Εορτολόγιο: Φώτιος, Φώτης, Φωτεινός, Φώτις, Φωτεινή, Φανή, Φένια, Φώτω, Φώφη, Φωτούλα, Φαίη, Φωφώ * Θεοφάνης, Φάνης, Θεοφανία, Φάνια, Φανή, Φένια, Φανούλα * Ιορδάνης, Ντάνης, Δάνης, Ιορδάνα, Ντάνα, Δάνα Ουρανία, Ράνια * Περιστέρα Θεοπούλα, Θεόπη.
6 Ιανουαρίου: Αγία Θεοφάνεια – Τα Αγία Θεοφάνεια είναι μία από τις αρχαιότερες εορτές της εκκλησίας μας η οποία θεσπίσθηκε το 2ο αιώνα μ.Χ. και αναφέρεται στη φανέρωση της Αγίας Τριάδας κατά τη βάπτιση του Ιησού Χριστού. Η ιστορία της βάπτισης έχει ως εξής: Μετά από θεία εντολή ο Ιωάννης ο Πρόδρομος εγκατέλειψε την ερημική ζωή και ήλθε στον Ιορδάνη ποταμό όπου κήρυττε και βάπτιζε. Εκεί παρουσιάσθηκε κάποια ημέρα ο Ιησούς και ζήτησε να βαπτισθεί. Ο Ιωάννης, αν και το Άγιο Πνεύμα τον είχε πληροφορήσει ποιος ήταν εκείνος που του ζητούσε να βαπτισθεί, στην αρχή αρνείται να τον βαπτίσει ισχυριζόμενος ότι ο ίδιος έχει ανάγκη να βαπτισθεί από Εκείνον. Ο Ιησούς όμως του εξήγησε ότι αυτό ήταν το θέλημα του Θεού και τον έπεισε να τον βαπτίσει. Και τότε μπροστά στα έκπληκτα μάτια των θεατών διαδραματίσθηκε μία μοναδική και μεγαλειώδης σκηνή, όταν με την μορφή ενός περιστεριού κατήλθε το Άγιο Πνεύμα και κάθισε επάνω στο βαπτιζόμενο Ιησού, ενώ συγχρόνως ακούσθηκε από τον ουρανό η φωνή του Θεού η οποία έλεγε: «Ούτος εστίν ο Υιός μου ο αγαπητός, εν ω ευδόκησα» («Αυτός είναι ο αγαπημένος μου Υιός, αυτός είναι ο εκλεκτός μου»).
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Από τότε και το Βάπτισμα των χριστιανών, δεν είναι «εν ύδατι», όπως το βάπτισμα «μετανοίας» του Ιωάννη, αλλά «εν Πνεύματι Αγίω». Ο Κύριος με το να βαπτιστεί αγίασε το νερό, το έκανε νερό αγιασμού και συμφιλίωσης με το Θεό. Έτσι η Βάπτιση του Κυρίου άνοιξε τη θύρα του Μυστηρίου του Βαπτίσματος. Με την καθαρτική χάρη του αγίου Βαπτίσματος ο παλαιός αμαρτωλός άνθρωπος ανακαινίζεται και με την τήρηση των θείων εντολών γίνεται κληρονόμος της βασιλείας των ουρανών.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’.
Ἐν Ἰορδάνῃ βαπτιζομένου σου Κύριε, ἡ τῆς Τριάδος ἐφανερώθη προσκύνησις· τοῦ γάρ Γεννήτορος ἡ φωνή προσεμαρτύρει σοι, ἀγαπητόν σε Υἱόν ὀνομάζουσα· καί τό Πνεῦμα ἐν εἴδει περιστερᾶς, ἐβεβαίου τοῦ λόγου τό ἀσφαλές. Ὁ ἐπιφανείς Χριστέ ὁ Θεός, καί τόν κόσμον φωτίσας δόξα σοι.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος β’.
Ὅτε τῇ ἐπιφανείᾳ σου ἐφώτισας τὰ σύμπαντα, τότε ἡ ἀλμυρὰ τῆς ἀπιστίας θάλασσα ἔφυγε, καὶ Ἰορδάνης κάτω ῥέων ἐστράφη, πρὸς οὐρανὸν ἀνυψῶν ἡμᾶς. Ἀλλὰ τῷ ὕψει τῶν θείων ἐντολῶν σου, συντήρησον Χριστὲ ὁ Θεός, πρεσβείες τῆς Θεοτόκου, καὶ σῶσον ἡμᾶς.
Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Αὐτόμελον.
Ἐπεφάνης σήμερον τῇ οἰκουμένῃ, καί τὸ φῶς σου Κύριε, ἐσημειώθη ἐφ᾽ ἡμᾶς, ἐν ἐπιγνώσει ὑμνούντάς σε· Ἦλθες, ἐφάνης, τό Φῶς τὸ ἀπρόσιτον.
Μεγαλυνάριον
Ἄφεσιν πηγάζων τοῖς ἐξ Ἀδάμ, ὁ τῆς ἀφθαρσίας, ἀνεξάντλητος ποταμὸς, ἐν τῷ Ἰορδάνῃ, βαπτίζεται θελήσει· ἀντλήσωμεν οὖν πάντες, ὕδωρ σωτήριον.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
1017 – Ο Κνούτος στέφεται βασιλιάς της Αγγλίας.
1066 – Ο Χάρολντ Γκόντουινσον στέφεται βασιλιάς της Αγγλίας.
1205 – Ο Φίλιππος της Σουαβίας στέφεται βασιλιάς των Ρωμαίων.
1322 – Ο Στέφανος Ούρος Γ΄ στέφεται βασιλιάς της Σερβίας.
1355 – Ο Κάρολος Δ΄ στέφεται βασιλιάς της Ιταλίας στο Μιλάνο.
1449 – Ο Κωνσταντίνος ΙΑ΄ Παλαιολόγος στέφεται Βυζαντινός αυτοκράτορας στον Μυστρά.
1492 – Οι Φερδινάνδος και Ισαβέλλα μπαίνουν στη Γρανάδα, ολοκληρώνοντας τη χριστιανική ανακατάκτηση της Ιβηρικής χερσονήσου.
1540 – Ο βασιλιάς Ερρίκος Η΄ της Αγγλίας παντρεύεται την Άννα της Κλέβης.
1781 – Μάχη του Τζέρσεϊ: Οι Βρετανοί νικούν τους Γάλλους στην τελευταία τους απόπειρα να εισβάλλουν στο Τζέρσεϊ.
1809 – Συνδυασμένες βρετανικές, πορτογαλικές και αποικιακές βραζιλιάνικες δυνάμεις αρχίζουν την εισβολή στην Καγιέν κατά τη διάρκεια των Ναπολεόντειων Πολέμων.
1839 – Η πιο καταστροφική καταιγίδα των τελευταίων 300 ετών σαρώνει όλη την Ιρλανδία, προκαλώντας καταστροφές σε περισσότερα από το 20% των σπιτιών στο Δουβλίνο.
1853 – Ο εκλεγμένος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Φράνκλιν Πιρς και η οικογένειά του εμπλέκονται σε σιδηροδρομικό δυστύχημα στη Μασαχουσέτη, στο οποίο σκοτώνεται ο 11χρονος γιος του προέδρου, Μπέντζαμιν Πιρς.
1870 – Εγκαινιάζεται το Βίνερ Μουζικφεράιν στη Βιέννη της Αυστρίας.
1907 – Η Μαρία Μοντεσσόρι ανοίγει στη Ρώμη το πρώτο της σχολείο και κέντρο ημερήσιας φροντίδας για τα παιδιά της εργατικής τάξης.
1912 – Το Νέο Μεξικό γίνεται η 47η πολιτεία των Η.Π.Α.
1912 – Ο Γερμανός γεωφυσικός Άλφρεντ Βέγκενερ παρουσιάζει για πρώτη φορά τη θεωρία του περί μετατόπισης των ηπείρων.
1929 – Ο βασιλιάς Αλέξανδρος των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων αναστέλλει το σύνταγμα της χώρας του (Δικτατορία της 6ης Ιανουαρίου).
1946 – Διεξάγονται στο Βιετνάμ οι πρώτες γενικές εκλογές, στις ελεγχόμενες από τους Βορειοβιετναμέζους περιοχές.
1948 – Λήγει η Μάχη της Κόνιτσας μεταξύ του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ) και του Εθνικού στρατού κατά τον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο έπειτα από 13 ημέρες μαχών.
1974 – Λόγω της πετρελαϊκής κρίσης του 1973, η θερινή ώρα αρχίζει στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής σχεδόν τέσσερις μήνες νωρίτερα.
1992 – Ο πρόεδρος της Γεωργίας, Ζβιάντ Γκαμσαχούρντια, διαφεύγει από τη χώρα λόγω στρατιωτικού πραξικοπήματος.
Γεννήσεις
1156 – Ματθίλδη της Αγγλίας, δούκισσα της Σαξωνίας
1256 – Γερτρούδη η Μεγάλη, Γερμανή μοναχή, μύστρια και θεολόγος
1367 – Ριχάρδος Β΄, βασιλιάς της Αγγλίας
1412 – Ιωάννα της Λωραίνης, Γαλλίδα ηρωίδα και αγία της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας
1486 – Μάρτιν Αγκρίκολα, Γερμανός συνθέτης
1596 – Μπογκντάν Χμελνίτσκι, Ουκρανός αταμάνος
1621 – Μαυρίκιος του Παλατινάτου, Γερμανός στρατιωτικός
1655 – Γιακόμπ Μπερνούλι, Ελβετός μαθηματικός
1655 – Νικόλαος Παπαδόπουλος ο Κομνηνός, Έλληνας θεολόγος
1745 – Ζακ-Ετιέν Μονγκολφιέ, Γάλλος εφευρέτης
1785 – Ανδρέας Μουστοξύδης, Έλληνας λόγιος
1792 – Απόστολος Αρσάκης, Έλληνας ευεργέτης και πολιτικός
1822 – Ερρίκος Σλήμαν, Γερμανός αρχαιολόγος
1848 – Χρίστο Μπότεφ, Βούλγαρος επαναστάτης
1870 – Γκούσταφ Μπάουερ, Γερμανός πολιτικός
1872 – Αλεξάντρ Σκριάμπιν, Ρώσος συνθέτης
1878 – Καρλ Σάντμπεργκ, Αμερικανός ποιητής και ιστορικός
1882 – Φαν Νόλι, Αλβανός πολιτικός
1883 – Χαλίλ Γκιμπράν, Λιβανέζος συγγραφέας
1903 – Μωρίς Αμπραβανέλ, Έλληνας διευθυντής ορχήστρας
1913 – Λορέτα Γιανγκ, Αμερικανίδα ηθοποιός
1919 – Ανδρέας Φιλιππίδης, Έλληνας ηθοποιός
1924 – Κιμ Ντε-τζουνγκ, Νοτιοκορεάτης πολιτικός
1926 – Μίκι Χάργκιτεϊ, Ούγγρος ηθοποιός
1929 – Μπαμπράκ Καρμάλ, Αφγανός πολιτικός
1937 – Λούντβικ Ντάνεκ, Τσέχος δισκοβόλος
1938 – Αντριάνο Τσελεντάνο, Ιταλός τραγουδιστής και ηθοποιός
1938 – Σίλο, Αργεντινός συγγραφέας και φιλόσοφος
1939 – Γεώργιος Μπαμπινιώτης, Έλληνας γλωσσολόγος
1939 – Μάρεϊ Ρόουζ, Αυστραλός κολυμβητής
1944 – Γιάννης Ν. Δημαράς, Έλληνας δημοσιογράφος και πολιτικός
1946 – Χρήστος Λεττονός, Έλληνας συνθέτης και τραγουδιστής
1946 – Σιντ Μπάρετ, Άγγλος τραγουδοποιός (Pink Floyd)
1953 – Μάλκολμ Γιανγκ, Αυστραλός μουσικός
1954 – Άντονι Μινγκέλα, Βρετανός σκηνοθέτης
1955 – Ρόουαν Άτκινσον, Άγγλος ηθοποιός και κωμικός
1958 – Θέμος Αναστασιάδης, Έλληνας δημοσιογράφος
1959 – Χασάν Ντιάμπ, Λιβανέζος πολιτικός
1969 – Ίλιε Ντουμιτρέσκου, Ρουμάνος ποδοσφαιριστής και προπονητής
1970 – Φερνάντο Καρρίγιο, Βενεζουελανός ηθοποιός
1972 – Nek, Ιταλός τραγουδιστής
1980 – Αποστολία Ζώη, Ελληνίδα τραγουδίστρια
1982 – Έντι Ρέντμεϊν, Άγγλος ηθοποιός
1986 – Ιρίνα Σέικ, Ρωσίδα μοντέλο
1986 – Άλεξ Τέρνερ, Άγγλος μουσικός (Arctic Monkeys)
1987 – Μπογκανί Κουμαλό, Νοτιοαφρικανός ποδοσφαιριστής
1989 – Nicky Romero, Ολλανδός DJ
1997 – Βασίλης Χαραλαμπόπουλος, Έλληνας καλαθοσφαιριστής
Θάνατοι
1448 – Χριστόφορος Γ΄, βασιλιάς της Δανίας
1477 – Ιωάννης Η΄, κόμης του Βαντόμ
1693 – Μωάμεθ Δ΄, Οθωμανός σουλτάνος
1694 – Φραντσέσκο Μοροζίνι, δόγης της Βενετίας
1852 – Λουί Μπράιγ, Γάλλος καθηγητής, εφευρέτης του κώδικα Μπράιγ
1884 – Γκρέγκορ Μέντελ, Αυστριακός γενετιστής
1918 – Γκέοργκ Κάντορ, Γερμανός μαθηματικός
1919 – Θεόδωρος Ρούζβελτ, 26ος πρόεδρος των Η.Π.Α.
1928 – Άλβιν Κρενζλάιν, Αμερικανός αθλητής
1949 – Βίκτορ Φλέμινγκ, Αμερικανός σκηνοθέτης
1952 – Σοφοκλής Δούσμανης, Έλληνας ναύαρχος
1971 – Δημήτριος Καρακουλουξής, Έλληνας πολιτικός
1981 – Άρτσιμπαλντ Τζόζεφ Κρόνιν, Σκωτσέζος συγγραφέας
1990 – Πάβελ Τσερενκόφ, Ρώσος φυσικός
1993 – Ντίζι Γκιλέσπι, Αμερικανός μουσικός
1993 – Ρούντολφ Νουρέγιεφ, Ρώσος χορευτής
1994 – Χρήστος Σιανίδης, Έλληνας πολιτικός
1999 – Ντσου Μοχέλε, πρωθυπουργός του Λεσότο
2007 – Πιτ Κλάιναου, Αμερικανός μουσικός και δημιουργός ειδικών εφέ
2008 – Αλέκος Μιχαηλίδης, Κύπριος πολιτικός
2016 – Ιωάννης Πετρίδης, Έλληνας πολιτικός
2017 – Βαγιαζίτ Οσμάν, Τούρκος ευγενής
