Η ελληνική πολιτική σκηνή βρίσκεται σε μια φάση έντονης ρευστότητας, με τις διαδοχικές διασπάσεις του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία να αναδιαμορφώνουν το κοινοβουλευτικό τοπίο.
Του Παντελή Χαριτάκη
Το φαινόμενο της αποχώρησης βουλευτών από τα κόμματα με τα οποία εξελέγησαν στις εθνικές εκλογές του 2023 έχει φτάσει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, δημιουργώντας νέα δεδομένα στη λειτουργία της Βουλής και στη διαμόρφωση των πολιτικών συσχετισμών.
Η Διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ και η Ανάδυση Νέων Κομμάτων
Η πιο δραστική εξέλιξη στο χώρο της κεντροαριστεράς είναι οι διασπάσεις του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, που οδήγησαν στη δημιουργία τουλάχιστον πέντε νέων κομμάτων. Η Λαϊκή Ενότητα του Παναγιώτη Λαφαζάνη και το ΜέΡΑ25 του Γιάνη Βαρουφάκη άνοιξαν τον δρόμο, ενώ ακολούθησαν η Πλεύση Ελευθερίας της Ζωής Κωνσταντοπούλου και το Κίνημα Δημοκρατίας υπό τον Στέφανο Κασσελάκη. Η αποχώρηση του Κασσελάκη από την Κουμουνδούρου, συνοδευόμενη από τέσσερις βουλευτές, αποτέλεσε το πιο πρόσφατο και ηχηρό χτύπημα στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ.
Οι βουλευτές Θεοδώρα Τζάκρη, Κυριακή Μάλαμα, Γιώτα Πούλου και Αλέξανδρος Αυλωνίτης υπέγραψαν την ιδρυτική διακήρυξη του Κινήματος Δημοκρατίας, επιβεβαιώνοντας την οριστική ρήξη με τον ΣΥΡΙΖΑ. Η έξοδός τους ήρθε σε μια κρίσιμη συγκυρία για την Κουμουνδούρου, η οποία, μετά την αποχώρηση Κασσελάκη, έχασε τον τίτλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Πολιτικοί Υπολογισμοί και Στρατηγικές Επιλογές
Η ανεξαρτητοποίηση των βουλευτών δεν αποτελεί απλώς μια έκφραση πολιτικής διαφωνίας, αλλά συχνά συνοδεύεται από στρατηγικούς υπολογισμούς για την επανεκλογή τους. Σε τριεδρικές περιφέρειες, όπως η Χαλκιδική και η Κέρκυρα, οι πιθανότητες επανεκλογής υπό τη σημαία του ΣΥΡΙΖΑ έχουν μειωθεί δραματικά. Η Κυριακή Μάλαμα και ο Αλέξανδρος Αυλωνίτης, γνωρίζοντας τις δυσκολίες που θα αντιμετωπίσουν στην προσπάθεια επανεκλογής, επέλεξαν να στηρίξουν το νέο εγχείρημα του Κασσελάκη.
Η περίπτωση του Πέτρου Παππά από το Κιλκίς είναι χαρακτηριστική της προσπάθειας μετακίνησης σε πιο φιλόξενες εκλογικές περιφέρειες. Ο Παππάς, αν και ανεξάρτητος, εξετάζει το ενδεχόμενο μεταγραφής στη Θεσσαλονίκη, μια περιφέρεια με μεγαλύτερες πολιτικές ευκαιρίες. Παράλληλα, δεν αποκλείεται να ενταχθεί σε μελλοντικά ψηφοδέλτια του ΠΑΣΟΚ, γεγονός που διατηρεί ζωντανή την απόσταση ασφαλείας από το Κίνημα Δημοκρατίας.
Η Συγκρότηση Νέας Κοινοβουλευτικής Ομάδας
Η δημιουργία νέας Κοινοβουλευτικής Ομάδας από το Κίνημα Δημοκρατίας αποτελεί στρατηγικό στόχο του Στέφανου Κασσελάκη. Η στήριξη των έξι βουλευτών που αποχώρησαν από τον ΣΥΡΙΖΑ ενισχύει αυτό το ενδεχόμενο. Αν προστεθούν δύο ακόμη βουλευτές, όπως ο Μιχάλης Χουρδάκης και η Αρετή Παπαϊωάννου από την Πλεύση Ελευθερίας, το Κίνημα Δημοκρατίας θα αποκτήσει τη δική του αυτόνομη παρουσία στη Βουλή, διαδραματίζοντας ενεργό ρόλο στα κοινοβουλευτικά δρώμενα.
Αντιδράσεις από τον ΣΥΡΙΖΑ και Προσπάθειες Συγκράτησης Στελεχών
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, υπό τη νέα ηγεσία του Σωκράτη Φάμελλου, καταβάλλει προσπάθειες να συγκρατήσει τους υπόλοιπους βουλευτές του. Οι συναντήσεις με κορυφαία στελέχη, όπως ο Διονύσης Τεμπονέρας και ο Γιώργος Γαβρήλος, στοχεύουν στη διατήρηση της εσωτερικής συνοχής. Οι βουλευτές που παραμένουν στο κόμμα εκφράζουν την πρόθεσή τους να συνεχίσουν τη δράση τους εντός του ΣΥΡΙΖΑ, παρά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει το κόμμα.
Η παραμονή της Ράνιας Θρασκιά και της Νίνας Κασιμάτη θεωρείται κρίσιμη για την σταθερότητα του κόμματος στη Βόρεια Ελλάδα και στον Πειραιά, αντίστοιχα. Παράλληλα, η συμμετοχή της Κασιμάτη στο Συμβούλιο της Ευρώπης ενισχύει τη θέση της στο κόμμα, παρά τις φήμες περί αποχώρησής της.
Η Αποχώρηση του Ευάγγελου Αποστολάκη: Ένα Ηχηρό Χτύπημα
Η ανεξαρτητοποίηση του Ευάγγελου Αποστολάκη, πρώην υπουργού Εθνικής Άμυνας και δεύτερου στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ, αποτέλεσε ηχηρό πλήγμα για την Κουμουνδούρου. Παρά τις προσπάθειες του Αλέξη Τσίπρα να αποτρέψει την αποχώρησή του, ο Αποστολάκης επέλεξε να αποχωρήσει, δημιουργώντας τρικυμία στο κόμμα.
Η αποχώρησή του, ωστόσο, λειτούργησε ως σημείο καμπής για τον ΣΥΡΙΖΑ, που εκτιμά ότι το κύμα αποχωρήσεων έχει πλέον εκτονωθεί. Σημαντικοί βουλευτές, όπως ο Γιώργος Γαβρήλος, αναλαμβάνουν πλέον ενεργούς ρόλους, ενισχύοντας την προσπάθεια ανασυγκρότησης του κόμματος.
Το Πολιτικό Μέλλον: Ερωτήματα και Προκλήσεις
Η πολιτική ρευστότητα που έχει δημιουργηθεί από τις διασπάσεις και τις ανεξαρτητοποιήσεις θέτει κρίσιμα ερωτήματα για το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ και των νέων κομματικών σχηματισμών. Θα καταφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ να ανασυγκροτηθεί και να διατηρήσει τη θέση του ως βασικός πόλος της κεντροαριστεράς; Ή μήπως το Κίνημα Δημοκρατίας θα αναδειχθεί σε ισχυρό αντίπαλο, απορροφώντας σημαντικό μέρος της εκλογικής του βάσης;
Παράλληλα, η στάση του ΠΑΣΟΚ και του ΚΚΕ θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των μελλοντικών πολιτικών συσχετισμών. Η προσέλκυση ανεξάρτητων βουλευτών και η δημιουργία νέων συμμαχιών ενδέχεται να αναδιατάξει το πολιτικό σκηνικό, με απρόβλεπτες συνέπειες για τη διακυβέρνηση της χώρας.
Το νέο κοινοβουλευτικό τοπίο διαμορφώνεται δυναμικά, με τις πολιτικές εξελίξεις να διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στις μελλοντικές εθνικές εκλογές και στη διαμόρφωση της επόμενης κυβέρνησης.