ΣΕΙΣΜΟΙ: Η Ελλάδα είναι μια χώρα που ζει και αναπνέει με τους σεισμούς. Από τα νησιά του Ιονίου έως το Νότιο Αιγαίο και από τον Κορινθιακό μέχρι τη σεισμική ζώνη της Μακεδονίας, η γη σείεται συχνά, άλλοτε ανεπαίσθητα και άλλοτε με ένταση που ανησυχεί τους πολίτες. Γι’ αυτό και η έγκυρη, θεσμική και ζωντανή ενημέρωση για τη σεισμική δραστηριότητα δεν είναι πολυτέλεια, αλλά ανάγκη.
Επιμέλεια- Γιώργος Θεοχάρης
Το tilegrafimanews.gr παρουσιάζει έναν πρακτικό οδηγό για το πώς μπορεί ο καθένας να παρακολουθεί τη σεισμικότητα της χώρας σε πραγματικό χρόνο, μέσα από τους επίσημους χάρτες και τους σεισμογράφους που λειτουργούν σε όλη την ελληνική επικράτεια.
Δείτε «live seismos» σε πραγματικό χρόνο
Η βασική πύλη ενημέρωσης για σεισμούς στην Ελλάδα είναι το
Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, το οποίο παρακολουθεί 24 ώρες το 24ωρο τη σεισμική δραστηριότητα και δημοσιεύει αυτόματα τις πρώτες λύσεις για κάθε γεγονός.
Μέσα από τον διαδραστικό χάρτη
σεισμικότητα σε πραγματικό χρόνο
ο χρήστης μπορεί να δει με μία ματιά:
• πού έγινε σεισμός,
• ποιο ήταν το μέγεθός του,
• σε ποιο βάθος εντοπίστηκε το επίκεντρο,
• πότε ακριβώς καταγράφηκε.
Τα σύμβολα στον χάρτη διαφέρουν ανάλογα με το μέγεθος και τον χρόνο του σεισμού, ενώ με ένα κλικ πάνω στο γεγονός εμφανίζονται αναλυτικές πληροφορίες. Έτσι, αντί ο πολίτης να βασίζεται σε φήμες ή σκόρπιες αναρτήσεις στα social media, μπορεί να βλέπει απευθείας την πηγή.
Πώς λειτουργεί το δίκτυο των σεισμογράφων
Η ζωντανή καταγραφή των σεισμών δεν είναι μια «μαύρη κουτί» τεχνολογία. Πρόκειται για ένα πυκνό δίκτυο από σταθμούς, που είναι τοποθετημένοι σε όλη την Ελλάδα – από την Κεφαλονιά μέχρι τη Σαντορίνη και από τη Μεσσηνία έως τη Θράκη. Κάθε σεισμογράφος στέλνει συνεχώς δεδομένα προς τα κέντρα επεξεργασίας, όπου εξειδικευμένοι επιστήμονες τα αναλύουν.
Οι χάρτες πραγματικού χρόνου που βλέπει ο πολίτης στηρίζονται ακριβώς σε αυτό το δίκτυο. Δεν πρόκειται για «προβλέψεις», αλλά για ακριβή καταγραφή της κίνησης του φλοιού. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι οι πρώτες αυτόματες λύσεις (μέγεθος, επίκεντρο) συχνά βελτιώνονται μέσα στα επόμενα λεπτά, καθώς φτάνουν περισσότερα σήματα από περισσότερους σταθμούς.
Ρόλος της Πολιτείας – Πολιτική Προστασία και ΟΑΣΠ
Η επιστημονική παρακολούθηση από μόνη της δεν αρκεί. Χρειάζεται και οργανωμένη πολιτική προστασία. Στην Ελλάδα, κεντρικό ρόλο έχει το
Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας,
το οποίο ενεργοποιείται σε περιπτώσεις ισχυρών σεισμών, συντονίζοντας Περιφέρειες, Δήμους, Πυροσβεστική, ΕΛ.ΑΣ. και όλους τους εμπλεκόμενους μηχανισμούς.
Ειδικά σε ό,τι αφορά την αντισεισμική πολιτική, αρμόδιος φορέας είναι ο
Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ),
ο οποίος εκδίδει οδηγίες, εκπαιδευτικό υλικό, σενάρια ασκήσεων και ενημερωτικές δράσεις για σχολεία, Δήμους και υπηρεσίες. Στην ιστοσελίδα του ΟΑΣΠ, οι πολίτες μπορούν να βρουν αναλυτικά φυλλάδια με οδηγίες για το τι κάνουμε πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από έναν σεισμό.
Για ακόμη πιο εξειδικευμένες πληροφορίες και υλικό ευαισθητοποίησης, υπάρχει και η ενότητα
εκπαιδευτική κοινότητα του ΟΑΣΠ,
όπου συγκεντρώνονται δράσεις, παρουσιάσεις και υλικό για γονείς, εκπαιδευτικούς και μαθητές.
Σεισμοί, βροχές και κατολισθήσεις – Ο ρόλος της ΕΜΥ
Σε αρκετές περιοχές της χώρας, ιδιαίτερα σε ορεινές και ημιορεινές ζώνες, ένας σεισμός μπορεί να συνδυαστεί με έντονα καιρικά φαινόμενα, αυξάνοντας τον κίνδυνο κατολισθήσεων ή καταπτώσεων βράχων. Γι’ αυτό είναι κρίσιμη η ενημέρωση και από την
Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (ΕΜΥ),
η οποία εκδίδει προγνώσεις, προειδοποιήσεις για έντονες βροχές και καταιγίδες και ειδικά δελτία επιδείνωσης καιρού.
Σε αρκετούς οδηγούς προστασίας, η Πολιτική Προστασία τονίζει ότι μετά από παρατεταμένη βροχόπτωση και σεισμική δραστηριότητα, οι κάτοικοι περιοχών με μεγάλες κλίσεις πρέπει να είναι περισσότερο προσεκτικοί, να αποφεύγουν διελεύσεις από πρανή και να ενημερώνουν τις αρχές εάν αντιληφθούν ρωγμές ή κατολισθήσεις.
Χρήσιμες συγκεντρωμένες
οδηγίες προστασίας της Πολιτικής Προστασίας
είναι διαθέσιμες και μέσω Περιφερειών, όπως η Περιφέρεια Αττικής, που αναρτά συστηματικά τα επίσημα κείμενα της Γενικής Γραμματείας.
Πώς αξιοποιεί ο πολίτης τα εργαλεία live καταγραφής
Το tilegrafimanews.gr συγκεντρώνει πρακτικές συμβουλές για το πώς μπορεί ο αναγνώστης να χρησιμοποιήσει ουσιαστικά τους σεισμογράφους και τους χάρτες:
1. Έλεγχος πηγής – Πρώτα μπαίνουμε σε θεσμικό φορέα, όπως το
Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών,
όχι σε τυχαίες σελίδες ή screenshots που κυκλοφορούν στα κοινωνικά δίκτυα.
2. Σύγκριση στοιχείων – Ένας ισχυρός σεισμός συνήθως εμφανίζεται ταυτόχρονα τόσο στο εθνικό δίκτυο όσο και σε διεθνείς πλατφόρμες όπως το
Ευρωπαϊκό Μεσογειακό Σεισμολογικό Κέντρο (EMSC).
Η σύγκριση βοηθά να αποκλειστούν λάθη ή φήμες.
3. Προσοχή στα προκαταρκτικά μεγέθη – Οι πρώτες αυτόματες λύσεις μπορεί να αλλάξουν. Οι πολίτες πρέπει να περιμένουν τις αναθεωρημένες λύσεις που δημοσιεύουν οι επίσημοι φορείς.
4. Όχι πανικός, ναι στην προετοιμασία – Τα εργαλεία δεν υπάρχουν για να τρομάζουν τον κόσμο, αλλά για να ενισχύουν την ετοιμότητα. Ένα «αντισεισμικό σακίδιο», η γνώση των εξόδων διαφυγής και ένα απλό οικογενειακό σχέδιο συνάντησης μπορούν να σώσουν ζωές.
Ο οδηγός του tilegrafimanews.gr για μια ενημερωμένη κοινωνία
Στην εποχή της ταχύτητας της πληροφορίας, το tilegrafimanews.gr επιλέγει να συνδέει τον αναγνώστη μόνο με θεσμικές, αξιόπιστες πηγές. Οι ζωντανές καταγραφές σεισμογράφων, οι χάρτες πραγματικού χρόνου και οι οδηγίες των αρμόδιων αρχών αποτελούν το τρίγωνο της σοβαρής ενημέρωσης:
• επιστημονική καταγραφή,
• κρατικός σχεδιασμός,
• ενημερωμένος πολίτης.
Σε μια σεισμογενή χώρα όπως η Ελλάδα, η ψυχραιμία και η γνώση είναι η πραγματική «ασπίδα». Και αυτή η γνώση ξεκινά από το να μάθουμε να διαβάζουμε σωστά τους χάρτες, να εμπιστευόμαστε τους επίσημους φορείς και να αφήνουμε στην άκρη τους μύθους και τις ανεύθυνες αναρτήσεις.
