Εμείς και η Τουρκία (κι ο υπόλοιπος κόσμος…!)
Θανάσης Κ.
Παρακάτω θα διαβάσετε κάποια πράγματα που δεν θα τα βρείτε εύκολα αλλού σε ελληνόγλωσσα μέσα…
* Πρώτον, βασικό στοιχείο για τη διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ είναι αν θα δώσουν προτεραιότητα στην αντιμετώπιση της Κίνας ή της Ρωσίας.
Αν οι Αμερικανοί θεωρήσουν «εχθρούς» και τις δύο, απλώς σπρώχνουν τη μία να συμμαχήσει με την άλλη, επισπεύδοντας ακριβώς αυτό που θέλουν πάνω απ’ όλα να αποφύγουν…
* Δεύτερον, αν οι ΗΠΑ θέσουν τα «ανθρώπινα δικαιώματα» ως κύρια βάση για την επιλογή «φίλων» και εχθρών» στο εξωτερικό, τότε πρέπει να χαλάσουν τις σχέσεις τους και με την Κίνα και με τη Ρωσία και με τα περισσότερα καθεστώτα του (πάλαι ποτέ) Τρίτου Κόσμου. Αντί θα δημιουργήσουν «συμμάχους» για τη Δύση διεθνώς, θα απομονώσουν τη Δύση (και τις ΗΠΑ) διεθνώς…
* Τρίτον, τα γεωπολιτικά συμφέροντα της Δύσης συνοψίζονται σε μια λέξη: Ασφάλεια! Μια λέξη, με πολλαπλό περιεχόμενο: εσωτερική ασφάλεια των κοινωνιών της, ασφάλεια εφοδιασμού της σε πρώτες ύλες, ασφάλεια πρόσβασης σε διεθνείς αγορές, ασφάλεια από τη «διείσδυση» αυταρχικών καθεστώτων και τρομοκρατικών ομάδων στην περιφέρεια ή στον ενδοχώρα της Δύσης, ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, (τώρα πια) και νομισματική ασφάλεια (από την διείσδυση ανεξέλεγκτων «κρυπτονομισμάτων).
* Τέταρτον, η συλλογική εξασφάλιση των γεωπολιτικών συμφερόντων της Δύσης, προϋποθέτει ότι υπάρχει κάποιος «ηγέτης» στη Δύση, αλλά και κάποια «διανομή ρόλων» αποδεκτή στους υπόλοιπους, ανάλογα με τις δυνατότητες και την γεωγραφική τους θέση.
* Πέμπτον, ωστόσο, ο παραδοσιακός «ηγέτης» της Δύσης ως τώρα – οι ΗΠΑ – βρίσκεται σε φάση «απόσυρσης». Και η ΕΕ δεν είναι διατεθειμένη να καλύψει το κενό (δεν μπορεί ούτε τα μέλη της που απειλούνται να υπερασπιστεί)!
Αυτό προσπαθούν να τα αλλάξουν τώρα, αλλά δεν φαίνεται και τόσο εύκολο…
Για να ξαναβρεί η Δύση των βηματισμό της – δηλαδή για να αναδείξει ξανά «ηγέτη» και εσωτερική «κατανομή ρόλων» – πρέπει να επιλέξει πώς θα απαντήσει στο κεντρικό δίλημμα: Θα τα βρει την Ρωσία για να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της Κίνας – ή το αντίστροφο: θα ξεχάσει επί τους παρόντος τις ανερχόμενες φιλοδοξίες της Κίνας, για να αντιμετωπίσει τις τρέχουσες προσπάθειες της Ρωσία να ξαναγίνει παγκόσμια υπερδύναμη;
* Έκτον, η τάση που τείνει να επικρατήσει μακροχρόνια είναι να τα βρει η Δύση με τη Ρωσία για να αντιμετωπίσει την Κίνα!
Πράγματι, η Κίνα έχει σημειώσει τα τελευταία 40 χρόνια την πιο εντυπωσιακή συνολική ανάπτυξη στην παγκόσμια Ιστορία – έχει σήμερα 40 φορές μεγαλύτερο ΑΕΠ (!) – απειλεί ευθέως πλέον όλους σχεδόν τους γείτονές της στην Ασία, αλλά και τις εφοδιαστικές αλυσίδες της Δύσης, ενώ η διείσδυσή της στην Αφρική (και στη Μέση Ανατολή, εσχάτως και στην Λατινική Αμερική) δημιουργεί ποικίλους πονοκεφάλους παντού: και στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ-Καναδά, ακόμα και στην Αυστραλία.
Το «κρυπτονόμισμα» είναι μια απειλή για την νομισματική σταθερότητα διεθνώς και η Κίνα απέκτησε ήδη προβάδισμα σε αυτό.
Ενώ τον τελευταίο χρόνο, με την πανδημία του κορονοϊού, η Δύση ανακάλυψε πως όταν «φταρνίζεται» η Κίνα, «κρεβατώνεται» όλος ο κόσμος!
Τέλος, και στην κυβερνοτρομοκρατία, που θεωρούνταν «αγαπημένη ενασχόληση» των Ρώσων μέχρι τώρα, η Κίνα ήδη διεκδικεί κι εκεί τα πρωτεία. Όπως τα παίρνει και σε όλα τα μέσα ηλεκτρονικού πολέμου…
Τα τελευταία χρόνια ο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τράμπ κατηγορήθηκε ότι προσπάθησε να υποβαθμίσει τις αντιθέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας και να στρέψει αποκλειστικά το ενδιαφέρον του στην αντιμετώπιση της Κίνας. Και το έκανε χωρίς να εξασφαλίσει την συμφωνία των παραδοσιακών συμμάχων του στην Ευρώπη.
Τώρα ο νέος Πρόεδρος Τζο Μπάϊντεν κάνει ακριβώς το ίδιο – αλλά αυτή τη φορά επιχειρώντας να «συμπαρασύρει» τους Ευρωπαίους, οι οποίοι τώρα είναι πιο «πρόθυμοι» (στα λόγια – αλλά παραμένουν διχασμένοι και αντιφατικοί στην πράξη).
* Έβδομον, αν οι ΗΠΑ (εκούσα-άκουσα και η ΕΕ) τα βρουν τελικά με την Ρωσία για να αντιμετωπίσουν μακροχρόνια την Κίνα, τότε αλλάζει το σκηνικό σε όλη την Ασία. (Και την Αφρική).
–Στην Άπω Ανατολή υπάρχουν τρείς ισχυρές και πρόθυμες δυνάμεις να συμμετάσχουν σε ένα αντί-κινεζικό συνασπισμό: Η Ινδία, το Βιετνάμ και η Ιαπωνία.
Υπάρχει ακόμα ένας «αδύναμος κρίκος»: Η Ταϊβάν.
Κι ένας «άγνωστος»: η Βόρειος Κορέα.
–Στην Κεντρική Ασία και στην Μέση Ανατολή υπάρχει ο μεγάλος «άγνωστος»: το Ισλαμιστικό κίνημα:
Το Σουνιτικό Πακιστάν είναι παραδοσιακός φίλος της Κίνας και εχθρός της Ινδίας.
Το Σιιτικό Ιράν είναι επίσης παραδοσιακός φίλος της Κίνας, και τροφοδότης της (σε πετρέλαιο).
Στον Αραβικό κόσμο έχει πραγματοποιηθεί μια αληθινή κοσμογονία τα τελευταία χρόνια: Τα περισσότερα αραβικά (Σουνιτικά) καθεστώτα του Κόλπου έχουν στραφεί κατά του Σιιτικού Ιράν – φοβούνται περισσότερο από κάθε τι άλλο, ένα «πυρηνικό Ιράν» δίπλα τους. Έχουν όλα τους προσεγγίσει το Ισραήλ (με τις λεγόμενες «συμφωνία του Αβραάμ», που εγκαινιάστηκαν επίσης επί Τράμπ – και αποτελούν τη σπουδαιότερη παρακαταθήκη του στις Διεθνείς Σχέσεις) κι έχουν διαρρήξει τις σχέσεις τους με τον ισλαμικό τζιχαντισμό – εσωτερικό και διεθνή.
Η Τουρκία από την άλλη πλευρά, υπό τον Ερντογάν και με φιλοδοξία πλέον να ανασυστήσει την Οθωμανική επιρροή στην περιοχή και να καταστεί περιφερειακή υπερδύναμη, στήριξε όλες τις ισλαμιστικές μουσουλμανικές αδελφότητες, συγκρούστηκε με τα κοσμικά καθεστώτα των Αράβων (πλην Κατάρ), συγκρούστηκε ακόμα με το Ισραήλ και την Αίγυπτο, ενώ επεκτείνεται στην Αφρική προσπαθώντας να «δελεάσει» τη στήριξη της Κίνας.
Αλλού η Τουρκία του Ερντογάν τα βρήκε με τη Ρωσία (π.χ. στον Καύκασο), αλλού τα έσπασε μαζί της (π.χ. στη Λιβύη), αλλού βρίσκεται σε μια περίεργη σχέση ασταθούς «ισορροπίας» (π.χ. στη Συρία), σε κάθε περίπτωσή όμως, συνεργάστηκε με τη Ρωσία στα αμυντικά (S-400), πράγμα απολύτως απαράδεκτο για το ΝΑΤΟ, αλλά κυρίως για τις ΗΠΑ.
Όλος αυτός ο «γεωπολιτικός ακτιβισμός» δημιούργησε στην Τουρκία του Ερντογάν πολύ περισσότερους τοπικούς εχθρούς παρά συμμάχους! Και πολύ περισσότερα ανοικτά προβλήματα όπου η ίδια η «ευάλωτη», παρά «τετελεσμένα» που μπορεί να εξαργυρώσει.
Για παράδειγμα, αν υπό τις πιέσεις των Αμερικανών έκανε πίσω στις σχέσεις της με τη Ρωσία σήμερα, θα κινδύνευε άμεσα και στη Συρία (από τους Ρώσους) και στη Λιβύη (επίσης από τους Ρώσους, αλλά και από τους Αιγυπτίους που τους στηρίζουν οι υπόλοιποι Άραβες) και στον Καύκασο (πάλι από τους Ρώσους) και στα νότια σύνορά τους (από τους Κούρδους).
* Όγδοο, αν προχωρήσει η στρατηγική σχέση ΗΠΑ-Ρωσίας, η Ρωσία θα πάρει κάποια «ανταλλάγματα» (στην Ουκρανία και στη Συρία), οι ΗΠΑ θα κερδίσουν κάποιους ισχυρούς συμμάχους στην περιοχή (Ισραήλ, Αίγυπτο, κοσμικούς Άραβες) και η Τουρκία θα πληρώσει πολύ μεγάλο «τίμημα». Γιατί δεν θα τη χρειάζονται πλέον ούτε οι Ρώσοι (για να διαλύσουν το ΝΑΤΟ), ούτε οι Αμερικανοί (για να αντιμετωπίζουν τοπικά τους Ρώσους ή τους Άραβες – αυτοί οι τελευταίοι θα είναι πια σύμμαχοί των Αμερικανών).
Αν πάλι δεν προχωρήσει άμεσα η στρατηγική σχέση ΗΠΑ-Ρωσίας τότε και πάλι η Τουρκία του Ερντογάν θα χρειαστεί να διαλέξει, αν θα παραμείνει στη «δύσκολη» συνεργασία της με τη Ρωσία, πληρώνοντας το τίμημα της ρήξης της με το ΝΑΤΟ – ή αν θα επιλέξει να επιστρέψει στους κόλπους της Ατλαντικής Συμμαχίας, πληρώνοντας το τίμημα της ρήξης με τη Ρωσία, χωρίς να περιμένει στήριγμα από πουθενά. Γιατί όλα τα μέτωπα στα οποία κινδυνεύει η Τουρκία από «πισώπλατη μαχαιριά της Ρωσίας» δεν έχει να προσδοκά καμία ουσιαστική βοήθεια από το ΝΑΤΟ.
Το βασικό είναι ότι το ΝΑΤΟ μπορεί να ανασυγκροτηθεί πλέον παρακάμπτοντας την Τουρκία και βρίσκοντας νέους ισχυρούς συμμάχους στην περιοχή (Αίγυπτος, Ισραήλ, αραβικά κράτη του Κόλπου) που όλα τους απεχθάνονται την Οθωμανική πολιτική Ερντογάν και νοιώθουν να απειλούνται άμεσα από την στήριξη που προσφέρει ο Ερντογάν στους τζιχαντιστές.
* Ένατο: η Ανατολική Μεσόγειος αναδεικνύεται επίκεντρο γεωπολιτικών ανακατατάξεων πολύ ευρύτερης σημασίας. Από την Ανατολική Μεσόγειο μπορούν να επιτύχει εναλλακτικό εφοδιασμό σε ενεργειακούς πόρους η Ευρώπη. Σε φυσικό αέριο (κι όχι μόνο) που είναι και το ήδη αποφασμένο «καύσιμο μετάβασης» για τις επόμενες (πολλές) δεκαετίες.
–Στο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου θα κερδηθεί (ή θα χαθεί) η μάχη της Δύσης για τον έλεγχο των ανεξέλεγκτων πληθυσμιακών ροών που απειλούν άμεσα τη σταθερότητα και τη συνοχή των ευρωπαϊκών κοινωνιών.
–Γύρω από την Ανατολική Μεσόγειο θα κερδηθεί (ή θα χαθεί) η μάχη κατά του τζιχαντισμού που απειλεί άμεσα πλέον και τις ευρωπαϊκές κοινωνίες και τα κοσμικά αραβικά καθεστώτα.
Στην Ανατολική Μεσόγειο λοιπόν, ρόλο για τη Δύση έχει πλέον η Γαλλία (που τώρα μπορεί να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ, ενώ μέχρι πριν λίγες δεκαετίες προήγαγε ανταγωνιστικά τις δικές τις περιφερειακές φιλοδοξίες). Κι ακόμα υπάρχει η δυνατότητα ισχυρών συμμαχιών της Γαλλίας, των ΗΠΑ και ολόκληρης της Δύσης με τοπικές κοσμικές κοινωνίες του Αραβικού κόσμου. Από τη Μεσόγειο ως τη Μέση Ανατολή. Τώρα πιο συμπεριλαμβάνοντας και το Ισραήλ…
Η ανάκαμψη της «δυτικής επιρροής» διεθνώς – και μάλιστα με την ανοχή της Ρωσίας και με κάποια «ανταλλάγματα» προς τη Μόσχα – μπορεί να ξεκινήσει από την Ανατολική Μεσόγειο. Αλλιώς είναι δύσκολο να υπάρξει οπουδήποτε.
Και η Τουρκία του Ερντογάν είναι «βαρίδι» σε όλο αυτό το σχεδιασμό! Κανονικό βαρίδι…
Έχει δημιουργήσει πολλούς εχθρούς τοπικά, έχει τοποθετηθεί στη λάθος πλευρά σχεδόν παντού, κι έχει ανοίξει πολλαπλά μέτωπα, για να μπορέσει να «συνεισφέρει» ο,τιδήποτε σε ένα νέο δυτικό «σχέδιο» για την περιοχή. Είναι πολύ ευκολότερο να παρακαμφθεί πλέον η ίδια, παρά να εκβιάζει στο διηνεκές όλους τους υπόλοιπους…
* Δέκατο: σε αυτόν τον «διεθνή περίγυρο» η Ελλάδα μπορεί να μοιάζει «πολύ μικρή» για να παίξει οποιοδήποτε ρόλο. Αλλά αυτό είναι βλακώδης – και «καλλιεργούμενος» – μύθος: Στην πραγματικότητα η Ελλάδα είναι επτά φορές μεγαλύτερη εδαφικά από το Ισραήλ κι έχει εβδομήντα φορές μεγαλύτερη ακτογραμμή! Βρίσκεται σε γεωπολιτική θέση πολύ κρίσιμη. Από μόνη της η Ελλάδα – αλλά πολύ περισσότερο, μαζί με την Κύπρο…
Μαζί Ελλάδα και Κύπρος αποτελούν ένα μοναδικό «κρίκο» που συνδέει την Ευρώπη με τη Μέση Ανατολή, και το «γερασμένο» ΝΑΤΟ με τους νέους «δυναμικούς συμμάχους» που αναζητά (κι έχει ανάγκη – και τώρα πια μπορεί να βρει) στη Μέση Ανατολή: Αίγυπτο, Ισραήλ, Ιορδανία, Εμιράτα, Σαουδική Αραβία, (αύριο και Κουρδιστάν).
Η Τουρκία δεν χωράει σε ένα τέτοιο σχεδιασμό. Η Ελλάδα, αντίθετα, είναι απαραίτητη. Η Ελλάδα είναι ο κρίσιμος κρίκος για να επιτύχει αυτός ο σχεδιασμός. Και η Τουρκία είναι υποχρεωμένη πλέον να κάνει τα πάντα για να σπάσει αυτόν τον κρίκο…
Η Ελλάδα είναι «απαραίτητη». Με μόνο ερώτημα, αν είναι και «διαθέσιμη»…
Η Τουρκία, ίσως, είναι πλέον «βαρίδι» για τους άλλους…
Το ερώτημα είναι πόσο «χρήσιμη» είναι η Ελλάδα στους άλλους, όταν συχνά συμπεριφέρεται φοβικά, δηλαδή σαν «φτερό στον άνεμο»…
Συμπέρασμα: Για να μπορέσει η Ελλάδα να «αντέξει» στις πιέσεις της Τουρκίας και για να διεκδικήσει ένα νέο σημαντικό ρόλο σε έναν νέο γεωπολιτικό σχεδιασμό της Δύσης χρειάζεται επειγόντως:
— Αεροπορική υπεροχή περιοχής. Ήδη είναι πολύ κοντά να την επιτύχει. Και οφείλει να τη διατηρήσει και να την διευρύνει.
— Θαλάσσια παρουσία με στόλο ανοικτής θαλάσσης. Χρειάζεται τις νέες φρεγάτες (κατά προτίμησιν γαλλικές) και αναβάθμιση των παλαιοτέρων. Τα αμερικανικά σκάφη… «ακτοφυλακής» που της προσφέρθηκαν είναι εντελώς ακατάλληλα για τέτοιο ρόλο…
—Νέες συμμαχίες στην περιοχή, που ήδη τις ξεκίνησε ήδη από την περίοδο 2012-14: με τις τριμερείς Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ και Ελλάδα-Κύπρος-Αίγυπτος. Με το ελληνικό διπλωματικό κατεστημένο τότε να διστάζει και να φοβάται. Κι όμως τα ανοίγματα αυτά προχώρησαν και τώρα αρχίζουν να αποδίδουν…
—Νέες συμμαχίες και μέσα στην Ευρώπη. Η πρόσδεση στο… «άρμα της Γερμανίας» κατάντησε «κακόγουστο αστείο». Η Γερμανία δεν έχει εκτόπισμα γεωπολιτικής παρέμβασης. Η Γαλλία έχει! Και μαζί με τη Γαλλία μια σειρά από άλλες χώρες-μέλη της ΕΕ στρέφονται τώρα κατά της Τουρκίας, είτε για τη στάση της στο «μεταναστευτικό» είτε για τη συμπαράσταση της προς τους τζιχαντιστές, είτε για την «υπέρ-επέκτασή» της στην Λιβύη και στη Συρία και στον Καύκασο ακόμα.
–Χρειαζόμαστε ακόμα, μιαν άλλη εσωτερική ατζέντα, όπου οι υστερίες της «Πολιτικής ορθότητας» πρέπει οριστικά να παραμεριστούν και οι «δικαιωματιστές» το ίδιο, όπως συμβαίνει σε όλες τις χώρες που μπορούν να μας στηρίξουν σε βάρος των τουρκικών προκλήσεων.
Ακόμα και η γνωστή πρωταθλήτρια του «δικαιωματισμού» στις ΗΠΑ, η Αντιπρόεδρος του Μπάϊντεν Κάμαλα Χάρις, πήγε στη Λατινική Αμερική και φώναξε δημόσια σε επίδοξες παράνομους μετανάστες από τις χώρες αυτές προς τις ΗΠΑ: Μην μας έρχεστε!
Για να μη μιλήσουμε για την μεταστροφή και των ευρωπαίων σοσιαλιστών κατά της παράνομης μετανάστευσης – και στην Ισπανία και στη Δανία!
Αυτά που έκανε ο Σοσιαλιστής Ισπανός Πρωθυπουργός Σάντσεθ στη Μαλίλα όταν έγινε κανονική εισβολή παράνομων μεταναστών από το Μαρόκο, κι αυτά που αποφάσισε η σοσιαλιστική κυβέρνηση της Δανίας, αν το πρότεινε κανείς εδώ, στην Ελλάδα, θα τον κατακεραύνωναν ως… «ακροδεξιό»!
Η παράνομη μετανάστευση ήδη αντί-συσπειρώνει όλες τις δυτικές κοινωνίες. Παντού! Κι εδώ συνεχίζουμε να «χαϊδεύουμε» τις ΜΚΟ που εμφανώς συνεργάζονται με τους διακινητές…
— Τέλος χρειαζόμαστε να ξεπεράσουμε τα φοβικά σύνδρομα έναντι της Τουρκίας!
Με δύο λόγια:
- Η Δύση χρειάζεται επειγόντως μιαν άλλη πολιτική για την περιοχή μας. Και η Τουρκία όλο και λιγότερο «χωράει» σε ένα τέτοιο ανασχεδιασμό…
- Και η Ελλάδα χρειάζεται – επίσης επειγόντως, μιαν άλλη πολιτική – γενικώς. Γιατί τα φοβικά σύνδρομα που ενίοτε επιδεικνύει την απαξιώνουν- δεν την αναδεικνύουν ως «αξιόπιστη»…
Η Δύση συνολικά κατανοεί σιγά-σιγά, τι πρέπει να αλλάξει…
Εμείς πάλι, δεν ξέρω…
