Τα πρώτα συγκριτικά αποτελέσματα καταδεικνύουν ότι το μέτρο φαίνεται να είναι προς τη σωστή κατεύθυνση.
Με καθημερινές διορθωτικές κινήσεις στις λίστες που έχουν κοινοποιήσει στην πλατφόρμα https://e-katanalotis.gov.gr/householdBasket συνεχίζουν τα σούπερ μάρκετ να αναδιαμορφώνουν τις τιμές των προϊόντων που περιλαμβάνονται στο «καλάθι του νοικοκυριού» γεγονός που αποδεικνύει ότι αρχίζει να δημιουργείται ανταγωνισμός από τον οποίο προσδοκά το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων να επιτευχθεί η συγκράτηση τιμών στα βασικά αγαθά.
Όπως ανέφερε σε δηλώσεις του ο υπουργός, ‘Αδωνις Γεωργιάδης, από τα 664 ίδια προϊόντα που είχε το «καλάθι του νοικοκυριού» την περασμένη εβδομάδα, τα 541 προϊόντα διατήρησαν την ίδια τιμή και αυτή την εβδομάδα, τα 101 μείωσαν την τιμή και μόνο δύο αύξησαν την τιμή. Επίσης 150 προϊόντα είναι διαφορετικά από την προηγούμενη εβδομάδα ενώ η συνολική αξία για το «καλάθι του νοικοκυριού» ανά σούπερ μάρκετ σε σύγκριση με την προηγούμενη εβδομάδα, είναι μικρότερη.
Σύμφωνα με όσα επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Γιάννης Δοξαράς, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Warply που χειρίζεται το e-katanalotis.gr, την περασμένη Τετάρτη 9 Νοεμβρίου συμπληρώθηκε μία εβδομάδα από την ημέρα που έκανε πρεμιέρα το καλάθι του νοικοκυριού και οι προκλήσεις σε επίπεδο λειτουργίας ήταν αρκετές. Αφορούσαν κυρίως την ποιότητα των δεδομένων που προσκόμιζαν οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ (αποτέλεσμα του πιεσμένου χρόνου εφαρμογής του μέτρου), την σήμανση των προϊόντων και την επάρκειά τους στα ράφια. Όλα τα παραπάνω προβλήματα αντιμετωπίστηκαν με συντονισμένες προσπάθειες και διάθεση συνεργασίας, τόσο από τις επιχειρήσεις που συμμετέχουν στη δράση για το «καλάθι του νοικοκυριού» όσο και από το αρμόδιο υπουργείο.
«Τα πρώτα συγκριτικά αποτελέσματα καταδεικνύουν ότι το μέτρο φαίνεται να είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, με τις τιμές να παραμένουν σταθερές ή και να μειώνονται. Οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ έκαναν εξαιρετική δουλειά για να το στηρίξουν σε επίπεδο τιμολογιακής πολιτικής» επισημαίνει ο κ. Δοξαράς και εξηγεί ότι την προηγούμενη εβδομάδα τα 3/4 των προϊόντων διατήρησαν την ίδια τιμή ή προχώρησαν και σε μείωση. Οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ αναπροσαρμόζουν συνεχώς τις λίστες με τα προϊόντα τους προσπαθώντας να διατηρήσουν σταθερές ή και να μειώσουν τις τιμές. «Αυτό σημαίνει ότι καταφέραμε για δυο ολόκληρες εβδομάδες να κρατήσουμε τα προϊόντα του καλαθιού σταθερά ακόμα και σε πολύ ανταγωνιστικές κατηγορίες όπως είναι για παράδειγμα το γάλα» σημειώνει ο ίδιος.
Σύμφωνα με τα δεδομένα που έχει στη διάθεσή του το e-katanalotis.gr, σε ό,τι αφορά στη σύνθεση του καλαθιού από την πρώτη ανάλυση προέκυψε ότι υπάρχει μια αισθητή μείωση της τάξης του 10% στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας (PL) σε σχέση με τα επώνυμα. Αυτά τα ποσοστά αλλάζουν καθημερινά (μέχρι το πρωι του Σαββάτου έχουν γίνει μειώσεις σε πάνω από 30 προϊόντα από την Τετάρτη) και σύμφωνα με τον κ. Δοξαρά στο καλάθι προστίθενται συνεχώς περισσότερα επώνυμα.
Από την ανάλυση της Warply, προκύπτει ότι το φθηνότερο σταθμισμένο καλάθι κοστίζει λίγο κάτω από 100 ευρώ, ενώ το ακριβότερο βρίσκεται στα 155 ευρώ. Παρατηρείται λοιπόν μια διακύμανση κοντά στα 55 ευρώ, κάτι που δίνει στον καταναλωτή την δυνατότητα επιλογής ανάμεσα σε διαφορετικές ποιότητες προϊόντων.
Στήριξη στον Έλληνα καταναλωτή
Με την ψήφιση τροπολογίας στη Βουλή για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που διαπιστώθηκαν στην εφαρμογή του «καλαθιού του νοικοκυριού» προβλέπονται, μεταξύ άλλων, συγκεκριμένες διαστάσεις στις ετικέτες σήμανσης των προϊόντων του καλαθιού, καθώς και ότι θα πρέπει να είναι έγχρωμες. Επίσης προβλέπεται ότι οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ θα πρέπει να διαθέτουν επαρκείς ποσότητες των προϊόντων που εντάσσουν στο καλάθι τους ώστε να μην παρατηρούνται ελλείψεις και αντικατάσταση των προϊόντων με άλλα ακριβότερα.
Την ίδια ώρα, υπάρχουν σκέψεις, μετά από απαίτηση καταναλωτών, να ενταχθούν στο «καλάθι του νοικοκυριού» προϊόντα που απευθύνονται σε συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες που έχουν ιδιαίτερες διατροφικές ανάγκες. Μια τέτοια ομάδα, ίσως η μεγαλύτερη, είναι οι διαβητικοί οι οποίοι έχουν ζητήσει να μπουν στο καλάθι προϊόντα που απευθύνονται αποκλειστικά στις ανάγκες τους. Επίσης, σχεδιάζεται η επέκταση του θεσμού σε άλλους κλάδους (φούρνους, κρεοπωλεία κ.ά) για την περαιτέρω κάλυψη βασικών αναγκών των καταναλωτών καθώς και η διεύρυνσή του με περισσότερα επώνυμα προϊόντα.
Στο πλαίσιο αυτό πραγματοποιήθηκε τηλεδιάσκεψη του ΔΣ του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων με την ηγεσία του ΥΠΑΝ. Σε δήλωσή του ο ΣΕΒΤ ανέφερε ότι η ελληνική βιομηχανία τροφίμων & ποτών προσφέρει σταθερά στους καταναλωτές προϊόντα επώνυμα, ασφαλή, υψηλής ποιότητας, με διαρκείς προωθητικές ενέργειες, διασφαλίζοντας παράλληλα την επάρκεια σε προϊόντα διατροφής. Πιο συγκεκριμένα, από τις αρχές του τρέχοντος έτους, το ποσοστό της προωθητικής έντασης για τα επώνυμα ταχυκίνητα καταναλωτικά προϊόντα στην κατηγορία τρόφιμα & ποτά ανήλθε στο 42,3%, με σταθερά ανοδική τάση (πηγή: NielsenIQ). «Συμμεριζόμενη την κρισιμότητα της κατάστασης, η βιομηχανία τροφίμων & ποτών θα συνεχίσει να στηρίζει τον Έλληνα καταναλωτή, προκειμένου τα προϊόντα που παράγει να αποτελούν τη συνειδητή επιλογή του» αναφέρει ο ΣΕΒΤ και προσθέτει ότι «στο πλαίσιο του θεσμικού του ρόλου, ενθαρρύνει τα μέλη του να εντατικοποιήσουν τις ενέργειές τους, διευρύνοντας τη συμμετοχή τους στο καλάθι του νοικοκυριού» .
Σημειώνεται ότι στο «καλάθι του νοικοκυριού» συμμετέχουν οι επιχειρήσεις: Σκλαβενίτης, ΑΒ Βασιλόπουλος, Lidl, Μy Market, Μασούτης, Γαλαξίας, Κρητικός, Bazaar, Market In, ΣΥΝΚΑ, Χαλκιαδάκης, Discount Markt και e-fresh.gr. Στην δράση συμμετέχει, από τη δεύτερη εβδομάδα εφαρμογής του μέτρου, με δικό του καλάθι και το efood.
Όπως αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Χάρης Τάκας, GM – Quick Commerce & Integrated Verticals, «το efood, θέλοντας να συμβάλλει ουσιαστικά στην άμβλυνση των επιπτώσεων της οικονομικής πίεσης στα νοικοκυριά, προχώρησε στη δημιουργία μιας ειδικής κατηγορίας στο efood market, με 90 δημοφιλή προϊόντα πρώτης ανάγκης, σε μειωμένες τιμές».
Σύμφωνα με τον κ. Τάκα, τα προϊόντα με μειωμένες τιμές αφορούν σε όλες τις κατηγορίες προϊόντων όπως ψωμί, ζυμαρικά, ρύζι, όσπρια, γάλα, καφέ, τσάι, ζάχαρη, απορρυπαντικά, χαρτικά και καλύπτουν τις βασικές ανάγκες των νοικοκυριών (είδη πρώτης ανάγκης). «Επιλέγονται με βάση τις δημοφιλείς επιλογές των καταναλωτών του efood market και αφορούν σε επώνυμα προϊόντα, έτσι ώστε να διασφαλιστεί ότι το ‘καλάθι του νοικοκυριού’ θα έχει πρακτικό όφελος μεγάλου μέρους των καταναλωτών, δεδομένου μάλιστα ότι το efood είναι το μεγαλύτερο delivery service στην Ελλάδα, με εκατομμύρια εγγεγραμμένους χρήστες, που χρησιμοποιούν καθημερινά την πλατφόρμα του» επισημαίνει.
