Η κίνηση της κυβέρνησης να προχωρήσει στον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό της Ελλάδας, καταθέτοντας επίσημα τον σχετικό χάρτη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, συνιστά αδιαμφισβήτητα μια στρατηγική κίνηση με γεωπολιτικό αποτύπωμα για τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα. Παράλληλα όμως, όπως αναμενόταν, ανοίγει ένα νέο «μέτωπο» με την Τουρκία
Πως βλέπει η κυβέρνηση την αντίδραση της Τουρκίας και τι απαντά για τον χρόνο που επέλεξε να χαράξει τα σύνορα της μέσω του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού της χώρας μας;
«Κλείνουμε εκκρεμότητες»
«Κλείνουμε εκκρεμότητες του παρελθόντος, υπερασπιζόμαστε τα εθνικά συμφέροντα στην πράξη», δηλώνει το Μέγαρο Μαξίμου, σημειώνοντας ότι η Ελλάδα για πρώτη φορά οριοθετεί λεπτομερείς χρήσεις των θαλασσίων ζωνών της, όπως επίσης, και για πρώτη φορά αποτυπώνει σε επίσημο ρυθμιστικό κείμενο της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
Όσον αφορά την αντίδραση της Τουρκίας, κυβερνητικές πηγές την χαρακτηρίζουν ως αναμενόμενη, «αποκρούοντας» τις αιτιάσεις της αντιπολίτευσης ότι η Εθνική Χωρική Στρατηγική για τον Θαλάσσιο Χώρο ανακοινώθηκε ως απάντηση στα τουρκικά δημοσιεύματα που ανέφεραν ότι είναι έτοιμο το θαλάσσιο χωροταξικό σχέδιο της Άγκυρας.
«Ο Χωροταξικός σχεδιασμός αποτελείται από σειρά ρυθμιστικών κειμένων μεγάλης έκτασης με τεχνικές λεπτομέρειες. Αυτονοήτως είναι προϊόν πολύμηνης προσπάθειας. Η Τουρκία αντέδρασε στον δικό μας σχεδιασμό και όχι το αντίστροφο», απαντούν πηγές της κυβέρνησης.
Γιατί τώρα
«Η σημερινή ημέρα επελέγη πρωτίστως, διότι σήμερα εξεδόθη και το πρακτικό επεξεργασίας του Συμβουλίου της Επικρατείας, με το οποίο ενσωματώνεται, ουσιαστικά, στην ελληνική έννομη τάξη η ελληνο-ιταλική συμφωνία. Και για αυτόν τον λόγο δεν θα μπορούσε ούτως ή άλλως να είναι νωρίτερα», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, σε συνέντευξη του στον SKAI, αναφερόμενος στη συμφωνία για οριοθέτηση ΑΟΖ (Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη) που έχει υπογράψει η Ελλάδα με την Ιταλία, όπως αντίστοιχα έχει πράξει και με την Αίγυπτο.
Ο υπουργός Εξωτερικών, ταυτόχρονα τονίζει πως ο χάρτης με τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό της χώρας μας εκφράζει τη δυνητική ΑΟΖ.
«Η Ελλάδα για πρώτη φορά έχει χάρτες, οι οποίοι εκφράζουν στην πραγματικότητα τη δυνητική Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, τη δυνητική υφαλοκρηπίδα, που έχει πολύ μεγάλη αξία», τονίζει.
Το «πάγωμα» της πόντισης του καλωδίου
Η πρωτοβουλία αυτή της Αθήνας, τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, πυροδότησε παράλληλα αιτιάσεις ότι έρχεται ως απάντηση στην κριτική που ασκείται στην κυβέρνηση για το πάγωμα, προς στιγμή τουλάχιστον, των ερευνών ανατολικά της Κάσου και της Καρπάθου, μετά την αντίδραση της Τουρκίας.
«Η πόντιση του καλωδίου για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου θα γίνει στον κατάλληλο χρόνο», είναι η θέση της κυβέρνησης.
«Τα ζητήματα δεν είναι καθόλου αλληλένδετα. Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός αποτελεί ένα εγχείρημα πολύμηνο, που διευρύνει το διπλωματικό μας αποτύπωμα. Το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου είναι επίσης σημαντικό, είναι ένα έργο κοινού ενδιαφέροντος, το οποίο θα συνεχιστεί στον κατάλληλο χρόνο που θα επιλεγεί, με βάση και τον προγραμματισμό της αναδόχου εταιρίας», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών, κάνοντας λόγο μία σύνθετη διαδικασία, με πολλά τεχνικά ζητήματα, από την έκδοση των NAVTEX μέχρι και τον χρόνο που απαιτείται για την πόντιση του ηλεκτρικού καλωδίου, τον οποίο προσδιόρισε στους 6 μήνες.
Η αντίδραση της Άγκυρας και η απάντηση της Αθήνας
Όπως αναμενόταν, η αντίδραση της Τουρκίας ήταν άμεση. Έσπευσε να δημοσιεύσει μελέτη – χάρτη (ανεπίσημο) με τον δικό της Θαλάσσιο Χωρικό Σχεδιασμό, συνδέοντας τον με το ανιστόρητο αφήγημα της «Γαλάζιας Πατρίδας», ενώ το Τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών μίλησε για «μονομερείς ενέργειες» της Ελλάδας, που «παραβιάζουν τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας της τόσο στο Αιγαίο Πέλαγος όσο και στην Ανατολική Μεσόγειο» σημειώνοντας ότι «δεν έχουν καμία νομική συνέπεια για την Τουρκία».
«Η Ελλάδα δεν φοβάται την τουρκική αντίδραση και δεν ετεροκαθορίζεται. Εφαρμόζει τα κυριαρχικά της δικαιώματα στην πράξη», απαντά η κυβέρνηση, διαμηνύοντας στην Άγκυρα ότι «το διεθνές δίκαιο είναι μονόδρομος» και δείχνει τη Χάγη για την επίλυση της διαφοράς.
Με άξονα τη μέση γραμμή στο Αιγαίο
Στον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, που αποτελεί πλέον τμήμα του Ευρωπαϊκού κεκτημένου, συμπεριλαμβάνονται οι συμφωνίες για οριοθέτηση ΑΟΖ με την Ιταλία (του 1977 και του 2020) και την Αίγυπτο (του 2020), ενώ στις μη οριοθετημένες περιοχές, όπως στο Αιγαίο αποτυπώνεται η μέση γραμμή που καθορίζει το εξωτερικό όριο της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
Μεταξύ των σημείων που υπογραμμίζει η κυβέρνηση είναι ότι πλέον αποδίδεται πλήρης επήρεια στο Καστελόριζο και τη Στρογγύλη, με αποτέλεσμα τα ανατολικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας να ακουμπούν πάνω στα δυτικά όρια της Κυπριακής ΑΟΖ.
«Πρακτικώς, έχουμε πλέον οριοθέτηση με την Κύπρο. Ελλάδα και Κύπρος έχουν δηλαδή κοινά θαλάσσια σύνορα», εξηγεί με έμφαση ο Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής και βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Άγγελος Συρίγος.
Με τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, με τον οποίο αποδίδεται πλήρης επήρεια σε όλες τις ηπειρωτικές και νησιωτικές ακτές της χώρας, αποτυπώνονται οι ελληνικές θέσεις για 480.000 χλμ θαλασσίων ζωνών, περίπου 4 φορές το μέγεθος της Ελλάδας
