Από το «λεφτά υπάρχουν» (Σεπτέμβριος 2009) στο «Καστελόριζο» (Απρίλιος 2010) πέρασαν επτά μήνες, όσο και από το «εμείς θα βαράμε το νταούλι και οι αγορές θα χορεύουν»* (Νοέμβριος 2014) μέχρι την ανακοίνωση του δημοψηφίσματος (Ιούνιος 2015).
Φαίνεται πως οι ψευδαισθήσεις στην ελληνική κοινωνία κρατάνε όσο μια πρόωρη εγκυμοσύνη. Η…τερατογένεση που ακολούθησε στην πρώτη περίπτωση, πρώτα μάς τρομοκράτησε, μετά μάς δημιούργησε πολλαπλές και διατηρητέες απώλειες και στο τέλος μάς στοίχειωσε με τις τρισκατάρατες λέξεις και έννοιες, όπως μνημόνιο, χρέος, τρόικα κλπ. Θα ξαναγίνει το ίδιο; Δυστυχώς είμαστε σε καλό δρόμο…
Κυρίως με ένα δημοψήφισμα που δεν προσφέρει ένα σαφές δίλημμα, όπου ο καθένας μεταφράζει το «ΝΑΙ» και το «ΟΧΙ», κατά πως τον βολεύει, και κατά πως το αντιλαμβάνεται, δημιουργώντας επιπλέον ένα τεράστιο διχαστικό τοπίο στην ελληνική κοινωνία. Το «ΝΑΙ» είναι ένα ζάρι που έχει διαφορετικά «ΝΑΙ» σε κάθε πλευρά. «ΝΑΙ» στην πρόταση των δανειστών, (ποια ακριβώς;) «ΝΑΙ» στην Ευρώπη (γενικώς και αορίστως), «ΝΑΙ» στο ευρώ, (οι δραχμοφοβικοί), «ΝΑΙ» στη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, (τα στρατιωτάκια) «ΝΑΙ» στο Ποτάμι, (δεν ξέρω γιατί, αλλά … μου αρέσει γιατί είναι καινούργιο!), «ΝΑΙ» σε αυτό που ξέρω (οι πολύ τρομαγμένοι).
Οι πλευρές του ζαριού, «ΟΧΙ» ξεκινούν από το, «ΟΧΙ» στην πρόταση των δανειστών (φυσικά αυτή που είναι η χειρότερη!), «ΟΧΙ» στην Ευρώπη (οκ – ίσως «ΟΧΙ», μόνο στην Ευρώπη των δανειστών), «ΟΧΙ» στο ευρώ (οι δραχμολάγνοι), «ΟΧΙ» γιατί μας το λέει ο ΣΥΡΙΖΑ και οι ΑΝΕΛ (τα στρατιωτάκια), «ΟΧΙ» γενικώς, (έτσι για την αντίδραση – τό χουμε στην Ελλάδα), «ΟΧΙ» χρυσαυγίτικο (μια κατηγορία μόνο του).
Πιθανόν τα ζάρια να είναι …σημαδεμένα, οπότε λίγα πράγματα μπορούν να πουν, τόσο οι σημαιοφόροι του «ΝΑΙ», όσο και οι τυμπανιστές του «ΟΧΙ». Αν δε συμβαίνει αυτό, ετοιμαζόμαστε την Κυριακή – κι αν δεν έχει μεσολαβήσει κάτι άλλο εν τω μεταξύ – να ρίξουμε μια ζαριά που κανείς δεν ξέρει ποιο θα είναι το αποτέλεσμα που κερδίζει – για τη χώρα πρώτα από όλα.
Κι όλη αυτή η σύγχυση προφανώς δε λύνεται σε μια εβδομάδα, όπου κανείς πολιτικός δεν μπαίνει στον κόπο, ή κι αν μπαίνει, δεν μπορεί σε βάθος να εξηγήσει τι θα φέρει την επόμενη ημέρα το «ΝΑΙ», ή το «ΟΧΙ», τι σημαίνει μένουμε και τι βγαίνουμε από Ευρωπαϊκή Ένωση, ή/και από Ευρωζώνη και πως αυτό μπορεί να γίνει – αν γίνεται, θεσμικά, πολιτικά με ποιο τρόπο και με ποιο χρονοδιάγραμμα. Αλλά μήπως ξέρουν κι αυτοί; Οπότε μας μείνανε μόνο οι αλληλοκατηγορίες που είδαμε και ακούσαμε στη Βουλή για το ποιος φταίει περισσότερο και ο λόγος να απευθύνεται κυρίως στο συναίσθημα για να υπερασπιστεί το «ΝΑΙ», ή το «ΟΧΙ».
Εξηγούμαι: Από τη μία η αντιπολίτευση αδυνατεί να στηρίξει το περιεχόμενο του «ΝΑΙ» στην πρόταση των δανειστών αφού αυτή είναι δεδομένα πολύ κακή, αλλά κι από την άλλη η κυβέρνηση δεν μπορεί να επιχειρηματολογήσει ουσιαστικά εναντίον του «ΝΑΙ», έχοντας στείλει λίγες ημέρες πριν μια επίσης κακή πρόταση.
Τελικά, υπάρχει μια επόμενη φωτεινή ημέρα; Μπορούμε να ξεφύγουμε από την περιορισμένη σκέψη που μας οδηγούν τα ζάρια που μας δώσανε στα χέρια (δήθεν;) για να αποφασίσουμε εμείς; Μπορούμε να πετάξουμε τα ζάρια έξω από το δικό τους γήπεδο; Μπορούμε να αναζητήσουμε μια άλλη πλευρά τους – πέρα από τις … έξι! – που να έχει λογική, ηθική και προοπτική για τους πολλούς; (Το γνωστό “think out of the box”). Μπορεί το …εφταμηνίτικο να μην βγει τέρας; Γίνονται θαύματα έστω και την τελευταία στιγμή, έστω από μια …επιφοίτηση όλων των ταγών μας, έστω και με τις ευλογίες της Ευρώπης; Δεν ξέρω, αλλά έτσι όπως το βλέπω, μόνο οι …«εφτάρες», μας σώζουν!
* εκτός αν η ερμηνεία είναι τελικώς διαφορετική από ότι το κατάλαβαν οι πολλοί όταν ξεστομίστηκε