ΣΕΙΣΜΟΣ: Μετά τον σεισμό των 3,8 Ρίχτερ που σημειώθηκε το βράδυ της Κυριακής 20 Ιουλίου 2025, μόλις 3 χιλιόμετρα νότια της Ρεντίνας Καρδίτσας, πληθαίνουν οι φωνές των επιστημόνων που προειδοποιούν για αυξημένο σεισμικό κίνδυνο σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας.
Ρεπορτάζ: Παντελής Χαριτάκης
Το σεισμικό γεγονός είχε χαμηλό εστιακό βάθος (10,9 χλμ.), γεγονός που το έκανε ιδιαίτερα αισθητό σε πολλές περιοχές της Θεσσαλίας, κυρίως στη Ρεντίνα, το Μουζάκι και τα νότια του Νομού Τρικάλων. Παρά το σχετικά χαμηλό μέγεθος, η ανησυχία είναι έκδηλη, καθώς σεισμολόγοι από Ελλάδα, Ιταλία και Ισραήλ δηλώνουν στο tilegrafimanews.gr ότι η σεισμική ακολουθία και τα ιστορικά στοιχεία των συγκεκριμένων ρηγμάτων δεν επιτρέπουν εφησυχασμό.
«Το ρήγμα είναι ενεργό – Έρχεται μεγαλύτερος σεισμός»
Ο Ιταλός σεισμολόγος Giovanni Ardito, διευθυντής σεισμολογικού προγράμματος στο Πανεπιστήμιο της Περούτζια, δήλωσε χαρακτηριστικά:
«Η περιοχή μεταξύ Θεσσαλίας και Ευρυτανίας έχει φορτίο. Ο σεισμός των 3,8 Ρίχτερ ήταν προειδοποίηση. Περιμένουμε πιθανό γεγονός άνω των 5,5 – 6 Ρίχτερ στο επόμενο εξάμηνο.»
Παρόμοια ήταν και η εκτίμηση του Καθηγητή Δρ. Χαϊμ Σβάρτς, επικεφαλής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Ιερουσαλήμ, ο οποίος τόνισε στο tilegrafimanews.gr:
«Ολόκληρη η Δυτική Ελλάδα κινείται ανοδικά σε σεισμική ενέργεια. Ο σεισμός στην Καρδίτσα πρέπει να ιδωθεί ως μέρος ενός ευρύτερου φαινομένου. Τα στατιστικά δείχνουν ότι περιοχές όπως η Αιτωλοακαρνανία, η Καρδίτσα, τα Ιωάννινα και η Λευκάδα βρίσκονται σε κίνηση.»
Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, η περιοχή της Καρδίτσας καταγράφει πάνω από 40 σεισμικές δονήσεις άνω του 2,5 Ρίχτερ μέσα στους τελευταίους τρεις μήνες, ενώ αυξάνεται και η μικροσεισμική δραστηριότητα σε άλλες περιοχές της χώρας, όπως:
• Κόρινθος – Ακροκόρινθος
• Κεφαλονιά – Ιθάκη
• Σητεία – Νοτιοανατολική Κρήτη
• Κεντρική Εύβοια
• Δυτική Θράκη – Ρήγμα Μαρωνείας
Σε «κόκκινο» συναγερμό: ποιες περιοχές είναι στο επίκεντρο του κινδύνου
Όπως αναφέρει ο Καθηγητής Σεισμολογίας Δρ. Γεράσιμος Χουλιάρας, «το φαινόμενο στην Καρδίτσα δεν είναι μεμονωμένο. Υπάρχουν αθροιστικά δεδομένα που δείχνουν ότι μεγάλο τμήμα της ηπειρωτικής Ελλάδας είναι σε φάση προσεισμικής φόρτισης».
Με βάση δεδομένα του Ευρωμεσογειακού Σεισμολογικού Κέντρου, οι πέντε πιο «ευαίσθητες» περιοχές αυτή την περίοδο είναι:
1. Αργολίδα – Κορινθία (ρήγμα Σαρωνικού)
2. Αιτωλοακαρνανία – Ευρυτανία
3. Ανατολική Θεσσαλία – Φάρσαλα – Καρδίτσα
4. Λευκάδα – Πρέβεζα – Ιθάκη
5. Ανατολική Κρήτη – Σητεία – Ιεράπετρα
Πού πρέπει να δοθεί άμεση προσοχή – Κίνδυνοι από παλιά κτίρια
Η πολιτεία οφείλει να δώσει άμεσα προτεραιότητα σε τρία επίπεδα:
• Έλεγχο της στατικής επάρκειας σε παλιά σχολεία και δημόσια κτίρια.
• Ενημέρωση των κατοίκων με οδηγίες σεισμικής ετοιμότητας.
• Ενεργοποίηση των Δήμων για άσκηση ετοιμότητας με σενάριο ισχυρού σεισμού.
Σύμφωνα με παλαιότερη έκθεση της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, πάνω από το 60% των κτιρίων στην περιφέρεια έχουν κατασκευαστεί πριν το 1985, χωρίς αντισεισμικό κανονισμό. Σε ορεινές περιοχές όπως η Καρδίτσα, τα Τρίκαλα και τα Άγραφα, πολλά σπίτια είναι πετρόκτιστα και ιδιαίτερα ευάλωτα.
Οι «σιωπηλές» περιοχές που δεν δίνουν σεισμούς εδώ και χρόνια
Ένας από τους μεγαλύτερους φόβους των σεισμολόγων είναι οι λεγόμενες «σιωπηλές περιοχές», δηλαδή περιοχές με έντονη ιστορική σεισμικότητα που δεν έχουν δώσει σεισμό εδώ και δεκαετίες. Μεταξύ αυτών ξεχωρίζουν:
• Το ρήγμα της Αταλάντης
• Η περιοχή ανάμεσα σε Άμφισσα και Δελφούς
• Το ρήγμα Ιστιαίας στη Βόρεια Εύβοια
• Το ρήγμα Σητείας, που συνδέεται με την υποθαλάσσια ζώνη του Ανατολικού Αιγαίου
Οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι η «σιωπή» δεν σημαίνει ασφάλεια, αλλά συσσώρευση τάσηςπου μπορεί να απελευθερωθεί ξαφνικά με σεισμό άνω των 6 Ρίχτερ.
Κάλεσμα επαγρύπνησης – Όχι πανικός, αλλά πρόληψη
Όλοι οι σεισμολόγοι που μίλησαν στο tilegrafimanews.gr συμφώνησαν ότι ο ελληνικός λαός πρέπει να είναι σε επαγρύπνηση, όχι όμως σε πανικό.
Ο καθηγητής σεισμικής μηχανικής Άρης Κωνσταντινίδης προτείνει:
• «Να επιθεωρηθούν όλα τα σχολεία και οι παιδικοί σταθμοί από αρμόδιες τεχνικές υπηρεσίες».
• «Να δημιουργηθεί ψηφιακός χάρτης ευαλωτότητας κτιρίων σε κάθε δήμο».
• «Να ενισχυθεί η σεισμική διδασκαλία στα σχολεία, από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση».
Ο σεισμός στην Καρδίτσα μπορεί να ήταν «μόνο» 3,8 Ρίχτερ, αλλά ήταν σαφές καμπανάκι. Η σεισμική δραστηριότητα στην Ελλάδα είναι υπαρκτή και η χώρα μας, ως μία από τις πιο σεισμογενείς περιοχές της Ευρώπης, οφείλει να διαχειριστεί την απειλή με υπευθυνότητα, γνώση και ετοιμότητα.
Οι τοπικές αρχές, οι πολίτες και το κράτος πρέπει να συντονιστούν όχι μετά, αλλά πριν τον μεγάλο σεισμό.
Αναδημοσίευση του παρόντος άρθρου επιτρέπεται μόνο εφόσον υπάρχει ενεργός σύνδεσμος προς την πηγή του άρθρου