Εορτολόγιο: Ξάνθιππος, Ξανθίππη, Ξανθή, Ξανθούλα Πολυξένη, Ξένη, Ξένια Ραΐς, Ραΐδα Ίρις, Ίριδα.
23 Σεπτεμβρίου: Σύλληψη Αγίου Ιωάννη Προδρόμου – Έτσι προφήτευσε ο προφήτης Ησαΐας για τον Πρόδρομο του Κυρίου, Ιωάννη: «Φωνὴ βοῶντος ἐν τὴ ἐρήμω, ἑτοιμάσατε τὴν ὁδὸν Κυρίου, εὐθείας ποιεῖτε τᾶς τρίβους αὐτοῦ». (Ησαΐας μ’, 3).
Δηλαδή, φωνή ανθρώπου, που φωνάζει στην έρημο και λέει: «Ετοιμάστε το δρόμο, απ’ όπου θα έλθει ο Κύριος σε σας. Κάνετε ίσιους και ομαλούς τους δρόμους, από τους οποίους θα περάσει». Ξεριζώστε, δηλαδή, από τις ψυχές σας τα αγκάθια των αμαρτωλών παθών και ρίξτε μακριά τα λιθάρια του εγωισμού και της πώρωσης και καθαρίστε με μετάνοια το εσωτερικό σας, για να δεχθεί τον Κύριο.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Η φωνή αυτή, που ήταν ο Ιωάννης, γεννήθηκε με θαυμαστό τρόπο. Ο Πατέρας του Ζαχαρίας ήταν Ιερέας. Την ώρα του θυμιάματος μέσα στο θυσιαστήριο, είδε άγγελο Κυρίου, που του ανήγγειλε, ότι θα αποκτούσε γιο και θα ονομαζόταν Ιωάννης. Ο Ζαχαρίας σκίρτησε από χαρά, αλλά δυσπίστησε. Η γυναίκα του ήταν στείρα και γριά, πώς θα γινόταν αυτό που άκουγε;
Τότε ο άγγελος του είπε ότι για να τιμωρηθεί η δυσπιστία του, μέχρι να πραγματοποιηθεί η βουλή του Θεού, αυτός θα έμενε κωφάλαλος. Πράγματι, η Ελισάβετ συνέλαβε, και μετά εννιά μήνες έκανε γιο. Μετά οκτώ ήμερες, στην περιτομή του παιδιού, οι συγγενείς θέλησαν να του δώσουν το όνομα του πατέρα του, Ζαχαρία. Όμως, ο Ζαχαρίας, έγραψε επάνω σε πινακίδιο το όνομα Ιωάννης. Αμέσως δε, λύθηκε η γλώσσα του, και η χαρά για όλους ήταν μεγάλη.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ἡ πρώην οὐ τίκτουσα, στεῖρα εὐφράνθητι, ἰδοὺ γὰρ συνέλαβες, Ἡλίου λύχνον σαφῶς, φωτίζειν τὸν μέλλοντα, πᾶσαν τὴν οἰκουμένην, ἀβλεψίαν νοσοῦσαν, χόρευε Ζαχαρία, ἐκβοῶν παρῥησίᾳ· Προφήτης τοῦ Ὑψίστου ἐστίν, ὁ μέλλων τίκτεσθαι.
Κοντάκιον
Ἦχος α’. Χορὸς Ἀγγελικὸς
Εὐφραίνεται λαμπρῶς, Ζαχαρίας ὁ μέγας καὶ ἡ πανευκλεής, Ἐλισάβετ ἡ σύζυξ, ἀξίως συλλαμβάνουσα, Ἰωάννην τὸν Πρόδρομον, ὃν Ἀρχάγγελος εὐηγγελίσατο χαίρων, καὶ οἱ ἄνθρωποι, ἀξιοχρέως τιμῶμεν, ὡς μύστην τῆς χάριτος.
Ὁ Οἶκος
Τὸ ἱερὸν Εὐαγγέλιον ἀναπτύξωμεν, ὁ Λουκᾶς ἡμῖν ἔγραψεν ὁ Ἱερὸς καὶ θαυμάσιος, καὶ τὴν τοῦ Προδρόμου θεασώμεθα σύλληψιν, τὴν φαιδρὰν καὶ ἐπίσημον· φησὶ γάρ, ὡς εἰσῆλθεν ὁ πρεσβύτης καὶ δίκαιος Ζαχαρίας, εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων τοῦ θυμιᾶσαι, τῷ τῆς ἐφημερίας καιρῷ, ἐπέστη αὐτῷ Γαβριήλ, εὐαγγελιζόμενος καὶ λέγων· Ἕξεις Ἱεράρχα υἱὸν ἐν τῷ γήρᾳ, Προφήτην τε καὶ Πρόδρομον, φωνήν τε καὶ κήρυκα, καὶ λύχνον ἀείφωτον, τὸν μύστην τῆς χάριτος.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Ἐλισάβετ στειρώσεως ἠλευθέρωται, ἡ Παρθένος δὲ πάλιν Παρθένος ἔμεινεν, ὅτε φωνῇ τοῦ Γαβριήλ, γαστρὶ συνέλαβεν, ἀλλ’ ἐν νηδύϊ προσκιρτᾷ τὸν ἐν γαστρὶ παρθενικῇ, Θεὸν προγνοὺς καὶ Δεσπότην, ὁ Πρόδρομος Ἰωάννης, εἰς σωτηρίαν ἡμῶν σαρκούμενον.
Έτερον Κάθισμα
Ἦχος δ’. Κατεπλάγη Ἰωσὴφ.
Θυμιῶντι ἐν ναῷ, τῷ Ζαχαρίᾳ Ἱερεῖ, Γαβριὴλ ἐξ οὐρανοῦ, ἐπέστη λέγων πρὸς αὐτον· Ὅτι ἐν γήρᾳ σου ἕξεις καρπὸν εὐκλεῆ. Καὶ στείρωσις ἡ πρίν, τῆς Ἐλισάβετ νυνί, λυθήσεται εὐθύς, καὶ ἀκαρπία γονῆς, καὶ συλλαβοῦσα τέξεται τὸν κήρυκα, τοῦ Ἰησοῦ τε καὶ Πρόδρομον. Αὐτῶν πρεσβείαις, Σωτὴρ τοῦ κόσμου, σῶσον τάς ψυχὰς ἡμῶν.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
1122 – Ο Πάπας Κάλλιστος Β΄ και ο Ερρίκος Ε΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας καταλήγουν σε συμφωνία, γνωστή ως το Κονκορδάτο της Βορμς, βάζοντας τέλος στη διαμάχη τους.
1459 – Λαμβάνει χώρα η μάχη του Μπλορ Χιθ, η πρώτη μεγάλη μάχη του Πολέμου των Ρόδων.
1568 – Οι ισπανικές ναυτικές δυνάμεις κατατροπώνουν τον αγγλικό στόλο του Τζον Χοκινς κοντά στη Βερακρούς.
1779 – Αμερικανική Επανάσταση: Ο Τζον Πωλ Τζόουνς, έχοντας τη διοίκηση του USS Bonhomme Richard, κερδίζει στη ναυμαχία του Φλάμπορο.
1821 – Ελληνική Επανάσταση του 1821: Οι Έλληνες επαναστάτες καταλαμβάνουν την Τριπολιτσά.
1845 – Ιδρύεται στη Νέα Υόρκη η ομάδα Knickerbockers, η πρώτη ομάδα μπέιζμπολ που παίζει με τους σύγχρονους κανόνες.
1846 – Οι αστρονόμοι Ουρμπέν Λεβεριέ, Τζον Κουτς Άνταμς και Γιόχαν Γκότφριντ Γκάλε ανακαλύπτουν τον πλανήτη Ποσειδώνα.
1889 – Ο Φουσατζίρο Γιαμαούτσι ιδρύει τη Nintendo.
1905 – Η Νορβηγία και η Σουηδία καταλήγουν σε συμφωνία στο Κάρλσταντ για την ειρηνική διάλυση της ένωσης μεταξύ των δύο χωρών.
1907 – Πραγματοποιείται η ορκωμοσία Θρακών Ελλήνων αγωνιστών στη Μονή Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης του Ορτάκιοϊ Βόρειας Θράκης, με στόχο την απελευθέρωση της περιοχής της Θράκης και την ενσωμάτωσή της στον εθνικό κορμό της Ελλάδας.
1913 – Ο Γάλλος αεροπόρος Ρολάν Γκαρός γίνεται ο πρώτος άνθρωπος που διασχίζει με αεροπλάνο τη Μεσόγειο Θάλασσα (από τη Γαλλία στην Τυνησία).
1932 – Η Χετζάζ και η Νατζντ μετονομάζονται σε Σαουδική Αραβία.
1938 – Κινητοποίηση του τσεχοσλοβακικού στρατού ως απάντηση στη Συμφωνία του Μονάχου.
1943 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Ιδρύεται το ναζιστικό κράτος-μαριονέτα γνωστό ως Ιταλική Κοινωνική Δημοκρατία.
1973 – Ο Χουάν Περόν επιστρέφει στην εξουσία της Αργεντινής.
1974 – Με νομοθετικό διάταγμα της κυβέρνησης εθνικής ενότητας υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, νομιμοποιείται το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας.
1980 – Ο Μπομπ Μάρλεϊ δίνει την τελευταία του συναυλία στο Πίτσμπεργκ.
1983 – Ο Άγιος Χριστόφορος και Νέβις γίνεται μέλος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
1983 – Ο Γκέρι Κοέτζι από τη Νότια Αφρική γίνεται ο πρώτος Αφρικανός παγκόσμιος πρωταθλητής βαρέων βαρών στην πυγμαχία.
1991 – Το Κοινοβούλιο της Αρμενίας κηρύσσει την ανεξαρτησία της Δημοκρατίας από τη Μόσχα.
1993 – Το Σίδνεϊ αναλαμβάνει την διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2000 .
1994 – Έκρηξη του ηφαιστείου Πινατούμπο στις Φιλιππίνες, με τουλάχιστον 14 νεκρούς.
1999 – Επανεκλέγεται Πρόεδρος της Υεμένης με 96,3% ο Αλί Αμπντουλάχ Σαλέχ.
1999 – Εξαφανίζεται πριν φτάσει στον Άρη η διαστημική συσκευή Mars Climate Observer .
2001 – Στις βουλευτικές εκλογές στην Πολωνία καταποντίζεται η «Αλληλεγγύη», που δεν εκλέγει ούτε έναν βουλευτή στο Κοινοβούλιο. Αντίθετα, μεγάλη νίκη σημειώνει η Δημοκρατική Αριστερή Συμμαχία (πρώην κομμουνιστές).
2001 – Στο Μακάο (υπό κινεζικό έλεγχο), στις πρώτες εκλογές από τότε που τέθηκε υπό τον έλεγχο της Κίνας (1999), την πλειοψηφία στις άμεσα επιλεγόμενες έδρες της Νομοθετικής Συνέλευσης κερδίζουν οι υποψήφιοι υπέρ της Κίνας.
2002 – Το Βέλγιο γίνεται η δεύτερη χώρα του κόσμου που νομιμοποιεί την ευθανασία (ως υποβοηθούμενη αυτοκτονία-υπό προϋποθέσεις).
2002 – Μις Υφήλιος 2002 γίνεται η Μις Παναμάς Τζάστιν Πασέκ, 22, , μετά την παραίτηση της μις Ρωσίας, Οξάνας Φεντόροβας, για να παντρευτεί. Για πρώτη φορά στα 52 χρόνια του θεσμού, η Μις Υφήλιος παραιτείται από τον τίτλο της.
2002 – Πρεμιέρα του φυλλομετρητή ιστοσελίδων Mozilla Firefox (Phoenix), έκδοση 0.1.
Γεννήσεις
63 π.Χ. – Οκταβιανός Αύγουστος, Ρωμαίος αυτοκράτορας
1158 – Γοδεφρείδος Β΄, δούκας της Βρετάνης
1215 – Κουμπλάι Χαν, Μογγόλος αυτοκράτορας
1371 – Τσενκ Χι, Κινέζος θαλασσοπόρος
1491 – Ζακ Καρτιέ, Γάλλος εξερευνητής
1519 – Φραγκίσκος του Ανγκιάν, Γάλλος στρατιωτικός
1713 – Φερδινάνδος ΣΤ΄, βασιλιάς της Ισπανίας
1791 – Γιόχαν Ένκε, Γερμανός αστρονόμος
1791 – Λάμπρος Ζαβός, Έλληνας αρχιτέκτονας και πολιτικός μηχανικός
1819 – Ιππόλυτος Φιζώ, Γάλλος φυσικός
1838 – Βικτόρια Γούντχαλ, Αμερικανίδα δημοσιογράφος και ακτιβίστρια
1883 – Γκριγκόρι Ζινόβιεφ, Σοβιετικός πολιτικός
1890 – Φρίντριχ Πάουλους, Γερμανός στρατηγός
1899 – Λουίζ Νίβελσον, Ρωσίδα γλύπτρια
1901 – Χρήστος Βασματζίδης, Έλληνας πολιτικός
1901 – Γιάροσλαβ Σάιφερτ, Τσέχος συγγραφέας
1907 – Ντουάρτε Β΄, δούκας της Μπραγκάνσα
1913 – Σαντόρ Τάριτς, Ούγγρος υδατοσφαιριστής
1916 – Άλντο Μόρο, Ιταλός πολιτικός
1922 – Ιωάννης Αβραμίδης, Έλληνας γλύπτης
1926 – Τζον Κολτρέιν, Αμερικανός σαξοφωνίστας και συνθέτης
1929 – Βίκτωρ Σαριγιαννίδης, Ρώσος αρχαιολόγος
1930 – Ρέι Τσαρλς, Αμερικανός τραγουδιστής και πιανίστας
1938 – Ρόμι Σνάιντερ, Αυστριακή ηθοποιός
1939 – Ρόυ Μπιουκάναν, Αμερικανός κιθαρίστας
1943 – Χούλιο Ιγκλέσιας, Ισπανός τραγουδιστής
1948 – Βέρα Νίκολιτς, Σέρβα αθλήτρια
1949 – Μπρους Σπρίνγκστιν, Αμερικανός τραγουδοποιός
1949 – Κώστας Τουρνάς, Έλληνας τραγουδοποιός
1956 – Πάολο Ρόσι, Ιταλός ποδοσφαιριστής
1963 – Άλεξ Πρόγιας, Αυστραλός σκηνοθέτης
1969 – Πατρίκ Φιορί, Γάλλος τραγουδιστής
1970 – Γιώργος Κολτσίδας, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1971 – Χρήστος Μικές, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1974 – Ματ Χάρντι, Αμερικανός παλαιστής
1978 – Άντονι Μακί, Αμερικανός ηθοποιός
1982 – Σάιλα Στάιλζ, Καναδέζα πορνογραφική ηθοποιός
Θάνατοι
76 – Πάπας Λίνος
788 – Έλφβαλντ Α΄, βασιλιάς της Νορθουμβρίας
867 – Μιχαήλ Γ΄, Βυζαντινός αυτοκράτορας
1241 – Σνόρρι Στούρλουσον, Ισλανός ιστορικός, ποιητής και πολιτικός
1253 – Βεγκέσλαος Α΄, βασιλιάς της Βοημίας
1390 – Ιωάννης Α΄, δούκας της Λωρραίνης
1463 – Τζοβάνι του Κόζιμο των Μεδίκων, Ιταλός ευγενής
1582 – Λουδοβίκος, δούκας του Μονπανσιέ
1696 – Διονύσιος Δ΄ Μουσελίμης, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
1728 – Κρίστιαν Τομάσιους, Γερμανός νομικός και φιλόσοφος
1835 – Βιντσέντζο Μπελίνι, Ιταλός συνθέτης
1870 – Προσπέρ Μεριμέ, Γάλλος συγγραφέας
1877 – Ουρμπέν Λεβεριέ, Γάλλος αστρονόμος και μαθηματικός
1915 – Κωνσταντίνος Δαμιανός, Έλληνας στρατιωτικός
1917 – Βέρνερ Φος, Γερμανός πιλότος
1939 – Σίγκμουντ Φρόυντ, Αυστριακός ψυχίατρος
1970 – Μπουρβίλ, Γάλλος ηθοποιός
1971 – Μπίλι Γκίλμπερτ, Αμερικανός ηθοποιός
1973 – Πάμπλο Νερούδα, Χιλιανός ποιητής
1993 – Δημήτριος Άρχος, Έλληνας πολιτικός
2002 – Φίλιππος Χατζήμπεης, Έλληνας πολιτικός
2004 – Διδώ Σωτηρίου, Ελληνίδα συγγραφέας και δημοσιογράφος
2006 – Τόμι Ολιβένσια, Πορτορικανός μουσικός
2008 – Ρούντολφ Ιλόφσκι, Ούγγρος ποδοσφαιριστής και προπονητής
2009 – Ερτουγρούλ Οσμάν, Οθωμανός πρίγκιπας
