Πολιτική Αποτροπής – πέρα από το νομικιστικό παραλήρημα!
Θανάσης Κ.
Να ξεκαθαρίσουμε κάτι:
Όταν συνάπτεις διακρατική συμμαχία με μιαν άλλη χώρα, αυτό δεν σημαίνει ότι της εκχωρείς την «υποχρέωση» να σπεύσει εκείνη να υπερασπιστεί τα σύνορά σου και την «επικράτειά» σου, αν εσύ απειληθείς από τρίτο κράτος…
Σημαίνει ότι αν κινδυνεύσεις, θα έλθει η «σύμμαχος» να σε «συνδράμει». Όχι να αναλάβει εκείνη, για λογαριασμό σου, την άμυνα τη δική σου…
Συμμαχία σημαίνει σύν-μάχομαι. Δηλαδή μάχομαι μαζί με άλλον.
Αν εσύ δεν έχεις διάθεση να υπερασπιστείς την εθνική σου ακεραιότητα, δεν πρόκειται να πολεμήσει κανείς άλλος για λογαριασμό σου…
Μ’ άλλα λόγια η «αμυντική συνδρομή» είναι «πολλαπλασιαστής» ισχύος. Δεν είναι «υποκατάστατο» ισχύος. Και κυρίως δεν είναι «κάλυψη» αδυναμίας.
Η διαφορά ανάμεσα στην «πρόσθεση» και στον «πολλαπλασιασμό» είναι ότι: αν στο μηδέν προσθέτεις κάτι, έχεις κάτι. Ενώ αν το μηδέν το πολλαπλασιάζεις με κάτι, δεν έχεις τίποτε!
Αν έχουμε ισχύ και θέλουμε να την χρησιμοποιήσουμε, με πολλαπλασιαστή ισχύος (την συνδρομή μιας άλλης ισχυρής χώρας) η ισχύς μας μεγαλώνει.
Αν δεν θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε την ισχύ μας, δηλαδή είμαστε παραλυμένοι, τότε το μηδέν της παράλυσής μας, με ό,τι κι αν το πολλαπλασιάσουμε πάλι μηδέν κάνει…
–Όλοι αυτοί, στην Αθήνα, που ΔΕΝ ήθελαν να πάρουμε τις γαλλικές φρεγάτες,
–Όλοι αυτοί, στη Ελλάδα, που ΔΕΝ ήθελαν γενικά να πάρουμε πλοία ανοικτής θαλάσσης,
–Όλοι αυτοί, στον ελληνικό Τύπο, που διακήρυσσαν ότι το Καστελόριζο ΔΕΝ έχει ΑΟΖ (άρα, δεν υπάρχει κάτι να υπερασπιστούμε στην Ανατολική Μεσόγειο),
–Όλοι αυτοί, σε κυβέρνηση και αντιπολίτευση, που διακήρυσσαν ότι είμαστε «μαξιμαλιστές» όταν διεκδικούμε, αυτά που μας επιτρέπει να διεκδικήσουμε το Διεθνές Δίκαιο (δηλαδή όλοι αυτοί που έλεγαν ό,τι ακριβώς λέει σήμερα η Άγκυρα),
–Όλοι αυτοί που διακήρυσσαν ότι ΔΕΝ έχουμε κυριαρχικά δικαιώματα να υπερασπιστούμε στην Ανατολική Μεσόγειο, άρα δεν χρειαζόμασταν, δήθεν, τις φρεγάτες,
–Όλοι αυτοί που έλεγαν ότι δεν πρέπει να προχωρήσουμε σε συμμαχία με τη Γαλλία – κι ότι οι «διμερείς» συμμαχίες είναι πλέον «ξεπερασμένες»…
–Όλοι αυτοί που διακήρυσσαν ότι δεν πρέπει ποτέ να φύγουμε από το… «άρμα της Γερμανίας»,
Όλοι αυτοί που φώναζαν πως όποιος μιλάει για «Αποτροπή» είναι «ακροδεξιός», «εθνικιστής» ή «πολεμοκάπηλος»…
Όλοι αυτοί, λοιπόν, νόμιζαν ότι είχαν επιβάλει απολύτως την πολιτική τους στην κυβέρνηση και ξαφνικά είδαν το έδαφος να χάνεται κάτω από τα πόδια τους.
Η κυβέρνηση αποφάσισε ξαφνικά να εξαγγείλει ακριβώς ό,τι εκείνοι αποκήρυσσαν ως τώρα.
Και τους έπιασε, προς στιγμήν, κατάθλιψη.
Αλλά αμέσως μετά ξαμολήθηκαν να αποδυναμώσουν και την Ελληνογαλλική Συμφωνία και την Ελληνική Αποτροπή που η Συμφωνία αυτή ενισχύει…
* Παρουσιάζουν τη Συμφωνία ως… Νομικά δεσμευτικό «Συμβόλαιο» με τη Γαλλία, να υπερασπιστεί, εκείνη για λογαριασμό μας, το σύνολο των κυριαρχικών δικαιωμάτων και της κυριαρχίας μας.
Ή μάλλον υποστηρίζουν ότι η Γαλλία θα έπρεπε να αναλαμβάνει ρητά να υποστηρίξει τα κυριαρχικά μας δικαιώματα (πέρα από τη κυριαρχία μας) κι αφού αυτό δεν συμβαίνει ρητά, άρα δεν είναι «αξιόπιστη» η αποτρεπτική της σημασία.
Και καλούν την κυβέρνηση της Ελλάδας, να ζητήσει από την κυβέρνηση της Γαλλίας να αναλάβει «εργολαβικά» να υποστηρίξει και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Ακόμα κι αυτά που… δεν έχουμε διακηρύξει ακόμα!
Αυτό, βέβαια, δεν θα μπορούσε να συμβεί. Καμία ξένη χώρα δεν θα αναλάμβανε εκείνη να υπερασπιστεί κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας που η ίδια δεν έχει ακόμα διακηρύξει.
* Το πραγματικά ερωτήματα – που κανείς δεν θέτει, ωστόσο – είναι ακριβώς αντίστροφα:
–Αν η Ελλάδα διακηρύξει ΑΟΖ, όπως δικαιούται, και η Τουρκία την παραβιάσει, η Γαλλία θα υπερασπιστεί την Ελλάδα;
Απάντηση: Αν τα συμφέροντα της Γαλλίας και της Ελλάδας «ευθυγραμμίζονται», τότε η Γαλλία θα στηρίξει την Ελλάδα! Εφ’ όσον βέβαια, η Ελλάδα δείξει η ίδια τη διάθεση να αποκρούσει τις τουρκικές προκλήσεις…
Η Γαλλία μπορεί να στηρίξει την Ελλάδα, Αλλά δεν θα αναλάβει εκείνη να πολεμήσει για λογαριασμό της Ελλάδας, με την Ελλάδα απλώς να παρακολουθεί από την κερκίδα.
— Κι αν η Ελλάδα διακηρύξει όχι ΑΟΖ (που είναι απλώς «κυριαρχικό δικαίωμα»), αλλά επέκταση των χωρικών της υδάτων – που είναι «σκληρή» κυριαρχία, όπως δικαιούται – τότε θα βοηθήσει η Γαλλία την Ελλάδα υπερασπιστεί την «κυριαρχία» της (πλέον);
Απάντηση: Σε αυτή την περίπτωση, με βάση το άρθρο 2 της Συμφωνίας Αμυντικής Συνδρομής, η Γαλλία οφείλει να συνδράμει την Ελλάδα; Γιατί η κυριαρχία εντάσσεται πλήρως στην «επικράτεια». Θα το κάνει, όμως;
Απάντηση: Αν τα συμφέροντα Ελλάδας και Γαλλίας «ευθυγραμμίζονται», τότε η Γαλλία θα σπεύσει να μας βοηθήσει, εφ’ όσον εμείς οι ίδιοι υπερασπιζόμαστε την «επικράτειά» μας.
Αν τα συμφέροντά μας «ευθυγραμμίζονται» μεν, αλλά η Ελλάδα δεν δείξει καμία διάθεση να υπερασπιστεί την «επικράτειά» της, τότε κανείς δεν θα έλθει να κάνει για λογαριασμό μας, ό,τι δεν κάνουμε πρώτοι εμείς οι ίδιοι…
* Συμπέρασμα:
Σε κάθε περίπτωση, δεν χρειάζεται να αλλάξει τίποτε στην Σύμβαση Αμυντικής Συνδρομής Ελλάδας Γαλλίας. Η Σύμβαση αυτή είναι η καλύτερη που μπορεί να είναι.
Όποιος ζητάει νομικού τύπου αλλαγές, απλώς ΔΕΝ καταλαβαίνει την Πολιτική σημασία μιας Συμμαχίας και τον αποτρεπτική σημασία μιας Αμυντικής Συνδρομής.
Εκείνο που χρειάζεται είναι δύο πράγματα:
–Πρώτον, να «ευθυγραμμίζονται» τα συμφέροντα των δύο χωρών (alignment of interests)
–Και δεύτερον, η Ελλάδα να δείξει πρώτη την ετοιμότητα, τη διαθεσιμότητα και την αποφασιστικότητα να υπερασπιστεί την «επικράτειά» της συνολικά – δηλαδή την κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα.
Το πρώτο – η «ευθυγράμμιση συμφερόντων» – δεν εξαρτάται μόνον από μας, και πάντως οφείλουμε να το έχουμε πάντα υπ’ όψιν…
Το δεύτερο – η δική μας ετοιμότητα να υπερασπιστούμε την επικράτειά μας, εξαρτάται απολύτως από μας.
* Και πάντως σήμερα η Γαλλία έχει πλήρη «ευθυγράμμιση» με τα συμφέροντα της Ελλάδας, έναντι της Τουρκίας:
–Η Γαλλία θέλει να αποκτήσει τον έλεγχο της Ανατολικής Μεσογείου, για λογαριασμό της Δύσης (πράγμα που αποδέχονται πλέον και οι Αμερικανοί που στρέφουν αλλού την προσοχή της, αλλά δεν θέλουν να χαθεί ο έλεγχος της Μεσογείου και μόνον η Γαλλία μπορεί πλέον να τον αναλάβει)…
Για να ελέγξει τη Μεσόγειο η Γαλλία, πρέπει να περιορίσει δραστικά τις φιλοδοξίες της Τουρκικής «υπέρ-επέκτασης»…
Συνεπώς, η Γαλλία έχει ανάγκη να συνεργαστεί με τοπικές «φίλιες» δυνάμεις, όπως η Ελλάδα (και η Αίγυπτος).
Άρα τα συμφέροντα της Γαλλίας και της Ελλάδας «ευθυγραμμίζονται» σήμερα (και για το ορατό μέλλον) απολύτως!
* Το μόνο που χρειάζεται ακόμα, για να αποκτήσει υπόσταση και να γίνει υπολογίσιμη η Συμμαχία αυτή, είναι η Ελλάδα να δείξει ότι έχει διάθεση να αναλάβει ευθύνες και ρόλους στην περιοχή.
Πρώτα-πρώτα να υπερασπιστεί τον εαυτό της! Όχι να πάει να βοηθήσει τη Γαλλία στην… υποσαχάρεια Αφρική (ζώνη του Σαχέλ!)
Η Ελληνογαλλική Συμμαχία δεν υπογράφηκε για να βοηθήσει η Ελλάδα τη Γαλλία στην Κεντρική Αφρική.
Η Συμμαχία υπογράφηκε για να βοηθήσει η Γαλλία την Ελλάδα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Και η επιτυχία της Συμμαχίας δεν έγκειται από το αν η Γαλλία μπορεί να αντιμετωπίσει τους «εχθρούς της» στην ζώνη του Σαχελ, αλλά από το αν η Ελλάδα έχει διάθεση να αντιμετωπίσει (με τη συνδρομή και της Γαλλίας πλέον) τις απειλές της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο…
Έτσι, για να μην μπερδευόμαστε…
ΥΓ.1 Η έννοια «επικράτεια» που αναφέρεται στο άρθρο 2 της Συμμαχίας δεν ταυτίζεται ούτε με την «σκληρή» κυριαρχία, ούτε με τα «κυριαρχικά δικαιώματα». Είναι έννοια ασαφής, ήδη από την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου.