ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Ήταν λίγα λεπτά πριν τις 10 το βράδυ της Πέμπτης, όταν το γιγάντιο αεροσκάφος της Emirates προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος».
Όλα κυλούσαν ομαλά, το αεροπλάνο έφτασε στο σημείο στάθμευσης, το λεωφορείο που μεταφέρει τους επιβάτες περίμενε εκεί. Μόνο η διακριτική παρουσία της Αστυνομίας και οι κάμερες που ήταν στραμμένες προς το σημείο μαρτυρούσαν ότι αυτή δεν ήταν μια προσγείωση ρουτίνας στο διεθνές αεροδρόμιο της Αθήνας.
Μπορεί τελικά το θρίλερ με τα δύο αεροπλάνα της Emirates να είχε αίσιο τέλος και ο περισσότερος κόσμος να έμεινε με την εντύπωση ότι απλά ταλαιπωρήθηκαν και αγχώθηκαν εκατοντάδες επιβάτες, ωστόσο στο παρασκήνιο είχε στηθεί μια ολόκληρη επιχείρηση για την ασφαλή επιστροφή του αεροσκάφους – όπως γίνεται κάθε φορά σε τέτοιες περιπτώσεις.
Όλα ξεκίνησαν όταν οι ελληνικές αρχές έλαβαν πληροφορία από τις μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ ότι άτομο αραβικής καταγωγής, ύποπτο για τρομοκρατία, είχε επιβιβαστεί σε μια από τις δύο νυχτερινές πτήσεις της Emirates από το «Ελ. Βενιζέλος».
Η πρώτη πτήση με προορισμό το Ντουμπάι δεν είχε ακόμη αναχωρήσει. Έγινε έλεγχος στους επιβάτες, διαπιστώθηκε ότι δεν υπήρχε κάποιο ύποπτο άτομο και αναχώρησε γύρω στις 10 το βράδυ της Πέμπτης.
Η δεύτερη πτήση – που ερχόταν από το Ντουμπάι, είχε κάνει στάση στην Αθήνα και είχε τελικό προορισμό τη Νέα Υόρκη – ήταν ήδη καθ’ οδόν, μάλιστα βρισκόταν εκτός FIR Αθηνών και συγκεκριμένα πάνω από τη Σαρδηνία της Ιταλίας.
Τα επίπεδα απειλής σε πτήση: «Κόκκινο», «πορτοκαλί», «κίτρινο» και «πράσινο»
Σε τέτοιες περιπτώσεις, όπου υπάρχει προειδοποίηση για ύποπτο άτομο στην πτήση ή απειλη αεροπειρατείας, συγκαλείται άμεσα Επιτροπή Ασφαλείας. Η Επιτροπή αυτή αποτελείται από τον προϊστάμενο της Αστυνομίας, τον προιστάμενο του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, εκπρόσωπο της εταιρείας και εκπρόσωπο του handling της αεροπορικής.
Αξιολογούνται τα υπάρχοντα δεδομένα και το είδος της απειλής κατατάσσεται σε τέσσερις κατηγορίες: «κόκκινο», «πορτοκαλί», «κίτρινο» και «πράσινο». Όταν ο συναγερμός είναι «κόκκινος», τότε υπάρχει με σιγουριά κάποια απειλή στο αεροσκάφος, όταν είναι «πορτοκαλί» τότε υπάρχει ενδεχόμενο απειλής και όταν είναι «πράσινο» δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα.
Ο πιλότος είναι σε άμεση επικοινωνία τόσο με την Επιτροπή Ασφαλείας, όσο και με την αεροπορική του εταιρεία για τις κινήσεις του. Στην προκειμένη περίπτωση, μέχρι να αποφασιστεί προς τα πού θα κατευθυνθεί, έκανε λίγους κύκλους πάνω από τη Σαρδηνία.
Σε αυτό το σημείο, με βάση τις εντολές που παίρνει από την Αστυνομία, στην «επιχείρηση» μπαίνει και ο Πύργος Ελέγχου του ΔΑΑ, σε συνεννόηση πάντα με το Κέντρο Ελέγχου Περιοχής Αθηνών (FIR Aθηνών – στρατός).
«Είχαμε μια προειδοποίηση ότι υπάρχει ένας ύποπτος επιβάτης. Κάναμε έναν έλεγχο στη λίστα επιβατών και δεν φαινόταν να υπάρχει το όνομα που μας είπαν. Αυτό βέβαια μπορεί να σημαίνει ότι χρησιμοποιούσε πλαστό διαβατήριο», σημειώνει η προϊσταμένη επιχειρησιακής λειτουργίας του Πύργου Ελέγχου του ΔΑΑ, κ. Έφη Παπαδοπούλου.
Γιατί Γαλλία και Ιταλία δεν δέχθηκαν το αεροσκάφος
Όπως υπογραμμίζει η κ. Παπαδοπούλου, ακόμα και όταν υπάρχει η παραμικρή υποψία ότι κάτι δεν πάει καλά, δεν υπάρχουν περιθώρια για ρίσκο.
Στην περίπτωση της πτήσης EK209 που ήταν ήδη στον αέρα, το πρωτόκολλο επιβάλλει ότι το αεροσκάφος θα έπρεπε να κατευθυνθεί στο κοντινότερο αεροδρόμιο, να ελεγχθεί και έπειτα να αναχωρήσει.
Ωστόσο, Γαλλία και Ιταλία δεν δέχθηκαν να προσγειωθεί το αεροσκάφος σε αεροδρόμιά τους. «Κάθε χώρα έχει δικαίωμα να απαγορεύσει την πτήση στον εναέριο χώρο της και την προσγείωση στο έδαφός της σε περίπτωση κινδύνου. Πρόκειται για ένα Βοeing 777 που πετούσε εκατοντάδες πόδια πάνω από τα εδάφη της και ενδεχομένως έφερε μια βόμβα», σημειώνει η κ. Παπαδοπούλου.
Από την άλλη, καθώς η πτήση είχε φύγει από τη χώρα μας, η Ελλάδα δεν μπορούσε να αρνηθεί την επιστροφή του αεροσκάφους. Σε συνεννόηση με τον πιλότο, το αεροπλάνο της Emirates άρχισε τον δρόμο επιστροφής στην Αθήνα.
Πώς έγινε η επιστροφή στην Αθήνα – Πτήση πάνω από τη θάλασσα, άδειασε τα καύσιμα
Με το που εισήλθε το αεροσκάφος στο FIR Αθηνών, δύο αεροσκάφη της Πολεμικής Αεροπορίας το συνόδευσαν μέχρι το «Ελ. Βενιζέλος». Το αεροπλάνο σκόπιμα πετούσε αποκλειστικά πάνω από τη θάλασσα, ενώ άδειασε και τα καύσιμά του.
Τελικά, το αεροσκάφος προσγειώθηκε κατά προτεραιότητα στο «Ελ. Βενιζέλος» όπου περίμεναν αστυνομικές δυνάμεις και πυροτεχνουργοί, ενώ είχαν αποκλειστεί και χώροι του διαδρόμου προσγείωσης.
Οι επιβάτες της πτήσης που προέρχονταν από το Ντουμπάι έμειναν εντός του αεροσκάφους, ενώ αυτοί που εισήλθαν στην Αθήνα αποβιβάστηκαν από αυτό. Μετά από εξονυχιστικούς ελέγχους σχεδόν δύο ωρών, διαπιστώθηκε ότι ο ύποπτος δεν ήταν μέσα στο αεροσκάφος ούτε υπήρχε κάποιο ύποπτο αντικείμενο. Η περιπέτεια είχε τελειώσει.
H μαρτυρία επιβάτη
Για την κατάσταση που επικρατούσε μέσα στην καμπίνα του αεροσκάφους της Emirates που κλήθηκε να επιστρέψει στην Αθήνα έπειτα από πληροφορίες για ύποπτο επιβάτη, περιέγραψε ο κ. Γιάννης Σπυριδάκης, μιλώντας στο kathimerini.gr.
Ο επιβάτης της πτήσης ανέφερε ότι «όλα ξεκίνησαν όταν υπήρξε ενημέρωση από το προσωπικό του αεροσκάφους πως θα πρέπει για λόγους ασφαλείας να επιστρέψουμε στην Αθήνα».
«Βλέπαμε από τα monitors την πορεία του αεροπλάνου και αντιληφθήκαμε πως κάναμε κύκλους πάνω από την Σαρδηνία. Στη συνέχεια, το αεροσκάφος άρχισε να κινείται νότια», σημείωσε ο κ. Σπυριδάκης, αναφέροντας ότι οι υπόλοιποι επιβάτες αισθάνθηκαν προβληματισμό.
«Όταν προσγειωθήκαμε, ακούσαμε ότι μας συνόδευαν δύο μαχητικά αεροσκάφη, όμως μέσα από το αεροπλάνο δεν φαινόντουσαν. Αυτό που κατάφεραν να δουν κάποιοι επιβάτες που κάθονταν αριστερά στα παράθυρα ήταν τη στιγμή που αδειάζαν τα καύσιμα. Υπήρξε αναστάτωση, όχι όμως φόβος» πρόσθεσε.
Tελικά, ο κ. Σπυριδάκης σημείωσε πως οι επιβάτες έμαθαν το τι ακριβώς συμβαίνει όταν επέστρεψαν στο Ελ. Βενιζέλος και άνοιξαν τα κινητά τους τηλέφωνα.
Παναγιώτης Βλαχουτσάκος, Σοφία Χαλδαίου/ kathimerini.gr
