Εορτολόγιο: Μάρκος.
29 Μαρτίου: Άγιος Μάρκος επίσκοπος Αρεθουσίων, Κύριλλος διάκονος, και των εν Ασκάλωνι και Γάζη παρθένων γυναικών και ιερωμένων ανδρών – Ο Άγιος Μάρκος ήταν επίσκοπος Αρεθουσίων (Η Αρέθουσα είναι οικισμός στα ανατολικά του Νομού Θεσσαλονίκης) και ήκμασε στα χρόνια του Μέγα Κωνσταντίνου, του βασιλέως Κωνσταντίου (337-361 μ.Χ.) και του Ιουλιανού του Παραβάτου (361 – 363 μ.Χ.).
Το 341 μ.Χ. συμμετείχε στην Σύνοδο της Αντιόχειας. Στα Πρακτικά μάλιστα αυτής, διασώζεται «Ἔκθεσις Πίστεως Μάρκου Ἀρεθουσίων». Το επόμενο έτος συμμετείχε στην αντιπροσωπεία Επισκόπων, η οποία μετέβη στα Τρέβηρα για να συναντήσει τον αυτοκράτορα Κώνσταντα. Το 343 μ.Χ. έλαβε μέρος στην Σύνοδο της Φιλιππουπόλεως και το 351 μ.Χ. στην Σύνοδο του Σιρμίου, η οποία καταδίκασε τον Φωτεινό, Επίσκοπο Σιρμίου, ως οπαδό του αιρετικού Επισκόπου Αγκύρας, Μαρκέλλου. Τον συναντάμε, επίσης, στην Σύνοδο της Σελευκείας της Ισαυρίας, το 358 μ.Χ.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Μια μέρα, κινούμενος από θείο ζήλο, γκρέμισε ένα ναό των ειδώλων και τον έκανε εκκλησία. Όταν όμως ανέλαβε αυτοκράτωρ ο Ιουλιανός ο Παραβάτης, συνέλαβε το Μάρκο (363 μ.Χ.), διότι γκρέμισε τον ειδωλολατρικό ναό. Τότε οι στρατιώτες, αφού τον γύμνωσαν και τον μαστίγωσαν αλύπητα, τον έριξαν μέσα σε χαντάκια με βρώμικο νερό. Μετά τον έβγαλαν από ‘κει, και τον παρέδωσαν σε μικρά παιδιά, να τον τρυπούν με βελόνες. Έπειτα, έβρεξαν το σώμα του με άλμη. Κατόπιν τον άλειψαν με μέλι και τον κρέμασαν ανάποδα στον ήλιο, για να είναι τροφή στις μέλισσες και στις σφήκες. Όλα αυτά τα βάσανα ο Μάρκος τα υπέστη με ανδρεία και πολλή υπομονή. Οπότε, βλέποντας οι ειδωλολάτρες αυτή την ανδρεία και μεγαλοψυχία του γέροντα Μάρκου, έγινε στις ψυχές τους μέγα θαύμα. Αφού τον κατέβασαν από ‘κει που τον είχαν κρεμασμένον, μετενόησαν, έγινε διδάσκαλος τους και έμαθαν απ’ αυτόν την αληθινή πίστη.
Ο Άγιος Μάρκος κοιμήθηκε με ειρήνη.
Επί Ιουλιανού του Παραβάτη (363 μ.Χ.) έλαμψε και ο Διάκονος Κύριλλος, καύχημα της Εκκλησίας της Φοινίκης. Επειδή στάθηκε αμετακίνητος στη χριστιανική ομολογία και κήρυττε κατά των ειδώλων, κίνησε τη μανία των ειδωλολατρών, οι όποιοι με ξίφη άνοιξαν την κοιλιά του και χύθηκαν τα σπλάχνα του.
Με τον ίδιο θάνατο τελείωσαν τη ζωή τους και αρκετές παρθένες γυναίκες στην Ασκάλωνα και τη Γάζα, καθώς και μερικοί ιερωμένοι, των οποίων η μνήμη συνεορτάζεται την ήμερα αυτή.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεῖς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Ἀρεθουσίων ὁ σοφὸς Ποιμενάρχης, ὑπὲρ Χριστοῦ Μᾶρκε στερρῶς ἠνωνίσω, ἐν τὴ Φοινίκη δὲ ὢ Κύριλλε Διάκονε, Μάρτυς ὤφθης ἔνθεος, καὶ ἐν Γάζῃ τὴ πόλει, ἅμα καὶ Ἀσκάλωνι, Ἱερεῖς θεοφόροι, μετὰ Γυναίων ἤθλησον σεμνῶν, οὖς ὡς ὀπλίτας, Χριστοῦ μακαρίσωμεν.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. δ’. Τὸ προσταχθὲν.
Δι’ ἐγκρατείας τῶν παθῶν τᾶς πυριφλέκτους, ἀπονεκρώσαντες ὁρμᾷς καὶ τᾶς κινήσεις, τοῦ Χριστοῦ οἱ Μάρτυρες ἔλαβον τὴν χάριν, τᾶς νόσους ἀποδιώκειν τῶν ἀσθενῶν, καὶ ζῶντες καὶ μετὰ τέλος θαυματουργείν, ὄντως θαῦμα παράδοξον! ὅτι ὀστέα γυμνά, ἐκβλύζoυσιν ἰάματα, Δόξα τῷ μόνῳ Θεῶ ἠμῶν.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ΄. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ποιμὴν ἱερώτατος Ἀρεθουσίων ὀφθείς, ἐνθέως ἐποίμανας, τὴν Ἐκκλησίαν Χριστοῦ, καὶ χαίρων ἐνήθλησας, Μᾶρκε Ἱερομάρτυς, τοῦ Σωτῆρος θεράπων, ᾧπερ ἀκαταπαύστως, μὴ ἐλλίπῃς πρεσβεύων, ὑπὲρ τῶν ἐκτελούντων τὴν πάντιμον μνήμην σου.
Κοντάκιον
Ἦχος β΄. Τὰ ἄνω ζητῶν.
Τῷ θείῳ φωτί, τὸν νοῦν σου λαμπρυνόμενος, φωστὴρ φαεινός, καὶ Ἱεράρχης Ὅσιος, ὦ Μᾶρκε ἐχρημάτισας, τῆς Χριστοῦ Ἐκκλησίας καὶ ἤθλησας, ὑπὲρ αὐτῆς ἀνδρείᾳ ψυχῆς, ἡμῖν τὸν Σωτῆρα ἱλεούμενος.
Έτερον Κοντάκιον
Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Τὸν Χριστὸν δοξάσαντες, ἀθλητικαῖς ἀριστείαις, Μᾶρκε Πάτερ Ὅσιε, σὺν τῷ Λευΐτῃ Κυρίλλῳ, ἅμα δέ, ταῖς ἐν Ἀσκάλωνι καὶ τῇ Γάζῃ, χάριτι, ἀνδρισαμέναις κατὰ τῆς πλάνης, ἐδοξάσθητε ἀξίως, καὶ τῶν Ἀγγέλων χοροῖς συνήφθητε.
Μεγαλυνάριον
Χαίροις Ἱεράρχα Μᾶρκε σοφέ, τῶν Ἀρεθουσίων ποιμενάρχης ὁ ἱερός, χαίροις τῶν Μαρτύρων, ὁμότροπος ἐν ἄθλοις, καὶ πρέσβυς καὶ μεσίτης ἡμῶν πρὸς Κύριον.
Έτερον Μεγαλυνάριον
Τῶν Ἀρεθουσίων χαῖρε ποιμήν, Μᾶρκε θεηγόρε· χαῖρε Κύριλλε ἱερέ· χαῖρε τῶν Ἁγίων, Γυναίων ἡ χορεία, Μαρτύρων χαῖρε στῖφος, τὸ ἱερώτατον.
Ὁ Οἶκος
Ἀνατεθεὶς ὀλικῶς τῷ Κυρίῳ, τῶν ἐν κόσμῳ τερπνῶν κατεφρόνησας, καὶ καθάρας σαὐτὸν θείαις πράξεσιν, ἐπιπνοίας τῆς θείας κειμήλιον, καὶ ὄργανον χωρητικόν, τῆς ἐνεργείας τοῦ Θεοῦ, ἐγένου Μᾶρκε Ὅσιε, καὶ τὴν θείαν στολὴν κληρωσάμενος, ἀρχιερεὺς θεοφόρος ἐδείχθης, μεσιτεύων Πλάστῃ καὶ πλάσματι, ἐν τῷ προσφέρειν Αὐτῷ, τὰς μυστικὰς προσφοράς, πόνων δὲ μαρτυρικῶν ὑπελθὼν τὸν ἀγῶνα, τὴν τῶν εἰδώλων πλάνην κατήσχυνας, καὶ ὑπὲρ Χριστοῦ ἤθλησας στεῤῥότατα, ἡμῖν τὸν Σωτῆρα ἱλεούμενος.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ΄. Τὴν σοφίαν καὶ λόγον.
Τὴν ζωὴν κατευθύνων θεοπρεπῶς, Ἱεράρχης ἐδείχθης θεοειδής, καὶ πόνοις ἀθλήσεως, ἀνενδότως ὡμίλησας, καὶ ἔδειξας τοῖς πᾶσι, τὴν χάριν τῆς πίστεως, ἐκλάμπουσιν ἐν ἄθλοις, και πάντας ἐκπλήττουσαν, ὅθεν διπλοῦν στέφος, ἐκ χειρὸς τοῦ Κυρίου, ἐδέξω λαμπρότατα, ἐπαξίως τῶν πόνων, Πάτερ Μᾶρκε θεόσοφε. Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην σου.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
1430 – Πολιορκία της Θεσσαλονίκης (1422–1430): Οι Οθωμανοί υπό τον Μουράτ Β΄ καταλαμβάνουν τη Θεσσαλονίκη.
1461 – Πόλεμος των Ρόδων: Ο βασιλιάς Εδουάρδος Δ΄ της Αγγλίας νικά τη Μαργαρίτα του Ανζού στη μάχη του Τάουτον.
1549 – Ιδρύεται η πόλη Σαλβαδόρ, η πρώτη πρωτεύουσα της Βραζιλίας.
1632 – Υπογράφεται η Συνθήκη του Σεν-Ζερμέν, με την οποία το Κεμπέκ τίθεται ξανά υπό γαλλικό έλεγχο μετά την κατάληψή του από τους Άγγλους το 1629.
1792 – Ο βασιλιάς Γουσταύος Γ΄ της Σουηδίας πεθαίνει αφού πυροβολήθηκε στη Βασιλική Όπερα της Στοκχόλμης 13 ημέρες νωρίτερα. Τον διαδέχεται ο Γουσταύος Δ΄ Αδόλφος της Σουηδίας.
1809 – Ο βασιλιάς Γουσταύος Δ΄ Αδόλφος της Σουηδίας παραιτείται μετά από πραξικόπημα.
1831 – Οι Βόσνιοι επαναστατούν εναντίον της Τουρκίας.
1847 – Αμερικανικό-Μεξικανικός πόλεμος: Οι δυνάμεις των Ηνωμένων Πολιτειών με επικεφαλής τον Γουίνφιλντ Σκοτ καταλαμβάνουν τη Βερακρούς μετά από πολιορκία.
1871 – Εγκαινιάζεται από τη Βασίλισσα Βικτώρια το Royal Albert Hall.
1936 – Στη Ναζιστική Γερμανία, ο Αδόλφος Χίτλερ λαμβάνει το 98,80% των ψήφων στο δημοψήφισμα για την επικύρωση της παράνομης επαναστρατιωτικοποίησης της Γερμανίας και της ανακατάληψης της Ρηνανίας.
1962 – Ο Αρτούρο Φροντίσι, πρόεδρος της Αργεντινής, ανατρέπεται με στρατιωτικό πραξικόπημα από τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας.
1967 – Η προσωρινή κυβέρνηση Ιωάννη Παρασκευόπουλου παραιτείται ύστερα από την απόρριψη από την Ε.Ρ.Ε. αιτήματος της Ένωσης Κέντρου να διατηρηθεί το προνόμιο της βουλευτικής ασυλίας και μετά τη διάλυση του κοινοβουλίου για τους εκ νέου υποψηφίους βουλευτές, με σκοπό να μην διωχθούν για την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ οι Ανδρέας Παπανδρέου και Παύλος Βαρδινογιάννης.
1971 – Σφαγή του Μι Λάι: Ο υπολοχαγός Γουίλιαμ Κάλεϋ καταδικάζεται σε ισόβια κάθειρξη για φόνο εκ προμελέτης.
1974 – Ο Mariner 10 της NASA γίνεται το πρώτο ρομποτικό διαστημόπλοιο που προσεγγίζει τον Ερμή.
2002 – Το Ισραήλ πραγματοποιεί επιχείρηση εναντίον Παλαιστινίων μαχητών, στη μεγαλύτερη στρατιωτική επιχείρηση στη Δυτική Όχθη από τον Πόλεμο των Έξι Ημερών το 1967.
2004 – Οι εξής χώρες του πρώην Ανατολικού Μπλοκ εισέρχονται στο ΝΑΤΟ: Βουλγαρία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία.
2006 – Ο Ισμαήλ Χανίγια, ανώτατος πολιτικός ηγέτης της Χαμάς, αναλαμβάνει επίσημα Πρωθυπουργός της Παλαιστίνης.
Γεννήσεις
1187 – Αρθούρος Α΄, δούκας της Βρετάνης
1468 – Κάρολος Α΄, δούκας της Σαβοΐας
1553 – Βιτσέντζος Κορνάρος, Έλληνας ποιητής
1629 – Αλέξιος, τσάρος της Ρωσίας
1769 – Ζαν Σουλτ, Γάλλος στρατάρχης
1788 – Κάρλος-Μαρία κόμης της Μολίνα, πρίγκιπας της Ισπανίας.
1790 – Τζον Τάιλερ, 10ος πρόεδρος των Η.Π.Α.
1848 – Αλεξέι Κουροπάτκιν, Ρώσος στρατηγός
1869 – Καλούστ Γκιουλμπενκιάν, Αρμένιος επιχειρηματίας
1869 – Έντουιν Λάτυενς, Άγγλος αρχιτέκτονας
1870 – Παύλος Μελάς, Έλληνας στρατιωτικός
1874 – Ιωάννης Γεωργιάδης, Έλληνας ξιφομάχος
1876 – Φρίντριχ Τράουν, Γερμανός αθλητής
1889 – Γουόρνερ Μπάξτερ, Αμερικανός ηθοποιός
1899 – Λαβρέντι Μπέρια, Σοβιετικός πολιτικός
1902 – Μαρσέλ Αιμέ, Γάλλος συγγραφέας
1912 – Χάνα Ράιτς, Γερμανίδα πιλότος
1920 – Πιέρ Μουανό, Γάλλος συγγραφέας
1926 – Κώστας Βίρβος, Έλληνας στιχουργός
1929 – Λέναρτ Μέρι, Εσθονός πολιτικός
1930 – Άνρουντ Τζάγκνοτ, πρόεδρος του Μαυρίκιου
1937 – Σμαρκ Μισέλ, πρωθυπουργός της Αϊτής
1939 – Τέρενς Χιλλ, Ιταλός ηθοποιός
1943 – Βαγγέλης Παπαθανασίου, Έλληνας συνθέτης (Aphrodite’s Child)
1949 – Πωλίν Μαρουά, Καναδή πολιτικός
1950 – Μόρι Καντέ, τραγουδιστής από τη Γουινέα
1952 – Τεόφιλο Στίβενσον, Κουβανός πυγμάχος
1960 – Γιου Νέσμπε, Νορβηγός συγγραφέας
1962 – Νταν Μπίττμαν, Ρουμάνος τραγουδιστής
1965 – Βούλα Πατουλίδου, Ελληνίδα αθλήτρια
1966 – Κράσιμιρ Μπάλακοφ, Βούλγαρος ποδοσφαιριστής
1966 – Γερούν Ντάισελμπλουμ, Ολλανδός πολιτικός
1967 – Μισέλ Χαζαναβίσιους, Γάλλος σκηνοθέτης και σεναριογράφος
1968 – Λούσυ Λόουλες, Νεοζηλανδή ηθοποιός
1974 – Γιάννης Βαρδής, Έλληνας τραγουδιστής
1982 – Γιώτα Γρίβα, Ελληνίδα τραγουδίστρια
1983 – Στάθης Αλωνεύτης, Κύπριος ποδοσφαιριστής
1984 – Μοχάμεντ Μπουαζίζι, Τυνήσιος ακτιβιστής
Θάνατοι
87 π.Χ. – Αυτοκράτορας Γου των Χαν
57 – Αυτοκράτορας Κουάνγκγου των Χαν
1058 – Πάπας Στέφανος Θ΄
1578 – Λουδοβίκος της Λωρραίνης (1527-1578)
1772 – Εμάνουελ Σβέντενμποργκ, Σουηδός φιλόσοφος και μαθηματικός
1792 – Γουσταύος Γ΄, βασιλιάς της Σουηδίας
1891 – Ζωρζ Σερά, Γάλλος ζωγράφος
1912 – Ρόμπερτ Φάλκον Σκοτ, Άγγλος εξερευνητής
1966 – Στυλιανός Γονατάς, Έλληνας στρατιωτικός και πολιτικός
1970 – Βέρα Μπρίτεν, Αγγλίδα συγγραφέας
1977 – Μιχαήλ Δένδιας, Έλληνας νομικός
1979 – Νίκος Πεντζαρόπουλος, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1982 – Καρλ Ορφ, Γερμανός συνθέτης
1992 – Πολ Χένριντ, Αυστριακός ηθοποιός
2005 – Μίλτος Σαχτούρης, Έλληνας ποιητής
2005 – Γιώργος Σισιλιάνος, Έλληνας συνθέτης
2007 – Τοσίγουο Νακαγιάμα, πρόεδρος της Μικρονησίας
2011 – Ιάκωβος Καμπανέλλης, Έλληνας συγγραφέας
2016 – Πάτι Ντιουκ, Αμερικανίδα ηθοποιός
2017 – Αλεξέι Αλεξέγιεβιτς Αμπρικόσοφ, Ρώσος φυσικός
