Αναστολή των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας για ακίνητα έως 300.000 ευρώ, μέχρι την κατάθεση συνολικού σχεδίου αντικατάστασης του πτωχευτικού νόμου της ΝΔ και μόνιμων μέτρων προστασίας της πρώτης κατοικίας, προβλέπει το κυβερνητικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, επισημαίνοντας πως αποτελεί δέσμευση για εφαρμογή εντός των πρώτων 50 ημερών της προοδευτικής διακυβέρνησης.
Ρύθμιση Ιδιωτικού Χρέους και Προστασία της Πρώτης Κατοικίας:
Για την ρύθμιση των οφειλών, ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία στο πρόγραμμά του στοχεύει στην απελευθέρωση της οικονομίας και κοινωνίας από το διαρκώς διογκούμενο ιδιωτικό χρέος, με βιώσιμο και δίκαιο τρόπο. Για το σκοπό αυτό θα θεσπίσει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο ρύθμισης οφειλών, με προστασία της κύριας κατοικίας, της επαγγελματικής στέγης και της αγροτικής γης. Στη ρύθμιση υπάγονται όλες οι οφειλές προς “θεσμικούς” πιστωτές. Οι γενικές προϋποθέσεις υπαγωγής είναι η απουσία καταδολιευτικής ή απατηλής συμπεριφοράς και η υποχρέωση ειλικρίνειας (άρση τραπεζικού και φορολογικού απορρήτου).
Οι ειδικές προϋποθέσεις είναι το μηνιαίο διαθέσιμο εισόδημα του οφειλέτη να μην ξεπερνάει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης προσαυξημένες κατά 70% και η αντικειμενική αξία του υπό προστασία ακινήτου να μην υπερβαίνει τις 300.000 ευρώ (ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του οφειλέτη). Στο πλαίσιο αυτό προβλέπεται διαδικασία δύο σταδίων. Το πρώτο στάδιο αφορά την εξωδικαστική ρύθμιση μέσα από ηλεκτρονική πλατφόρμα με υποχρεωτικότητα για τον πιστωτή, τόσο ως προς τη συμμετοχή όσο και ως προς το αποτέλεσμα της παραγόμενης ρύθμισης. Σε περίπτωση άρνησης συμμετοχής, όποια πράξη αναγκαστική εκτέλεσης επιχειρηθεί να διενεργηθεί θα είναι άκυρη.
Εδώ υπάρχουν δύο εναλλακτικές: 1 (αφορά ήδη μεταβιβασθέντα στεγαστικά δάνεια που τα διαχειρίζονται εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων) Ρύθμιση της οφειλής με μεγάλη διαγραφή μέρους της (από 40% έως 60%) και σύντομη διάρκεια αποπληρωμής (από 5 έως 10 έτη). Δυνατότητα κρατικής επιδότησης των δόσεων (έως 50%) με βάση εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια. 2: Ρύθμιση της οφειλής με μακρόχρονη διάρκεια αποπληρωμής (από 10 έως 35 έτη) και χαμηλές δόσεις (έως τα 3/10 του διαθέσιμου εισοδήματος, με σταθερό επιτόκιο 2%). Καταβάλλεται το 100% της αντικειμενικής αξίας του προστατευόμενου ακινήτου. Για ευάλωτες κατηγορίες οφειλετών, προβλέπεται επιδότηση της αποπληρωμής των δόσεων. Τα ισχύοντα όρια ευαλωτότητας διευρύνονται κατά 50%.
Το δεύτερο στάδιο αφορά τη δικαστική προσφυγή, για τον οφειλέτη, εάν δεν συμμετείχαν οι δανειστές στο εξωδικαστικό στάδιο, ή θεωρεί ότι εσφαλμένως απορρίφθηκε η αίτηση ρύθμισης στον εξωδικαστικό, ή κρίνει τη ρύθμιση ως μη βιώσιμη, για τον πιστωτή, αν διαφωνεί με την απόφαση υπαγωγής του οφειλέτη στον εξωδικαστικό, λόγω μη τήρησης των προϋποθέσεων του νόμου.
Συγχρόνως, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ δεσμεύεται ότι θα προχωρήσει σε:
Επιβολή φορολογίας στις Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων
Πρόγραμμα επιδότησης δόσεων δανείων ενήμερων δανειοληπτών με εισοδηματικά κριτήρια, λόγω υπέρμετρης αύξησης των επιτοκίων
Αναμόρφωση του πλαισίου λειτουργίας των Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων
Θεσμικές παρεμβάσεις:
Διορισμός Υφυπουργού και ίδρυση ειδικής διοικητικής δομής στο Υπουργείο Οικονομικών για θέματα Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους και Στεγαστικής Πολιτικής
Σύσταση Δημόσιας Εποπτικής Αρχής για τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους
Δημιουργία Ειδικού Ταμείου Αναδιαρθρώσεων Οφειλών και Στεγαστικής Πολιτικής στην Αναπτυξιακή Τράπεζα που θα επιδοτεί στοχευμένα: α) τις ρυθμίσεις κόκκινων δανείων, β) τις δόσεις δανείων ενήμερων δανειοληπτών, γ) τις δόσεις χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων σε νέα ζευγάρια
Υποχρέωση διαφάνειας: Κατάθεση στη Δημόσια Εποπτική Αρχή από τις Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων του συνόλου των πληροφοριών των τιτλοποιήσεων και αγορών πακέτων δανείων.
Δικαίωμα στην κατοικία – Στέγη για όλες και όλους
Σύμφωνα με τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, η Ελλάδα αντιμετωπίζει σήμερα μια οξύτατη στεγαστική κρίση και στο παλίσιο αυτό προτείνει το πρόγραμμα «Δικαίωμα στην κατοικία». Ιδιαίτερα το ποσοστό των νέων που μένει με τους γονείς του έχει εκτιναχτεί στο 73%, από 58% το 2008, τοποθετώντας τη χώρα στη δεύτερη χειρότερη θέση στην ΕΕ μετά την Κροατία.
Για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ η κατοικία είναι δικαίωμα αλληλένδετο με τη προστασία της πρώτης κατοικίας και όχι αντικείμενο κερδοσκοπίας. Συγκροτείται επομένως μια Ολιστική Στεγαστική Πολιτική, για να εξασφαλιστεί το καθολικό αυτό δικαίωμα, με ιδιαίτερη έμφαση στους νέους και τις νέες, εφαρμόζοντας ένα πλέγμα δημόσιων πολιτικών και εργαλείων:
Νέος νόμος-πλαίσιο για το δικαίωμα στη στέγη και ίδρυση κεντρικής διοικητικής δομής για την υλοποίηση, δημοσίων έργων αντιμετώπισης του στεγαστικού προβλήματος για κοινωνική κατοικία
Ολοκληρωμένος πολεοδομικός σχεδιασμός, περιβαλλοντικά βιώσιμος, για την προστασία και ανάπτυξη της χωρικής διάστασης της κατοικίας, με στόχο την κοινωνική συμπερίληψη
Σύσταση Μηχανισμού Χρηματοδότησης και Ανάπτυξης Οικονομικά Προσιτής Κατοικίας
Σύσταση Τράπεζας Στέγης
-Ρυθμιζόμενη παραχώρηση κυριότητας ή χρήσης για νέα ζευγάρια και μέλη οικιστικών συνεταιρισμών πρώτης κατοικίας, μονογονεϊκές οικογένειες, άτομα τρίτης ηλικίας, ανάπηρους, ΛΟΑΤΚΙ+, άστεγοι/ες
-Ρυθμιζόμενη ενοικίαση του ενεργού αποθέματος κατοικιών σε μειωμένες τιμές
Συγκροτείται από:
Κενά, ανεκμετάλλευτα κτίρια του Δημοσίου, των δήμων, της Εκκλησίας και μη κερδοσκοπικών φορέων κοινωφελούς σκοπού (σωματεία, ιδρύματα, κληροδοτήματα, κ.λπ.)
Κενά, εγκαταλελειμμένα κτίρια ιδιωτών σε διάφορους δήμους (κατοικίες ή άλλων χρήσεων, εφόσον μετατρέπονται εύκολα σε κατοικίες)
Ενεργές κατοικίες και διαμερίσματα ιδιωτών που θα διατεθούν στην Τράπεζα Στέγης προς ενοικίαση σε μειωμένες τιμές, για 3, 5 ή 8 χρόνια, χάρη σε ένα ελκυστικό πακέτο κινήτρων με:
-Φοροελαφρύνσεις
-Εξασφάλιση 12 ενοικίων τον χρόνο
-Ενεργειακή αναβάθμιση ακινήτου και ενεργειακό πιστοποιητικό
-Ασφάλεια πυρός και νομική κάλυψη
-Ανακαίνιση και παράδοση σε καλή κατάσταση μετά τη λήξη της παραχώρησης
Ελεγχος της δραστηριότητας βραχυχρόνιας μίσθωσης και ενίσχυση με πλέγμα μέτρων προστασίας της μακροχρόνιας μίσθωσης
Θεσμοθετούνται κανόνες για τη βραχυχρόνια μίσθωση (Airbnb) που αποτελεί μία από της βασικές αιτίες των υπερτιμημένων τιμών αγοράς και ενοικίων:
Δεν επιτρέπονται σε νομικά πρόσωπα (επιχειρήσεις) δραστηριότητες βραχυχρόνιας μίσθωσης (Αirbnb) διότι υποκρύπτουν τουριστικό προϊόν
Επιτρέπεται σε φυσικά πρόσωπα η δραστηριότητα βραχυχρόνιας μίσθωσης για 2-3 ακίνητα/ΑΦΜ ιδιοκτήτη ή/και διαχειριστή
Δικαίωμα των νέων στη Στέγη
-Επιδότηση ενοικίου για νέες/νέους και νέα ζευγάρια από 24 μέχρι 44 ετών
Αφορά 150.000 νοικοκυριά με 400.000 μέλη
Η επιδότηση διπλασιάζεται από 70 ευρώ σε 140 ευρώ/μήνα για μονοπρόσωπο νοικοκυριό και από 175 ευρώ σε 350 ευρώ/μήνα για ζευγάρι με 2 παιδιά
Το εισοδηματικό όριο αυξάνεται από 7.000 ευρώ σε 10.000 για μονοπρόσωπο νοικοκυριό και από 17.500 ευρώ σε 25.000 για ζευγάρι με δύο παιδιά
-Εγγύηση ενοικίου για νέες/νέους που εργάζονται σε επισφαλείς ή εποχικές θέσεις εργασίας και εξασφάλιση στέγης σε εποχικούς εργαζόμενους/ες και δημόσιους λειτουργούς (δάσκαλοι/ες, γιατροί κ.λπ.) σε τουριστικές περιοχές μέσω της Τράπεζας Στέγης
Φοιτητική Στέγη
-Δημιουργία νέων κτιρίων φοιτητικών εστιών ανά την Ελλάδα, σε κρατική γη ή σε αχρησιμοποίητα δημόσια κτίρια κατόπιν ανακαίνισης, σε συνεργασία με τα Πανεπιστήμια
-Εξασφάλιση στέγης (πριμοδότηση) στους φοιτητές/τριες, μέσω του εργαλείου της Τράπεζας Στέγης σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας
