Το χώρο που διαθέτουμε για λαχανόκηπο είναι σκόπιμο να τον χωρίσουμε σε τέσσερα τμήματα. Στο κάθε τμήμα σε κάθε καλλιεργητική περίοδο θα πρέπει να καλλιεργούμε διαφορετικά λαχανικά, έτσι ώστε στην επόμενη καλλιεργητική περίοδο, το ίδιο λαχανικό, να καλλιεργηθεί σε διαφορετικό τμήμα. Ένα από τα τέσσερα τμήματα διαφορετικό κάθε φορά, θα πρέπει να παραμένει ακαλλιέργητο.
Αυτή η τεχνική εξασφαλίζει καλύτερη και πλουσιότερη παραγωγή, για 2 βασικούς λόγους: Ο πρώτος είναι ότι σε κάθε καλλιεργητική περίοδο τα λαχανικά μας, αλλάζοντας περιοχή καλλιέργειας δηλαδή χώμα, αποφεύγουν ασθένειες, έντομα ή μικροοργανισμούς που μπορεί να έχουν εγκατασταθεί, να τα έχουν ήδη προσβάλλει και να βρίσκονται στο χώμα περιμένοντας να τα ξαναπροσβάλλουν. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι στο νέο χώμα βρίσκουν διαθέσιμα όσα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά εξάντλησαν στη προηγούμενη θέση τους.
Για να είμαστε πιο συγκεκριμένοι ας δούμε το πρώτο από τα 4 τμήματα που θα καλλιεργήσουμε. Με την προϋπόθεση ότι το χώμα μας είναι πλούσιο σε οργανική ουσία, θα του φυτέψουμε πατάτες. Η καλλιέργεια της πατάτας έχει το ευεργετικό αποτέλεσμα να διατηρεί το έδαφος αφράτο και να μειώνει τα πολυετή αγριόχορτα. Επίσης, χρησιμοποιώντας την κατάλληλη ποσότητα κοπριάς, κομπόστ ή λιπάσματος για τις πατάτες, θα χρειαστούμε μικρότερη ποσότητα για τις καλλιέργειες που θα ακολουθήσουν τις τρεις επόμενες καλλιεργητικές περιόδους, μέχρι να επιστρέψουμε την καλλιέργεια της πατάτας στο πρώτο μας τμήμα.
Μετά τις πατάτες, σ’ αυτό το κομμάτι την επόμενη καλλιεργητική περίοδο θα καλλιεργήσουμε λαχανικά σαρκόριζα και κονδυλώδη όπως καρότα, τεύτλα, ραπανάκια. Αυτά αναπτύσσονται καλύτερα σε έδαφος που έχει λιπανθεί με κοπριά για προηγούμενη καλλιέργεια. Η νωπή κοπριά δεν βοηθάει το ριζικό τους σύστημα και τα κάνει να δίνουν ρίζα ακανόνιστη, όχι συμπαγή, και με πολλά μικρά ριζίδια.
Μετά απ’ αυτά, θα καλλιεργήσουμε όσπρια (αρακά, φασόλια κουκιά κ.α.). Αυτά έχουν την ιδιότητα να εμπλουτίζουν το έδαφος σε άζωτο, συγκεκριμένα οι ρίζες τους έχουν την ικανότητα να συγκρατούν το άζωτο μέσα στο έδαφος και έτσι τα φυτά που θα φυτευτούν στη συνέχεια θα το εκμεταλλευτούν. Πριν όμως ξανακαλλιεργήσουμε πατάτες, είναι σκόπιμο να βάλουμε πράσινα λαχανικά ή σαλατικά, ακολουθώντας τη διαδοχική εναλλαγή των καλλιεργειών και στα τέσσερα στάδια.
[irp posts=”159579″ name=”Καιρός: Εκτακτο δελτίο επιδείνωσης από την ΕΜΥ”]
Για να διατηρήσουμε το έδαφος σε καλή κατάσταση, πρέπει να προσέξουμε να μην λείπει ασβέστιο και οργανική ουσία που έχει όλα τα θρεπτικά συστατικά που έχουν ανάγκη τα φυτά. Η έλλειψη ασβεστίου έχει σαν αποτέλεσμα να μην συγκρατούνται στο έδαφος τα κύρια θρεπτικά συστατικά. Γενικά ένα έδαφος με επάρκεια ασβεστίου χρειάζεται και λιγότερα λιπάσματα.
Η εναλλαγή καλλιέργειας διατηρεί σωστή ισορροπία ανάμεσα στα διάφορα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται τα φυτά και πρέπει να είναι διαθέσιμα στο έδαφος. Όποιο στοιχείο έχει εξαντληθεί από μια απαιτητική καλλιέργεια όπως η τομάτα, δίνεται ο χρόνος να αποκατασταθεί και να είναι πάλι διαθέσιμο στην επόμενη καλλιέργεια. Παράλληλα το έδαφος αερίζεται καλύτερα και εφοδιάζεται σε οξυγόνο, που είναι απαραίτητο στα βακτήρια του εδάφους. Αυτά τα βακτήρια είναι που μετατρέπουν την κοπριά και τα λιπάσματα σε ουσίες αφομοιώσιμες από τα φυτά. Άλλος ένας λοιπόν πολύ σημαντικός λόγος που δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε χημικά κι αν το κάνουμε θα πρέπει να γίνεται μόνον σε απαραίτητες περιπτώσεις και με σχολαστική τήρηση των οδηγιών της ετικέτας. Πολύ σημαντική προσφορά της εναλλαγής καλλιέργειας είναι η παρεμπόδιση της εγκατάστασης και μετάδοσης ασθενειών, που είναι ενδημικές για ορισμένες ομάδες φυτών, γνωστές σαν ασθένειες εδάφους.
Στο λαχανόκηπο δεν πρέπει να πατάμε πάνω στο χώμα, ειδικά όταν αυτό είναι βρεγμένο γιατί το συμπιέζουμε και καταστρέφουμε την δομή του. Μπορούμε εύκολα να το πετύχουμε δημιουργώντας μονοπάτια. Αυτά μπορούμε να τα φτιάξουμε από πλάκες Καρύστου, πλάκες πεζοδρομίου, ξύλινες τάβλες, τούβλα ή γαρμπίλι. Τα μονοπάτια θα μας επιτρέψουν, όταν ο καιρός είναι βροχερός ή το έδαφος υγρό, να μπορούμε να μπούμε στο λαχανόκηπο για να κόψουμε κρεμμύδια, λάχανα, μαρούλια κι άλλα λαχανικά, χωρίς να καταστρέψουμε τη δομή, το αφράτεμα δηλαδή του χώματος με το πάτημα, αλλά και να μη λερωθούμε από τη λάσπη.
