ΟΗΕ: Σε αυστηρό τόνο και με νομικά επιχειρήματα προετοιμάζει η Αθήνα την απάντησή της προς τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, μετά τη ρηματική διακοίνωση της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης, η οποία υποβλήθηκε στις 20 Ιουνίου 2025 και καταγράφει επίσημα διεκδικήσεις νοτίως της Κρήτης, επικαλούμενη το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο.
Ρεπορτάζ: Παντελής Χαριτάκης
Διπλωματικές πηγές επιβεβαιώνουν στο tilegrafimanews.gr ότι η απάντηση της Ελλάδας θα σταλεί άμεσα στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της χώρας στον ΟΗΕ και θα απορρίπτει κάθε αναφορά που βασίζεται στο παράνομο τουρκολιβυκό σύμφωνο, το οποίο η Ελλάδα χαρακτηρίζει ανυπόστατο και αντίθετο με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.
Η ελληνική θέση: σαφής και σταθερή
Σύμφωνα με το Υπουργείο Εξωτερικών, η ελληνική κυβέρνηση υπογραμμίζει ότι «καμία ενέργεια ή δήλωση που βασίζεται σε ανυπόστατα μνημόνια δεν πρόκειται να επηρεάσει τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας». Επισημαίνεται ότι η μέση γραμμή στην οποία βασίζεται η ελληνική προκήρυξη οικοπέδων για έρευνες υδρογονανθράκων είναι απόλυτα σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο και τις αποφάσεις του Δικαστηρίου της Χάγης.
Η ρηματική διακοίνωση της Λιβύης χαρακτηρίζει τις περιοχές νότια της Κρήτης ως «λιβυκές θαλάσσιες ζώνες», στηριζόμενη στη γραμμή του Τουρκολιβυκού Μνημονίου. Όμως, η Ελλάδα επιμένει ότι η συγκεκριμένη χάραξη δεν έχει αναγνωριστεί ούτε από τη Διεθνή Κοινότητα ούτε από τα αρμόδια διεθνή δικαστήρια.
Διεθνής αντίδραση: Στηρίζει την Αθήνα
Όπως μεταδίδει το Reuters, η λιβυκή κυβέρνηση θεωρεί ότι η προκήρυξη των ελληνικών οικοπέδων νοτίως της Κρήτης «παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και τα κυριαρχικά της δικαιώματα», ενώ ζητά από τα Ηνωμένα Έθνη να αποθαρρύνουν ενέργειες που ενδέχεται να προκαλέσουν «κλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο».
Ωστόσο, το Associated Press σημειώνει ότι η ελληνική πλευρά «έχει τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης» καθώς και των Ηνωμένων Πολιτειών, που έχουν επανειλημμένως απορρίψει το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο ως γεωγραφικά και νομικά αυθαίρετο.
Αντίδραση από διεθνείς αναλυτές
Ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου Γιώργος Καλλίγερος δηλώνει στο tilegrafimanews.gr ότι «η επίσημη λιβυκή αναγνώριση σε χάρτη μιας παράνομης οριοθέτησης, η οποία ακυρώνει τα δικαιώματα της Κρήτης, είναι σαφής παραβίαση των αρχών του UNCLOS».
Ο διεθνολόγος Αντώνης Βλαχόπουλος επισημαίνει ότι «η Αθήνα θα πρέπει να επιμείνει σε διμερείς διαπραγματεύσεις και, εφόσον δεν υπάρχει αποτέλεσμα, να οδηγήσει τη διαφορά στη Διεθνή Δικαιοσύνη».
Από την πλευρά του, ο αναλυτής του European Energy Council Dr. Sebastian Helwig δηλώνει: «Η χρήση του τουρκολιβυκού μνημονίου ως εργαλείο πίεσης για οικόπεδα με αμερικανικό και ευρωπαϊκό ενδιαφέρον (ExxonMobil, TotalEnergies) θα προκαλέσει περαιτέρω διεθνή αντίδραση».
Σκληρή ρητορική από την Τρίπολη
Η Λιβύη κατηγορεί ευθέως την Ελλάδα για «σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου», σύμφωνα με τη ρηματική διακοίνωση που δημοσιεύθηκε στον ΟΗΕ ως έγγραφο A/79/860. Χαρακτηρίζει τις ελληνικές ενέργειες ως προσπάθεια «δημιουργίας τετελεσμένων» και ζητά από τα Ηνωμένα Έθνη να παρέμβουν.
Ταυτόχρονα, στην επισυναπτόμενη έκθεση της Εθνικής Εταιρείας Πετρελαίου της Λιβύης (NOC), γίνεται λόγος για «παραβίαση της λιβυκής οριοθετικής γραμμής» σε δύο ερευνητικά οικόπεδα (Κρήτη 1 και Κρήτη 2) τα οποία έχουν ήδη περάσει από φάση σεισμικών ερευνών από ExxonMobil και βρίσκονται υπό αξιολόγηση.
Προτάσεις για διάλογο
Ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης έχει προτείνει ήδη από τον Ιούνιο 2025 τη σύσταση τεχνικών επιτροπών και προς την ανατολική πλευρά της Λιβύης (Haftar), αλλά και προς την κυβέρνηση της Τρίπολης. Η πρόταση αυτή επαναβεβαιώνεται με την ελληνική απάντηση στον ΟΗΕ, που χαρακτηρίζει την Ελλάδα ως «γνήσια γειτονική χώρα με πρόθεση ειρηνικής επίλυσης».
Η ελληνική διπλωματία επιχειρεί να απαντήσει με όρους νομιμότητας, διεθνούς συμμαχίας και σταθερότητας, αναδεικνύοντας τις μονομερείς ενέργειες της Λιβύης ως μη αποδεκτές και χωρίς βάση.
Τα επόμενα βήματα περιλαμβάνουν:
• Κατάθεση επίσημης απάντησης στον ΟΗΕ εντός Ιουλίου
• Ενημέρωση των εταίρων της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ
• Πιθανή διεθνοποίηση της διαφοράς ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου εφόσον αποτύχει ο διάλογος
Η Αθήνα δεν επιδιώκει σύγκρουση, αλλά δεν θα επιτρέψει και τη δημιουργία τετελεσμένων, σύμφωνα με πληροφορίες του tilegrafimanews.gr.
