Οι σκηνές Αποκάλυψης που ζουν οι συμπολίτες μας στη Θεσσαλία δεν έχουν ιστορικό προηγούμενο στη χώρα, και ίσως σε ολόκληρο τον πλανήτη, ενώ την ίδια στιγμή, χωρίς να έχει προσδιοριστεί το κόστος των ζημιών, η Ελλάδα ατενίζει πιο αισιόδοξα το μέλλον σε επίπεδο οικονομίας, μετά την αναβάθμιση του αξιόχρεου και την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας από τον Καναδικό οίκο DBRS.
ΤΟΥ ΛΟΥΚΑ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ
Ένα flash back στα τελευταία γεγονότα δίνει την αφορμή για πολλές αναλύσεις, οι περισσότερες εκ των οποίων τίθενται σε μηδενική βάση. Και δεν μιλάμε για τις… αναλύσεις των “ειδικών” του πληκτρολογίου, ούτε για τους… ευαίσθητους που πιστεύουν ότι με τις πορείες αποτρέπονται καταστροφές και απώλειες ανθρώπινων ζωών, μπροστά σε φυσικά φαινόμενα που συμβαίνουν μια φορά στα 1.000 ή στα 10.000 ή στα 100.000 χρόνια! Αρκεί και μόνο να σημειωθεί ότι Γερμανός επιστήμονας καταγράφοντας τα δεδομένα της θεομηνίας στη Θεσσαλία, ανέφερε ότι η βροχή που έπεσε μέσα σε 2-3 μέρες, πέφτει στη Γερμανία σε 2 χρόνια!!! Επιπλέον, όταν την ίδια στιγμή, ο επικεφαλής του ΟΗΕ μιλάει όχι για κλιματική αλλαγή ή κλιματική κρίση αλλά για κλιματική κατάρρευση, τότε τα λόγια περισσεύουν…
Η συζήτηση για το αν θα μπορούσε να σωθεί έστω και ένα άνθρωπος παραπάνω ή ένα σπίτι ή ένα ποιμνιοστάσιο είναι μεγάλη, αλλά συγκριτικά λιγότεροι είναι αυτοί που μπορούν να κάνουν ψύχραιμα τον διαχωρισμό ανάμεσα στη ανεπανάληπτη φυσική καταστροφή και στην… ανάγκη για μικροπολιτική προσέγγιση του θέματος από όσους έχουν μύχιες σκέψεις για να βγάλουν το… άχτι τους, επενδύοντας δόλια και ελεεινά στον ανθρώπινο πόνο. Εν ολίγοις, κάποιοι δεν μπορούν να ξεχωρίσουν τη διαφορά ανάμεσα στα αντιπλημμυρικά έργα και στην ένταση των πλημμυρών, αλλά ούτε και στις δυσκολίες του κρατικού μηχανισμού να αντιμετωπίσει καταστάσεις, που δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν οι πιο αναπτυγμένες χώρες του πλανήτη. Κορυφαίοι επιστήμονες (Ζερεφός, Λέκκας) και ξένοι επιστημονικοί φορείς, έχοντας καταγράψει τα δεδομένα, καταθέτουν απλά το… σοκ που έχουν υποστεί από τα πρωτοφανή καιρικά φαινόμενα και τις συνέπειες τους. Φευ…
Τα νέα δεδομένα με φόντο τις θεομηνίες
Οι πρωτοφανείς καταστροφές σε μια περιοχή όπου κατοικούν περίπου 750.000 άνθρωποι και έχει ιδιαίτερα εθνικά χαρακτηριστικά για τον πρωτογενή τομέα, διαμορφώνουν νέα δεδομένα για τον εθνικό σχεδιασμό, αλλά ταυτόχρονα, αποτελούν και την αφετηρία για αποφάσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη και τον κόσμο.
Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ. Δύο ακραία φαινόμενα στην Ελλάδα, η καταιγίδα “Daneil” και ο “Ιανός”, μέσα σε διάστημα 3 ετών, αποδεικνύουν ότι αυτά που πιστεύαμε ότι συμβαίνουν κάθε… 1.000 χρόνια, δυστυχώς (8α) συμβαίνουν πολύ συχνότερα. Για να δημιουργηθούν φαραωνικά έργα (έτσι όπως τα φαντάζεται ο καθένας στο μυαλό του…) πρέπει να διατεθούν πολλαπλάσια κονδύλια και να υπάρξει πολλαπλάσια φορολόγηση των πολιτών. Κάτι τέτοιο είναι σχεδόν αδύνατον, αλλά επιβάλλεται εκ των πραγμάτων, ώστε να υπάρχει διαρκής βελτίωση των υποδομών και των κανόνων πολιτικής προστασίας. Πάντως, “λεφτόδεντρα” δεν υπάρχουν και ούτε πρόκειται να υπάρξουν. Αν λάβουμε υπόψιν ότι μέσα στα επόμενα 20-30 χρόνια, αναμένεται να υπάρξουν μετακινήσεις 1,5 δισεκατομμυρίων ανθρώπων λόγω των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, αντιλαμβανόμαστε με τρόμο τι θα συμβεί.
Οι καταστροφές μόνο στους 4 νομούς της Θεσσαλίας θα απαιτήσουν περισσότερες δαπάνες από τον προϋπολογισμό μέσα στα επόμενα χρόνια και μάλιστα σε μια περίοδο, όπου η Ελλάδα προσπαθεί να επιστρέψει στη δημοσιονομική κανονικότητα μετά τους σφιχτούς περιορισμούς που επιβλήθηκαν λόγω των μνημονιακών δεσμεύσεων. Και οι δαπάνες αυτές θα προστεθούν σε άλλες δαπάνες που δημιουργήθηκαν από τις πυρκαγιές, οι οποίες προστίθενται στις πρόσθετες δαπάνες για την καλύτερη θωράκιση της χώρας. Ωστόσο, δεν είναι μόνο αυτά. Πρέπει να συνυπολογίσουμε το τεράστιο πλήγμα στον πρωτογενή τομέα, τη νέα ιεράρχηση επιλογών στον τομέα των επενδύσεων και φυσικά, τις μεσομακροπρόθεσμες συνέπειες στον τουρισμό. Μια νέα εποχή ανησυχίας και αβεβαιότητας έχει προκύψει σε όλα τα επίπεδα και για όλους μας…
Αναβάθμιση αξιόχρεου σε… μαύρο φόντο
Το βράδυ της περασμένης Παρασκευής, όπως αναμενόταν, ο Καναδικός οίκος DBRS αναβάθμισε το αξιόχρεο της Ελλάδας κατά μία βαθμίδα, κάτι που ισοδυναμεί με την επιστροφή της Ελλάδας σε επενδυτική βαθμίδα μετά από 13 χρόνια.
Υπό κανονικές συνθήκες, μια τέτοια εξέλιξη θα οδηγούσε σε… πανηγύρι τεραστίων διαστάσεων στην 87η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Ωστόσο, έχουν ανατραπεί τα πάντα. Το κλίμα δεν προσφέρεται για πανηγυρισμούς, αλλά μάλλον προσγειώνει ανώμαλα την κυβέρνηση, η οποία καλείται να προχωρήσει σε επιθετικό σχεδιασμό ως προς την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, μέσα σε συνθήκες σφιχτού δημοσιονομικού “κορσέ” και χωρίς την πολυτέλεια των παρεκκλίσεων, καθώς οι αγορές περιμένουν στη… γωνία με το δάκτυλο στη σκανδάλη!
Ένα μεγάλο ερώτημα που τίθεται πλέον είναι αν υπάρχει περίπτωση αναβολής των… σίγουρων αναβαθμίσεων της Ελλάδας από τους οίκους Standard & Poor’s και Fitch, που θα δημοσιοποιήσουν την αξιολόγηση τους στις 20 Οκτωβρίου και 1 Δεκεμβρίου αντίστοιχα. Με βάση τα νέα δεδομένα που προκαλούν οι θεομηνίες, αναμένουμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον την κατεύθυνση και το περιεχόμενο της αξιολόγησης από τον οίκος Moody’s, το βράδυ της προσεχούς Παρασκευής. Ο συγκεκριμένος οίκος είναι σίγουρο ότι δεν θα δώσει την επενδυτική βαθμίδα, καθώς μας κατατάσσει τρία επίπεδα χαμηλότερα. Όμως, ακόμη και αν μας… ψηλώσει κατά μία βαθμίδα, η εξέλιξη αυτή θα έχει ιδιαίτερη αξία.
Το χειρότερο σενάριο για την Ελλάδα είναι να υπάρξει επίκληση των έκτακτων δημοσιονομικών επιβαρύνσεων λόγω των καταστροφών και οι υπόλοιποι οίκοι να διατηρήσουν αμετάβλητη την αξιολόγηση της Ελλάδας. Κάτι τέτοιο συγκεντρώνει τις λιγότερες πιθανότητες, ωστόσο, είναι μία νέα παράμετρος που εξετάζεται από τους διεθνείς αναλυτές και δεν μπορεί να παραγνωριστεί, καθώς μέχρι πρότινος δεν ήταν μέσα στην εξίσωση. Από την άλλη πλευρά, κρατάμε τα εύσημα του Μόνιμου Μηχανισμού Στήριξης (ESM) για την επενδυτική βαθμίδα που έλαβε η Ελλάδα και στο εξής τα Ελληνικά ομόλογα θα διαπραγματεύονται σε κανονικό καθεστώς αγορών και όχι στην κατηγορία “σκουπίδια”, όπως συνέβαινε επί 13 χρόνια. Επιπλέον, οι διεθνείς οίκοι και ο διεθνής οίκος πανηγυρίζουν για την ανάκτηση της επενδυτικής βαμίδας, η οποία, όπως αναφέρεται ισοδυναμεί με έγκριση της ατζέντας Μητσοτάκη στην οικονομία. Πρόκειται για συγκλονιστική εξέλιξη σε επίπεδο οικονομίας και φήμης της χώρας, η οποία χάνεται μπροστά στα συγκλονιστικά γεγονότα των πρωτοφανών θεομηνιών και καταστροφών.
Η ατζέντα της οικονομίας αποτελεί το ισχυρό “χαρτί” της κυβέρνησης, αλλά η ένταση και οι συνέπειες των θεομηνιών, μεταθέτουν συνεχώς την επιστροφή στην κανονικότητα. Αντιθέτως, η κατάσταση επιβαρύνεται θεαματικά λόγω του τεράστιου δημοσιονομικού κόστους σε βραχυπρόθεσμη και μεσομακροπρόθεσμη βάση. Από τα πρώτα εικοσιτετράωρα, μετά την ανανεωμένη λαϊκή εντολή προς το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας και τον Κυριάκο Μητσοτάκη, χάθηκε η… μπάλα, λόγω των πυρκαγιών και των πλημμυρών. Σαν να μας έχει καταραστεί ολόκληρο το σύμπαν! Τώρα, το μεγάλο στοίχημα της κυβέρνησης είναι να επουλώσει με ταχύτατες δράσεις και πρωτοβουλίες τον πόνο και τις απώλειες που υπέστησαν οι συμπολίτες μας, κάτι που θα πάρει πολύ χρόνο ή χρόνια, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις θα είναι αδύνατο.
Από την άλλη πλευρά, όλοι οι πολίτες πρέπει να εκπαιδευτούν σε τέτοια φαινόμενα γιατί θα είναι πιο συχνά. Αυτό το τελευταίο αυξάνει την ευθύνη του καθενός εξ ημών. Ο καθένας μπορεί να πιστεύει ότι σε κάθε… στραβή, θα έχει δίπλα του ένα πυροσβεστικό όχημα, 10 πυροσβέστες, ένα πυροσβεστικό ελικόπτερο, ένα περιπολικό της Αστυνομίας, μία ομάδα της ΕΜΑΚ, ένα συνεργείο του ΔΕΔΔΗΕ και γενικώς τον ουρανό με τα άστρα! Αν σκεφτόμαστε έτσι, τότε μάλλον οι δυσάρεστες εκπλήξεις θα διαδέχονται η μία την άλλη και θα είναι… ακραία οδυνηρές! Όπως και τα καιρικά φαινόμενα…
