Για δεύτερη συστημική παρέμβαση για τη μείωση των κόκκινων δανείων, σε συνεργασία με τις τράπεζες και την Τράπεζα της Ελλάδος μέσα στο 2020, μετά το σχέδιο «Ηρακλής» έκανε λόγο χτες ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ1.
Πιο συγκεκριμένα ερωτηθείς εάν πρόκειται για το γνωστό σχέδιο της ΤτΕ που «πατάει» στον αναβαλλόμενο φόρο, απέφυγε να δεσμευτεί, λέγοντας ότι πρώτα θα παρουσιαστεί το σχέδιο και ότι χρειάζεται ένα σχέδιο συμβατό με τους ευρωπαϊκούς κανόνες. «Το 2020, που θα πάρω το σχέδιο της ΤτΕ στα χέρια μου, θα είμαι σε θέση να σας απαντήσω εάν αυτό το σχέδιο ή παραλλαγές αυτού είναι συμβατό με τους ευρωπαϊκούς κανόνες. Θα το συζητήσουμε με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τότε θα προχωρήσουμε, για να καθαρίσουμε τα χαρτοφυλάκια των τραπεζών, ώστε να υπάρξει βιώσιμη πιστωτική επέκταση, δηλαδή δανεισμός επιχειρήσεων και νοικοκυριών», τόνισε ο υπουργός Οικονομικών. Ως προς τον «Ηρακλή», επισήμανε: «Ερχόμαστε με το σχέδιο “Ηρακλής” και ισχυριζόμαστε βάσιμα, με βάση τα στοιχεία που μας έδωσαν οι τράπεζες, ότι μπορούμε να μειώσουμε κατά 33-35 δισ. ευρώ τα κόκκινα δάνεια».
Για την πρώτη κατοικία τόνισε πως το ισχύον πλαίσιο προστασίας της Α΄ κατοικίας από πλειστηριασμούς λήγει οριστικά στο τέλος Απριλίου του 2020 και πρόσθεσε: «Ήταν επιλογή της προηγούμενης κυβέρνησης να υπάρχει άρση προστασίας στις 31/12, την παρατείναμε για 4 μήνες προκειμένου να ολοκληρώσουμε τη μεταρρύθμιση του ιδιωτικού χρέους». Αφού ανέφερε ότι σήμερα υπάρχουν 8 διαφορετικά σχήματα που δημιουργήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια για ρυθμίσεις ιδιωτικών οφειλών και μέσα σε αυτά βρήκαν καταφύγιο στρατηγικοί κακοπληρωτές, ο κ. Σταϊκούρας τόνισε ότι θα διαμορφωθεί ένα ενιαίο πλαίσιο για φυσικά και νομικά πρόσωπα, το οποίο «θα δίνει δεύτερη ευκαιρία, θα αντιμετωπίσει στρεβλώσεις του υπάρχοντος συστήματος και θα προστατεύει με δίκαιο τρόπο τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά». Ερωτηθείς εάν έχουν εντοπιστεί οι περιβόητοι «στρατηγικοί κακοπληρωτές», απάντησε πως είναι αισιόδοξος, γιατί πλέον η Γενική Γραμματεία Ιδιωτικού Χρέους έχει ηλεκτρονική πλατφόρμα με στατιστικά.
Παράλληλα ο κ. Σταϊκούρας διαβεβαίωσε ότι η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών που αναμένεται να γίνει τον Μάιο δεν θα πλήξει τη μεσαία τάξη και ότι, εάν προκύψει αύξηση των αντικειμενικών σε λαϊκές περιοχές, τότε θα επανεξεταστεί ο ΕΝΦΙΑ,
Ο κ. Σταϊκούρας υπογράμμισε ότι η μεσοσταθμική μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 30%, την οποία έχει υποσχεθεί η κυβέρνηση, θα γίνει, τάχθηκε κατά των οριζόντιων μειώσεων φόρων, «φωτογραφίζοντας» κλιμακωτή μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης και εκτίμησε ότι οι τελικές αποφάσεις για τη μείωσή της θα ληφθούν τον Μάιο, με βάση το μέγεθος του δημοσιονομικού χώρου.
Ο υπουργός τόνισε ότι η μεσοσταθμική μείωση του φόρου κατά 30%, την οποία έχει υποσχεθεί η κυβέρνηση, θα γίνει, επισημαίνοντας πως η μείωση κατά 22% έγινε ήδη, νωρίτερα από τον αρχικό σχεδιασμό. Διαβεβαίωσε ότι η στέγη δεν θα ακριβύνει στις λαϊκές περιοχές με την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών και ότι, ακόμα και εάν προκύψουν αυξήσεις, «θα κοιτάξουμε το ύψος του ΕΝΦΙΑ». Πρόσθεσε δε πως η μείωση του ΕΝΦΙΑ θα διαμορφωθεί μεσοσταθμικά στο 8% το 2020, κάτι που σημαίνει ότι στις λαϊκές περιοχές «η μείωση μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερη». Όπως σημείωσε, «η άσκηση των αντικειμενικών αξιών θα ολοκληρωθεί περίπου τον Απρίλιο-Μάιο και εκτιμούμε ότι θα έχει το αναγκαίο δημοσιονομικό αποτέλεσμα». Με αφορμή σχετική επισήμανση του γενικού διευθυντή του ΙΟΒΕ καθηγητή Νίκου Βέττα, που ήταν επίσης προσκεκλημένος στην εκπομπή, ο κ. Σταϊκούρας ανέφερε πως «όλοι οι φόροι είναι άδικοι, αλλά παγκοσμίως η φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας θεωρείται ο πιο δίκαιος φόρος από τους άδικους» και συμπλήρωσε: «Το ύψος είναι το ζήτημα. Μειώνοντας μεσοσταθμικά τον ΕΝΦΙΑ κατά 22% αυξήσαμε την εισπραξιμότητα από το 80% στο 85%. Μειώνοντας τη φορολογική επιβάρυνση, οι πολίτες έχουν το κίνητρο να ανταποκριθούν, μειώνεται το κίνητρο για φοροδιαφυγή».
Κλιμακωτή μείωση εισφοράς αλληλεγγύης
Απαντώντας σε ερωτήσεις για την εξαγγελία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη περί μείωσης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης το 2020, ο κ. Σταϊκούρας παρατήρησε ότι και φέτος προέκυψε σημαντικός δημοσιονομικός χώρος, πάνω από 2 δισ. ευρώ, άρα «με βάση την πορεία που έχει η οικονομία και την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού, εκτιμάμε ότι θα δημιουργηθεί δημοσιονομικός χώρος και τον Μάιο, ώστε να υπάρξει σημαντική ελάφρυνση». Ο υπουργός άφησε να φανεί ότι η μείωση θα είναι κλιμακωτή. «Γενικώς πιστεύω ότι οι μειώσεις των φόρων δεν πρέπει να είναι οριζόντιες. Θα πρέπει να υπάρχει αναλογικότητα, δίνοντας σημασία στα χαμηλά και τα μεσαία στρώματα», είπε.
Αναφερόμενος στα πρωτογενή πλεονάσματα: έθεσε ως στόχο μια συμφωνία εντός του 2020 για μείωσή τους, από το 2021. Ως ιδανικό σενάριο ανέφερε τη μείωση του στόχου για τα πρωτογενή πλεονάσματα στο 2%: «Το βέλτιστο θα ήταν να φτάσουμε στο 2%». Επισήμανε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη σε συνεργασία με τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) άσκηση βιωσιμότητας χρέους πάνω σε τέσσερις πυλώνες: την ταχύτερη ανάπτυξη, το χαμηλότερο κόστος δανεισμού, την πρόωρη αποπληρωμή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και τη χρήση των επιστροφών από τα κέρδη των ελληνικών ομολόγων. Ο υπουργός Οικονομικών επανέλαβε ότι η αναφορά του τέως πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα περί ειδικού λογαριασμού για τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων ήταν «λόγια του αέρα», «δεν είχαν καμία λογική και δεν το συζητάει καν το Eurogroup». Μάλιστα, ενώ ο κ. Τσίπρας είχε υποστηρίξει τον Μάιο στο Ζάππειο ότι ο ειδικός λογαριασμός είχε ήδη ανοίξει, κάτι τέτοιο δεν έγινε ποτέ, όπως υπογράμμισε ο κ. Σταϊκούρας. Όσον αφορά στα υπερπλεονάσματα, είπε ότι αναζητείται με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς τρόπος μεταφοράς του εναπομένοντος υπερπλεονάσματος στην επόμενη χρονιά, ώστε η αξιοποίησή του να γίνεται με καλά μελετημένο τρόπο.
Τέλος αποκάλυψε ότι η κυβέρνηση θα καταθέσει τον επόμενο μήνα στη Βουλή νομοσχέδιο για την αντιμετώπιση των συνεπειών του Brexit, οι οποίες, όπως σημείωσε, έχουν μετρηθεί και συνυπολογιστεί στον προϋπολογισμό του επόμενου έτους.
Οι νέες προκλήσεις
Ο υπουργός Οικονομικών σημείωσε πως «υπάρχουν μια σειρά από κίνδυνοι» στην παγκόσμια οικονομία, αλλά πρόσθεσε: «Πιστεύουμε ότι υπάρχει μια δυναμική στην ελληνική οικονομία, που την πουσάρουν και ενδογενείς και εξωγενείς δυνάμεις. Για το 2019 εκτιμούμε ανάπτυξη 2%. Οι περισσότεροι φορείς θεωρούσαν χαμηλότερα. Μετά την τελευταία επικαιροποίηση των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, συγκλίνουμε ότι θα είμαστε εκεί που λέει ο κρατικός προϋπολογισμός. Για το 2020 κανείς δεν λέει ανάπτυξη 2,8%, αλλά εμείς πιστεύουμε ότι το ελατήριο της οικονομίας από το φορολογικό, το αναπτυξιακό νομοσχέδιο, τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης που θα ακολουθήσουν και την υλοποίηση του σχεδίου Ηρακλής θα δώσουν πρόσθετο περιθώριο για ακόμα μεγαλύτερη οικονομική μεγέθυνση».
Σε σχέση με τις ηλεκτρονικές πληρωμές ανέφερε ότι είναι ένας από τους βασικούς τρόπους διεύρυνσης της φορολογικής βάσης και άφησε να εννοηθεί ότι η κυβέρνηση βλέπει θετικά την πρόταση του ΙΟΒΕ να μετρούν διπλά οι αποδείξεις από κλάδους με αυξημένη φοροδιαφυγή. Ωστόσο, παρατήρησε ότι «τα πληροφοριακά συστήματα της χώρας δεν μπορούν να στηρίξουν όλα όσα έχουμε στο μυαλό μας».
Σε ερώτηση σχετικά με το εάν πρόκειται να αυξηθεί σε διπλάσιο ποσοστό από την ανάπτυξη, υπενθύμισε ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έδωσε λίγο πριν από τις εκλογές αύξηση 11% που «ουσιαστικά ενσωμάτωσε την αύξηση του κατώτατου μισθού που θα έπρεπε να γίνει σε βάθος τριετίας ή τετραετίας με βάση τους ρυθμούς μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας». Έτσι, το θέμα «θα αξιολογηθεί ανάλογα με τα δεδομένα της ελληνικής οικονομίας».
Υποστήριξε ότι η συνολική φορολογική πολιτική ακουμπάει τη μεσαία τάξη, καθώς, πέρα από τις μειώσεις στους συντελεστές του φόρου εισοδήματος, υπήρξε και η μεσοσταθμική μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 22%, καθώς και μειώσεις στη φορολογία των επιχειρήσεων. «Θα βοηθήσουμε τα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις, θα βοηθήσουμε με άμεσους και έμμεσους φόρους», διαβεβαίωσε και πρόσθεσε ότι στο τέλος του 2019 το διαθέσιμο εισόδημα όλων των πολιτών θα είναι μεγαλύτερο απ’ ό,τι την προηγούμενη χρονιά και σας προϊδεάζω και για το 2020. Ως προς τη διαμάχη για τον ορισμό της μεσαίας τάξης, απάντησε ότι «ουδείς μπορεί με εισοδηματικά κριτήρια να προσδιορίσει κατ’ απόλυτο τρόπο τη μεσαία τάξη» και συμπλήρωσε: «Υπάρχει μια μελέτη του ΟΟΣΑ που προσπαθεί να προσδιορίσει τη μεσαία τάξη. Με βάση αυτή τη συγκριτική μελέτη, η Ελλάδα έχει την 4η χαμηλότερη μεσαία τάξη σε όλο τον κόσμο. Πρόταγμα της πολιτικής αυτής της κυβέρνησης είναι πώς θα ενισχύσει τη μεσαία τάξη».