Εορτολόγιο: Μηνάς, Καλλικέλαδος, Ερμογένης, Εύγραφος.
10 Δεκεμβρίου: Άγιοι Μηνάς ο Καλλικέλαδος, Ερμογένης και Εύγραφος – Ο Μηνάς ήταν Αθηναίος και από την οικογένεια του ειδωλολάτρης.
Όταν όμως εκπαιδεύτηκε και μορφώθηκε αρκετά, διαπίστωσε ότι η πολυθεΐα ήταν μάλλον ψέμα και πλάνη. Στη μελέτη των φιλοσόφων επίσης, δεν μπόρεσε να βρει κάτι το αληθινό. Τότε προχώρησε στη μελέτη χριστιανικών συγγραμμάτων. Έπειτα του Ευαγγελίου, όπου και βρήκε αυτό πού τον γέμιζε ψυχικά, δηλαδή το φως και την αλήθεια. Έτσι, ο Μήνας έγινε χριστιανός.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Αργότερα, ο βασιλιάς Μαξιμίνος (311 – 313 μ.Χ.) (κατ’ άλλους ο Μαξιμιανός [286 – 305 μ.Χ]) , μη γνωρίζοντας ότι είναι χριστιανός, τον έκανε έπαρχο Αλεξανδρείας. Αλλά όταν ο βασιλιάς αυτός διέταξε διωγμούς στην πόλη αυτή, ο Μηνάς όχι μόνο δεν εξετέλεσε τη διαταγή, αλλά και συνετέλεσε να πληθυνθούν οι χριστιανικές τάξεις.
Τότε ο Μαξιμίνος έστειλε νέο έπαρχο, τον Αθηναίο λόγιο Ερμογένη. Αυτός, τηρώντας το γράμμα του νόμου, βασάνισε σκληρά το Μηνά και τον έκλεισε στη φυλακή, για να πεθάνει εκεί μέσα από τις πληγές του. Μετά από καιρό, όταν ο Ερμογένης έστειλε να διαπιστώσουν αν και πότε πέθανε ο Μηνάς, διαπίστωσαν ότι όχι μόνο δεν είχε πεθάνει, αλλά και οι πληγές του θεραπεύθηκαν. Τότε δημόσια τον ρώτησε πως έγινε αυτό. Ο Μηνάς απάντησε ότι θεραπεύθηκε την ώρα πού πεσμένος στο έδαφος έψαλλε: «Ἐὰν πορευθῶ ἐν μέσῳ σκιᾶς θανάτου, οὐ φοβηθήσομαι κακά, ὅτι σὺ μετ᾿ ἐμοῦ εἶ Κύριε» (Ψαλμός κβ’ 4). Εάν δηλαδή αντικρίσω το θάνατο, δε θα φοβηθώ μήπως πάθω κακό, διότι συ είσαι μαζί μου, Κύριε. Η απάντηση είχε σαν αποτέλεσμα να γίνει χριστιανός ο Ερμογένης και ο Εύγραφος που ήταν γραμματικός του Μηνά. Αργότερα, όλους μαζί τους αποκεφάλισαν.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. δ’. Τὸ προσταχθὲν.
Δι’ ἐγκρατείας, τῶν παθῶν τὰς πυριφλέκτους, ἀπονεκρώσαντες ὁρμὰς καὶ τὰς κινήσεις, τοῦ Χριστοῦ οἱ Μάρτυρες ἔλαβον τὴν χάριν, τὰς νόσους ἀποδιώκειν τῶν ἀσθενῶν, καὶ ζῶντες καὶ μετὰ τέλος θαυματουργεῖν· ὄντως θαῦμα παράδοξον! ὅτι ὀστέα γυμνά, ἐκβλύζουσιν ἰάματα. Δόξα τῷ μόνῳ Θεῷ ἡμῶν.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Τὴν ὡραιότητα.
Ἡ καλλικέλαδος, θεόφρον γλῶσσα σου, λαμπρῶς κηρύξασα, Χριστοῦ τὴν σάρκωσιν, συναθλητᾶς σοὶ εὐκλεεῖς, εἰλκύσατο ἐν σταδίῳ, Μηνᾷ παμμακάριστε, Ἐρμογένην τὸν ἔνδοξον, καὶ τὸν θεῖον Εὔγραφον, μεθ’ ὧν χαίρων ἠγώνισαι. Καὶ νῦν τὴν Παναγίαν Τριάδα, ὑπὲρ ἠμῶν ἐκδυσωπεῖτε.
Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Τῆς στρατείας ἥρπασε, σὲ τῆς προσκαίρου, καὶ ἀφθάρτου ἔδειξε, συγκληρονόμον ὦ Μηνᾶ, σὺν τοῖς συνάθλοις σου Κύριος, ὁ παρασχών σοι τὸν ἄφθαρτον στέφανον.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.
Παρωσάμενοι δόξαν τὴν κοσμικήν, ἐπτερώθησαν δόξῃ τῇ θεϊκῇ, Μηνᾶς Ἑρμογένης τε, καὶ ὁ ἔνδοξος Εὔγραφος, καὶ προθύμῳ γνώμῃ, τὸν ὄγκον ὑπέμειναν, τῶν δεινῶν βασάνων, σαρκὸς μὴ φεισάμενοι· ὅθεν μετὰ τέλος, εἰς βυθοὺς θαλαττίους, ῥιφέντες ἰθύνθησαν, πρὸς λιμένα οὐράνιον, οἷς ἐν πίστει βοήσωμεν. Πρεσβεύσατε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην ὑμῶν.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
1041 – Ο θετός γιος της αυτοκράτειρας Ζωής ανεβαίνει στο θρόνο της Βυζαντινής αυτοκρατορίας ως Μιχαήλ Ε΄.
1508 – Ο Πάπας Ιούλιος Β΄, ο Λουδοβίκος ΙΒ΄ της Γαλλίας, ο Μαξιμιλιανός Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και ο Φερδινάνδος Β΄ της Αραγωνίας σχηματίζουν τη Συμμαχία του Καμπρέ εναντίον της Βενετίας.
1520 – Ο Μαρτίνος Λούθηρος καίει δημόσια στη Βιτεμβέργη το δικό του αντίγραφο της παπικής βούλας Exsurge Domine.
1684 – Ο Έντμουντ Χάλλεϋ αναγνώσκει στη Βασιλική Εταιρεία το έγγραφο De motu corporum in gyrum του Ισαάκ Νεύτωνα, το οποίο βασίστηκε στο Νόμο αστρικών περιφορών του Γιοχάνες Κέπλερ.
1817 – Το Μισισίπι γίνεται η 20η πολιτεία των Η.Π.Α.
1861 – Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος: το Κεντάκι γίνεται η 13η πολιτεία των Συνομόσπονδων Πολιτειών της Αμερικής.
1868 – Τοποθετούνται έξω από τα Ανάκτορα του Ουεστμίνστερ στο Λονδίνο οι πρώτοι φωτεινοί σηματοδότες.
1877 – Ρωσοτουρκικός πόλεμος (1877-1878): Ο ρωσικός στρατός καταλαμβάνει την Πλέβεν μετά από 5μηνη πολιορκία. Η φρουρά των 25.000 επιζώντων Οθωμανών παραδίνεται. Η ρωσική νίκη είναι καθοριστική για την έκβαση του πολέμου και την απελευθέρωση της Βουλγαρίας.
1884 – Εκδίδονται οι Περιπέτειες του Χώκλμπερι Φιν του Μαρκ Τουαίην.
1893 – Ο Χαρίλαος Τρικούπης σε ομιλία του στη Βουλή των Ελλήνων λέει τη φράση που έμεινε στην ιστορία ως «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν».
1896 – Το έργο του Αλφρέ Ζαρρύ Ο Υμπύ βασιλιάς κάνει πρεμιέρα στο Παρίσι. Στο τέλος της παράστασης ξεσπούν ταραχές.
1898 – Ισπανοαμερικανικός πόλεμος: υπογράφεται στο Παρίσι η συνθήκη με την οποία τερματίζεται επίσημα ο πόλεμος.
1900 – Υπογράφεται από τον Ύπατο αρμοστή της Κρητικής πολιτείας, πρίγκιπα Γεώργιο, ο νόμος 265 με τον οποίο ιδρύεται το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο.
1901 – Απονέμονται τα πρώτα βραβεία Νόμπελ.
1906 – Ο Αμερικανός πρόεδρος Θεόδωρος Ρούζβελτ κερδίζει το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης για τη διαμεσολάβησή του στο Ρωσοϊαπωνικό Πόλεμο και γίνεται ο πρώτος Αμερικανός που κερδίζει βραβείο Νόμπελ.
1909 – Η Σέλμα Λάγκερλεφ γίνεται η πρώτη γυναίκα συγγραφέας που κερδίζει το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας.
1936 – Ο Εδουάρδος Η΄ του Ηνωμένου Βασιλείου υπογράφει την παραίτησή του.
1941 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: τα βρετανικά πολεμικά πλοία HMS Prince of Wales και HMS Repulse βυθίζονται από τορπίλες του αυτοκρατορικού ιαπωνικού ναυτικού στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας.
1948 – Η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών υιοθετεί την Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.
1963 – Απονέμεται στο Γιώργο Σεφέρη το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας.
2016 – Διπλή επίθεση στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης στοιχίζει τη ζωή σε 44 ανθρώπους και τραυματίζει περίπου 100 ακόμη. Αυτοκίνητο παγιδευμένο με εκρηκτικά ανατινάσσεται κοντά στο γήπεδο της ποδοσφαιρικής ομάδας Μπεσίκτας. Την ευθύνη αναλαμβάνει η οργάνωση Γεράκια για την Απελευθέρωση του Κουρδιστάν (TAK)
Γεννήσεις
1631 – Φραντσέσκο Λάνα ντε Τέρτσι, Ιταλός μαθηματικός και μηχανικός
1815 – Άντα Λάβλεϊς, Αγγλίδα μαθηματικός
1824 – Τζορτζ ΜακΝτόναλντ, Σκωτσέζος συγγραφέας
1830 – Έμιλι Ντίκινσον, Αμερικανίδα ποιήτρια
1851 – Μέλβιλ Ντιούι, Αμερικανός βιβλιοθηκονόμος
1870 – Άντολφ Λως, Αυστριακός αρχιτέκτονας
1885 – Μάριος Βάρβογλης, Έλληνας συνθέτης
1886 – Βίκτορ ΜακΛάγκλεν, Άγγλος ηθοποιός
1891 – Χάρολντ Αλεξάντερ, Άγγλος στρατάρχης
1891 – Νέλλυ Ζαχς, Γερμανίδα συγγραφέας
1903 – Μάρτον Μπούκοβι, Ούγγρος ποδοσφαιριστής και προπονητής
1908 – Ολιβιέ Μεσιάν, Γάλλος συνθέτης και ορνιθολόγος
1909 – Ερμής Παν, Αμερικανός χορευτής και χορογράφος
1917 – Κωνσταντίνος Στεφανάκης, Έλληνας πολιτικός
1920 – Θανάσης Σκορδαλός, Έλληνας μουσικός
1923 – Χόρχε Σεμπρούν, Ισπανός συγγραφέας
1926 – Γιώργος Ιωάννου, Έλληνας ζωγράφος
1928 – Τζων Κολίκος, Καναδός ηθοποιός
1930 – Θόδωρος Έξαρχος, Έλληνας ηθοποιός
1933 – Μάκο Ιβαμάτσου, Ιάπωνας ηθοποιός
1935 – Γιαρόμιλ Γιρίς, Τσεχοσλοβάκος σκηνοθέτης
1939 – Ντικ Μπαβέτα, Αμερικανός διαιτητής καλαθοσφαίρισης
1944 – Άντρις Μπέρζινς, Λετονός πολιτικός
1948 – Ντούσαν Μπάγεβιτς, Βόσνιος ποδοσφαιριστής και προπονητής
1953 – Ανδρέας Βγενόπουλος, Έλληνας επιχειρηματίας
1957 – Μάικλ Κλαρκ Ντάνκαν, Αμερικανός ηθοποιός
1957 – Πρεμ Ραβάτ, Ινδός πνευματικός ηγέτης
1964 – Εδίτ Γκονσάλες, Μεξικανή ηθοποιός
1973 – Γκαμπριέλα Σπάνικ, Βενεζουελανή ηθοποιός
1981 – Σανέλ Γιάχιτς, Βόσνιος ποδοσφαιριστής
1984 – Μαρία Καρασταμάτη, Ελληνίδα αθλήτρια
1984 – Τζέισον Πολ, Αμερικανός παλαιστής
1987 – Γκονσάλο Ιγουαΐν, Αργεντινός ποδοσφαιριστής
2014 – Γαβριέλα, πριγκίπισσα του Μονακό
2014 – Ιάκωβος, πρίγκιπας του Μονακό
Θάνατοι
1041 – Μιχαήλ Δ΄ ο Παφλαγών, Βυζαντινός αυτοκράτορας
1081 – Νικηφόρος Γ΄ Βοτανειάτης, Βυζαντινός αυτοκράτορας
1113 – Φαχρ αλ-Μουλκ Ραντβάν, Σελτζούκος εμίρης
1198 – Αβερρόης, Ανδαλουσιανός δικαστής και ιατρός
1310 – Στέφανος Α’, δούκας της Βαυαρίας
1396 – Ελένη Καντακουζηνή, Βυζαντινή αυτοκράτειρα
1475 – Πάολο Ουτσέλλο, Ιταλός ζωγράφος
1508 – Ρενέ Β΄, δούκας της Λωρραίνης
1561 – Κάσπαρ Σβένκφελντ, Γερμανός θεολόγος
1849 – Ιάκωβος Ρίζος Νερουλός, Έλληνας λόγιος
1851 – Καρλ φον Ντράις, Γερμανός εφευρέτης
1865 – Λεοπόλδος Α΄, βασιλιάς του Βελγίου
1896 – Άλφρεντ Νόμπελ, Σουηδός χημικός και μηχανικός
1898 – Οδυσσέας Ιάλεμος, Έλληνας δημοσιογράφος
1909 – Κόκκινο Σύννεφο, Ινδιάνος αρχηγός
1911 – Τζόζεφ Ντάλτον Χούκερ, Άγγλος βοτανολόγος
1916 – Ογιάμα Ιβάο, Ιάπωνας στρατάρχης
1926 – Νικόλα Πάσιτς, Σέρβος πολιτικός
1928 – Τσαρλς Μάκιντος, Σκωτσέζος αρχιτέκτονας
1936 – Λουίτζι Πιραντέλλο, Ιταλός συγγραφέας
1957 – Ναπολέων Ζέρβας, Έλληνας αντιστασιακός και πολιτικός
1968 – Καρλ Μπαρτ, Ελβετός θεολόγος
1969 – Λι Χαρλάιν, Αμερικανός συνθέτης
1971 – Γκόταρντ Χάινριτσι, Γερμανός στρατιωτικός
1978 – Εντ Γουντ, Αμερικανός σκηνοθέτης
1980 – Βενέδικτος, Πατριάρχης Ιεροσολύμων
1999 – Φράνιο Τούτζμαν, Κροάτης πολιτικός
2000 – Ανδρέας Μουράτης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
2001 – Θανάσης Σκουλάς, Έλληνας πολιτικός
2006 – Αουγούστο Πινοσέτ, Χιλιανός στρατηγός και πολιτικός
2010 – Νικόλαος Αστρινίδης, Έλληνας συνθέτης
2011 – Σώτια Τσώτου, Ελληνίδα στιχουργός
2012 – Άλκης Αλκαίος, Έλληνας ποιητής και στιχουργός
2012 – Ιατζουντίν Αχμέτ, πρόεδρος του Μπανγκλαντές
2014 – Γιώργος Πέτσος, Έλληνας πολιτικός