ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ: Η Ελλάδα ήταν και παραμένει μια φιλόξενη χώρα. Στη νεότερη ιστορία της στάθηκε δίπλα σε πρόσφυγες και μετανάστες, είτε από τη Μικρασιατική Καταστροφή είτε από σύγχρονες γεωπολιτικές κρίσεις.
Ρεπορτάζ: Παντελής Χαριτάκης
Σήμερα, ωστόσο, η ελληνική κοινωνία και οι δομές του κράτους φτάνουν στα όρια τους. Η πραγματικότητα είναι σκληρή: η Ελλάδα δεν μπορεί να δεχθεί άλλους μετανάστες – όχι γιατί δεν θέλει, αλλά γιατί δεν αντέχει.
Το περιστατικό στη Σύρο με τους Ισραηλινούς τουρίστες που εμποδίστηκαν να αποβιβαστούν, πυροδότησε έντονες αντιδράσεις. Ο Υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης, σχολιάζοντας τα γεγονότα, έκανε λόγο για «αδιανόητα και προσβλητικά για την Ελλάδα». Αν και η θέση του στο θέμα της φιλοξενίας τουριστών είναι θεμιτή, οι γενικεύσεις του περί ρατσισμού και «αντισημιτισμού» αποπροσανατολίζουν από το πραγματικό πρόβλημα: την κοινωνική κόπωση και τη γεωπολιτική πίεση που δέχεται η χώρα.
Η υποδομή της χώρας έχει φτάσει στα όριά της
Η Ελλάδα φιλοξενεί αυτή τη στιγμή πάνω από 140.000 καταγεγραμμένους αιτούντες άσυλο, ενώ ο αριθμός των παράτυπων μεταναστών που εισέρχονται κάθε χρόνο από τον Έβρο ή το Αιγαίο παραμένει υψηλός. Οι δομές φιλοξενίας είναι υπερπλήρεις. Η Υπηρεσία Ασύλου του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου διαχειρίζεται χιλιάδες εκκρεμείς αιτήσεις, ενώ πολλοί πρόσφυγες παραμένουν εγκλωβισμένοι χωρίς δικαίωμα εργασίας και χωρίς κοινωνική ένταξη.
Η ΕΛ.ΑΣ. και οι τοπικές αρχές δηλώνουν αδυναμία διαχείρισης της κατάστασης σε πολλές νησιωτικές και ηπειρωτικές περιοχές. Ο Έβρος και τα νησιά του Βορείου Αιγαίου βρίσκονται σταθερά σε κατάσταση πίεσης. Ειδικά σε τουριστικές περιοχές όπως η Σύρος, οι τοπικές κοινωνίες εκφράζουν αγανάκτηση για τον συνεχή επιβαρυμένο ρόλο τους χωρίς επαρκή στήριξη.
Μίλησαν στο tilegrafimanews.gr πολίτες από τη Σύρο
Σύμφωνα με πληροφορίες του tilegrafimanews.gr, κάτοικοι της Ερμούπολης τόνισαν πως η κινητοποίηση δεν στρεφόταν κατά τουριστών ή εθνικοτήτων, αλλά κατά της πολιτικής της ισοπέδωσης. Όπως μας είπαν:
«Η Ελλάδα δεν είναι εχθρική προς κανέναν. Όμως, δεν μπορεί να συνεχίσει να φορτώνεται όλες τις γεωπολιτικές εντάσεις. Ούτε να υποδέχεται συνεχώς ανθρώπους χωρίς κανένα έλεγχο και χωρίς επαρκή υποστήριξη από την Ε.Ε. ή το κράτος».
Η κινητοποίηση στο λιμάνι έγινε με πανό και συνθήματα υπέρ της Παλαιστίνης. Παρότι η πράξη εμποδισμού επιβατών είναι συζητήσιμη σε επίπεδο τουριστικής εικόνας, η ουσία του προβληματισμού των πολιτών είναι βαθύτερη: ποια είναι τα όρια της Ελλάδας στη διαχείριση του διεθνούς φορτίου;
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Ανισόρροπη πολιτική και απουσία σχεδίου
Η μεταναστευτική πολιτική της Ε.Ε. παραμένει ασαφής και βραδυκίνητη, ενώ η Frontex έχει επανειλημμένως δεχτεί επικρίσεις για την ελλιπή διαχείριση των ροών στα ελληνικά σύνορα. Σύμφωνα με στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες και τους Εξόριστους, η Ελλάδα παραμένει σταθερά ανάμεσα στις τρεις πρώτες χώρες υποδοχής μεταναστών, χωρίς επαρκή μηχανισμό κατανομής των βαρών.
Παράλληλα, το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη βρίσκεται αντιμέτωπο με συνεχείς καταγγελίες για συνθήκες διαβίωσης σε ΚΥΤ (Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης), με την εικόνα στις περιοχές όπως η Σάμος ή η Λέσβος να παραμένει δραματική.
Οι τοπικές κοινωνίες, ειδικά στα νησιά, νιώθουν εγκαταλελειμμένες από την κυβέρνηση. Όχι επειδή είναι ξενοφοβικές, αλλά γιατί επί χρόνια σηκώνουν δυσανάλογο βάρος χωρίς στρατηγική αποσυμφόρησης.
Η Ελλάδα χρειάζεται σύμμαχους, όχι ενοχές
Ο Υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης, με τη δήλωσή του ότι «είναι προσβλητικό για την Ελλάδα» το περιστατικό της Σύρου, απομονώνει ένα γεγονός και του αποδίδει εθνική μομφή, χωρίς να λαμβάνει υπόψη το ευρύτερο κοινωνικό και εθνικό υπόβαθρο.
Είναι άλλο πράγμα να καταδικάζεις ακρότητες (και καλώς το κάνει) και άλλο να αγνοείς την κούραση του Έλληνα πολίτη, που καλείται να συνυπάρξει με μεταναστευτικά κύματα, οικονομική κρίση και τουριστική υπερφόρτωση – χωρίς κανένα στήριγμα.
Η Ελλάδα δεν μπορεί να λειτουργεί σαν “χωματερή” γεωπολιτικών κρίσεων, χωρίς πρώτα να διασφαλίσει την επάρκεια δομών, πόρων και κοινωνικής συνοχής.
Η φιλόξενη Ελλάδα δεν είναι αφιλόξενη. Είναι εξουθενωμένη.
Η Ελλάδα, όπως κάθε χώρα, έχει όρια. Όταν οι δήμοι δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν ούτε τους κατοίκους τους, όταν τα νοσοκομεία στα νησιά λειτουργούν με ελλείψεις (όπως επιβεβαιώνει και ο ίδιος ο Υπουργός Υγείας), όταν οι πολίτες δεν βρίσκουν στέγη γιατί καταλαμβάνεται από κρατικά προγράμματα για αιτούντες άσυλο, τότε ο θυμός δεν είναι μίσος – είναι προειδοποίηση.
Όσοι αγνοούν αυτόν τον θυμό, ρισκάρουν να δουν την κοινωνική ένταση να ξεσπά απρόβλεπτα, όχι μόνο κατά μεταναστών ή τουριστών, αλλά και κατά της ίδιας της πολιτείας.
Η λύση δεν είναι τα συνθήματα ή οι βιαστικές καταδίκες. Είναι η ορθολογική, εθνικά κυρίαρχη μεταναστευτική πολιτική. Είναι η στήριξη της τοπικής κοινωνίας με πράξεις, όχι με hashtags. Είναι η ισορροπία μεταξύ ανθρωπιάς και επιβίωσης.
Η Ελλάδα δεν έχει πρόβλημα με τους ανθρώπους – έχει πρόβλημα με τις αντοχές της. Και σε αυτό, κανένας υπουργός δεν έχει δικαίωμα να ρίχνει ενοχές στον λαό της.
