Jon Schwarz, The Intercept (ΗΠΑ)
Το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας εκτέλεσε τον Σιίτη Μουσουλμάνο κληρικό Νιμρ αλ-Νιμρ το Σάββατο.
Ώρες αργότερα, Ιρανοί διαδηλωτές πυρπόλησαν την πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας στην Τεχεράνη. Την Κυριακή, η κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας, η οποία θεωρεί τον εαυτό της ως θεματοφύλακας του Σουνιτικού Ισλάμ,
διέκοψε τις διπλωματικές σχέσεις με το Ιράν, το οποίο είναι μια Σιίτική Μουσουλμανική θεοκρατία.
Για να εξηγήσει τι συμβαίνει, η εφημερίδα the New York Times δημοσίευσε έναν οδηγό για τη διαφορά μεταξύ σουνιτικού και σιιτικού Ισλάμ, που μας πληροφορεί ότι «προέκυψε σχίσμα μετά το θάνατο του Προφήτη Μωάμεθ το 632» -ήτοι, πριν από 1383 χρόνια.
Αλλά στο βαθμό που η σημερινή κρίση δεν έχει τίποτα να κάνει με τη θρησκεία, το ζήτημα αφορά πολύ λιγότερο το αν ο Αμπού Μπακρ η ο Αλί ήταν νόμιμος διάδοχος του Μωάμεθ και πολύ περισσότερο για το ποιος πρόκειται να ελέγξει κάτι πιο συγκεκριμένο αυτή τη στιγμή: το πετρέλαιο.
Στην πραγματικότητα, ένα μεγάλο μέρος της σύγκρουσης μπορεί να εξηγηθεί από ένα συναρπαστικό χάρτης που δημιουργήθηκε από τον M.R. Izady, έναν χαρτογράφο και επίκουρο καθηγητή στη Σχολή Ειδικών Επιχειρήσεων της αμερικανικής πολεμικής αεροπορίας / από Κοινού με το Πανεπιστήμιο της Φλόριντας.
Ο χάρτης δείχνει ότι, λόγω της περίεργης σχέσης της θρησκευτικής ιστορίας και της αναερόβιας αποσύνθεσης του πλαγκτόν, σχεδόν όλα τα ορυκτά καύσιμα του Περσικού Κόλπου βρίσκονται κάτω από Σιίτες. Αυτό ισχύει ακόμη και στη Σουνιτική Σαουδική Αραβία, όπου τα μεγαλύτερα πετρελαϊκά κοιτάσματα βρίσκονται στην ανατολική επαρχία, η οποία κατοικείται στην πλειοψηφία από σιιτικό πληθυσμό
Ως αποτέλεσμα, ένας από τους βαθύτερους φόβους της Σαουδικής βασιλικής οικογένειας είναι ότι μια μέρα οι Σαουδικοί Σιίτες θα αποσχιστούν, με το πετρέλαιο τους, και θα συμμαχήσουν με το Σιιτικό Ιράν.
Αυτός ο φόβος μεγάλωσε μόνο μετά την ανατροπή της σουνιτικής μειονότητας του καθεστώτος του Σαντάμ Χουσεΐν με την αμερικανική εισβολή στο Ιράκ το 2003, και δυνάμωσε τη φιλο-ιρανική σιιτική πλειοψηφία. Ο ίδιος ο Νιμρ δήλωσε το 2009 ότι οι Σαουδικοί Σιίτες πρέπει να διεκδικήσουν την απόσχιση, εάν η κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας δεν βελτίωνε τη συμπεριφορά της απέναντι τους.
Ο χάρτης δείχνει τους θρησκευτικούς πληθυσμούς στη Μέση Ανατολή και τα αποδεδειγμένα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου σε εκμετάλλευση. Κάντε κλικ για να δείτε τον πλήρη χάρτη της ευρύτερης περιοχής. Οι περιοχές με βαθύ πράσινο χρώμα είναι με σιιτική πλειοψηφία· με ανοικτό πράσινο οι περιοχές με σουνιτική πλειοψηφία· και μοβ με πλειοψηφία κυρίως Ουαχαμπίτες/Σαλαφιστές, ένα παρακλάδι των Σουνιτών. Οι μαύρες και κόκκινες περιοχές αντιπροσωπεύουν κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, αντίστοιχα.
Πηγή: Michael Izady at Columbia University, Gulf2000, New York
Όπως το καταδεικνύει τόσο εντυπωσιακά ο χάρτη του Izady, ουσιαστικά όλος ο Σαουδικός πετρελαϊκός πλούτος βρίσκεται σε μια μικρή λωρίδα του εδάφους της όπου οι κάτοικοι είναι κυρίως Σιίτες. (Ο Νιμρ, για παράδειγμα, έζησε στην Awamiyya, στην καρδιά της περιοχής του πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας ακριβώς στα βορειοδυτικά του Μπαχρέιν). Εάν αυτό το μέρος της Ανατολικής Σαουδικής Αραβίας θα αποσχιστεί, οι βασιλικοί Σαούδ θα είναι μόνο μερικοί σπασμένοι ογδοντάρηδες χωρίς τίποτα εκτός από πολύ βαφή για γενειάδα και συνταγές για Viagra.
Η εκτέλεση του Νιμρ μπορεί εν μέρει να εξηγηθεί από την απελπισία των Σαούδ να σφραγίσουν κάθε παραμικρό σημάδι για σκέψη ανεξαρτησίας από τους Σιιτές της χώρας.
Η ίδια τάση εξηγεί γιατί η Σαουδική Αραβία βοήθησε το Μπαχρέιν, μια πλούσια χώρα σε πετρέλαιο, με σιιτική πλειοψηφία, που κυβερνάται από μια σουνιτική μοναρχία, να συντρίψει την τοπική έκδοση της Αραβικής Άνοιξης το 2011.
Παρόμοιοι υπολογισμοί ήταν πίσω από την απόφασή του George HW Μπους να σταθεί δίπλα στον Σαντάμ Χουσεΐν ενώ χρησιμοποίησε χημικά όπλα το 1991 για να κατασταλεί μια εξέγερση από Ιρακινοί Σιίτες στο τέλος του Πολέμου του Κόλπου. Όπως το εξήγησε τότε ο αρθρογράφος Thomas Friedman στηNew York Times , ο Σαντάμ είχε «κρατήσει το Ιράκ ενιαίο, προς μεγάλη ικανοποίηση της Τουρκίας και Σαουδικής Αραβίας, συμμάχων των Αμερικανών».
Φυσικά, είναι πολύ απλοϊκο να πούμε ότι τα πάντα που συμβαίνουν μεταξύ Σαουδαραβών και Ιρανών μπορούν να αναχθούν σε πετρέλαιο. Περιφρόνηση, ακόμη και μίσος κατά των Σιίτών φαίνεται να είναι μέρος του DNA της παραδόξως σεκταριστικής και εμπόλεμης σαουδαραβικής έκδοσης του Ισλάμ.
Το 1802, 136 χρόνια πριν ανακαλυφθεί πετρέλαιο στη Σαουδική Αραβία, οι ιδεολόγοι προκάτοχοι του σύγχρονου σαουδαραβικού κράτους κατάστρεψαν τη Καρμπάλα, μια πόλη τώρα στο σημερινό Ιράκ και ιερή για τους Σιίτες. Οι δράστες έσφαξαν χιλιάδες κόσμο και λεηλάτησαν τον τάφο του Χουσεΐν ιμπν Αλί, ένα από τα πιο σημαντικά πρόσωπα του σιιτικού Ισλάμ.
Χωρίς τα ορυκτά καύσιμα, εξάλλου, αυτός ο σεχταρισμός προς τους Σιίτες πιθανότατα θα ήταν λιγότερο έντονος σήμερα. Και θα ήταν σίγουρα λιγότερο καλά χρηματοδοτούμενος. Ο Ουίνστον Τσόρτσιλ κάποτε περιέγραψε το πετρελαίο του Ιράν -το οποίο το Ηνωμένο Βασίλειο έκλεβε εκείνη την εποχή- ως «ένα βραβείο από την χώρα του παραμυθιού πολύ πέρα από τις φωτεινότερες ελπίδες μας».
Ο Τσόρτσιλ είχε δίκιο, αλλά δεν συνειδητοποίησε ότι αυτό ήταν το είδος του παραμυθιού του οποίου ο θησαυρούς φέρει μια τρομερή κατάρα.
Μετάφραση Κριστιάν Άκκυριά για τον Ινφογνώμων Πολιτικά
