Με στόχο να υπάρξει καταδίκη των τουρκικών προκλήσεων στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο προσέρχεται ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Λονδίνο.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης βρίσκεται από χθες το βράδυ στο Λονδίνο, όπου το διήμερο 3-4 Δεκεμβρίου θα λάβει μέρος στην επετειακή Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ για τα 70 χρόνια της Συμμαχίας.
Σήμερα στις 12.00 ώρα Ελλάδας, ο πρωθυπουργός θα έχει συνάντηση με διεθνείς επενδυτές, στις 19.15, συνοδευόμενος από τη σύζυγό του Μαρέβα Γκραμπόφσκι – Μητσοτάκη, θα παραστεί σε δεξίωση που παραθέτει η Βασίλισσα Ελισάβετ στους ηγέτες του ΝΑΤΟ στο Buckingham Palace, ενώ στις 21:30, ο πρωθυπουργός και η σύζυγός του θα παρακαθίσουν σε δείπνο στην πρωθυπουργική κατοικία (Downing Street) που παραθέτει ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Μπόρις Τζόνσον.
Την ίδια στιγμή, η ελληνική κυβέρνηση προετοιμάζεται εντατικά για το ενδεχόμενο συνομιλιών του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της Συνόδου, μία συντάντηση για την οποία πάντως εξέφρασε την επιθυμία να πραγματοποιηθεί ο Τούρκος πρόεδρος.
Συνεργάτες του Κυριάκου Μητσοτάκη έλεγαν πάντως ότι το κυβερνητικό επιτελείο είναι έτοιμο για ένα πιθανό τετ α τετ με την ηγεσία της γειτονικής χώρας σε επίπεδο κορυφής.
Στην περίπτωση αυτή ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται να επισημάνει ότι η ελληνική πλευρά θα μπορούσε να προσέλθει σε διαπραγματεύσεις, όπως προβλέπει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών μεταξύ κρατών στο πλαίσιο της διεθνούς νομιμότητας, εφ’ όσον η Τουρκία σταματήσει «την καθημερινή παραβατικότητα δηλώσεων και ενεργειών».
«Σε αυτή την φάση όλα είναι πιθανά» εξηγούσε υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος για την εξέλιξη των ελληνοτουρκικών σχέσεων μετά την ανακοίνωση της Άγκυρας ότι η Τουρκία προχώρησε σε συμφωνία με την Λιβύη για τις θαλάσσιες ζώνες στην Μεσόγειο.
«Είναι η Γαλάζια Πατρίδα στην πλήρη έκτασή της» σχολίασε ο ίδιος παράγοντας κάνοντας αναφορά στις επιδιώξεις του Ταγίπ Ερντογάν με τις τρεις τελευταίες κινήσεις του:
Το μνημόνιο Άγκυρας-Τρίπολης, την ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών ότι τα ελληνικά νησιά δεν έχουν επήρεια σε θαλάσσιες ζώνες πέραν της περιοχής των 6 ναυτικών μιλίων στα χωρικά τους ύδατα και την επίσημη τουρκική επιστολή προς τον ΟΗΕ με την οποία η Άγκυρα επιχειρεί να υφαρπάξει την ελληνική και την κυπριακή υφαλοκρηπίδα στην ανατολική Μεσόγειο, ώστε να πραγματώσει το σχέδιο για επέκταση της τουρκικής κυριαρχίας στην ανατολική Μεσόγειο.
Τι ακριβώς προβλέπει η συμφωνία που υπέγραψε ο Ταγίπ Ερντογάν με τον Φαγιέζ αλ Σαράζ, πρωθυπουργό της διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης της Λιβύης, ακόμη δεν έχει γνωστοποιηθεί. Είναι ασαφές αν με το μνημόνιο επιχειρείται οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης -παρά το γεγονός ότι οι δύο χώρες δεν έχουν μεταξύ τους θαλάσσια σύνορα- ή για ένα νεφελώδες μνημόνιο συνεργασίας για τη θάλασσα.
Το υπουργείο Εξωτερικών ζήτησε επισήμως από τον πρέσβυ της Λιβύης στην Αθήνα να καταθέσει το αργότερο μέχρι την Πέμπτη 5 Δεκεμβρίου το περιεχόμενο του Μνημονίου Συνεργασίας (Memorandum of Understanding) που υπέγραψε η κυβέρνηση της χώρας του με την τουρκική πλευρά, προειδοποιώντας ότι σε άλλη περίπτωση θα ενεργοποιηθεί το μέτρο της απέλασής του από την Ελλάδα.
Η κυβέρνηση, αναφέρουν ασφαλείς πληροφορίες, εξετάζει ακόμη και το ενδεχόμενο να άρει την αναγνώριση της κυβέρνησης της Λιβύης εάν η Τρίπολη δεν αναστείλει την εφαρμογή του Μνημονίου, ενώ κινείται προς την πλευρά του στρατηγού Χαφτάρ -ορκισμένου εχθρού της Τουρκίας ο οποίος ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος της Λιβύης αλλά δεν έχει διεθνή αναγνώριση- προετοιμάζοντας συνάντηση με τον πρόεδρο του Κοινοβουλίου της Λιβύης.
Εκτός από το μνημόνιο για τις θαλάσσιες ζώνες, ο Ταγίπ Ερντογάν και ο Λίβυος Φαγιέζ αλ Σαράζ υπέγραψαν και συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας, κάτι που έχει προκαλέσει συγκρατημένη ανησυχία στην ελληνική κυβέρνηση.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει λάβει την απόφαση να αναπροσαρμόσει την τακτική της έναντι της Τουρκίας…
«Στην αρχή ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν αισιόδοξος ότι θα βρει δίαυλο επικοινωνίας με την Τουρκία» σημειώνει κυβερνητικό στέλεχος και προσθέτει ότι ο πρωθυπουργός αντελήφθη τις πραγματικές διαθέσεις της Άγκυρας από τις μαζικές εισόδους μεταναστών στα ελληνικά νησιά τους τελευταίους μήνες.
Επιπλέον, με την επιλογή του την 1η Σεπτεμβρίου του 2019 να φωτογραφηθεί μπροστά από χάρτη της Ελλάδας και της Τουρκίας με το Αιγαίο χωρισμένο στη μέση και την περιοχή ανατολικά του 25ου μεσημβρινού υπό τουρκική επήρεια, ο Ταγίπ Ερντογάν δεν άφησε στον Κυριάκο Μητσοτάκη περιθώρια για κινήσεις προσέγγισης.
Κλιμακώνοντας την τακτική του, ο ανεξέλεγκτος πρόεδρος της Τουρκίας έστειλε στον ΟΗΕ επιστολή με συντεταγμένες της υποτιθέμενης τουρκικής υφαλοκρηπίδας στην Ανατολική Μεσόγειο, περιορίζοντας την Κυπριακή Δημοκρατία σε μια ζώνη 12 νμ γύρω από το ελεύθερο νησί και επιχειρώντας να εγκλωβίσει τα ελληνικά νησιά στην τουρκική υφαλοκρηπίδα με μόνη θαλάσσια περιοχή ελληνικής κυριαρχίας τη ζώνη των 6 ναυτικών μιλίων της χωρικής θάλασσας γύρω από τα νησιά.
Οι βασικές επιδιώξεις της ελληνικής διπλωματίας είναι η προσπάθεια ακύρωσης της συμφωνίας Άγκυρας-Τρίπολης μέσω της άσκησης πίεσης στην κυβέρνηση της Λιβύης, η προσπάθεια επιτάχυνσης των διαπραγματεύσεων με το Κάιρο στην κατεύθυνση οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας με την Αίγυπτο και η αναζήτηση συμμαχιών με ισχυρούς διεθνείς παίκτες.
Η κυβέρνηση Σαράζ στην Τρίπολη ελέγχεται πλήρως από την Τουρκία που την εφοδιάζει με πολεμικό υλικό και θεωρείται δύσκολο (αλλά όχι αδύνατο) να καμφθεί, ενώ οι Αιγύπτιοι συμφώνησαν σε επιτάχυνση των συνομιλιών για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών της χώρας τους με την Ελλάδα αλλά στην Αθήνα έχει γίνει αντιληπτό ότι η κυβέρνηση Σίσι δεν «καίγεται» για υπογραφή συμφωνίας η οποία θα μπορούσε να ακυρώσει στην πράξη τις όποιες τουρκικές επιδιώξεις υπηρετεί το μνημόνιο Αγκυρας-Τρίπολης.
Παράθυρο αισιοδοξίας άνοιξε η ανακοίνωση της Ουάσιγκτον για την επίσημη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο στις 7 Ιανουαρίου του 2020. «Ο πρόεδρος Τραμπ και ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης θα συζητήσουν πώς θα μπορούσαν να προωθήσουν τη διμερή συνεργασία στην ανατολική Μεσόγειο» αναφέρεται στην επίσημη ανακοίνωση των Αμερικανών.
Θα μπορούσε ο Ντόναλντ Τραμπ να παρέμβει υπέρ της Ελλάδας, ή μήπως οι πρόσφατες εξελίξεις στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις επ’ αφορμής και των ρωσικών πυραύλων S-400 που αγόρασε η κυβέρνηση Ερντογάν δείχνουν ότι η Τουρκία αυτονομείται με γοργούς ρυθμούς, άρα δεν ελέγχεται ούτε καν από την Ουάσιγκτον; Τις προηγούμενες ημέρες πάντως, η αμερικανική κυβέρνηση έμοιαζε να τηρεί στάση παρατηρητή.
«Η Τουρκία θα πρέπει να σέβεται το Διεθνές Δίκαιο, να διατηρεί καλές σχέσεις με τις γειτονικές της χώρες και να αποφεύγει κάθε είδους απειλή ή ενέργεια που θα μπορούσε να βλάψει τις σχέσεις καλής γειτονίας ή την ειρηνική διευθέτηση διαφορών, όποιες κι αν είναι αυτές» σχολίασε ο εκπρόσωπος της Κομισιόν.
Μητσοτάκης για συνάντηση με Ερντογάν: Θα μιλήσουμε με ανοιχτά χαρτιά
«Θα θέσω στον Πρόεδρο Ερντογάν όλα τα θέματα της τουρκικής προκλητικότητας. Θα μιλήσουμε με ανοιχτά χαρτιά.
Και είναι προς το συμφέρον και της Τουρκίας να αναδιπλωθεί από προκλητικές ενέργειες», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνεργάτες του, σχετικά με τη συνάντησή του με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αύριο, Τετάρτη, στο Λονδίνο.
Η συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί αύριο στις 16:30 (ώρα Ελλάδας, 14:30 ώρα Λονδίνου), στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ γίνεται κατόπιν αιτήματος της τουρκικής πλευράς.
Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες η τουρκική πλευρά ήθελε στη συνάντηση να είναι μόνο οι δύο ηγέτες.
Ωστόσο, η ελληνική πλευρά ζήτησε να υπάρχουν και αντιπροσωπείες των δύο χωρών, αίτημα που έγινε δεκτό από την Άγκυρα.
Ο ΚυριάκοςΜητσοτάκης, όπως έχει πει στον απόηχο των τελευταίων προκλητικών κινήσεων της Άγκυρας, στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ θα αναφερθεί στις τουρκικές προκλήσεις και θα ζητήσει από τη Συμμαχία να πάρει θέση.
«Δεν μπορεί μια συμμαχία να στέκεται αδιάφορη όταν ένα μέλος της παραβιάζει ανοιχτά το Διεθνές Δίκαιο και στρέφεται έτσι κατά άλλου μέλους της.
Η τακτική των ίσων αποστάσεων αδικεί κατάφωρα την Πατρίδα μας που ουδέποτε επιδίωκε την ένταση στην περιοχή μας».
Ο πρωθυπουργός έχει, ήδη, διαμηνύσει ότι η Ελλάδα «ξέρει να υπερασπίζεται τα δικαιώματά της με αυτοπεποίθηση, ψυχραιμία και αποτελεσματικότητα».
Σε ό,τι αφορά στην ουσία του ζητήματος οι θέσεις της Ελλάδας είναι ξεκάθαρες: «Η απόπειρα της Τουρκίας να καταργήσει θαλάσσιες ζώνες νησιών – όπως η Κρήτη, η Ρόδος, η Κάρπαθος, το Καστελόριζο – με τεχνάσματα όπως άκυρα διμερή μνημόνια, δεν παράγει διεθνώς έννομα αποτελέσματα.
Δεν μπορεί δηλαδή να θίξει κυριαρχικά δικαιώματα των νησιών μας, που είναι εδραιωμένα στο Διεθνές Δίκαιο και, ειδικότερα, στο Δίκαιο της Θάλασσας».
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συντονίζει ήδη μια σειρά δράσεων που απαντούν έμπρακτα στις τουρκικές προκλήσεις.
Έθεσε το ζήτημα στον Ιταλό Πρωθυπουργό, Τζουζέπε Κόντε, κατά τη συνάντησή τους στη Ρώμη στις 26/11, και στον Γάλλο Πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν, κατά την τηλεφωνική τους συνομιλία, από τον οποίο ζήτησε τη στήριξη της Γαλλίας.
Επίσης στη συνάντηση των Ευρωπαίων ηγετών που συμμετείχαν στη διάσκεψη για το κλίμα, στη Μαδρίτη, ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε χθες στις έρευνες που γίνονται στην Ανατολική Μεσόγειο, κατήγγειλε τις ενέργειες της Τουρκίας και ζήτησε τη στήριξη της ΕΕ. υπογραμμίζοντας ότι οι τουρκικές κινήσεις της υπονομεύουν τις πολιτικές αξιοποίησης νέων κοιτασμάτων φυσικού αερίου από την ευρύτερη περιοχή.
Παράλληλα ο Υπουργός Εξωτερικών επισκέφθηκε την Αίγυπτο (1.11) και συμφώνησε με τον Αιγύπτιο ομόλογό του να επιταχυνθούν οι συζητήσεις μεταξύ των τεχνικών κλιμακίων για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών των δύο χωρών.
Υπενθυμίζεται ότι αμέσως μετά τη δημοσιοποίηση της συμφωνίας Τουρκίας – Λιβύης ο Υπουργός Εξωτερικών κάλεσε τον Τούρκο Πρέσβη στην Αθήνα στο Υπουργείο Εξωτερικών (28/11) προκειμένου να ζητήσει εξηγήσεις. Στο ΥΠΕΞ κλήθηκε (29/11) και ο Πρέσβης της Λιβύης από τον οποίο ζητήθηκε να γνωστοποιήσει άμεσα, το περιεχόμενο του μνημονίου ειδάλλως θα ληφθεί απόφαση απέλασής του.
Ταυτόχρονα, η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδος στην Ε.Ε. ενημέρωσε την Ύπατη Εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας κυρία Φεντερίκα Μογκερίνι για την εξέλιξη της κατάστασης, ενώ ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας έθεσε το θέμα στο πλαίσιο του Coreper.
Τέλος, ο υπουργός Εξωτερικών κ. Ν. Δένδιας ενημέρωσε για τις πρόσφατες εξελίξεις τους εκπροσώπους των πολιτικών κομμάτων.
