έστω μια πιθανότητα η Τουρκία να τηρήσει τα συμφωνηθέντα;
Η Τουρκία έχει αποδειχθεί στρατηγικός αλλά καθόλου αξιόπιστος εταίρος της Ευρώπης για τη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης. Το σχέδιο δράσης ΕΕ-Τουρκίας για το προσφυγικό, που υπεγράφη τον περασμένο Νοέμβριο, βρίσκεται ακόμα στο σημείο μηδέν και η Τουρκία δεν τηρεί καμία από τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει για το ζήτημα. Αναφέρομαι βεβαίως στις Συμφωνίες Επανεισδοχής παράτυπων μεταναστών, που έχει υπογράψει με την ΕΕ και την Ελλάδα, στον έλεγχο και την καταστολή των εγκληματικών δικτύων διακίνησης μεταναστών/ προσφύγων στα τουρκικά παράλια και στην παροχή αξιόπιστων διαδικασιών ασύλου στο έδαφός της για τους πρόσφυγες. Αντ’ αυτού, συνεχίζει να εκμεταλλεύεται την απροθυμία των ευρωπαίων πολιτικών στο προσφυγικό και να ασκεί πολιτική εκβιασμών, προκειμένου να ικανοποιήσει ετερόκλητες απαιτήσεις της, όπως διπλασιασμό της οικονομικής βοήθειας, άρση των θεωρήσεων για τους Τούρκους πολίτες που ταξιδεύουν στην Ε.Ε. και συνέχιση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με άνοιγμα περισσοτέρων κεφαλαίων. Η Ευρώπη δίνει πολλά στην Τουρκία χωρίς να ασκεί τις αναγκαίες πολιτικές πιέσεις για την τήρηση των συμφωνηθέντων.
-Ποιά η γνώμη σας για τις δράσεις Εκκλησίας και Στρατού στο προσφυγικό; Έχουν υποκαταστήσει πλήρως την κρατική ασυνέπεια;
Είναι προς τιμήν της ελληνικής κοινωνίας ότι δεν έχει υψώσει φράχτες στο δράμα των εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων και αντιμετωπίζει το πρόβλημα στην ανθρωπιστική του διάσταση. Οι δράσεις του στρατού και της Εκκλησίας για τη σίτιση, ένδυση, στέγαση και περίθαλψη των προσφύγων συνιστούν μία τεράστια και αναγκαία συνεισφορά, δεδομένης της ανθρωπιστικής κρίσης που βιώνουμε πλέον εντός των ελληνικών συνόρων από την ανεξέλεγκτη ροή προσφύγων. Ταυτόχρονα, αποτελούν έναν σημαντικό πυλώνα στήριξης και κάλυψης της ανεπάρκειας που επιδεικνύει η ελληνική κυβέρνηση στη διαχείριση της κρίσης. Η εκκλησία και ο στρατός έχουν αποδείξει πολλάκις ότι αποτελούν σημαντικούς εθελοντικούς φορείς στη χώρα μας σε περιόδους κρίσεων, που προάγουν την αλληλεγγύη και τον αλτρουισμό ανεξαρτήτως φυλετικής καταγωγής, χρώματος και φύλου. Αυτό που χρειαζόμαστε τώρα είναι μεγαλύτερη συνεργασία και συντονισμό του κράτους με την Εκκλησία για να θέσουμε – στο βαθμό που μπορούμε – το συνεχώς διογκούμενο πρόβλημα υπό έλεγχο.
-Τελικά, τί πιστεύετε πως πρέπει να γίνει αναφορικά και με το τρίπτυχο καταγραφή – επανεγκατάσταση – επιστροφή, ούτως ώστε να γίνει ορθή διαχείριση της κρίσης και να μην φτάσουμε σε καταστάσεις τύπου Καλαι;
Ο διαχωρισμός των παράτυπων μεταναστών από τους πρόσφυγες με σύντομες και αποτελεσματικές διαδικασίες είναι απαραίτητος, προκειμένου να λειτουργήσει στην πράξη η μετεγκατάσταση των προσφύγων στο έδαφος των κρατών μελών και η γρήγορη επιστροφή όσων δεν χρήζουν διεθνούς προστασίας. Τα λεγόμενα hotspots σε ευρωπαϊκό έδαφος είναι μεν αναγκαία προς αυτή την κατεύθυνση αλλά αποτελεί πλέον κοινή παραδοχή ότι ο όγκος των εισερχόμενων προσφυγικών πληθυσμών έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο και έχει μετατραπεί σε μία τεράστια ανθρωπιστική κρίση, που εκτυλίσσεται εντός ΕΕ. Γι’ αυτό το λόγο, έχω αναδείξει σε πολλές παρεμβάσεις και ερωτήσεις μου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, από την αρχή της κρίσης, την ανάγκη να δημιουργηθούν κέντρα διαχωρισμού μεταναστών και εκτός ευρωπαϊκού εδάφους, ειδικά στα τουρκικά παράλια. Αυτό θα συμβάλει στο να ελεγχθούν καλύτερα τα δίκτυα διακίνησης ανθρώπων, να προληφθούν περισσότεροι θάνατοι στη θάλασσα και να υπάρχει δυνατότητα επανεγκατάστασης προσφύγων στην Ευρώπη κατευθείαν από τις τρίτες χώρες προέλευσης ή διέλευσής τους.
– Ανάμεσα στους πρόσφυγες ενίοτε κρύβονται και επικίνδυνα στοιχεία. Ποια η ασπίδα της Ευρώπης απέναντί τους, δεδομένων και των επαναλαμβανόμενων τρομοκρατικών χτυπημάτων στην Γηραιά Ήπειρο;
Καταρχάς είναι σημαντικό να τονίσουμε, ότι οι τρομοκράτες, στους οποίους αναφέρεστε, είναι ως επί το πλείστον ευρωπαίοι πολίτες με ευρωπαϊκά διαβατήρια, που έχουν γεννηθεί, μεγαλώσει και ζουν ανάμεσα μας στα κράτη μέλη της ΕΕ. Αναφορικά με τα ”επικίνδυνα στοιχεία” που ενδέχεται να παρεισφρέουν μεταξύ των προσφύγων, ιδιαίτερα σημαντική είναι η ενίσχυση φύλαξης των εξωτερικών ευρωπαϊκών συνόρων, όπως προβλέπει ο Κώδικας Σένγκεν, καθώς και η πλήρης καταγραφή και ο διαχωρισμός των εισερχομένων στα αντίστοιχα κέντρα. Η Frontex εκτελεί ήδη σημαντικό έργο για τη φύλαξη των εξωτερικών ευρωπαϊκών συνόρων, ενώ ο ρόλος της πρόκειται να ενισχυθεί σημαντικά με την ολοκλήρωση της νέας υπηρεσίας της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής – Ακτοφυλακής μέχρι το καλοκαίρι. Προς αυτή την κατεύθυνση θετική είναι επίσης η άμεση εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την τήρηση καταστάσεων με τα ονόματα των επιβατών (PNR Data), την πιο αποτελεσματική αστυνομική συνεργασία και την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των θεσμικών οργάνων και των αρχών των κρατών μελών, της Europol και άλλων φορέων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.