Χριστόψωμο Αγίου Όρους: Το Ιερό Ψωμί της Παράδοσης και της Ευλογίας – Δυο συνταγές με προζύμι
Χριστούγεννα – Πρωτοχρονιά: Γέμισμα γαλοπούλας και χριστόψωμο
Συνταγή 1: Παραδοσιακό Χριστόψωμο από το Άγιον Όρος
Υλικά:
• 1 κιλό αλεύρι σκληρό
• 1 φακελάκι ξηρή μαγιά ή 30γρ νωπή μαγιά
• 1 φλιτζάνι χλιαρό νερό
• 1/2 φλιτζάνι ζάχαρη
• 1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι
• 1/2 φλιτζάνι ελαιόλαδο
• 1/2 φλιτζάνι χλιαρό γάλα
• 1 κουταλάκι γλυκάνισο (προαιρετικά)
• 1 κουταλάκι κανέλα
• 1/2 κουταλάκι γαρίφαλο τριμμένο
• 1/4 φλιτζανιού σουσάμι
Για τη διακόσμηση:
• 1 καρύδι ολόκληρο με το κέλυφος
• Σταυρός από ζυμάρι (φτιαγμένος με λίγο από το ζυμάρι της ζύμης)
Χριστόψωμο: Η καλύτερη παραδοσιακή συνταγή για τα Χριστούγεννα
Εκτέλεση:
1. Προετοιμασία προζυμιού:
Σε ένα μπολ, διαλύστε τη μαγιά στο χλιαρό νερό μαζί με 2 κουταλιές της σούπας αλεύρι και μία πρέζα ζάχαρη. Αφήστε το να φουσκώσει για 10-15 λεπτά.
2. Προετοιμασία ζύμης:
Σε μία μεγάλη λεκάνη, κοσκινίστε το αλεύρι και προσθέστε το αλάτι, τη ζάχαρη, την κανέλα και το γαρίφαλο. Κάντε μια λακκούβα στο κέντρο και ρίξτε το προζύμι, το λάδι και το χλιαρό γάλα. Προσθέστε σταδιακά λίγο ακόμα χλιαρό νερό (αν χρειαστεί) και αρχίστε να ζυμώνετε.
3. Ζύμωμα:
Ζυμώστε καλά τη ζύμη μέχρι να γίνει λεία και ελαστική, περίπου 10-15 λεπτά. Εάν κολλάει, προσθέστε λίγο ακόμα αλεύρι.
4. Ξεκούραση ζύμης:
Σκεπάστε τη ζύμη με μία πετσέτα και αφήστε τη σε ζεστό μέρος για περίπου 2 ώρες, μέχρι να διπλασιαστεί σε όγκο.
5. Διαμόρφωση Χριστόψωμου:
Χωρίστε ένα μικρό μέρος της ζύμης για να φτιάξετε τον σταυρό. Με την υπόλοιπη ζύμη, σχηματίστε ένα στρογγυλό καρβέλι. Τοποθετήστε το σε ένα ταψί με λαδόκολλα.
6. Διακόσμηση:
Φτιάξτε έναν σταυρό με το μικρό κομμάτι ζύμης και τοποθετήστε τον πάνω στο καρβέλι. Στο κέντρο του σταυρού, βάλτε το καρύδι ολόκληρο. Πασπαλίστε με σουσάμι.
7. Φούσκωμα πριν το ψήσιμο:
Αφήστε το Χριστόψωμο να φουσκώσει για ακόμα 30-45 λεπτά.
8. Ψήσιμο:
Ψήστε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180°C για περίπου 40-45 λεπτά, μέχρι να ροδίσει καλά.
9. Αφήστε να κρυώσει:
Βγάλτε το ψωμί από τον φούρνο και αφήστε το να κρυώσει πάνω σε σχάρα.
XΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!!! ΚΑΛΑΝΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ – ΕΞΠΡΕΣ ΣΥΝΤΑΓΗ ΓΙΑ ΧΡΙΣΤΟΨΩΜΟ
Συνταγή 2: Νηστίσιμο Χριστόψωμο από το Άγιον Όρος
Υλικά:
• 1 κιλό αλεύρι για ψωμί
• 1 φακελάκι ξηρή μαγιά (ή 30γρ νωπή)
• 1 φλιτζάνι ζεστό νερό
• 1/3 φλιτζανιού ελαιόλαδο
• 1/3 φλιτζανιού μέλι ή πετιμέζι
• 1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι
• 1 κουταλάκι γλυκάνισο τριμμένο
• 1 κουταλάκι κανέλα
• 1/2 κουταλάκι γαρίφαλο
• Ξύσμα από 1 πορτοκάλι
• 1/4 φλιτζανιού σταφίδες (προαιρετικά)
Για τη διακόσμηση:
• 1 καρύδι με το κέλυφος
• Σταυρός από ζυμάρι
• Σουσάμι για πασπάλισμα
Μια παραδοσιακή συνταγή για ένα μοναδικό Χριστόψωμο από τον Άκη Πετρετζίκη!
Εκτέλεση:
1. Φτιάξτε το προζύμι:
Σε ένα μπολ, διαλύστε τη μαγιά στο χλιαρό νερό μαζί με μία κουταλιά μέλι και 2 κουταλιές αλεύρι. Αφήστε το να φουσκώσει για 15 λεπτά.
2. Ανακατέψτε τα υλικά:
Σε μία μεγάλη λεκάνη, κοσκινίστε το αλεύρι και προσθέστε το αλάτι, το γλυκάνισο, την κανέλα, το γαρίφαλο και το ξύσμα πορτοκαλιού. Κάντε μια λακκούβα στο κέντρο και προσθέστε το προζύμι, το ελαιόλαδο και το μέλι ή το πετιμέζι.
3. Ζύμωμα:
Ζυμώστε μέχρι η ζύμη να γίνει μαλακή και ελαστική. Αν χρειαστεί, προσθέστε λίγο νερό ή αλεύρι για να πετύχετε τη σωστή υφή.
4. Προσθήκη σταφίδων:
Αν θέλετε, ενσωματώστε τις σταφίδες στη ζύμη κατά το ζύμωμα.
5. Ξεκούραση:
Σκεπάστε τη ζύμη και αφήστε την σε ζεστό μέρος για περίπου 2 ώρες μέχρι να φουσκώσει και να διπλασιαστεί σε όγκο.
6. Διαμόρφωση Χριστόψωμου:
Χωρίστε λίγο ζυμάρι για να φτιάξετε τον σταυρό. Πλάστε το υπόλοιπο ζυμάρι σε στρογγυλό σχήμα και τοποθετήστε το σε ταψί με λαδόκολλα.
7. Διακόσμηση:
Τοποθετήστε τον σταυρό πάνω στο Χριστόψωμο και βάλτε το καρύδι στο κέντρο. Πασπαλίστε με σουσάμι.
8. Τελικό φούσκωμα:
Αφήστε το ψωμί να φουσκώσει για άλλα 30 λεπτά.
9. Ψήσιμο:
Ψήστε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180°C για 40-45 λεπτά, μέχρι να πάρει χρυσαφένιο χρώμα.
10. Κρύωμα:
Αφήστε το Χριστόψωμο να κρυώσει και προσφέρετέ το ως ευλογία στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι.
Και οι δύο συνταγές ακολουθούν την παράδοση του Αγίου Όρους και θεωρούνται ευλογημένα ψωμιά, τα οποία συμβολίζουν την αφθονία και την ευλογία του Θεού στο σπιτικό.