Του Erdal Tanas Karagöl * στη Yeni Şafak
Η αξιωματική αντιπολίτευση, το κόμμα ΣΥΡΙΖΑ, αναδείχθηκε νικητής στις εκλογές που πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα, κατά τη διάρκεια του περασμένου Σαββατοκύριακου.
Το αποτέλεσμα δεν ήρθε ως έκπληξη, αφού η Ελλάδα, έχει κολλήσει σε ένα οικονομικό εμπόδιο εδώ και πολύ καιρό. Υπήρξε μια μεγάλη πιθανότητα ότι αυτή η οικονομική κατάρρευση θα καθόριζε την πορεία της πολιτικής και το ποιος θα ανέλθει στην εξουσία.
Η εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, υπό την ηγεσία του Αλέξη Τσίπρα, ήταν αναμενόμενη.
Δύο βασικοί λόγοι βρίσκονται πίσω από αυτή τη προσδοκία:
Η πρώτη ήταν η κρίση χρέους που ξεκίνησε στην Ελλάδα το 2010. Η κρίση, η οποία προέκυψε από την αδυναμία της ελληνικής κυβέρνησης να πληρώσει τα χρέη της, έφερε στο πέρασμά της αύξηση της ανεργίας, βαριά φορολογία, πάγωμα οικονομικής ενίσχυσης σε δημόσιες υπηρεσίες, στην παιδεία, στην υγεία.
Ο άλλος λόγος ήταν οι προεκλογικές υποσχέσεις που δόθηκαν στους πολίτες από το ΣΥΡΙΖΑ. Σε αυτές περιλαμβάνονται δωρεά στέγη και υγειονομικές υπηρεσίες σε αυτούς που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, αύξηση των εσόδων μέσω της αύξησης της φορολόγησης στους πλούσιους και άλλες υποσχέσεις, όπως η έκπτωση φόρου με βάση το εισόδημα. Φαίνεται ότι οι λόγοι επέδρασαν ώστε να καταφέρει να σαρώσει ο ΣΥΡΙΖΑ και να έρθει στην εξουσία.
Επιπλέον, οι προτάσεις του Τσίπρα ήταν μια ανάσα φρέσκου αέρα σε ένα εκλογικό σώμα που επιζητούσε ανακούφιση από τις πολιτικές λιτότητας που επιβλήθηκαν στην Ελλάδα από την τριμελή ομάδα, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, μετά την πτώση της οικονομίας στη χώρα.
Οι υποσχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ και το Κόμμα της Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης
Το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης- AKP, ήρθε στην εξουσία (στην Τουρκία) όταν αμφισβήτησε τις πολιτικές και υπερασπίστηκε τα κοινωνικά δικαιώματα των χαμηλότερων και μεσαίου εισοδήματος τάξεων, που έφεραν στους ώμους τους το κύριο βάρος του κόστους της οικονομικής κρίσης του 2001.
Η αυξανόμενη εξέγερση κατά της οικονομικής ανισότητας, άνοιξε τις πύλες της στην εξουσία για το κόμμα της Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, που αντικατέστησε τις αντιλαϊκές πολιτικές μέσω των μεταρρυθμίσεων στο κράτος.
Ο λόγος που έφερε την επιτυχία στο AKP, που κυβερνά εδώ και 12 χρόνια και αυξάνει τις ψήφους του σε κάθε εκλογική αναμέτρηση είναι η εκπλήρωση των ίδιων υποσχέσεων του, όπως αυτές που έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του.
Η ενίσχυση της οικονομίας, ιδιαίτερα τα δημόσια οικονομικά, μετά την άνοδο του AKP στην εξουσία το 2002, είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση των κονδυλίων για κοινωνικές δαπάνες.
Η οικονομία που ανέλαβε ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πολύ χειρότερη από εκείνη της Τουρκίας του 2001. Επιπλέον, η Ελλάδα εξαρτάται από θεσμικά όργανα, όπως η ΕΕ και το ΔΝΤ, λόγω των υψηλών επιπέδων του χρέους της.
Για αυτό φαίνεται απίθανο, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, θα είναι σε θέση να δημιουργήσει μια εθνική οικονομία, πίσω από τις συνολικές μεταρρυθμίσεις, όπως το AKP έκανε στην Τουρκία.
Η Ελλάδα, ως μέλος της Ένωσης, που έλαβε απλόχερα τη βοήθειά της, δεν έχει την πολυτέλεια να αγνοεί τον οδικό χάρτη που καταρτίσθηκε από την ΕΕ. Είναι σαφές, επίσης, ότι οι πολιτικές που ακολουθήθηκαν στην Ελλάδα με την εφαρμογή των προτάσεων της ΕΕ, δεν έχουν επιλύσει τίποτε.
Από την άλλη πλευρά, οι αναγκαίες προϋποθέσεις δεν υπάρχουν στην Ελλάδα, ώστε να εφαρμόσει το δικό της εθνικό οικονομικό πρόγραμμα.
Αυτό σημαίνει ότι οι υποσχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ ακούγονται καλά, δεν φαίνονται, όμως, ρεαλιστικές, ώστε να μπορούν να εφαρμοσθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Αυτό είναι ένα σημείο που χωρίζει την περίοδο που ακολούθησε την εκλογική νίκη του AKP το 2002, από την περίοδο που θα ακολουθήσει με τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ.
Η τουρκική αντιπολίτευση
Φαίνεται πως ορισμένα κόμματα στην Τουρκία, ειδικότερα το CHP (Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα), είναι ενθουσιασμένο με την επιτυχία των εκλογών του ΣΥΡΙΖΑ.
Σε τέτοιο βαθμό, που ο Κεμάλ Κιλιστάρογλου, ο ηγέτης του CHP, υποσχέθηκε να διπλασιάσει την κοινωνική βοήθεια. Όταν ο ίδιος κατέκρινε, ισχυριζόμενος ότι αυτή η πολιτική αυξάνει τη φτώχεια στο διπλάσιο. Και επί χρόνια τώρα ισχυρίζεται ότι η κοινωνική πρόνοια που εφαρμόστηκε στην Τουρκία είχε σκοπό την ‘εξαγορά ψήφων’.
Ωστόσο, οι κοινωνικές παροχές που υπόσχεται ο Κιλισντάρογλου, παρασυρόμενος από τον Τσίπρα, έρχονται σε αντίθεση με τις προηγούμενες πολιτικές του και δεν παρέχει ένα νέο όραμα σε ένα πεδίο που η κυβέρνηση σημείωσε μεγάλη επιτυχία.
Αυτός είναι και ο λόγος για εκείνους που κάνουν σχόλια, ότι ο αριστερός άνεμος που ξεκίνησε να πνέει στην παγκόσμια πολιτική, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν θα βρει κτήτορες στην Τουρκία.
—
Ο Erdal Tanas Karagöl είναι καθηγητής στο πανεπιστήμιο Γιλντιρίμ Βαγιαζήτ- Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών