ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ: Ραγδαίες είναι οι εξελίξεις στο ανώτατο δικαστικό σώμα της χώρας, καθώς η κυβέρνηση προχωρά τις επόμενες ημέρες, με δια περιφοράς απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, στην επιλογή της νέας ηγεσίας της Δικαιοσύνης.
Του Γιώργου Θεοχάρη
Η διαδικασία, που για πρώτη φορά φέτος περιλαμβάνει και γνωμοδότηση των ανώτατων δικαστών, θα οδηγήσει σε ανανέωση στην κορυφή του Αρείου Πάγου αλλά και της Εισαγγελίας του ανώτατου δικαστηρίου.
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης θα προτείνει για τη θέση του νέου Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου τον αντεισαγγελέα Κωνσταντίνο Τζαβέλα, ο οποίος έλαβε υψηλή ψήφο εμπιστοσύνης κατά την πρόσφατη ψηφοφορία στον Άρειο Πάγο. Ο Τζαβέλας θεωρείται έμπειρος, έχει χειριστεί υποθέσεις τρομοκρατίας και οργανωμένου εγκλήματος, ενώ έχει διατελέσει και εκπρόσωπος της χώρας σε ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, αποκτώντας διεθνή εμπειρία.
Η παραμονή του στη θέση του Εισαγγελέα, ωστόσο, θα είναι μονοετής, καθώς συνταξιοδοτείται τον Ιούνιο του 2026. Η επιλογή του, σύμφωνα με κύκλους του Υπουργείου Δικαιοσύνης, αποσκοπεί στη διατήρηση σταθερότητας και θεσμικής εμπειρίας στο ανώτατο επίπεδο.
Νέα Πρόεδρος στον Άρειο Πάγο η Αναστασία Παπαδοπούλου
Παράλληλα, η κυβέρνηση, βάσει της εισήγησης Φλωρίδη, αναμένεται να τοποθετήσει στην προεδρία του Αρείου Πάγου την Αναστασία Παπαδοπούλου, μέχρι σήμερα αντιπρόεδρο του ανώτατου δικαστηρίου. Η Παπαδοπούλου διατηρεί ευρεία αποδοχή στους κόλπους της Δικαιοσύνης και υπήρξε υπεύθυνη τα τελευταία τρία χρόνια για τη διεύθυνση της Εθνικής Σχολής Δικαστών.
Το έργο της εκεί χαρακτηρίζεται αξιοσημείωτο: αναμόρφωσε το πρόγραμμα σπουδών, εισήγαγε θεσμικά καινοτόμες διαδικασίες, ενώ ολοκλήρωσε την εκπαίδευση 1.200 νέων δικαστικών υπαλλήλων που εντάχθηκαν πρόσφατα στις δικαστικές υπηρεσίες. Η εμπειρία της στη Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών κρίθηκε καθοριστική για την επιλογή της στη θέση της προέδρου, παρότι κατατάχθηκε τέταρτη στη σχετική ψηφοφορία των δικαστικών.
Όπως και ο Τζαβέλας, και η νέα πρόεδρος του Αρείου Πάγου αναμένεται να ασκήσει τα καθήκοντά της για ένα μόνο έτος, έως τη συνταξιοδότησή της τον Ιούνιο του 2026. Η απόφαση για μη τήρηση της σειράς ψήφων στη διαδικασία επιλογής σχολιάστηκε, αλλά δεν παραβιάζει κανέναν θεσμικό κανόνα, αφού η γνώμη των δικαστικών λειτουργών είναι γνωμοδοτική και όχι δεσμευτική.
Εννέα νέοι αντιπρόεδροι και εξελίξεις στο ΣτΕ
Ιδιαίτερη βαρύτητα αποκτά το γεγονός ότι φέτος η κυβέρνηση καλείται να επιλέξει εννέα νέους αντιπροέδρους στον Άρειο Πάγο, αριθμός ρεκόρ που προσφέρει δυνατότητα γενναίας ανανέωσης στη σύνθεση της ηγεσίας του δικαστικού σώματος. Οι επιλογές αυτές θα επηρεάσουν άμεσα τις μελλοντικές αποφάσεις για τη διοίκηση του Αρείου Πάγου, καθώς πρόκειται για στελέχη που αναλαμβάνουν επιτελικές αρμοδιότητες.
Στο Συμβούλιο της Επικρατείας δεν θα υπάρξει φέτος αλλαγή στην κορυφή, καθώς ο Μιχάλης Πικραμένος, που ανέλαβε την προεδρία του ανώτατου ακυρωτικού δικαστηρίου το 2024, διατηρεί ακόμα δύο χρόνια θητείας. Ωστόσο, προβλέπονται φέτος νέοι αντιπρόεδροι και στο ΣτΕ, λόγω αποχωρήσεων λόγω ορίου ηλικίας.
Το Υπουργικό Συμβούλιο αναμένεται να οριστικοποιήσει τις τοποθετήσεις έως την Παρασκευή, σηματοδοτώντας την έναρξη μιας σύντομης αλλά κρίσιμης θητείας για τα νέα πρόσωπα στην κορυφή της Δικαιοσύνης.
Σχόλια και προεκτάσεις
Η επιλογή Παπαδοπούλου και Τζαβέλα από την κυβέρνηση δείχνει τάση επιλογής προσώπων με θεσμική εμπειρία και περιορισμένο χρόνο θητείας, αφήνοντας «ανοιχτό το παιχνίδι» για το 2026. Σύμφωνα με νομικούς κύκλους, αυτό παρέχει στην κυβέρνηση μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων για την επόμενη χρονιά, χωρίς να δεσμεύεται μακροπρόθεσμα από επιλογές της παρούσας συγκυρίας.
Η νέα ηγεσία καλείται να διαχειριστεί σημαντικά ζητήματα, όπως η εκκρεμοδικία, η ψηφιοποίηση της Δικαιοσύνης, αλλά και η ενίσχυση της αξιοπιστίας του θεσμού σε μια εποχή που οι πολίτες ζητούν διαφάνεια και επιτάχυνση της απονομής δικαίου.