Εορτολόγιο: Σπυρίδων, Σπυρίδωνας, Σπύρος, Σπυρέτος, Σπυράκης, Σπυράκος, Σπήλιος, Σπυριδούλα, Σπυρούλα, Σπυρέτα, Σπυρίνα, Σπυρίδινα, Λούλα.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
12 Δεκεμβρίου: Άγιος Σπυρίδων ο Θαυματουργός, επίσκοπος Τριμυθούντος Κύπρου – Ο Άγιος Σπυρίδων γεννήθηκε το 270 μ.Χ. στο τώρα κατεχόμενο χωριό Άσσια (Άσκια) της Κύπρου (και όχι στην Τριμυθούντα – σημερινή Τρεμετουσιά – όπως γράφουν πολλοί) από οικογένεια βοσκών, που ήταν κάπως εύπορη. Αν και μορφώθηκε αρκετά δεν άλλαξε επάγγελμα. Συνέχισε και αυτός να είναι βοσκός.
Σαν χαρακτήρας, ο Άγιος, ήταν απλός, αγαθός, γεμάτος αγάπη για τον πλησίον του. Τις Κυριακές και τις γιορτές, συχνά έπαιρνε τους βοσκούς και τους οδηγούσε στους ιερούς ναούς, και κατόπιν τους εξηγούσε την ευαγγελική ή την αποστολική περικοπή. Ο Θεός τον ευλόγησε να γίνεται συχνά προστάτης χήρων και ορφανών.
Νυμφεύθηκε ευσεβή σύζυγο και απέκτησε μια κόρη, την Ειρήνη. Γρήγορα, όμως, η σύζυγός του πέθανε. Για να επουλώσει το τραύμα του ο Σπυρίδων αφοσιώθηκε ακόμα περισσότερο στη διδαχή του θείου λόγου.
Μετά από πολλές πιέσεις, χειροτονήθηκε ιερέας. Και πράγματι, υπήρξε αληθινός ιερέας του Ευαγγελίου, έτσι όπως τον θέλει ο θείος Παύλος: «Ἀνεπίληπτον, νηφάλιον, σώφρονα, κόσμιον, φιλόξενον, διδακτικόν, τέκνα ἔχοντα ἐν ὑποταγῇ μετὰ πάσης σεμνότητας» (Α’ προς Τιμόθεον γ’ 2-7). Δηλαδή ακατηγόρητο, προσεκτικό, εγκρατή, σεμνό, φιλόξενο, διδακτικό, και να έχει παιδιά που να υποτάσσονται με κάθε σεμνότητα. Έτσι και ο Σπυρίδων, τόσο σωστός υπήρξε σαν ιερέας, ώστε όταν χήρεψε η επισκοπή Τριμυθούντος στην Κύπρο, δια βοής λαός και κλήρος τον εξέλεξαν επίσκοπο.
Από τη θέση αυτή ο Σπυρίδων προχώρησε τόσο πού στην αρετή, ώστε τον αξίωσε ο Θεός να κάνει πολλά θαύματα.
Να σημειώσουμε εδώ ότι ο Άγιος Σπυρίδων με το κύρος της αγίας και ηθικής ζωής του στην Α’ Οικουμενική σύνοδο, που έγινε στη Νίκαια της Βιθυνίας (Μικρά Ασία) και στην οποία συμμετείχε, κατατρόπωσε τους Αρειανούς και αναδείχτηκε από τους λαμπρούς υπερασπιστές της Ορθόδοξης πίστης. Μάλιστα, όπως αναφέρει η παράδοση, αφού μίλησε για λίγο, κατόπιν έκανε το σημείο του Σταυρού και με το αριστερό χέρι, που κρατούσε ένα κεραμίδι, εις τύπον της Αγίας Τριάδος είπε: «Εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρός» και έκανε να φανεί προς τα επάνω απ’ το κεραμίδι φωτιά, δια της οποίας είχε ψηθεί αυτό. Όταν δε είπε: «Καὶ τοῦ Υἱοῦ», έρρευσε κάτω νερό, δια του οποίου ζυμώθηκε το χώμα του κεραμιδιού. Και όταν πρόσθεσε: «Καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος» έδειξε μέσα στη χούφτα του μόνο το χώμα που απέμεινε.
Ο Άγιος Σπυρίδων κοιμήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου του 350 μ.Χ.
Τα 648 μ.χ. η Κύπρος αντιμετώπιζε μεγάλες επιδρομές από τους Σαρακηνούς και το λείψανο μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό. Τοποθετήθηκε στον Ναό των Αγίων Αποστόλων μαζί με το λείψανο της Αυγούστας Θεοδώρας (βλέπε 11 Φεβρουαρίου). Παρέμεινε στην βασιλίδα των πόλεων μέχρις ότου ο ιερέας Γρηγόριος Πολύευκτος λίγες μέρες πριν την πτώση πήρε τα δύο λείψανα και τα μετέφερε μέσω Σερβίας, Θράκης και Μακεδονίας στη Παραμυθιά της Ηπείρου. Τρία χρόνια περιπλανήθηκε από τόπο σε τόπο μέχρις ότου φτάσει στην Κέρκυρα. Όλο αυτό το διάστημα είχε τοποθετήσει τα λείψανα σε σακιά με άχυρα και όποιος τον ρωτούσε τους έλεγε πως είναι τροφή για το υποζύγιό του. Το 1456 μ.Χ. έφτασε στην Κέρκυρα γιατί πίστευε πως τα λείψανα θα ήταν ασφαλισμένα. Τα Επτάνησα εκείνη την εποχή βρίσκονταν κάτω από την εξουσία των Ενετών. Ο ιερέας Γρηγόριος Πολύευκτος βρήκε ένα συμπολίτη του πρόσφυγα τον ιερέα Γεώργιο Καλοχαιρέτη και του κληροδότησε το λείψανο του Αγίου.
Μετά τον θάνατο του ο Γεώργιος Καλοχαιρέτης άφησε κληρονομιά στους γιούς του στο Λουκά και Φίλιππο το λείψανο του Άγιου Σπυρίδωνα Οι δύο αδελφοί θέλησαν να μεταφέρουν το λείψανο στην Βενετία. Η υπόθεση μάλιστα εκδικάστηκε από την Ενετική Γερουσία. Το ανώτατο δικαστικό όργανο του κράτους αποφάσισε ότι το λείψανο αποτελεί ιδιοκτησία των αδελφών, άρα διατηρούν το αναφαίρετο δικαίωμα να το μεταφέρουν όπου εκείνοι επιθυμούν. Τελικά όμως η μεταφορά δεν πραγματοποιήθηκε διότι υπήρξαν έντονες αντιδράσεις από τον Κερκυραϊκό λαό και το ανώτατο δικαστικό όργανο δεν επέμεινε και επικράτησε η σκέψη ότι δεν έπρεπε να δημιουργούνται δυσαρέσκειες στους λαούς οι οποίοι βρίσκονται κάτω από τη Βενετική σημαία. Το 1512 μ.Χ. συντάχθηκε στην Άρτα δωρητήριο συμβόλαιο στο όνομα της Ασημίνας Καλοχαιρέτη, κόρη του Φιλίππου, η οποία παντρεύτηκε τον Σταμάτιο Βούλγαρη και η οποία με τη σειρά της άφησε διαθήκη που χρονολογείται από τις 25 Νοεμβρίου 1571 μ.Χ. και ορίζει πως το Ιερό Λείψανο του Αγίου παραμένει ως κληρονομιά στους γιούς της και στους απογόνους τους.
Ο ναός ο οποίος στεγάζει σήμερα το σκήνωμα του σγίου, κτίστηκε στα 1589 μ.Χ. και ανήκει στο ρυθμό της μονόκλιτης βασιλικής. Το ψηλό και πυργωτό καμπαναριό, ως συμπλήρωμα του ναού, κτίστηκε το 1620 μ.Χ. Το σημερινό τέμπλο του ναού, κατασκευασνμένο από μάρμαρο της Πάρου, κατασκευάστηκε το 1864 μ.Χ. και είναι έργο του αυστριακού αρχιτέκτονα Μάουερς. Η ουρανία είναι ζωγραφισμένη από τον Κερκυραίο ζωγράφο Νικόλαο Ασπιώτη το 1852 μ.Χ., ενώ οι εικόνες του τέμπλου είναι φτιαγμένες από τον επίσης Κερκυραίο ζωγράφο, Σπύρο Προσαλένδη. Η σημερινή λάρνακα φτιάχτηκε στη Βιέννη το 1867 μ.Χ. Είναι από σκληρό, πολυτελές ξύλο με εξωτερική ασημένια επένδυση. Βρίσκεται τοποθετημένη μέσα στην κρύπτη, η οποία δημιουργήθηκε ειδικά για να δεχθεί το λείψανο του Αγίου Σπυρίδωνα, το οποίο επισκέπτονται χιλιάδες ξένοι και ντόπιοι επισκέπτες. Είναι ένα από τα τρία άφθορα λείψανα στο Ιόνιο, του Άγιου Σπυρίδωνα, του Άγιου Γεράσιμου και του Αγίου Διονυσίου.
Στην Κέρκυρα το σκήνωμα του Αγίου Σπυρίδωνος λιτανεύεται τέσσερις φορές το χρόνο. Την Κυριακή των Βαΐων για την απαλλαγή του νησιού από επιδημία πανώλης το 1629 μ.Χ. Το Μεγάλο Σάββατο γιατί το έτος 1533 μ.Χ. το νησί επλήγη από μεγάλη καταστροφή της σοδιάς των σιτηρών. Την 11η Αυγούστου για την διάσωση του νησιού από σφοδρή επιδρομή των Τούρκων το 1716 μ.Χ. και την πρώτη Κυριακή του μηνός Νοεμβρίου για δεύτερη επιδημία πανώλης το 1673 μ.Χ.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τοῦ λίθου σφραγισθέντος.
Τῆς Συνόδου τῆς πρώτης ἀνεδείχθης ὑπέρμαχος, καὶ θαυματουργὸς θεοφόρε, Σπυρίδων Πατὴρ ἡμῶν· διὸ νεκρᾷ σὺ ἐν τάφῳ προσφωνεῖς, καὶ ὄφιν εἰς χρυσοῦν μετέβαλες· καὶ ἐν τῷ μέλπειν τὰς ἁγίας σου εὐχάς, Ἀγγέλους ἔσχες συλλειτουργούντάς σοι Ἱερώτατε. Δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ· δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι· δόξα τῷ ἐνεργούντι διὰ σοῦ, πᾶσιν ἰάματα.
Σαν σήμερα
627 Μάχη της Νινευή: Ο στρατός του Βυζαντινού αυτοκράτορα Ηράκλειου συντρίβει τους Πέρσες στη μάχη της Νινευί, κοντά στα Γαυγάμηλα και ανακτά όλες τις βυζαντινές επαρχίες στην Εγγύς Ανατολή.
1098 Οι Σταυροφόροι της Α’ Σταυροφορίας καταλαμβάνουν την πόλη Άρα της Συρίας (Μααράταλ Νούμαν) και σφάζουν 20.000 κατοίκους.
1574 Πέθανε ο οθωμανός Σουλτάνος, Σελίμ Β
1800 Η Ουάσινγκτον γίνεται πρωτεύουσα των ΗΠΑ.
1803 Οι Σουλιώτες αναγκάζονται να έρθουν σε συμφωνία με τον Αλή Πασά. Εγκαταλείπουν το Σούλι και καταφεύγουν στα Ιόνια Νησιά.
1820 Οι Σουλιώτες επανέρχονται στην πατρίδα τους, μετά από συμφωνία με τον Αλή Πασά, και μετέχουν στον πόλεμο μαζί του εναντίον του σουλτάνου.
1821 Γεννήθηκε ο Γάλλος συγγραφέας, Γκιστάβ Φλομπέρ
1862 Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος: Το αμερικανικό πολεμικό πλοίο «Κάιρο» βυθίζεται στον ποταμό «Γιαζού». Είναι το πρώτο πλοίο που βυθίζεται από νάρκη.
1863 Γεννήθηκε στο Λέτεν (τότε Χριστιανία) ο Νορβηγός ζωγράφος Έντβαρτ Μουνκ
1868 Ιδρύεται η Ανακτορική Φρουρά, η σημερινή Προεδρική Φρουρά.
1901 Ο Ιταλός φυσικός Γουλιέλμος Μαρκόνι στέλνει το πρώτο τηλεγραφικό του μήνυμα στις ΗΠΑ από την Αγγλία διαμέσου του Ατλαντικού.
1909 Το Πατριαρχείο διαμαρτύρεται προς την Πύλη για τον από μέρους των τουρκικών αρχών αυθαίρετο διορισμό Τούρκων και Εβραίων εφόρων στα ελληνικά σχολεία
1909 Πεθαίνει ο Γερμανός φιλόλογος και ιστορικός Καρλ Κρουμπάχερ
1911 Το Δελχί αντικαθιστά την Καλκούτα ως πρωτεύουσα της Ινδίας.
1911 Στην Ελλάδα γίνονται τα εγκαίνια του νέου Εργατικού Κέντρου, παρουσία του πρωθυπουργού Ελευθέριου Βενιζέλου και άλλων επισήμων.
1915 Γεννήθηκε ο Αμερικανός τραγουδιστής, Φρανκ Σινάτρα
1916 «Ανάθεμα» του Ελευθέριου Βενιζέλου στο Πεδίον Άρεως: Ογκώδης αντιβενιζελική πορεία με επικεφαλής την Ιερά Σύνοδο -και με τις “ευλογίες” και την κάλυψη του Κωνσταντίνου και της κυβέρνησης- κατευθύνεται στο Πεδίο του Άρεως για να αναθεματίσει τον «ολετήρα» της πολιτικής ζωής του τόπου Ελευθέριο Βενιζέλο. Εκεί ο κάθε διαδηλωτής ρίχνει μία πέτρα και επαναλαμβάνει την κατάρα του αρχιεπισκόπου Αθηνών Θεόκλητου κατά του Βενιζέλου. «Κατά Ελευθερίου Βενιζέλου φυλακίσαντος αρχιερείς και επιβουλευθέντος την βασιλείαν και την πατρίδαν, ανάθεμα έστω».
1922 Ο υπουργός Στρατιωτικών Θεόδωρος Πάγκαλος παραιτείται και αναλαμβάνει αρχιστράτηγος του στρατού του Έβρου.
1925 Ο Ρεζά Παχλαβί ανέρχεται στο θρόνο της Περσίας και γίνεται ο νέος Σάχης.
1927 Γεννήθηκε ο Αμερικανός συνδημιουργός του μικροτσίπ, Ρόμπερτ Νόρτον Νόις, γνωστός με το παρωνύμιο «ο Δήμαρχος της Σίλικον Βάλλεϋ», ιδρυτής των εταιρειών Fairchild Semiconductor και Intel Corporation
1930 Αρχίζει επανάσταση στην Ισπανία. Ομάδες ανταρτών καταλαμβάνουν μια παραμεθόρια πόλη.
1931 Απαγορεύεται στον Γκάντι να συναντηθεί με τον Πάπα, επειδή αρνήθηκε να φορέσει ενδύματα δυτικού τύπου.
1939 Πέθανε ο Αμερικανός ηθοποιός, Ντάγκλας Φέρμπανκς, που έγινε γνωστός ενσαρκώνοντας στη μεγάλη οθόνη τον «Ζορό» και τον «Ρομπέν των Δασών», το 1985 η αμερικανίδα ηθοποιός, Αν Μπάξτερ
1941 Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Αμερική και Βρετανία κηρύσσουν τον πόλεμο σε Ρουμανία και Βουλγαρία αφού πρώτα οι δεύτερες κήρυξαν πόλεμο στις πρώτες. Την ίδια μέρα, η Ινδία κηρύσσει πόλεμο στην Ιαπωνία.
1942 Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Επιχείρηση Χειμερινή Θύελλα: Οι Γερμανοί προσπαθούν να περάσουν τον κλοιό των Ρώσων στο Στάλινγκραντ για να ενισχύσουν τον παγιδευμένο στρατό τους.
1944 Γεννήθηκε η ηθοποιός, Ζωή Λάσκαρη
1955 Στην Κύπρο, ο Γρηγόριος Αυξεντίου και όλη η ιεραρχία της ΕΟΚΑ παγιδεύονται από τους Βρετανούς στο όρος Τρόοδος, κοντά στο χωριό Σπίλια. Ο Αυξεντίου όχι μόνο οδηγεί τους συντρόφους του σε ασφαλές μέρος, αλλά αφήνει τους άγγλους να αλληλοπυροβολούνται και να έχουν πολλά θύματα.
1961 Η ιαπωνική αστυνομία συλλαμβάνει 13 άτομα που μετείχαν σε συνωμοσία για τη δολοφονία του Ιάπωνα πρωθυπουργού και των μελών της κυβέρνησης. Όπως αποκαλύφθηκε, στην συνομωσία εμπλέκονταν τόσο οικονομικοί όσο και στρατιωτικοί παράγοντες της Ιαπωνίας.
1962 Το Νόμπελ Λογοτεχνίας απονέμεται στον Αμερικανό συγγραφέα Τζον Στάινμπεκ, γνωστό κυρίως για τα έργα του “Τα σταφύλια της οργής” και “Ανατολικά της Εδέμ”.
1963 Η Κένυα αποκτά την ανεξαρτησία της από το Ηνωμένο Βασίλειο, μέσα στη βρετανική κοινοπολιτεία.
1967 Ανακοινώνεται ότι στο Βιετνάμ, μέσα στη χρονιά, έχασαν τη ζωή τους 24.000 άμαχοι και 74.000 τραυματίστηκαν. Οι περισσότεροι θάνατοι και τραυματισμοί προήλθαν από τους μαζικούς αεροπορικούς βομβαρδισμούς των Αμερικανών.
1969 Η Ελλάδα αποσύρεται από το Συμβούλιο της Ευρώπης, λίγο πριν από την εκδίωξή της, εξαιτίας της χούντας, για παραβίαση των ανθρώπινων δικαιωμάτων.
1979 Τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ συμφωνούν για την ανάπτυξη νέων αμερικανικών πυραύλων Πέρσινγκ και Κρουζ στην Ευρώπη.
1983 Πάνω από 50.000 Βρετανίδες περικυκλώνουν την αμερικανική βάση του Γκρίνχαμ Κόμον, στην οποία είχαν εγκατασταθεί πύραυλοι «Κρουζ», πραγματοποιώντας μια από τις μεγαλύτερες φιλειρηνικές κινητοποιήσεις που γνώρισε η Μεγάλη Βρετανία.
1987 Πέθανε ο ηθοποιός Νίκος Σταυρίδης
1992 Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ αποφασίζει την ανάπτυξη κυανοκράνων στα Σκόπια, με στόχο την αποτροπή της επέκτασης του πολέμου στο γιουγκοσλαβικό νότο.
1993 Στη Ρωσία, η πλειοψηφία των κατοίκων εγκρίνει το νέο Σύνταγμα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα δημοψηφίσματος.
1994 Οι ελβετικές αρχές αποφασίζουν να επιτρέψουν τη λειτουργία του πρώτου οίκου ανοχής στη Ζυρίχη, εφόσον δεν πρόκειται πλέον για ποινικώς κολάσιμη πράξη.
2000 Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ εκδίδει την απόφασή του επί της εκλογικής διαμάχης Μπους και Γκορ και ανακηρύσσει τον Τζορτζ Μπους, τον υιό, νικητή των προεδρικών εκλογών των ΗΠΑ του 2000.
2008 Πέθανε ο πρώην πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Τάσσος Παπαδόπουλος.