Εορτολόγιο: Ελευθέριος, Λευθέρης, Λευτέρης, Λεφτέρης, Ελευθερία, Ρία, Λευθερία, Λευτερία. Ανθή, Ανθούλα, Άνθια, Άνθεια. Σύλβια. Σωσσάνα, Σωσάνα, Σωσάννα.
15 Δεκεμβρίου: Άγιος Ελευθέριος ο Ιερομάρτυρας – Ο Άγιος Ελευθέριος γεννήθηκε τον 2o αιώνα μ. Χ. στην Ελλάδα (κατά άλλους στην Ρώμη) από πλούσιους γονείς.
Τότε αυτοκράτορας ήταν ο Κόμμοδος και ο Σεπτίνος Σεβήρος. Ορφανός από πατέρα, ανατράφηκε σύμφωνα με τις επιταγές του Ευαγγελίου από την ευσεβέστατη και φιλάνθρωπη μητέρα του, Ανθία (της Ευανθίας γόνος, στιχηρό Εσπερινού) (βλέπε ίδια ημέρα) η οποία έγινε χριστιανή ακούοντας το κήρυγμα από μαθητές του Απ. Παύλου.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Διακαής πόθος της Ανθίας ήταν να επισκεφτεί τη Ρώμη, που τα χώματά της είχαν βαφτεί με το αίμα των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου. Κάποτε, λοιπόν, αποφάσισε και πήγε. Μαζί πήρε και το νεαρό γιό της Ελευθέριο. Ο επίσκοπος Ρώμης Ανίκητος (βλέπε 17 Απριλίου), όταν είδε τον Ελευθέριο εκτιμώντας την πολλή νοημοσύνη του, τη θερμή πίστη και το αγνό ήθος του, τον έλαβε υπό την προστασία του.
Σε ηλικία 15 ετών χειροτονήθηκε από τον επίσκοπο Ρώμης Ανίκητο, διάκονος και έπειτα από τρία χρόνια χειροτονήθηκε ιερέας. Από τη θέση αυτή ο Ελευθέριος αγωνίστηκε με ζήλο για τη διδαχή του ποιμνίου του, και σε έργα φιλανθρωπίας. Αργότερα και σε ηλικία είκοσι ετών, με κοινή ψήφο κλήρου και λαού έγινε επίσκοπος Ιλλυρικού, σημερινής Αλβανίας με έδρα την Αυλώνα.
Μα χειροτονήθηκε τόσο μικρός; Στο ερώτημα δίνει απάντηση ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης…. Γράφει σε υποσημείωση του Συναξαριστού του: «Ας μη θαυμάζει κανείς ότι αυτός ο άγιος χειροτονήθηκε σε ηλικία αντίθετη με τους ιερούς κανόνες της 6ης Οικ. Συνόδου και της τοπικής Συνόδου της Νεοκαισαρείας, οι οποίοι ορίζουν ότι ο διάκονος χειροτονείται στη ηλικία των 25 χρόνων, ο πρεσβύτερος στα 30 και ο επίσκοπος πάνω από 30. Αυτό έγινε γιατί ο άγιος Ελευθέριος έζησε πριν ακόμη γίνουν οι παραπάνω κανόνες, οι οποίοι έγιναν αργότερα».
Η χειροτονία του αγίου Ελευθερίου, όπως γράφει κάποιος βιογράφος του, έγινε «κατ’ οικονομίαν» Θεού, λόγω των μεγάλων αρετών και της σοφίας του με την οποία προσείλκυε στον Χριστό τους ειδωλολάτρες. Η γλυκύτητα του λόγου του, που επιβεβαιωνόταν με τα πολλά θαύματα του, έκανε αυτούς που βρίσκονταν στην πλάνη να ασπαστούν την χριστιανική αλήθεια.
Η φήμη της αρετής του Αγίου Ελευθερίου ήταν τόσο μεγάλη που έφτασε μέχρι τη Βρεττανία. Έτσι, ο βασιλιάς της, Λούκιος, έγραψε επιστολή στον Ελευθέριο και του δήλωνε ότι αυτός και ο λαός του επιθυμούσαν να γίνουν χριστιανοί. Ο Ελευθέριος αμέσως ανταποκρίθηκε, στέλνοντας δύο εκπαιδευμένους στην πίστη άνδρες, που κατήχησαν και βάπτισαν χριστιανούς τον Λούκιο με το λαό του.
Όταν ο Σεπτίμιος Σεβήρος πληροφορήθηκε την χριστιανική δράση του Ελευθερίου διέταξε την σύλληψή του. Έπειτα από πολλά βασανιστήρια ο Ελευθέριος οδηγήθηκε από τους ειδωλολάτρες στην αρένα της Ρώμης. Τα άγρια ζώα όμως δεν τον άγγιξαν, γι’ αυτό και αποκεφαλίσθηκε μαζί με την μητέρα του.
Έτσι ο Άγιος Ελευθέριος πέρασε «εἰς τὴν ἐλευθερίαν τῆς δόξης τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ» (Προς Ρωμαίους, η’ 21). Δηλαδή στην ελευθερία της ένδοξης κατάστασης των παιδιών του Θεού.
Η Σύναξή του τελείται στο μαρτύριο αυτού, πλησίον του Ξηρολόφου.
Ο Άγιος Ελευθέριος θεωρείται βοηθός των εγκύων γυναικών. Τους δίνει «καλή λευτεριά». Πολλές γυναίκες επικαλούνται τη βοήθεια του και ακουμπούν το εικονισματάκι του αγίου πάνω τους. Η αντίληψη αυτή αναφέρεται και σ’ ένα προσόμοιο στιχηρό της εορτής. «Τῶν ἐπιτόκων γυναίων Πάτερ κηδόμενος, ἐλευθερίαν δίδως, τῷ Ναῷ σου φοιτώσαις….», δηλαδή, Φροντίζεις Πάτερ τις έγκυες γυναίκες που καταφεύγουν στο ναό σου δίνοντας του ελευθερία….
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Ἱερέων ποδήρει κατακοσμούμενος, καὶ αἱμάτων τοῖς ῥείθροις ἐπισταζόμενος, τῷ Δεσπότῃ σου Χριστῷ μάκαρ ἀνέδραμες, Ἐλευθέριε σοφέ, καθαιρέτα τοῦ Σατᾶν. Διὸ μὴ παύσῃ πρεσβεύων, ὑπὲρ τῶν πίστει τιμώντων, τὴν μακαρίαν σου ἄθλησιν.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
944: Ο βυζαντινός αυτοκράτορας Ρωμανός Α’ εκδιώκεται από το θρόνο από τους γιους του Στέφανο Λεκαπηνό και Κωνσταντίνο. Τον απομακρύνουν πραξικοπηματικά από την εξουσία και τον εξορίζουν στην νήσο Πρώτη.
1431: Ο Ερρίκος ΣΤ’ της Αγγλίας στέφεται βασιλιάς της Γαλλίας στην Νοτρ Νταμ του Παρισιού.
1497: Ο Πορτογάλος θαλασσοπόρος Βάσκο Ντα Γκάμα περνά από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας.
1653: Ο Όλιβερ Κρόμγουελ, πρωτεργάτης της αγγλικής επανάστασης ανακηρύσσεται Λόρδος Προστάτης της Αγγλίας, της Σκοτίας και της Ιρλανδίας.
1707: Σημειώνεται η τελευταία καταγεγραμμένη έκρηξη στο ηφαίστειο Φούτζι στην Ιαπωνία.
1773: Οι κάτοικοι της Βοστόνης αδειάζουν στο λιμάνι το φορτίο τριών βρετανικών καραβιών που μεταφέρουν τσάι, προκειμένου να διαμαρτυρηθούν για το φόρο που επιβάλλουν οι βρετανικές Αρχές στο τσάι που προέρχεται από τις αποικίες. Το γεγονός αυτό θα μείνει γνωστό ως το «Τσάι Πάρτι της Βοστόνης» (Boston Tea Party).
1809: Ο Ναπολέων Βοναπάρτης χωρίζει την πρώτη σύζυγό του Ιωσηφίνα.
1885: Εγκαινιάζεται η Ακαδημία Αθηνών.
1899: Ιδρύεται η ποδοσφαιρική ομάδα της Μίλαν.
1905: Κυκλοφορεί το πρώτο τεύχος του περιοδικού Variety. Θα εξελιχθεί στη «Βίβλο» της καλλιτεχνικής βιομηχανίας των ΗΠΑ.
1915: Ο γερμανός φυσικός και μαθηματικός Άλμπερτ Αϊνστάιν δημοσιεύει τη νέα «Θεωρία της Σχετικότητας».
1920: Σεισμός 8,5 Ρίχτερ καταστρέφει την επαρχία της Κίνας Γκανσού και στοιχίζει τη ζωή σε 200.000 ανθρώπους.
1923: Οι εκλογές στην Ελλάδα εξελίσσονται σε θρίαμβο του Ελευθερίου Βενιζέλου, εξαιτίας της αποχής των αντιβενιζελικών δυνάμεων. Είναι οι τελευταίες εκλογές που διεξάγονται με σφαιρίδιο.
1926: Ιδρύεται από πόντιους πρόσφυγες στη Θεσσαλονίκη ο Απόλλων Καλαμαριάς.
1942: Ο Χάινριχ Χίμλερ διατάζει να μεταφέρονται οι υπό εξόντωση Αθίγγανοι στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς.
1944: Μάχη των Αρδεννών: Οι Γερμανοί εξαπολύουν την τελευταία μεγάλη τους αντεπίθεση στις Αρδέννες εναντίον των Αμερικανών, προσπαθώντας να τους σταματήσουν πριν περάσουν τα σύνορα του Λουξεμβούργου και του Βελγίου.
1949: Αίρεται ο στρατιωτικός νόμος στα νησιά της Ελλάδας, καθώς και στην περιοχή Αθηνών και Πελοποννήσου.
1960: δύο αμερικανικά αεροσκάφη συγκρούονται στον αέρα πάνω από τη Νέα Υόρκη σκοτώνοντας τους 134 επιβαίνοντες.
1971: Τα πακιστανικά στρατεύματα παραδίδουν το Ανατολικό Πακιστάν, μετά τον πόλεμο που διεξήγαγαν με τους αντάρτες και τους Ινδούς συμμάχους τους. Αργότερα, η περιοχή θα γίνει ανεξάρτητο κράτος, με το όνομα Μπανγκλαντές.
1974 Πέθανε ο ποιητής και πεζογράφος, Κώστας Βάρναλης
1991: Το Καζακστάν κηρύσσει την ανεξαρτησία του από τη Σοβιετική Ένωση.
1993: Τα μέλη της ΕΟΚ, Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ολλανδία και Δανία αναγνωρίζουν διπλωματικά τα Σκόπια με το όνομα Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (FYROM).
1995: Η κυκλοφορία του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος στις αρχές του 2000 και η προώθηση της ΟΝΕ, αποφασίζονται, μεταξύ άλλων, κατά τη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Μαδρίτη. Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης «βαφτίζουν» το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα «ευρώ».
2008: Ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής αναλαμβάνει την πολιτική ευθύνη για την υπόθεση της Μονής Βατοπεδίου.
2011: Ο Κουβανός ηγέτης Φιντέλ Κάστρο κερδίζει μία θέση στο βιβλίο των ρεκόρ Γκίνες, ως ο άνθρωπος με τις περισσότερες απόπειρες δολοφονίας εναντίον του. Από το 1959, όταν ανέτρεψε τον δικτάτορα Μπατίστα, έως το 2006, οπότε παρέδωσε την εξουσία στον αδελφό του, Ραούλ, έγινε στόχος 368 φορές