Αναζητώντας τη χαμένη τιμή του… Κέντρου!
Θανάσης Κ.
Ένα φάντασμα πλανιέται πάνω από το… ΚΙΝΑΛ! Το φάντασμα της… Σοσιαλδημοκρατίας.
Όλοι σχεδόν οι υποψήφιοι αρχηγοί, αναφέρονται εξαντλητικά στην Σοσιαλδημοκρατία: και πόσο έχει ξαναγίνει “επίκαιρη” και πώς πρέπει να την “ξαναβρούμε” και πώς οφείλουμε να την “επαναπροσδιορίσουμε” κλπ. κλπ…
Δεν θέλω να τους στενοχωρήσω…
Θυμίζω απλώς στους παλαιότερους, ότι ο χαρισματικός ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ, ο Ανδρέας Παπανδρέου, κατακεραύνωνε την Ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία!
Κάτι ήξερε…
Παρ’ όλα αυτά η Σοσιαλδημοκρατία είναι μια λέξη-φετίχ, που συγκινεί σήμερα τους νοσταλγούς του “παλαιού ΠΑΣΟΚ”, ενώ προκαλεί μάλλον… ναυτία στους “πούρους” Αριστερούς.
Ανεξάρτητα όμως από το συναισθηματικό φορτίο της, η Σοσιαλδημοκρατία, σηματοδοτεί ένα απολύτως συστημικό τρόπο διακυβέρνησης δυτικών κοινωνιών, με τρία χαρακτηριστικά: Μεγάλη βιομηχανική βάση στην παραγωγή, Αναδιανεμητικές πολιτικές στην Οικονομία και Κοινωνική Συμμετοχή στις πολιτικές αποφάσεις μέσα από Συνδικάτα και Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης…
Στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου (1947-1989) η Ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία ήταν η “απάντηση” της Δύσης στον υπαρκτό Σοσιαλισμό: Μπορούν οι καπιταλιστικές κοινωνίες να αυξήσουν την ευημερία των λαϊκών στρωμάτων (και να μειώσουν τις ανισότητες) χωρίς να καταργήσουν τη δημοκρατία. Αντίθετα διευρύνοντας τις πολιτικές και κοινωνικές ελευθερίες.
* Όταν κατέρρευσε ο υπαρκτός Σοσιαλισμός (που αποδείχθηκε εφιάλτης για όσους είχαν την ατυχία να τον βιώσουν) τα πράγματα άλλαξαν: τα σύνορα έπεσαν, οι αγορές άνοιξαν, οι βιομηχανικές επενδύσεις κινήθηκαν προς τον Τρίτο Κόσμο, οι δυτικές κοινωνίες άρχισαν να απο-βιομηχανοποιούνται, αλλά το βιοτικό τους επίπεδο εκτοξεύθηκε – και το χρέος τους, επίσης!
Μαζί βέβαια εκτοξεύθηκε και η συμμετοχή όλου του υπόλοιπου κόσμου στον παγκόσμιο πλούτο. Ο τρίτος κόσμος ανακάλυψε ξαφνικά τις “αρετές” του πιο “πρωτόγονου” καπιταλισμού! Καλωσήλθατε στο νέο θαυμαστό κόσμο της “Παγκοσμιοποίησης”…
Ενώ και ο “πρώτος κόσμος” (δηλαδή η αναπτυγμένη Δύση) ανακάλυψε κι αυτή, πως δεν μπορείς να ξοδεύεις όλο και περισσότερα, όταν η συμμετοχή σου στη διεθνή παραγωγή πέφτει και εισάγεις όλο και περισσότερα…
— Όλα αυτά, ακύρωσαν τη Σοσιαλδημοκρατία στη Δύση: Σε κοινωνίες όπου η βιομηχανία συρρικνώνεται – και τα μεγάλα συνδικάτα το ίδιο – είναι δύσκολο να υπάρξει Σοσιαλδημοκρατία.
–Σε κοινωνίες όπου το έλλειμμα δεν ελέγχεται εύκολα και το χρέος διογκώνεται, είναι πολύ δύσκολο να υπάρξουν πολιτικές “αναδιανομής“.
— Όταν οι οικονομίες χάνουν σε ανταγωνιστικότητα, η “συμμετοχή” των λαϊκών στρωμάτων μετατρέπεται σε πίεση για δασμολογικούς φραγμούς και σε θερμοκήπιο λαϊκιστικών αιτημάτων για περισσότερα… λεφτόδεντρα!
— Σε κοινωνίες που απειλούνται να σαρωθούν από κύματα ξένων – και φθηνότερων – εργατικών χεριών, τα κατώτερα λαϊκά στρώματα μετακινούνται δεξιότερα. Κάποιες φορές και πολύ δεξιότερα…
Η Σοσιαλδημοκρατία δεν μπορεί πλέον να τους υποσχεθεί τίποτε…
* Οπότε και η ίδια η Σοσιαλδημοκρατία μετακινείται σταδιακά στον “δικαιωματισμό”. Στην υπεράσπιση “μειονοτήτων”. Κάποιες φορές και εντελώς περιθωριακών μειονοτήτων.
Μέχρι τότε η Σοσιαλδημοκρατία εξέφραζε την πλειοψηφία των λαϊκών στρωμάτων. Τώρα τα λαϊκά στρώματα μετατράπηκαν ξαφνικά στην “πλειονότητα” που καταπιέζει “μειονότητες”. Και έγιναν “εχθροί”…
Μια νεοφανής ιδεολογία, που δίνει προτεραιότητα στις “μειονότητες” και θεωρεί “εχθρό” της την κοινωνική πλειοψηφία, δεν μπορεί να είναι και πολύ “δημοκρατική”. Η δημοκρατία, πριν απ’ όλα και πάνω απ’ όλα, στηρίζεται στη βούληση της πλειοψηφίας.
Κι όταν στρέφεται ενάντια σε κάθε “κοινωνικό στερεότυπο”, δηλαδή στο σύνολο του λαϊκού Πολιτισμού, δεν μπορεί να είναι και πολύ “κοινωνιστική”, δηλαδή “σοσιαλιστική”.
Γιατί αυτό που καταγγέλλουν συλλήβδην ως “κατασκευασμένα” στερεότυπα, είναι στην πραγματικότητα η Πολιτιστική παράδοση κάθε τόπου και κάθε κοινωνίας. Κι έτσι, μαζί με τα αναχρονιστικά “στερεότυπα”, κινδυνεύουν να πετάξουν κι όλα πολιτιστικά επιτεύγματα της Ανθρωπότητας: από τον Όμηρο και τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη και τον Σοφοκλή, ως τον Χόμπς και τον Κάντ και τον Μπερνάρ Σω και τον Βίκτωρα Ουγκώ και τον Μάρκ Τουαίην και τον Ντοστογιέφσκι και τον Τολστόι και τον Τένεσι Ουάλλιαμς.
Κι αυτό ακριβώς επιδιώκει σήμερα το woke culture, η επιτομή του “δικαιωματισμού”. Που πήρε τη θέση της παραδοσιακής Σοσιαλδημοκρατίας στην εποχή της Παγκοσμιοποίησης.
* Μας προέκυψε λοιπόν μια περίεργη νέα “Σοσιαλδημοκρατία” που δεν είναι ούτε Σοσιαλιστική ούτε Δημοκρατική. Που ακυρώνει όλο τον παλιό καλό εαυτό της στο όνομα του “δικαιωματισμού”. Δηλαδή, της μαζικής παραγωγής “θυμάτων” – κι όχι της υπεράσπισης δικαιωμάτων!
— Ενώ η παραδοσιακή Σοσιαλδημοκρατία δίνει έμφαση στα δικαιώματα όλων, ο “δικαιωματισμός” ενδιαφέρεται μόνο για τα δικαιώματα των μειονοτήτων.
Δηλαδή κατακερματίζει την κοινωνία σε αλληλοσυγκρουόμενες μειονότητες! Γιατί ο μόνος τρόπος να αποκτήσει “δικαιώματα” ένα πολίτης είναι να μπει σε μια “καταπιεζόμενη μειονότητα”.
Κι όχι μόνο να ανήκει σε μια μειονότητα, αλλά να νοιώθει θύμα και να το φωνάζει. Αυτή η λογική της “θυματοποίησης” των πάντων, είναι βασική προϋπόθεση επικράτησης του δικαιωματισμού.
* Η παραδοσιακή Σοσιαλδημοκρατία στηριζόταν στην έννοια του πολίτη – γιατί από αυτήν απορρέουν τα δικαιώματα.
Αντίθετα, ο “δικαιωματισμός” που πήρε τη θέση της, στηρίζεται στην έννοια του “θύματος” – γιατί μόνο αν είσαι θύμα μπορείς να διαμαρτύρεσαι και να ζητάς προστασία.
Ο δικαιωματισμός αναδεικνύει τον “προστάτη” με τη χειρότερη έννοια: δηλαδή εκείνου που “πουλάει προστασία” όλων των “θυμάτων”…
Ο δικαιωματισμός είναι στην πραγματικότητα αντιστροφή της παραδοσιακής Σοσιαλδημοκρατίας…
* Κι αυτό που δεν συζητείται καθόλου, πλέον, είναι η αναζήτηση του Κέντρου στις σημερινές συνθήκες.
–Διότι το Κέντρο υπήρξε πάντα αυτό που διαφοροποιείται από τα άκρα – όχι αυτό που πυροδοτεί τις ακρότητες τύπου Black Lives Mater ή woke culture ή την επικίνδυνη λογοκρισία της “πολιτικής ορθότητας”.
–Διότι Κέντρο υπήρξε πάντα αυτό που συνθέτει διαφορετικές απόψεις. Δηλαδή αυτό που τελικά ενώνει την κοινωνία. Όχι αυτό που την κατακερματίζει συνεχώς σε αλληλοσυγκρουόμενες μειονότητες…
— Το Κέντρο μπορεί να υπάρξει ως δυνάμει πλειοψηφικό ρεύμα, αφού επιδιώκει να συνασπίσει την κοινωνική πλειοψηφία. Όχι να αθροίσει ασύμβατες μειονότητες
— Το Κέντρο μπορεί να υπάρξει μόνο ως συνολική στρατηγική για την κοινωνία, όχι ως συνονθύλευμα από μονοθεματικές ΜΚΟ, που η καθεμιά τους εξαντλείται στο δικό της ακτιβισμό…
Αναζητούν στο ΚΙΝΑΛ, πώς θα αναβιώσουν το Πολιτικό Κέντρο. Και στην πραγματικότητα, αντί να ψάχνουν το σύγχρονο Κέντρο, αναπολούν την παραδοσιακή Σοσιαλδημοκρατία – που πλέον είναι ξεπερασμένη. Και, στην πραγματικότητα προσχωρούν στο “δικαιωματισμό” που καταστρέφει τελικά και το πολιτικό Κέντρο, και την Δημοκρατία και την Κοινωνική συνοχή.
ΥΓ.1 Δεν είναι οι μόνοι βέβαια που βρίσκονται “μακριά νυχτωμένοι”. Και στη ΝΔ συχνά όταν μιλούν για “στροφή στο Κέντρο”, εννοούν προσχώρηση στα ακραία προτάγματα του πιο διχαστικού “δικαιωματισμού”.
ΥΓ.2 Το Κέντρο υπήρξε πάντα ιδιαίτερα Πατριωτικό! Στην Ελλάδα μάλιστα το Κέντρο εμφανιζόταν – και διακηρυκτικά και στην πράξη – ως “πιο πατριωτικό” και από τη Δεξιά και από την Αριστερά!
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος διπλασίασε την Ελλάδα ανάμεσα το 1912-13. Ο Γεώργιος Παπανδρέου αρνήθηκε να θυσιάσει το Καστελόριζο και έστειλε μυστικά μιαν ελληνική μεραρχία στην Κύπρο, το 1964. Με την οποία οι ίδιοι οι Αμερικανοί θεωρούσαν την Κύπρο τότε “απόρθητη” από την Τουρκία. Την μεραρχία εκείνη την απέσυρε ο δικτάτορας Παπαδόπουλος το 1967 – κι ακολούθησε η εισβολή της Τουρκίας το 1974.
Σκεφτείτε, ο “Κεντρώος” Γεώργιος Παπανδρέου πήγε τη μεραρχία και ο… ακροδεξιός Παπαδόπουλος την έφερε πίσω, ανοίγοντας την πόρτα στον Αττίλα.
Και σήμερα διάφοροι Κεντροδεξιοί και Κεντροαριστεροί πασχίζουν να κερδίσουν τον χώρο του Κέντρου καταδικάζοντας τον “πατριωτισμό” ως… “εθνικισμό”!
Για να μη μιλήσουμε για την κληρονομιά του Ανδρέα Παπανδρέου ο οποίος βροντοφώναζε “η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες” και για τη Μακεδονία: “το όνομά μας είναι η ψυχή μας!”
Και σήμερα, όσοι εμφανίζονται ως “αναμορφωτές του Κέντρου” – όλοι πλην ενός, του Λοβέρδου – κάνουν πως δεν θυμούνται τις παρακαταθήκες του Ανδρέα Παπανδρέου, στο όνομα του οποίου όλοι ομνύουν, βεβαίως, βεβαίως…
ΥΓ.3 Για να είμαστε δίκαιοι, ωστόσο, και κάποιοι Νεοδημοκράτες, που τιμούν τις παρακαταθήκες του Κωνσταντίνου Καραμανλή, δεν θυμούνται πάντα ότι ο Εθνάρχης διακήρυξε δημόσια – με λυγμό: “η Μακεδονία είναι μια και είναι Ελληνική”!
Κι ήταν η μόνη φορά που οι Έλληνες είδαν αυτό τον αγέρωχο ηγέτη τους να δακρύζει,,,
Για σκεφτείτε: Κάποιοι τον Αντώνη Σαμαρά τον θεωρούν… “ακροδεξιό” επειδή παραμένει πιστός στις παρακαταθήκες του Κωνσταντίνου Καραμανλή.
Και κάποιοι άλλοι πήγαν να παρουσιάσουν τον Ανδρέα Λοβέρδο ως… “δεξιό” επειδή τους θυμίζει τις υποθήκες του Ανδρέα Παπανδρέου.
Κάποιοι, αναζητώντας το “Κέντρο”, έχουν χάσει… και τ’ αυγά και τα πασχάλια!
Πάντως περίεργα πράγματα συμβαίνουν στις μέρες μας: Κάποιοι “επίγονοι” αναζητούν το “Κέντρο” εκεί που ΔΕΝ υπάρχει! Ούτε μπορεί να υπάρξει.
Ενώ και η Αριστερά, τρομάρα της, ονειρεύεται κι εκείνη ενίοτε, “ανοίγματα προς το Κέντρο” με πολωτική ρητορεία, διχαστικά συνθήματα, ακραίους λαϊκισμούς, και μηδενιστική αντιπολίτευση.
Τελικά το Κέντρο το αναζητούν όλοι, αλλά στην πραγματικότητα δεν το θέλει κανείς…
