Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
Μια πρωτοφανής κρίση ταρακουνά τα θεμέλια της ιστορικής Ιεράς Μονής Αγίας Αικατερίνης του Σινά, τη στιγμή που η Βουλή των Ελλήνων ψηφίζει τη ρύθμιση για την ίδρυση Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) στην Ελλάδα, το οποίο για πρώτη φορά παρέχει νομική υπόσταση στη Μονή εντός της ελληνικής έννομης τάξης.
Ωστόσο το νομοθέτημα τίθεται υπό αμφισβήτηση καθώς οι αιγυπτιακές αρμόδιες αρχές δεν έπραξαν απολύτως τίποτα για την διευθέτηση του επίμαχου ζητήματος . Και ίσως οι μοναχοί που ζητούν την παύση του Δαμιανού να έχουν δίκιο!
Η εξέλιξη που παρουσιάστηκε ως μια ιστορική θεσμική δικαίωση, σκιάζεται από εσωτερική ρήξη στους κόλπους της αδελφότητας, που όπως σημειώνει ο Αρχιεπίσκοπος Δαμιανός, απειλεί να τινάξει στον αέρα δεκαετίες πνευματικού έργου και γεωπολιτικής σταθερότητας.
Η δημόσια παρέμβαση του Αρχιεπισκόπου Σινά έρχεται σε μια στιγμή κρίσιμη: λίγες ημέρες πριν την άφιξη του Αιγύπτιου υπουργού Εξωτερικών Μπαντρ Αμπεντελάτι στην Αθήνα, όπου σύμφωνα με το Υπουργείο Εξωτερικών, θα δρομολογηθεί Διακρατική Συμφωνία Ελλάδας – Αιγύπτου για την περαιτέρω κατοχύρωση του status της Μονής Σινά.
«Προσφέρουν την καλύτερη υπηρεσία σε όσους θέλουν να συνεχιστεί ο Γολγοθάς»
Με λόγο πνευματικό αλλά και αιχμηρό, ο Αρχιεπίσκοπος Σινά, Φαράν και Ραϊθώ Δαμιανός, αποκαλύπτει το βάθος της εσωτερικής κρίσης:
«Αυτή τη στιγμή που η ελπίδα επέστρεψε, ορισμένοι πατέρες της Ιεράς Μονής προσφέρουν την καλύτερη υπηρεσία σε όσους επιθυμούν να ΜΗΝ τελειώσει ο Γολγοθάς της».
Η αναφορά του δεν είναι τυχαία. Από το 2012, η Μονή βρισκόταν σε αμφισβήτηση εξαιτίας προσφυγής στην αιγυπτιακή δικαιοσύνη, η οποία κορυφώθηκε με την απόφαση του Εφετείου της Ισμαηλίας στις 28 Μαΐου 2025, θέτοντας εν αμφιβόλω την κυριότητα της Μονής στα εδάφη της.
Το νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας, που φέρει την υπογραφή της υπουργού Σοφίας Ζαχαράκη, αποτέλεσε το θεσμικό ανάχωμα απέναντι σε αυτή την κρίση, προσφέροντας νομική προστασία και διεθνή θωράκιση της Μονής στο ελληνικό πλαίσιο.
Από τη Βουλή στην εσωτερική ρήξη – Πραξικόπημα εντός των τειχών
Την ώρα που στη Βουλή των Ελλήνων επικρατεί σπάνια πολιτική συναίνεση για τη διάσωση της Μονής, στο εσωτερικό της Αδελφότητας εκδηλώνεται απόπειρα ανατροπής του Αρχιεπισκόπου, μέσω αντικανονικών διαδικασιών.
«Εκινήθησαν, εβουλεύθησαν, εμελέτησαν την παράδοσιν… όχι για να τηρήσουν αλλά για να καταπατήσουν τους Θείους και Ιερούς Κανόνες», καταγγέλλει με πόνο καρδιάς ο Δαμιανός, χαρακτηρίζοντας τις ενέργειες αυτές πραξικόπημα κατά της Εκκλησίας.
Η παρέμβαση του Πατριάρχη Ιεροσολύμων κ. Θεοφίλου, καθώς και εκκλησιαστικών αρχών της Ελλάδας, κρίνεται πλέον επιβεβλημένη, προκειμένου να ανακοπεί η εκτροπή.
Το μήνυμα προς την Αίγυπτο – Η Διπλωματία της Πίστης
Ο Αρχιεπίσκοπος τονίζει τη σημασία της συνεργασίας με τη φίλη χώρα της Αιγύπτου, επισημαίνοντας ότι ο απανταχού Ελληνισμός έτεινε το χέρι προς το Κάιρο με γνώμονα τη θρησκευτική ελευθερία και την πολιτιστική κληρονομιά.
Η Μονή Σινά αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO από το 2002. Το Κέντρο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO υπενθυμίζει τη μοναδικότητα του χώρου ως σημείο συνάντησης θρησκειών, πολιτισμών και ειρήνης.
Η επικείμενη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας – Αιγύπτου στις 6 Αυγούστου θα είναι καθοριστική. Αν υπογραφεί η συμφωνία, η Μονή θα θωρακιστεί απέναντι σε εθνικές ή θρησκευτικές αμφισβητήσεις και θα αποκτήσει διεθνή νομική κατοχύρωση, όπως απαιτείται για τέτοια μνημεία ιστορικής σημασίας.
«Να περισώσουμε όλοι μαζί τη Μονή»
Ο Δαμιανός, με ηλικία 91 ετών αλλά βλέμμα στραμμένο στο μέλλον, καλεί σε ενότητα, προσευχή και μετάνοια. Ζητά από όλους όσοι εμπλέκονται να παραδοθούν στον συνετιστικό χαρακτήρα των Ιερών Κανόνων, ώστε να μην γίνουν πατραλοίες και να μην μετατραπεί η Ιερά Μονή σε βαβυλώνια αιχμαλωσία.
«Με χέρι τρεμάμενο, όχι από το βάρος των ετών αλλά από την ευθύνη, καλώ όλους να περισώσουμε την Ιερά Μονή», γράφει στη συγκλονιστική δήλωσή του.
Και καταλήγει με την προτροπή:
«Ας εμπνευστούμε από την ενότητα της Βουλής. Η Ιερά Μονή Σινά δεν είναι τόπος. Είναι φως. Και δεν θα σβήσει».
Ένα εθνικό και πνευματικό στοίχημα
Η Μονή Σινά είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένας ιερός τόπος. Είναι σύμβολο πίστης, ελληνισμού και ιστορικής συνέχειας. Είναι σημείο όπου ο Θεός μίλησε στον Μωυσή και όπου η Ορθοδοξία διατήρησε αναλλοίωτα τα ίχνη της μέσα στους αιώνες.
Η πολιτεία, η Εκκλησία, η κοινωνία των πολιτών και η διεθνής διπλωματία καλούνται τώρα να αποδείξουν ότι η πίστη μπορεί να γίνει δύναμη ενότητας, ακόμη και μέσα στις πιο δύσκολες στιγμές.
Η ιστορία της Μονής γράφεται αυτές τις μέρες. Το ερώτημα είναι ποιος θα σταθεί δίπλα και όχι απέναντι.