Μερικές απλές αλήθειες, που θα έπρεπε να είναι οι «στοιχειώδεις συμβάσεις» πάνω στις οποίες λειτουργεί μια δημοκρατία.
Και είναι στοιχειώδεις σε κάθε δημοκρατία.
Αλλά δεν είναι εδώ, στην Ελλάδα.
Γι’ αυτό η δημοκρατία μας χωλαίνει. Και αποδυναμώνεται. Συνεχώς…
Του Θανάση Κ.
Τα Πανεπιστήμια ΔΕΝ «ανήκουν» στους φοιτητές, ούτε στους καθηγητές, ούτε σε κάθε… περαστικό! Ανήκουν στο Δημόσιο…
Αυτό τα χρηματοδοτεί. Και σε αυτό οφείλουν να λογοδοτούν για τα χρήματα που παίρνουν, τα οποία εισφέρει ο φορολογούμενος – με το ξεχνάμε αυτό…
Αν υπήρχαν Ιδιωτικά Πανεπιστήμια, θα χρηματοδοτούνταν από όσους είχαν επενδύσει σε αυτά και θα είχαν μεγαλύτερα περιθώρια «αυτονομίας».
Αλλά κι αυτά ακόμα – τα ιδιωτικά – θα έπρεπε να συμμορφώνονται σε κάποιους λειτουργικούς και διοικητικούς κανόνες έναντι της Πολιτείας.
Όμως, ιδιωτικά Πανεπιστήμια δεν αξιωθήκαμε ακόμα να αποκτήσουμε, οπότε ας επιστρέψουμε στα Δημόσια Πανεπιστήμια, που είναι και τα μόνα που έχουμε…
Λοιπόν, ανήκουν στο κράτος! Τελεία…
Μπορούν να έχουν βέβαια – και πρέπει να έχουν – κάποια περιθώρια διοικητικής αυτονομίας.
Κυρίως για να κατοχυρώνεται η ελευθερία στην έρευνα και στη διακίνηση των ιδεών.
Να μην εξαρτώνται από την εκάστοτε κυβέρνηση.
Ανήκουν στο δημόσιο, αλλά όχι στην κυβέρνηση!
Μπορούν να οργανώνουν τα προγράμματα σπουδών όπως θέλουν, να διδάσκουν όπως θέλουν, και να λειτουργούν με εσωτερικό κανονισμό – που όμως κι αυτόν το κράτος τους τον θέτει και τον εποπτεύει.
Η «αυτοδιοίκηση» των Πανεπιστημίων ορίζεται και εποπτεύεται από εκείνον που τελικά τα πληρώνει: από το Δημόσιο!
Δεν μπορούν να ιδρύουν νέα τμήματα, αν το κράτος δεν θέλει να τα χρηματοδοτήσει.
Γιατί τα χρήματα που δίνονται από το κράτος στην Παιδεία – και μάλιστα την Ανώτατη – είναι για να καλύψουν μελλοντικές ανάγκες της οργανωμένης κοινωνίας! Όχι για να καλύψουν ανάγκες απασχόλησης των… συγγενών των καθηγητών!
Αν η χώρα διαθέτει ήδη υπέρ-πληθώρα νομικών ή γιατρών, ΔΕΝ φτιάχνονται νέες Νομικές ή νέες Ιατρικές σχολές.
Αν έχουμε υπέρ-πληθώρα κοινωνιολόγων, δεν δημιουργούμε συνεχώς νέες Σχολές Κοινωνιολογίας ή Πολιτικών Επιστημών, για να βολέψουμε κάποιους ημέτερους που πήραν διδακτορικά στο εξωτερικό και δεν ξέρουν τι να τα κάνουν στην Ελλάδα.
Τις μεγάλες στρατηγικές αποφάσεις για τα δημόσια Πανεπιστήμια τις παίρνει το κράτος, το οποίο τα χρηματοδοτεί.
Τα ίδια τα Πανεπιστήμια αυτοδιοικούνται μέσα στο πλαίσιο κανόνων που πάλι το κράτος τους θεσπίζει και το κράτος εποπτεύει…
Τελεία και παύλα…
Αυτά συμβαίνουν σε όλες τις δημοκρατικές χώρες, όπου μπαίνεις σε πανεπιστήμια και… ντρέπεσαι!
Όπου μόνο όσοι έχουν κάρτα μπορούν να περάσουν από την είσοδο (εκτός από τους επισκέπτες που και σε αυτούς ειδική κάρτα δίνεται) και όπου όλοι νιώθουν ασφαλείς, γιατί κανείς δεν πρόκειται ούτε να τους επιτεθεί, ούτε να τους προπηλακίσει, ούτε να δείρουν φοιτητές ούτε να βιάσουν φοιτήτριες, ούτε να… χτίσουν καθηγητές στα γραφεία τους, ούτε να κρύβουν οπλοστάσια με μολότοφ στα υπόγεια, ούτε να καταστρέφουν υπολογιστές με εργασίες και διδακτορικά μέσα, ούτε να πουλάνε ναρκωτικά…
Στα Πανεπιστήμια πας για να σπουδάσεις, να μάθεις να σκέπτεσαι και να εργαστείς ακόμα (ως ερευνητής ή ως «φροντιστής» σε νεότερους φοιτητές).
Δεν πας για να κάνεις… συνελεύσεις, δεν πας για να κάνεις «κοινωνικούς αγώνες» – εκ του ασφαλούς – δεν πας για να παίζεις «κλέφτες κι αστυνόμους» με τα ΜΑΤ. Δεν πας ούτε για να κάνεις «περιφρούρηση» σε πολιτικές εκδηλώσεις.
Την ασφάλεια του Πανεπιστημίου, την περιφρουρεί ειδική υπηρεσία security με ειδικές δικαιοδοσίες – και για σοβαρότερα αδικήματα η κανονική Αστυνομία, χωρίς «ειδική άδεια». Οι ειδικοί φρουροί του Πανεπιστημίου φέρουν μη θανατηφόρο οπλισμό (non-lethal weaponry). Μη θανάσιμα μεν, αλλά πολύ αποτελεσματικά όπλα (taser guns, stun-guns, tranquilizer darts, peper sprays κλπ)!
Όταν μια ομάδα βιαστών κακοποιούν μια κοπέλα στο campus οι φύλακες αμέσως σπεύδουν να τη σώσουν, αλλά έχουν καλέσει και την Αστυνομία να επέμβει. Χωρίς να ρωτήσουν κανένα, χωρίς να συνεδριάσει κανένα «όργανο», όλα γίνονται άμεσα και αστραπιαία για να σωθεί το θύμα.
Το ίδιο όταν μαχαιρώνονται. Το ίδιο όταν πιάσει ξαφνικά πυρκαγιά.
Τα απλά περιστατικά (τσακωμούς μεταξύ φοιτητών) τα αντιμετωπίζουν οι ίδιοι οι φύλακες, αλλά αν υπάρξει κάτι πιο σοβαρό, σπεύδουν οι φύλακες, αλλά έχοντας ήδη καλέσει την Αστυνομία ή την Πυροσβεστική ή ασθενοφόρα, ό,τι χρειάζεται για να σωθούν ζωές και καταστροφές περιουσίας.
Και φυσικά όποιος βανδαλίζει περιουσία του Πανεπιστημίου τιμωρείται αυστηρά. Πάντα με πρόστιμο που αποζημιώνει όσες καταστροφές προκάλεσε. Συχνά και με αποβολή από το Πανεπιστήμιο…
Το ίδιο αυστηρά τιμωρούνται, βέβαια και καθηγητές που συλλαμβάνονται να πουλάνε θέματα εξετάσεων, ή να ευνοούν κάποιους φοιτητές σε βάρος κάποιων άλλων, ή να κόβουν κάποιες φοιτήτριες, αν δεν τους… «κάτσουν» ή να αν δεν τους δώσουν πλάγια «ανταμοιβή» οποιουδήποτε είδους.
Αυτά όλα που είναι ρουτίνα στην Ελλάδα, είναι αδιανόητα στα περισσότερα καλά Πανεπιστήμια του εξωτερικού, όχι γιατί δεν υπάρχουν κι εκεί ως – έστω και σπάνια – περιστατικά, αλλά γιατί εκεί εύκολα αποκαλύπτονται και αυστηρά τιμωρούνται! Εδώ μένουν εντελώς ατιμώρητα…
Αυτή τη στιγμή τα Πανεπιστήμιά μας (με κάποιες εξαιρέσεις, βέβαια) τα νέμονται και τα ελέγχουν κυκλώματα: ιδιοτελή, διεφθαρμένα συχνά στα όρια του νόμου, όχι σπάνια απολύτως έκνομα. Ενίοτε αληθινές συμμορίες…
Είναι πρώην «δημόσια Πανεπιστήμια» που τελούν υπό μόνιμη «κατάληψη»!
Δεν πρέπει να πεις κάτι που δεν αρέσει στα μεγάλα αφεντικά (συνήθως «της Αριστεράς και της Προόδου»),
Δεν πρέπει να διδάξεις κάτι που δεν συμφωνεί με τις ιδεοληψίες τους,
Δεν πρέπει να φέρεις ένα επισκέπτη καθηγητή να διδάξει κάτι «διαφορετικό»,
Δεν πρέπει να θίξεις ολοφάνερες στρεβλώσεις της κοινωνίας και τους ίδιου του Πανεπιστημίου…
(Σε πολλά ιστορικά τμήματα των Πανεπιστημίων μας κυριαρχούν, σχεδόν απολύτως οι πούροι Μαρξιστές!
Άλλους δεν πρόκειται να αφήσουν να περάσουν από την είσοδο…
Στην Ελλάδα την Πατρίδα της Ιστορίας, στα δημόσια Πανεπιστήμια κυριαρχούν οι Μαρξιστές, τριάντα χρόνια μετά την κατάρρευση του Κομμουνισμού!)
Και μαζί με τα μεγάλα αφεντικά της «Αριστεράς και της Προόδου» έχουν συνασπιστεί και ΜΗ αριστεροί καθηγητές που εξασφαλίζουν την «προστασία» τους: ψηφίζουν μαζί τους, κάνουν τράμπες μεταξύ τους στην κατανομή ερευνητικών κονδυλίων ή στη διασπάθιση διοικητικών εξόδων ή στο «νταβατζιλίκι» πάνω σε πραγματική έρευνα (την οποία άλλοι την κάνουν κι άλλοι την πληρώνονται, συχνά) ή στην πρόσληψη νέων καθηγητών, συνήθως «ευνοουμένων» τους: υιών, θυγατέρων, πρώην και νυν συζύγων, γαμπρών, γκόμενων, εραστών και άλλων… κατοικιδίων ζώων…
Αυτή είναι η κατάσταση στα Ελληνικά Πανεπιστήμια.
Αυτή και, ίσως, κάπως… χειρότερη!
Υπάρχουν, βέβαια και πολλοί έντιμοι άνθρωποι, που κρατάνε χαμηλό προφίλ, πάνε τοίχο -τοίχο μην τους πάρουν τα σκάγια, προσπαθούν να κάνουν τη δουλειά τους, συχνά αναγκάζονται να ενδίδουν σε πιέσεις, προσπαθώντας να διαφυλάξουν την αξιοπρέπειά τους με τις λιγότερες «αβαρίες»…
Σε αυτό το περιβάλλον «μορφώνονται» τα παιδιά μας!
Και παίρνουν τα «μαθήματα» που παίρνουν.
Όχι πολύ καλά από παιδαγωγική άποψη. Έτσι;
Κι όσοι αρνούνται να συμβιβαστούν με αυτό το μπουρδέλο, φεύγουν στο εξωτερικό. Και ρίχνουν μαύρη πέτρα πίσω τους…
Κάποτε – στα μέσα δεκαετίας του ’90 – είχαν προτείνει στον Παναγιώτη Κονδύλη, ένας από τους λαμπρότερους Έλληνες διανοητές, αλλά με σταδιοδρομία στη Γερμανία, να έλθει στο Ελληνικό Πανεπιστήμιο…
Η απάντησή του έχει μείνει ιστορική:
–Τι σας έχω κάνει και με… προσβάλλετε με τέτοιο βάναυσο τρόπο;
Δυστυχώς, ο Κονδύλης έφυγε νέος από τη ζωή…
Η απάντησή του ήταν, ίσως, κάπως «ακραία»…
Αλλά όχι παράλογη! Ούτε άδικη…
Υπάρχουν κι άλλοι, αξιολογότατοι Έλληνες επιστήμονες του εξωτερικού, που αρνήθηκαν να εμπλακούν στη «ζούγκλα» του Ελληνικού Πανεπιστημίου…
Υπήρξαν άλλοι, επίσης αξιόλογοι, που ενεπλάκησαν και το… «σκυλομετάνιωσαν». (Είτε έφυγαν, είτε έμειναν τελικά…)
Υπήρξαν και κάποιοι ακόμα, αξιόλογοι επίσης, που ήλθαν και μπήκαν στο χυλό. Διεφθάρησαν ή εξομοιώθηκαν…
Υπήρξαν κι αυτοί που κατάφεραν και επέζησαν μέσα στα άθλια κυκλώματα…
Αλλά το Ελληνικό Πανεπιστήμιο, κυριαρχείται από άθλια κυκλώματα.
Κι όσοι σας λένε κάτι άλλο, είτε σας λένε ψέματα είτε φοβούνται να παραδεχθούν την αλήθεια…
Σε κάθε περίπτωση τα δημόσια Πανεπιστήμια, πρέπει να γίνουν αληθινά Δημόσια: Να αποδοθούν στο λαό ο οποίος τα πληρώνει, στους φοιτητές οι οποίοι θέλουν να σπουδάσουν και στην κοινωνία που τα βλέπει ως μια επένδυση στο μέλλον – όχι ως «μολυσματική εστία» ανομίας, παρανομίας και ακαταδίωκτης εγκληματικότητας…
Αυτοί που σκούζουν σήμερα είναι τα «τάγματα εφόδου»!
Ή μάλλον οι «προφυλακές τους».
Είναι όσοι δεν θέλουν να αλλάξει τίποτε από την αθλιότητα που επικρατεί στα Πανεπιστήμια. Αυτοί που βγήκαν από την αθλιότητα, αυτοί που υπερασπίζονται την αθλιότητα, αυτοί που δεν θα υπάρχουν, αν καθαρίσει η αθλιότητα.
ΥΓ. Η σημερινή κυβέρνηση προσπαθεί φιλότιμα να καθαρίσει την αθλιότητα. Για να πω την αλήθεια, δεν είμαι σίγουρος ότι αντιλαμβάνεται πλήρως το πρόβλημα. Έχω αμφιβολίες για την επιχειρησιακή της ετοιμότητα. Και για την προετοιμασία της. Αλλά αυτό τουλάχιστον, και το πιστεύει και το προσπαθεί.
Και είμαστε υποχρεωμένοι να τη στηρίξουμε όσο το παλεύει…