ΟΠΕΚΕΠΕ: Η απόφαση να μη δοθεί η προκαταβολή της βασικής ενίσχυσης 2025 στα μέσα Οκτωβρίου από τον ΟΠΕΚΕΠΕ προκαλεί σοβαρό κενό στη ρευστότητα του αγροτικού κόσμου, αλλά και του ίδιου του ΕΛΓΑ.
Ρεπορτάζ: Παντελής Χαριτάκης
Στη διάθεση της Εξεταστικής για τον ΟΠΕΚΕΠΕ δηλώνει ο Γιώργος Μυλωνάκης – Όλη η επιστολή του
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από το tilegrafimanews.gr
News: Ο ασφαλιστικός οργανισμός στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στις εισφορές που εισπράττει μέσω εκχώρησης από τις κοινοτικές πληρωμές, όμως τώρα μένει χωρίς έσοδα, με συνέπεια να δυσκολεύεται να καταβάλει αποζημιώσεις για τον παγετό και τις υπόλοιπες θεομηνίες του 2025.
Οι παράπλευρες απώλειες για τον ΕΛΓΑ
Στη συνάντηση που είχε ο βουλευτής Ημαθίας της ΝΔ Τάσος Μπαρτζώκας με τον πρόεδρο του ΕΛΓΑ Ανδρέα Λυκουρέντζο τονίστηκε ότι η αδυναμία πληρωμής της προκαταβολής ενιαίας ενίσχυσης στερεί από τον Οργανισμό το βασικό έσοδο των εισφορών. Οι παραγωγοί που έχουν εξουσιοδοτήσει τον ΟΠΕΚΕΠΕ να αποδίδει την ασφαλιστική τους εισφορά αυτόματα στον ΕΛΓΑ, δεν θα μπορέσουν να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους. Έτσι τα ταμεία του ΕΛΓΑ μένουν «στεγνά» σε μια περίοδο που χιλιάδες δηλώσεις ζημιών βρίσκονται σε εκκρεμότητα.
Ο βουλευτής ζήτησε την άμεση καταβολή προκαταβολών, ώστε να καλυφθούν επείγουσες ανάγκες, την ταχεία ολοκλήρωση των εκτιμήσεων και την ένταξη στο πλαίσιο στήριξης όλων των καλλιεργειών που επλήγησαν. Ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ απάντησε ότι οι εκτιμήσεις προχωρούν με ικανοποιητικό ρυθμό, αλλά χωρίς ρευστότητα δεν είναι δυνατόν να καταβληθούν άμεσα αποζημιώσεις.
Ζημιές από τον παγετό 2025 και οι καθυστερήσεις
Η Ημαθία, η Πέλλα και η Φλώρινα υπέστησαν σοβαρές ζημιές από τον παγετό της άνοιξης, με αποτέλεσμα μεγάλες απώλειες σε κεράσια, μήλα και κυδώνια. Χιλιάδες παραγωγοί περιμένουν αποζημιώσεις που δεν έχουν καταβληθεί, καθώς ο ΕΛΓΑ εξαρτάται από τις εκχωρήσεις εισφορών για να καλύψει το χρηματοδοτικό κενό. Η παράταση αυτής της εκκρεμότητας σημαίνει ότι οι αγρότες δεν μπορούν να σχεδιάσουν την επόμενη καλλιεργητική περίοδο, ενώ πολλές εκμεταλλεύσεις βρίσκονται στο όριο της βιωσιμότητας.
Σύμφωνα με πηγές του ΕΛΓΑ, οι αποζημιώσεις για τον παγετό του 2025 ανέρχονται σε περίπου 40 εκατ. ευρώ, ποσό που δεν μπορεί να καταβληθεί πριν υπάρξει ροή ρευστότητας. Ο κίνδυνος να μετατεθούν για το τέλος του έτους ή ακόμη και για το πρώτο τρίμηνο του 2026 είναι πλέον ορατός.
Το ντόμινο των καθυστερήσεων στον ΟΠΕΚΕΠΕ
Η καθυστέρηση της προκαταβολής του τσεκ προκαλεί αλυσιδωτές συνέπειες. Πέρα από την αδυναμία είσπραξης εισφορών από τον ΕΛΓΑ, χιλιάδες αγρότες στερούνται ρευστότητας για να αγοράσουν σπόρους, λιπάσματα και ζωοτροφές. Η αγορά ήδη καταγράφει αυξημένα κόστη σε βασικά εφόδια, με τις τιμές των ζωοτροφών να έχουν ενισχυθεί κατά 15% σε σχέση με πέρυσι και τα λιπάσματα να ακολουθούν ανοδική πορεία.
Σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, εκκρεμούν ακόμη χιλιάδες δηλώσεις ΟΣΔΕ, με το 7% να παρουσιάζει προβλήματα στο ΑΤΑΚ. Χωρίς την ολοκλήρωση των ελέγχων, δεν μπορεί να προχωρήσει η εκκαθάριση της προκαταβολής. Το αποτέλεσμα είναι η αγορά να μένει «στεγνή» από χρήμα σε μια περίοδο που η ανάγκη για κεφάλαιο κίνησης είναι αυξημένη.
Το αδιέξοδο με τα de minimis και τα 220 ευρώ ανά ζώο
Εκτός από την προκαταβολή της βασικής, εκκρεμούν και άλλα πακέτα ενισχύσεων. Το γνωστό de minimis για ζωοτροφές, ύψους 63 εκατ. ευρώ, δεν έχει ακόμη καταβληθεί, παρά τις υποσχέσεις ότι θα πιστωθεί μέσα στον Οκτώβριο. Παράλληλα, παραμένει ανοιχτό το ζήτημα της ενίσχυσης 220 ευρώ ανά ζώο για τις μονάδες που έχασαν το κοπάδι τους λόγω ευλογιάς, καθώς τα αρχικά κονδύλια δεν επαρκούσαν και το Υπουργείο Οικονομικών αναζητά επιπλέον 20 εκατ. ευρώ.
Η καθυστέρηση αυτών των πληρωμών δημιουργεί νέα πίεση στους κτηνοτρόφους, οι οποίοι βρίσκονται αντιμέτωποι με έλλειψη ζωοτροφών και μειωμένη παραγωγή γάλακτος. Οι συνεταιρισμοί κάνουν λόγο για «σπασμένα συμβόλαια» με τυροκομεία και αδυναμία τήρησης των συμφωνιών.
Το πολιτικό βάρος και η ευρωπαϊκή διάσταση
Η απουσία προκαταβολής στα μέσα Οκτωβρίου αποτελεί ισχυρό πλήγμα για την αξιοπιστία του συστήματος πληρωμών. Στη Βουλή, βουλευτές της συμπολίτευσης και της αντιπολίτευσης ζητούν από την κυβέρνηση να βρει άμεσα λύση ώστε να εξασφαλιστεί ρευστότητα στον ΕΛΓΑ και να ξεκινήσουν οι αποζημιώσεις. Η πίεση δεν αφορά μόνο τις αποζημιώσεις παγετού, αλλά και τις ζημιές από πλημμύρες και χαλαζοπτώσεις, για τις οποίες έχουν υποβληθεί δεκάδες χιλιάδες δηλώσεις.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με επιστολή της στις 4 Αυγούστου, είχε ήδη προειδοποιήσει την ελληνική κυβέρνηση ότι αν δεν τηρηθούν οι κανονισμοί για το ΟΣΔΕ, υπάρχει κίνδυνος μερικής αναστολής ενισχύσεων. Σε αυτό το περιβάλλον, η καθυστέρηση στην προκαταβολή της βασικής ενίσχυσης δημιουργεί πρόσθετο προβληματισμό στις Βρυξέλλες. Το ζήτημα αγγίζει πλέον την αξιοπιστία της χώρας ως προς τη διαχείριση των ευρωπαϊκών πόρων, κάτι που μπορεί να επηρεάσει την εκταμίευση κονδυλίων στο μέλλον.
Η ανάγκη για λύση
Οι παραγωγοί ζητούν άμεσες παρεμβάσεις: καταβολή προκαταβολών από τον ΕΛΓΑ με δανεισμό-γέφυρα, επιχορήγηση από τον κρατικό προϋπολογισμό, ή αξιοποίηση κοινοτικών εργαλείων για προσωρινή ρευστότητα. Χωρίς αυτά, οι αποζημιώσεις θα μετατεθούν για το 2026, με καταστροφικές συνέπειες για τον αγροτικό κόσμο.
Η κυβέρνηση καλείται να αποδείξει ότι μπορεί να ανταποκριθεί στις συνθήκες και να δώσει λύση σε ένα πρόβλημα που απειλεί να τινάξει στον αέρα όχι μόνο τον προγραμματισμό των παραγωγών, αλλά και την κοινωνική συνοχή της υπαίθρου.
Ανδρουλάκης από Χίο: Αδιανόητα όσα κάνει η κυβέρνηση με την εξεταστική του ΟΠΕΚΕΠΕ