Επιδημία ιλαράς:Τον τελευταίο χρόνο υπήρχε και υπάρχει Ιδιαίτερη ανησυχία στην Ευρώπη καθώς από τις αρχές του 2016, καταγράφηκε αύξηση των επιδημικών κρουσμάτων της ιλαράς σε αρκετές χώρες από την Γάλλια μέχρι την Ουκρανία, λόγω ανεπαρκούς εμβολιασμού, όπως προειδοποίησε στα τέλη του περασμένου Μάρτιου ο ΠΟΥ ( Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας) σε ανακοίνωση του.
Στην Ευρώπη έχουν καταγραφεί από τις αρχές του 2016 έως τώρα ( Σεπτέμβριος 2017 ) 14,000 κρούσματα και 43 θάνατοι ενώ οι περισσότεροι θάνατοι (33) έχουν σημειωθεί στη Ρουμανία. Στη γειτονική μας Ιταλία, μέσα σε 12 μήνες καταγράφηκαν πάνω από 4.300 κρούσματα ιλαράς και 3 θάνατοι. Το πρώτο θύμα ήταν μια μητέρα τριών παιδιών που έχασε τη ζωή της στα 33 της χρόνια.
Τι συμβαίνει στην Ελλάδα με την ιλαρά;
Συμφώνα με το ΚΕΕΛΠΝΟ και ενώ τα τελευταία χρόνια καταγράφονταν μόνο 1 -2 περιστατικά ανά έτος, από τις αρχές του 2017, μέχρι τις 21/9/2017 στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί 166 κρούσματα ιλαράς, με μεγαλύτερη συχνότητα στη Ν. Ελλάδα . Ωστόσο οι παιδίατροι εκτιμούν πως τα κρούσματα είναι τουλάχιστον 300 από τον περασμένο Μάιο έως και σήμερα.
Η ιλαρά, που είναι μια ιογενής λοίμωξη ιδιαίτερα μεταδοτική και σοβαρή, μόνο το 2015, στοίχισε τη ζωή σε περισσότερους από 134.000 ανθρώπους σε όλον τον κόσμο. Τα περισσότερα από τα θύματα ήταν παιδιά κάτω των 5 ετών.
Το 1980 , ξεκίνησε σε παγκόσμια κλίμακα, ο συστηματικός εμβολιασμός με το τριπλό εμβόλιο της ιλαράς ερυθράς παρωτίτιδας ( ΜΜR) . Τότε είχαμε παγκοσμίως 2,6 εκατομμύρια θανάτους από ιλαρά.
Από αυτά, η συντριπτική πλειοψηφία ήταν παιδιά ανεμβολίαστα ή ήταν εμβολιασμένα με μία δόση εμβολίου . Να τονίσουμε εδώ ότι ο εμβολιασμός για την ιλαρά, απαιτεί 2 δόσεις και ότι δυστυχώς η μια μόνο δόση δεν αρκεί για να δώσει αποτελεσματική, πλήρη προστασία.
Η ιλαρά είναι μια ιδιαίτερα μεταδοτική νόσος
Η ιλαρά μεταδίδεται από άτομο σε άτομο κυρίως με τα σταγονίδια που αποβάλλουν οι ασθενείς και σπανιότερα με αντικείμενα πρόσφατα μολυσμένα από ρινοφαρυγγικές εκκρίσεις ασθενών, καθώς ο ιός δεν επιβιώνει αρκετή ώρα στον αέρα και τις επιφάνειες .
Κάθε άτομο που νοσεί την μεταδίδει κατά μέσο όρο σε 12 έως 18 επίνοσα άτομα. 9 στους 10 ανθρώπους που έρχονται σε επαφή με μολυσμένο άτομο και δεν έχουν αντισώματα στην ιλαρά, προσβάλλονται από αυτήν.
Αρχικά η ιλαρά, μπορεί να μιμηθεί ένα κοινό κρυολόγημα ή γρίπη. Παρουσιάζει ψηλό πυρετό , έντονα καταρροϊκά συμπτώματα (δακρύρροια, ρινόρροια, φτερνίσματα,), βήχα, επιπεφυκίτιδα και φωτοφοβία.
Χαρακτηρίζεται όμως από έκθυση κηλιδοβλατιδώδους εξανθήματος.
Η ιλαρά μεταδίδεται 4 μέρες πριν την έκθυση του εξανθήματος και 4 ημέρες μετά .
Συνολικά διαρκεί 10-15 ημέρες μέχρι να υποχωρήσουν τα συμπτώματα .
Περίπου 30% των περιπτώσεων ιλαράς έχουν μια ή περισσότερες επιπλοκές που είναι συχνότερες σε παιδιά <5 ετών .
Οι συχνότερες επιπλοκές εμφανίζονται από το πεπτικό, αναπνευστικό και κεντρικό νευρικό σύστημα. Από το πεπτικό εμφανίζεται διάρροια ,και σπανίως παροδική ηπατίτιδα.
Σοβαρότερες επιπλοκές είναι η πνευμονία ιογενής ή δευτεροπαθής από μικρόβια η οποία αποτελεί και τη συχνότερη αιτία θανάτου, η οξεία μέση πυώδης ωτίτιδα η οξεία εγκεφαλίτιδα που προβάλλει με υπερπυρεξία, ανησυχία, διέγερση, θόλωση της διάνοιας, σπασμούς και κώμα.
Είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη για τις εγκύους, καθώς συχνά προκαλεί αποβολές ή πρόωρους τοκετούς. Μια ιδιαίτερα σοβαρή, αν και σχετικά σπάνια, επιπλοκή της ιλαράς είναι η υποξεία σκληρυντική πανεγκεφαλίτιδα. Πρόκειται για εγκεφαλική βλάβη που εκδηλώνεται με καθυστέρηση έως και 27 ετών από την αποδρομή της νόσου, και η οποία είναι σχεδόν πάντα θανατηφόρος.
1/1000 κρούσματα θα πεθάνει ενώ 1/5 κρούσματα θα χρειαστεί να νοσηλευτεί!!
Για την πρόληψη της ιλαράς υπάρχει ένα “ασφαλές και αποτελεσματικό” εμβόλιο. Δυστυχώς όμως στις χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο στην Ευρώπη το ποσοστό εμβολιασμού του πληθυσμού είναι μικρότερο του 95%, του ορίου που θεωρείται απαραίτητο για να μην προκληθεί επιδημία.
Ο ΠΟΥ εκτιμά ότι το πρόβλημα έγκειται μάλλον στον σκεπτικισμό που εκφράζουν ορισμένοι για τα εμβόλια .
Ας μην ξεχνάμε ότι την τελευταία δεκαετία έχει αναπτυχτεί μια αρκετά σημαντική αντιεμβολιαστική στάση με πολλούς ανθρώπους ,κυρίως γονείς να επιλέγουν να μην εμβολιάζουν τα παιδιά τους παρασυρόμενοι κυρίως από παραπληροφόρηση για δήθεν παρενέργειες των εμβολίων αγνοώντας μια επιτυχημένη πρακτική πολλών δεκαετιών, με επιβεβαιωμένα και αδιαμφισβήτητα οφέλη . Η συμβολή των εμβολίων είναι τεράστια για την Δημόσια Υγεία, καθιστώντας τα μια σαφή νίκη της ιατρικής απέναντι σε πολύ σοβαρά και θανατηφόρα νοσήματα.
Οι συστάσεις έως τώρα για τον εμβολιασμό της ιλαράς ήταν να ξεκινάει το νωρίτερο στην ηλικία των 13-15 μηνών και να έχει ολοκληρωθεί το αργότερο έως την ηλικία των 4-6 ετών.
Συμφώνα όμως με τα πρόσφατα επιδημιολογικά δεδομένα οι επίσημες πλέον οδηγίες από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών τροποποιήθηκαν και επιβάλλουν τον εμβολιασμό όλων των παιδιών νωρίτερα, με έναρξη της πρώτης δόσης στην ηλικία των 12 μηνών και ολοκλήρωση του εμβολιασμού με την απαραίτητη επαναληπτική δόση μετά από 3 μήνες .
Επίσης και οι ενήλικες που δεν έχουν νοσήσει στο παρελθόν, οι ανεμβολίαστοι ενήλικες καθώς και ενήλικες που έχουν εμβολιαστεί ανεπαρκώς με μια μονό δόση, θα πρέπει να ολοκληρώσουν την ανοσοποίηση τους ή εναλλακτικά να ελέγξουν τα επίπεδα των αντισωμάτων στον οργανισμό τους σε περίπτωση που δεν είναι γνωστό το ιστορικό νόσησης ή εμβολιασμού τους για τη νόσο.
Η πρόληψη, είναι η μόνη ασφαλής αντιμετώπιση απέναντι στην ιλαρά ,αλλά παράλληλα είναι σεβασμός και υποχρέωση όχι μόνο απέναντι στα παιδιά μας αλλά και απέναντι στη Δημόσια Υγεία .
Οι λοιμώξεις δεν έχουν σύνορα!
> Αννα Παρδάλη
> Παιδίατρος
> τηλ 2106205980, 6944708448
> www.annapardali.gr