Την Τρίτη ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μεταβαίνει στη Λιβύη, σε μια επίσκεψη υψηλού συμβολισμού, όπου θα τεθεί επί τάπητος το τουρκο-λιβυκό σύμφωνο.
Ο Νίκος Δένδιας έστειλε σαφές μήνυμα στην Άγκυρα, λέγοντας ότι το ραντεβού με τον Τούρκο ομόλογό του θα γίνει, υπό την προϋπόθεση ότι η γειτονική χώρα θα σταματήσει τις προκλήσεις. Την ίδια ώρα, αναταραχή στην Τουρκία προκαλεί η ανοικτή επιστολή απόστρατων ναυάρχων, με την οποία ζητούσαν να μην αποσυρθεί η χώρα από τη Συνθήκη του Μοντρέ και ερμηνεύτηκε από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ως απόπειρα πραξικοπήματος.
Ο Τούρκος πρόεδρος φυλάκισε τους εμπνευστές της επιστολής, μεταξύ των οποίων είναι και ο «πατέρας» του δόγματος της «Γαλάζιας Πατρίδας».
Την αλλαγή σελίδας στις ελληνο-λιβυκές σχέσεις επισημοποιεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης με το ταξίδι στην Λιβύη. Η Αθήνα ισχυροποιώντας το διπλωματικό της αποτύπωμα με την Πρεσβεία στην Τρίπολη και το Γενικό Προξενείο στη Βεγγάζη, βάζει στο τραπέζι των επαφών με την μεταβατική κυβέρνηση το τουρκολιβυκό σύμφωνο μαζί με τα νέα κεφάλαια της διμερούς συνεργασίας στους τομείς της ασφάλειας, της ενέργειας και των κατασκευών.
«Είναι σημαντικό για τη Λιβύη, στη νέα αυτή εποχή, να απαλλαγεί από βαρίδια που την τραβούν προς τα κάτω, όπως η παρουσία ξένων δυνάμεων και μισθοφόρων στο έδαφός της. Αλλά και από κείμενα που είναι και ανυπόστατα και παραβιάζουν το Διεθνές Δίκαιο» σημείωσε η κυβερνητική εκπρόσωπος, Αριστοτελία Πελώνη.
Τη δυναμική των πολυμερών σχημάτων συνεργασίας έναντι της τουρκικής επιδίωξης αύξησης της επιρροής της στην περιοχή, αντιπαρέβαλε ο Νίκος Δένδιας, ο οποίος αναφέρθηκε στην επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Λιβύη. Ο υπουργός Εξωτερικών, από την τριμερή Ελλάδας, Κύπρου και Σερβίας, υπενθύμισε στην Τουρκία τους όρους για να γίνει το ραντεβού με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου στις 14 Απριλίου στην Άγκυρα.
«Είπα ότι έχω την πρόθεση να μεταβώ στην Άγκυρα τις αμέσως προσεχείς ημέρες, την άλλη εβδομάδα, βεβαίως όμως, υπό προϋποθέσεις… Ποιες; Ότι θα υπάρχει το κατάλληλο κλίμα… Ότι η Τουρκία δεν θα προβεί σε τέτοιες προκλητικές ενέργειες που θα επηρεάσουν την επίσκεψή μου» δήλωσε ο κ. Δένδιας.
Η Τουρκία επέλεξε για ακόμη μια φορά να αντιδράσει σπασμωδικά. Τουρκικά F-16 έκαναν υπερπτήσεις πάνω από το νησιωτικό σύμπλεγμα των Οινουσσών και αναχαιτίστηκαν από τα ελληνικά αεροσκάφη επιφυλακής.
Στο φόντο των τελευταίων αποφάσεων της Συνόδου Κορυφής και περίπου τρεις εβδομάδες πριν από την άτυπη πενταμερή για το Κυπριακό, ο Ταγίπ Ερντογάν υποδέχεται την Τρίτη, την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για συζητήσεις που αφορούν και στο μεταναστευτικό.
«Μακριά από τις προκλητικές δηλώσεις και μακριά από τις προκλητικές ενέργειες σε αέρα και θάλασσα» είπε ο υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου, Νίκος Χριστοδουλίδης.
«Να στηρίξουμε την Ελλάδα για να συνεχιστεί αυτός ο διάλογος αλλά και σε ό,τι αφορά στη συμφωνία με την Αλβανία για τη θαλάσσια χώρα» δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Σερβίας Νίκολα Σελακόβιτς.
Τις ακραίες ενέργειες της Τουρκίας στο μεταναστευτικό που κλιμακώθηκαν με τα σοβαρά περιστατικά της περασμένης Παρασκευής ανοιχτά της Λέσβου, εξέθεσε μέσω επιστολής του στον αντιπρόεδρο της Κομισιόν Μαργαρίτη Σχοινά και την Επίτροπο Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Ίλβα Γιόχανσον, ο υπουργός Μετανάστευσης Νότης Μηταράκης.
Πραξικόπημα «βλέπει» ο Ερντογάν πίσω από την επιστολή των απόστρατων ναυάρχων
Συνεχίζει τις κινήσεις αποπροσανατολισμού ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, οποίος όταν στριμώχνεται ανακαλύπτει εχθρούς και σενάρια πραξικοπημάτων και τα εκμεταλλεύεται πολιτικά κατά την προσφιλή του συνήθεια.
«Δεν είναι στα καθήκοντα των 104 απόστρατων ναυάρχων να συνέρχονται και να κοινοποιούν διακηρύξεις που φέρουν τα χαρακτηριστικά απόπειρας πραξικοπήματος και να προκαλούν πολιτική διαμάχη» υπογράμμισε ο Ταγίπ Ερντογάν.
Όπως αναμενόταν, ο πρόεδρος Ερντογάν άφησε σαφείς υπαινιγμούς κατά των 104 απόστρατων ναυάρχων για το ύφος και τη μέθοδο της δημοσιοποίησης του κειμένου διαμαρτυρίας, που θυμίζει άλλες εποχές της Τουρκίας.
«Αυτό δεν έχει να κάνει με την ελευθερία της έκφρασης είπε, όταν πρόκειται για παρέμβαση του στρατού σε μια δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση. Γι’ αυτό θα κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο. Ο λαός μας βλέπει ποιος υπερασπίζεται τη δημοκρατία και ποιος είναι κάτω από την καρέκλα των πραξικοπηματιών» τόνισε ο πρόεδρος της Τουρκίας.
Για την Συνθήκη του Μοντρέ, ο Τούρκος πρόεδρος είπε ότι «δεν κάνουμε καμία ενέργεια απόσυρσης από (τη Συνθήκη) του Μοντρέ». Σημείωσε ότι η Τουρκία είναι δεσμευμένη να τηρεί τους όρους της Συνθήκης και τόνισε ότι ήταν μια διπλωματική επιτυχία της Τουρκίας όταν συμφωνήθηκε. Όμως, πρόσθεσε, υπάρχουν θέματα σχετικά με τη ναυσιπλοϊα. Υπάρχουν πολλές γνώμες και το θέμα συζητείται σε όλες του τις διαστάσεις.«Εάν εμφανιστεί μπροστά μας στο μέλλον μια άλλη επιλογή, δεν θα διστάσουμε να την αξιολογήσουμε λεπτομερώς» είπε ο Ταγίπ Ερντογάν, τονίζοντας: «Με το νέο έργο, το Κανάλ Ιστανμπούλ, θα έχουμε απόλυτη κυριαρχία».
Επίσης, μίλησε και για την φωτογραφία εν ενεργεία ένστολου ναυάρχου με στολή και σαρίκι σε τεκκέ που κυκλοφόρησε στον Τύπο προκαλώντας την αντίδραση των ναυάρχων. Ο Τούρκος πρόεδρος ανέφερε ότι είναι σαφές ότι πρόκειται για μεμονωμένο περιστατικό, και πως την ημέρα που δημοσιεύτηκε η φωτογραφία οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις διεξήγαγαν λεπτομερή έρευνα και έφτασαν σε αποτέλεσμα.
Οι αρχές προχώρησαν στη σύλληψη 10 εκ των απόστρατων ναυάρχων που υπογράφουν την επιστολή.
Το δεύτερο χαστούκι στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ήρθε από 96 πρώην βουλευτές, οι οποίοι καταδικάζουν τις συλλήψεις και τονίζουν ότι η Διώρυγα της Κωνσταντινούπολης δεν πρέπει να γίνει.
«Τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά της δημοκρατίας μας δεν μπορεί να τίθενται υπό συζήτηση! Καταδικάζουμε αυτήν την προσέγγιση και αυτές τις προσπάθειες και υπενθυμίζουμε (στην κυβέρνηση) ότι εξακολουθούμε να είμαστε ένα κράτος δικαίου» επισημαίνουν οι πρώην βουλευτές.
Ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας, Χουλουσί Ακάρ, τόνισε πως «είναι σαφές ότι η δήλωση δεν έκανε τίποτα άλλο παρά να βλάψει τη δημοκρατία μας, να επηρεάσει αρνητικά το ηθικό του στρατεύματος και να κάνει ευτυχείς τους εχθρούς μας».
Λίγο πριν από τη σύλληψή του, ένας από τους απόστρατους κατακεραύνωσε τον Ταγίπ Ερντογάν.
«Η κυβέρνηση με αυτές τις σφοδρές αντιδράσεις προσπαθεί να θυματοποιήσει εαυτόν και να επωφεληθεί πολιτικά. Ο λαός δεν τα πιστεύει πια αυτά, η εξουσία έχει τελματώσει, δεν έχει πια τι να «σερβίρει» στο λαό και ξέρει πως αν πάμε σήμερα σε εκλογές θα χάσει» σχολίασε ο συλληφθείς απόστρατος ναύαρχος Τουρκέρ Ερτούρκ.
Μεταξύ των συλληφθέντων είναι και ο εμπνευστής της «Γαλάζιας Πατρίδας» Τζεμ Γκιουρντενίζ.
«Δεν θα μπορούσαμε να αφήσουμε 150.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα να «φύγουν» από την Τουρκία, γιατί πιστεύουμε ότι η Γαλάζια Πατρίδα αποτελεί μέρος της πατρίδας μας» είπε ο Τζ. Γκιουρντενίζ.
Εκτός από τη Συνθήκη του Μοντρέ, οι 104 εκφράζουν την ανησυχία τους για ισλαμοποίηση των ενόπλων δυνάμεων. Αφορμή ήταν και η εικόνα ενός εν ενεργεία ναυάρχου να προσεύχεται σε χώρο ισλαμικού τάγματος.
Αναλυτές εκτιμούν πως πρόκειται για ακόμη ένα κεφάλαιο στη μάχη των κεμαλιστών.
«Ανησυχούν πως η Τουρκία απομακρύνεται όλο και περισσότερο από την ιδέα του κεμαλισμού. Η προσοχή τους στρέφεται στην ιδεολογία του έθνους. Στο πως θα καθοριστεί η ιδεολογία του έθνους» σημείωσε ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών, Γκοκάν Μπατσίκ.
Για ανοησία των απόστρατων ναυάρχων έκανε λόγο η Μεράτ Ακσενέρ, ενώ το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα μίλησε για προσπάθεια του Ερντογάν να αποπροσανατολίσει τον κόσμο από τα πραγματικά προβλήματα.
Από τη φυλακή, ο ηγέτης του φιλοκουρδικού κόμματος Σελαχατίν Ντερμιτάς καλεί την αντιπολίτευση να σταθεί ενωμένη: «Το AKP και ο Ερντογάν έχουν ουσιαστικά βάλει στην άκρη όλες τις θεμελιώδεις αρχές τους! Δεν υπάρχει τίποτε που δεν θα έκαναν για να μείνουν στην εξουσία».