Εορτολόγιο: Άρης * Ευστράτιος, Ευστράτης, Στρατής, Στράτος, Ευστρατάς, Στρατάς, Ευστρατία, Στρατούλα, Στράτα, Ευστρατούλα Αυξέντιος, Αυξέντης, Αυξεντία, Αυξεντούλα * Ευγένιος, Ευγένης * Μαρδάριος, Μαρδάρης, Μάρδας Ορέστης, Ορεστιάς, Ορεστία, Ορεστιάδα * Ιουβενάλιος, Ιουβενάλης, Γιουβενάλης, Ιουβεναλία * Λουκάς, Λουκία, Λουκίτσα.
13 Δεκεμβρίου: Άγιοι Ευστράτιος, Αυξέντιος, Ευγένιος, Μαρδάριος και Ορέστης – Οι Άγιοι Ευστράτιος, Αυξέντιος, Ευγένιος, Μαρδάριος και Ορέστης μαρτύρησαν κατά το σκληρό διωγμό των χριστιανών επί Διοκλητιανού.
Ο Ευστράτιος, που ήταν ανώτερος αξιωματικός, συνελήφθη από το Δούκα Λυσία. Αυτός, αφού τον βασάνισε με τον πιο φρικτό τρόπο, έπειτα τον έστειλε στον έπαρχο Αγρικόλα. Φημισμένος αυτός για την ωμότητα του απέναντι στους χριστιανούς, έβαλε τον Ευστράτιο να βαδίσει με σιδερένια παπούτσια, που είχαν μέσα μυτερά καρφιά. Κατόπιν τον αποτελείωσε, αφού τον έριξε μέσα στη φωτιά.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Τον Αυξέντιο, που ήταν Ιερέας και συμπολίτης του Ευστρατίου, ο ηγεμόνας τον πίεσε να αλλαξοπιστήσει με πολλές δελεαστικές υποσχέσεις. Αλλά ο άξιος λειτουργός του Χριστού απάντησε: «Δεν είναι ανάγκη να λέω πολλά λόγια Λυσία. Στη ζωή αυτή είμαι του Χριστού και θα είμαι δικός Του μέχρι θανάτου. Και αν αναρίθμητους δαρμούς και πληγές μου δώσεις, και αν με φωτιά και σίδερο με λιώσεις, ο Χριστός μου είναι παντοδύναμος και ο Σταυρός Του ακαταμάχητος. Αυτός καθ’ εαυτόν ο Αυξέντιος είναι αδύνατος. Αλλά του χριστιανού Αυξεντίου το φρόνημα δε θα κάμψεις ποτέ». Εξαγριωμένος ο ηγεμόνας από την απάντηση, αμέσως τον αποκεφάλισε.
Το Μαρδάριο, αφού τρύπησαν τους αστραγάλους του τον κρέμασαν με το κεφάλι προς τα κάτω και τον έκαψαν.
Ο αξιωματικός Ευγένιος, αφού του έκοψαν τη γλώσσα και τα χέρια και του έσπασαν τα πόδια, εξέπνευσε.
Τον δε στρατιώτη Ορέστη τον θανάτωσαν, αφού τον ξάπλωσαν σε πυρακτωμένο κρεβάτι.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεῖς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Ἡ πενταυγὴς τῶν ἀθλοφόρων χορεία, τῇ τῶν ἀγώνων νοητῇ δαδουχίᾳ, τὴν οἰκουμένην ἅπασαν αὐγάζει νοητῶς· ὁ σοφὸς Εὐστράτιος, σὺν Αὐξεντίῳ τῷ θείῳ, Ὀρέστης καὶ Μαρδάριος καὶ Εὐγένιος ἅμα, οὗς εὐφημοῦντες εἴπωμεν πιστοί· χαίροις μαρτύρων πεντάριθμε σύλλογε.
Κοντάκιον
Ἦχος β’. Τὴν ἐν πρεσβείαις.
Φωστὴρ ἐφάνης λαμπρότατος Χριστοκήρυξ, τοῖς ἐν σκότει τῆς ἀγνωσίας καθημένοις· πίστιν ὡς δόρυ δὲ περιθέμενος, τῶν δυσμενῶν τὰ θράση, οὐκ ἐπτοήθης Εὐστράτιε, Ῥητόρων ὑπάρχων εὐγλωττότερος.
Ὁ Οἶκος
Τὸ ζοφερὸν Χριστὲ τῆς ψυχῆς μου διασκέδασον, ὅπως ἀνυμνήσω λαμπρῶς χορὸν Μαρτύρων πεντάριθμον, Αὐξέντιον, τὸν ἐν αὐξήσει θεϊκῆς πολιτείας ἀνατραφέντα, καὶ τὸν σοφὸν καὶ γενναῖον ἐν τοῖς ἄθλοις Εὐγένιον, σὺν τούτοις καὶ τὸν Ὀρέστην, τὸν τοῖς θείοις διαιτώμενον ὄρεσι, Μαρδάριον τὸν ἁπλούστατον, οὗ ὑπῆρξεν Εὐστράτιος καθηγητής, Ῥητόρων ὑπάρχων εὐγλωττότερος.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.
Της Τριάδος τῇ πίστει ὀχυρωθείς, ἀληθείας σφενδόνῃ καθοπλισθείς, τῆς πλάνης κατέβαλες, τὸ ἀλλόφυλον θράσος, καὶ τοῦ ἐχθροῦ ἁρπάσας, τῶν λόγων τὴν μάχαιραν, ἐν αὐτῇ ἀπέτεμες, τοῦ ψεύδους τὴν ἔνστασιν· ὅθεν τοῖς τροπαίοις, θριαμβεύων τῆς νίκης, τῷ σώματι τέθνηκας, τῷ δὲ πνεύματι ἔζησας, Ἀθλοφόρε Εὐστράτιε· πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἄγίαν μνήμην σου.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
1294 – Ο Πάπας Κελεστίνος Ε΄ παραιτείται από τη θέση του Πάπα μετά από πέντε μόλις μήνες, για να επιστρέψει στον πρότερό του βίο ως ασκητής ερημίτης.
1545 – Αρχίζει η Σύνοδος του Τρέντο.
1577 – Ο Φράνσις Ντρέικ σαλπάρει από το Πλίμουθ για να κάνει το γύρο του κόσμου.
1642 – Ο Άμπελ Τάσμαν φτάνει στη Νέα Ζηλανδία.
1818 – Ο Κύριλλος ΣΤ΄ παραιτείται από τη θέση του ως Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως.
1928 – Παρουσιάζεται για πρώτη φορά το An American in Paris του Τζορτζ Γκέρσουιν.
1937 – Δεύτερος Σινοϊαπωνικός Πόλεμος: Μάχη της Ναντσίνγκ. Οι Ιάπωνες καταλαμβάνουν τη Ναντσίνγκ και ακολουθεί η σφαγή της Ναντσίνγκ, στην οποία οι Ιάπωνες στρατιώτες βιάζουν και σφαγιάζουν εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες.
1938 – Ολοκαύτωμα: Ανοίγει το στρατόπεδο συγκέντρωσης Νόιενγκαμμε στο Μπέργκεντορφ του Αμβούργου στη Γερμανία.
1939 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Ναυμαχία του Ρίβερ Πλέιτ. Ο πλοίαρχος Χανς Λάνγκσντορφ του γερμανικού θωρηκτού Άντμιραλ Γκραφ Σπέε συμπλέκεται με τα καταδρομικά του Βασιλικού Ναυτικού Έξετερ, Αχιλλέας και Αίας.
1943 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Οι γερμανικές κατοχικές δυνάμεις στην Ελλάδα προβαίνουν στη Σφαγή των Καλαβρύτων.
1949 – Η Κνέσετ ψηφίζει τη μεταφορά της πρωτεύουσας του Ισραήλ στην Ιερουσαλήμ.
1967 – Αντικίνημα της 13ης Δεκεμβρίου: Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος Β΄ των Ελλήνων επιχειρεί αντικίνημα κατά της χούντας των συνταγματαρχών και αποτυγχάνει. Ο βασιλιάς αναχωρεί για τη Ρώμη και ο Γεώργιος Παπαδόπουλος αναλαμβάνει πρωθυπουργός.
1972 – Πρόγραμμα Απόλλων: Ο Τζην Σέρναν και ο Χάρισον Σμιτ ξεκινούν την τρίτη και τελευταία δραστηριότητα εκτός σκάφους της αποστολής Απόλλων 17. Μέχρι σήμερα είναι οι τελευταίοι άνθρωποι που πάτησαν στη Σελήνη.
1974 – Η Μάλτα γίνεται δημοκρατία εντός της Κοινοπολιτείας των Εθνών.
1981 – Ο στρατηγός Βόιτσεχ Γιαρουζέλσκι κηρύσσει στρατιωτικό νόμο στην Πολωνία, κυρίως λόγω των ενεργειών της Αλληλεγγύης.
1982 – Σεισμός μεγέθους 6 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ κλονίζει τη νοτιοδυτική Υεμένη, σκοτώνοντας 2.800 άτομα και τραυματίζοντας 1.500.
2002 – Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφασίζει να εντάξει την Κύπρο μαζί με άλλες εννέα χώρες.
2003 – Ο πρώην πρόεδρος του Ιράκ Σαντάμ Χουσεΐν συλλαμβάνεται κοντά στην γενέτειρα πόλη του, το Τικρίτ.
2007 – Υπογράφεται η Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Λισαβόνα από τους ηγέτες των 27 χωρών της ΕΕ.
Γεννήσεις
1272 – Φρειδερίκος Β΄, βασιλιάς της Σικελίας
1521 – Πάπας Σίξτος Ε΄
1533 – Ερρίκος ΙΔ’, βασιλιάς της Σουηδίας
1553 – Ερρίκος Δ΄, βασιλιάς της Γαλλίας
1684 – Λούντβιχ Χόλμπεργκ, Νορβηγός ιστορικός, φιλόσοφος και συγγραφέας
1720 – Κάρλο Γκότσι, Ιταλός θεατρικός συγγραφέας
1784 – Λουδοβίκος, αρχιδούκας της Αυστρίας
1797 – Χάινριχ Χάινε, Γερμανός ποιητής
1816 – Βέρνερ φον Ζίμενς, Γερμανός μηχανικός, εφευρέτης και βιομήχανος
1848 – Ενρίκο Φορλανίνι, Ιταλός μηχανικός και εφευρέτης
1884 – Αιμίλιος Βεάκης, Έλληνας ηθοποιός
1902 – Παναγιώτης Κανελλόπουλος, Έλληνας πολιτικός
1902 – Τάλκοτ Πάρσονς, Αμερικανός κοινωνιολόγος
1906 – Πριγκίπισσα Μαρίνα της Ελλάδας
1908 – Βόλφγκανγκ Ράινχαρντ, Γερμανός σεναριογράφος
1908 – Βαν Χέφλιν, Αμερικανός ηθοποιός
1909 – Νικόλαος Παυλόπουλος, Έλληνας γλύπτης και χαράκτης
1925 – Ντικ Βαν Ντάικ, Αμερικανός ηθοποιός
1928 – Λούλα Αναγνωστάκη, Ελληνίδα θεατρική συγγραφέας
1929 – Κρίστοφερ Πλάμερ, Καναδός ηθοποιός
1945 – Νένα Μεντή, Ελληνίδα ηθοποιός
1948 – Λίλιαν Μπόουρντ, Βρετανή αθλήτρια
1948 – Τεντ Νούτζεντ, Αμερικανός κιθαρίστας και τραγουδιστής
1952 – Τζανκγιάρντ Ντογκ, Αμερικανός παλαιστής
1953 – Μπεν Μπερνάνκι, Αμερικανός οικονομολόγος
1964 – Hide, Ιάπωνας τραγουδιστής και μουσικός (X Japan)
1967 – Τζέιμι Φοξ, Αμερικανός ηθοποιός
1970 – Ντράγκαν Βούλεβιτς, Σέρβος ποδοσφαιριστής
1971 – Σάκης Αρναούτογλου, Έλληνας παρουσιαστής
1975 – Κώστας Κιάσσος, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1979 – Ματίας Σμόντις, Σλοβένος καλαθοσφαιριστής
1981 – Έιμι Λι, Αμερικανίδα τραγουδίστρια και μουσικός (Evanescence)
1984 – Σάντι Καθόρλα, Ισπανός ποδοσφαιριστής
1989 – Στέφανος Σιταράς, Έλληνας σκηνοθέτης
1989 – Τέιλορ Σουίφτ, Αμερικανίδα τραγουδίστρια
Θάνατοι
838 – Πεπίνος Α΄, βασιλιάς της Ακουιτανίας
1124 – Πάπας Κάλλιστος Β΄
1160 – Ματθίλδη της Καρινθίας, κόμισσα της Καμπανίας
1204 – Μαϊμωνίδης, Ισπανός φιλόσοφος
1250 – Φρειδερίκος Β΄ Χοενστάουφεν, αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
1466 – Ντονατέλλο, Ιταλός ζωγράφος και γλύπτης
1521 – Εμμανουήλ Α΄, βασιλιάς της Πορτογαλίας
1721 – Αλεξάντερ Σέλκιρκ, Σκωτσέζος ναυτικός
1754 – Μαχμούτ Α΄, Οθωμανός σουλτάνος
1784 – Σάμιουελ Τζόνσον, Άγγλος συγγραφέας
1883 – Τζον Στρινγκφέλοου, Άγγλος μηχανικός και εφευρέτης
1892 – Ιωάννης Βιτσάρης, Έλληνας γλύπτης
1931 – Γκυστάβ Λε Μπον, Γάλλος κοινωνιολόγος
1932 – Γεώργιος Ιακωβίδης, Έλληνας ζωγράφος
1944 – Βασίλι Καντίνσκι, Ρώσος ζωγράφος
1947 – Νίκολας Ραίριχ, Ρώσος ζωγράφος
1981 – Φώτος Γιοφύλλης, Έλληνας ποιητής, δημοσιογράφος και ζωγράφος
1984 – Βιθέντε Αλεϊσάντρε, Ισπανός συγγραφέας
1984 – Παύλος Παλαιολόγος, Έλληνας δημοσιογράφος
1992 – Γιώργος Σουρέλης, Έλληνας συγγραφέας
1994 – Μιχάλης Νικολινάκος, Έλληνας ηθοποιός
1995 – Μποστ, Έλληνας γελοιογράφος και θεατρικός συγγραφέας
2009 – Πολ Σάμιουελσον, Αμερικανός οικονομολόγος
2017 – Γουόρελ Ντέιν, Αμερικανός τραγουδιστής
