Ο Ντόναλντ Τραμπ σε 70 ημέρες θα είναι και επίσημα στην θέση στην οποία ο αμερικανικός λαός τον εξέλεξε: στο Οβάλ γραφείο.
Ο 47ος πρόεδρος της χώρας έχει προχωρήσει το τελευταίο διάστημα -και ειδικά τις 90 ημέρες πριν από τις εκλογές- σε μία σειρά δεσμεύσεων που δεν αφορούν μόνο το εσωτερικό της χώρας αλλά και τον πλανήτη. Μία από αυτές έχει να κάνει με τον πόλεμο στην Ουκρανία ο οποίος στις 24 Φεβρουαρίου του επόμενου έτους θα συμπληρώσει τρία χρόνια.
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει ξεκαθαρίσει πως ναι μεν θα εκκινήσει ως πρόεδρος με διατάγματα, νόμους και κινήσεις που αφορούν το εσωτερικό και κυρίως την οικονομία και το μεταναστευτικό, αλλά θα φέρει τη Μόσχα και το Κίεβο σε ένα κοινό τραπέζι για λύση.
Το ουκρανικό ζήτημα όμως κάθε άλλο από απλό είναι και η Μόσχα σε καμία περίπτωση δεν θα κάνει πίσω επειδή άλλαξε ο πρόεδρος στις ΗΠΑ. Τα ρωσικά δίκτυα είναι γεμάτα άλλωστε, ειδικά από την περασμένη Τρίτη, από ρητορική που μάλλον δείχνει αδιαλλαξία.
Οι γυμνές φωτογραφίες της επόμενης Πρώτης Κυρίας, Μελάνια Τραμπ, στα αφιερώματα της ρωσικής κρατικής τηλεόρασης είναι μάλλον το «κερασάκι» στο κλίμα που θα επιχειρήσει το Κρεμλίνο να οικοδομήσει τους επόμενους μήνες. Είναι δεδομένο πως οι σχέσεις Πούτιν – Τραμπ είναι σε καλύτερο διαπροσωπικό επίπεδο από αυτές με τον Τζο Μπάιντεν, αλλά στον πόλεμο και την διπλωματία διαχρονικά το προσωπικό διαδραματίζει ελάσσονα ρόλο.
Ο Ντόναλντ Τραμπ, όπως διατυμπανίζει το επιτελείο του, έχει σχέδιο λύσης και μάλιστα μίας στα δικά του δεδομένα: «που δεν θα επιδέχεται αμφισβήτησης και άρνησης» και προς τις δύο πλευρές. Το Ουκρανικό όμως είναι από τα ελάχιστα ζητήματα για τα οποία δεν έχει αρθρώσει ανοιχτά το παραμικρό. Πολλοί είναι αυτοί που ισχυρίζονται πως αυτό συμβαίνει λόγω τόσο της πολυπλοκότητας όσο και της κρισιμότητας του ζητήματος. Ο ίδιος εσχάτως είπε πως εάν αποκαλύψει ο,τιδήποτε αναφορικά με το συγκεκριμένο σχέδιο θα χάσει το πλεονέκτημα που ισχυρίζεται πως διαθέτει και προς τις δύο πλευρές.
Δεδομένα στον συγκεκριμένο σχεδιασμό πάντως φαίνεται πως θα έχει ενεργό ρόλο ο αντιπρόεδρος του Τραμπ, Τζέι Ντι Βανς. Είναι ο μοναδικός άνθρωπος από το περιβάλλον Τραμπ με τόσο σημαντικό θεσμικά ρόλο ο οποίος έχει δώσει ένα στίγμα.
Οι ΗΠΑ του Τραμπ σχεδιάζουν να προτείνουν άμεσο πάγωμα των μαχών στα πεδία με προϋποθέσεις που θα ικανοποιούν και τις δύο πλευρές. Τα δεδομένα που φαίνεται να έχουν ελέγξει οι Ρεπουμπλικάνοι τούς κάνουν σήμερα να αισιοδοξούν ωστόσο μέχρι να ενημερωθεί αναλυτικά ο Τραμπ τόσο από τον απερχόμενο πρόεδρο όσο και από την στρατιωτική ηγεσία καλό είναι να μην θεωρείται τίποτε δεδομένο.
Ο Βανς μιλώντας σε ένα από τα δεκάδες podcasts κατά την προεκλογική περίοδο και συγκεκριμένα σε αυτό ενός πρώην πεζοναύτη, έχει αναφέρει πως τα κατεχόμενα εδάφη από την Ρωσία θα παραμείνουν στην κατοχή της Μόσχας όπως αντίστοιχα τα κατεχόμενα από την Ουκρανία στην επαρχία του Κουρσκ. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως η Ουκρανία αν πάει σε διαπραγμάτευση λογικά δεν θα το κάνει με πρόεδρο τον Ζελένσκι ο οποίος εάν αποδεχθεί αυτό τον όρο θα έχει αποδεχθεί πως μπήκε σε έναν πόλεμο θυσιάζοντας χιλιάδες από τους ανθρώπους του για να χάσει πέρα από την κοιλάδα του Ντονμπάς και ένα πολύ μεγάλο τμήμα της χώρας του.
Ο Τζέι Ντι Βανς έχει πει επίσης πως οι ΗΠΑ θα δημιουργήσουν μία ζώνη ασφαλείας μεγαλύτερη από 1.200 χιλιόμετρα την οποία θα κληθούν να φυλάξουν για το ενδεχόμενο νέας ρωσικής εισβολής Βρετανοί και δυνάμεις του ΝΑΤΟ. Αυτό, πέρα από εξαιρετικά δύσκολο, προϋποθέτει πως η Ουκρανία θα εκχωρήσει κι άλλα εδάφη και θα κληθεί να θεωρήσει ως de facto ξένο έδαφος και σε δεύτερο επίπεδο περιοχές που της ανήκουν από το 1986 και μετά. Ο εκλεγμένος αντιπρόεδρος των ΗΠΑ έχει σημειώσει επίσης πως την ανοικοδόμηση των διαλυμένων υποδομών της χώρας θα αναλάβει εξολοκλήρου η Ευρώπη κάτι το οποίο δύσκολα μπορεί να υποστηρίξουν ακόμη και οι ισχυρές Γαλλία και Γερμανία.
Τα «νεκρά σημεία» και το τεράστιο οικονομικό άνοιγμα
Το προσχέδιο Βανς δεδομένα έχει μεγάλες υποθέσεις και αρκετά κενά σημεία.
Σήμερα για παράδειγμα υπάρχουν περισσότερα από τρία εκατομμύρια άνθρωποι οι οποίοι ουσιαστικά είναι εγκλωβισμένοι πίσω από τις ρωσικές γραμμές και τα μέτωπα και για τους οποίους δεν υπάρχει σήμερα καμία πρόβλεψη. Η απώλεια της Μαριούπολης από τον πρώτο χρόνο του πολέμου έχει αποκόψει την Ουκρανία από την Αζοφική θάλασσα αφήνοντας ως μόνη έξοδο στο νερό την Οδησσό. Η πλούσια σε εξαγωγές Ουκρανία δεν μπορεί μετά την απώλεια της Κριμαίας το 2014 να απολέσει και άλλο τόσο σημαντικό λιμάνι, άσχετα εάν μέχρι σήμερα δεν έχει καταφέρει να διεκδικήσει ή να πλησιάσει την συγκεκριμένη περιοχή.
Κανένας λόγος επίσης δεν γίνεται για τις συμμαχίες που με αίμα έχει προωθήσει το Κίεβο τα τελευταία τρία χρόνια. Αν το αμερικανικό σχέδιο προσφέρει εγγύηση πως η Ουκρανία δεν θα γίνει μέλος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ τότε όλα όσα έχουν θυσιάσει οι ουκρανοί από το 2014 και την επανάσταση του Μαϊντάν θα είναι μάταια.
Ο Ντόναλντ Τραμπ θα πρέπει επίσης να υπολογίσει τι θα κοστίσει στην δική του οικονομία μία συμφωνία με τη Ρωσία.
Μέχρι σήμερα οι ΗΠΑ έχουν δώσει περισσότερα από 174 δισεκατομμύρια δολάρια υπό μορφή ενίσχυσης στην Ουκρανία ενώ ακόμη και στα δάνεια προς το Κίεβο η Ουάσιγκτον έχει δώσει μόνη της όσα χρήματα έχουν δώσει μαζί όλοι οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι. Εάν οι ΗΠΑ του Τραμπ επιλέξουν να σταματήσουν την στήριξη για να πιέσουν για συμφωνία είναι πολύ πιθανό να δώσουν στον Πούτιν αυτό για το οποίο προσπαθεί από την αρχή: ολόκληρη την χώρα.
