Του Θανάση Κ.
Τι ακριβώς συμβαίνει σήμερα;
Τρελάθηκε ο κόσμος;
Ανατρέπονται παντού όσα πολλοί θεωρούσαν «αυταπόδεικτα», «αιώνια», «αναλλοίωτα» και «αμετακίνητα».
Υποχρεώθηκε σήμερα σε παραίτηση η Μέρκελ μετά το απογοητευτικό για την ίδια εκλογικό αποτέλεσμα στο Γερμανικό κρατίδιο της Έσσης.
Ποια; Η Μέρκελ! Η θεωρούμενη ως «σιδηρά κυρία της Ευρώπης» εδώ και 13 χρόνια!
Τόσο που στις αρχές του 2017, όταν ο Πρόεδρος Ομπάμα αποχωρούσε από την Προεδρία των ΗΠΑ – και λίγο πριν παραδώσει τον Λευκό Οίκο στον Ντόναλντ Τράμπ – επισκέφθηκε την κα. Μέρκελ στο Βερολίνο σε μια χειρονομία «υψηλού συμβολισμού»: ουσιαστικά της «παρέδιδε» την ηγεσία του Ευρωατλαντικού κόσμου και των «αξιών» του!
Τώρα η Μέρκελ πού θα «παραδώσει»;
Κι ακόμα: Στη Βραζιλία, σε μια από τις μεγαλύτερες χώρες και πιο πολυάνθρωπες δημοκρατίες στον κόσμο – αλλά και μία από τους BRICS, τις ανερχόμενες παγκόσμιες οικονομικές δυνάμεις – εξέλεξαν δημοκρατικότατα, ως Πρόεδρο ένα… καραμπινάτο ακροδεξιό, τον Ζαίρ Μπολσονάρο!
Ένα άνθρωπο εναντίον του οποίου στράφηκε ολόκληρη η ελίτ της χώρας (που κυβερνάται επί δύο δεκαετίες από «αριστερούς» – κεντροαριστερούς)…
Άπαντες θεωρούσαν τον Μπολσονάρο πολιτικά «ακραίο» και εκλογικά outsider, μέχρι πριν ένα μήνα περίπου…
Κι όμως, ο λαός τον ψήφισε καθαρά και τον εξέλεξε πανηγυρικά, με 55,7%!
Προηγουμένως και η Ιταλία, μία από τις πιο ώριμες δημοκρατίες στον κόσμο, και τρίτη οικονομική δύναμη της Ευρώπης (καθώς και μέλος των G-7), εξέλεξε μια κυβέρνηση «λαϊκιστών-ακροδεξιών»…
Και στους πέντε μήνες που πέρασαν έκτοτε, η δημοφιλία ειδικά του «ακροδεξιού» Σαλβίνι έχει εκτοξευθεί!
Εδώ δεν έχουμε «οριακές» ή «αμφιλεγόμενες» πλειοψηφίες (όπως είχαν πει για την εκλογή του Τράμπ πριν δύο χρόνια – όπου κέρδισε καθαρά τους εκλέκτορες, αλλά είχε χάσει τη λαϊκή ψήφο).
Δεν έχουμε «τοπικές ιδιομορφίες», όπως είχαν πει για την Ιταλία πριν λίγους μήνες ή για τη Σουηδία λίγο αργότερα ή για τις τοπικές εκλογές της Βαυαρίας πριν δύο βδομάδες…
Εδώ έχουμε μια σταθερή παγκόσμια τάση: Ενίσχυσης της δεξιάς! Ή – σωστότερα- μετακίνησης του κέντρου βάρους των κοινωνιών προς τα άκρα του πολιτικού φάσματος – κυρίως όμως προς τα δεξιά…
Το «βάρος των κοινωνιών» μετακινείται παντού δεξιότερα…
Κι εδώ κάποιοι στρέφονται… αριστερότερα αναζητώντας το «μεσαίο χώρο»!
Μέχρι πριν δύο χρόνια τέτοιες εξελίξεις θεωρούνταν «αδιανόητες»…
Και όντως, ανατρέπουν όλα τα πολιτικά στερεότυπα των κυρίαρχων ελίτ διεθνώς…
* Μας έλεγαν ότι η κίνηση προς τα δεξιά είναι ιστορικά «αντιδραστική» – γιατί οι κοινωνίες εξελίσσονται και προοδεύουν «προς τα αριστερά». Αποδείχθηκε ότι είχαν λάθος…
Η ίδια η έννοια της «προοδευτικότητας» προϋποθέτει ότι οι αριστεροί στις διάφορες παραλλαγές τους έχουν το «μονοπώλιο της Προόδου». Αυτοί μόνο γνωρίζουν προς τα πού θα κινηθεί η Ιστορία. Κι όσοι διαφωνούν μαζί τους είναι τα «εμπόδια» που πρέπει να σαρώσει η Ιστορία, για να ανοίξει το δρόμο της προς τα «μπρός» – προς την «Πρόοδο».
–Επί δεκαετίες περίμεναν ότι θα κυριαρχήσει διεθνώς ο Σοσιαλισμός.
Το 1989 τους περίμενε πολύ δυσάρεστη έκπληξη.
–Τις επόμενες δεκαετίες ήταν βέβαιοι ότι θα κυριαρχήσει διεθνώς η Σοσιαλδημοκρατία. Σήμερα η Σοσιαλδημοκρατία βουλιάζει παντού! Πρωτίστως, βέβαια, στις χώρες που υπήρξε παραδοσιακά πανίσχυρη: στην Γερμανία, στην Ολλανδία και στη Σουηδία…
–Είχαν επίσης τη βεβαιότητα, ότι θα κυριαρχήσουν διεθνώς οι ανοικτές οικονομίες, οι δημοκρατίες και οι ελεύθερες αγορές. Την ίδια περίοδο, βέβαια, παγκόσμιος «πρωταθλητής» από κάθε άποψη αναδείχθηκε η Κίνα (αύξηση το ΑΕΠ της 42 φορές μέσα σε 48 χρόνια!)
Όμως η Κίνα εφαρμόζει ένα πρωτόγονο κρατικό καπιταλισμό, αλλά ΔΕΝ είναι δημοκρατία, ΔΕΝ είναι «ελεύθερη οικονομία», ούτε «ανοικτή αγορά» (απλώς επωφελείται από τις ανοικτές οικονομίες των… άλλων)!
* Υποστήριζαν ότι τα ακροδεξιά ρεύματα μπορούν να κερδίσουν κατ’ εξαίρεσιν, σε κάποιες προβληματικές κοινωνίες (υπανάπτυκτες, θεσμικά αδύναμες, χωρίς δημοκρατική παράδοση), μόνον εφ’ όσον υπάρξει απότομη και μεγάλη οικονομική κρίση. (Όπως έγινε στην Ευρώπη τη δεκαετία του ’30 – μετά την Μεγάλη Κρίση του 1929)…
Αλλά συμβαίνει το αντίθετο: Η Ευρώπη έζησε τα τελευταία χρόνια μιαν επιστροφή στην οικονομική ανάπτυξη. Και η «στροφή στα δεξιά» δεν ήλθε ως συνέπεια της «απότομης φτώχειας». Αλλά μέσα σε συνθήκες διαρκούς βελτίωσης της ευημερίας!
Το ίδιο και η εκλογή Τράμπ στις ΗΠΑ. Το ίδιο και η στροφή στα δεξιά στην Ολλανδία ή στη Σουηδία. Το ίδιο και στην Ιταλία. Εδώ μιλάμε για κοινωνίες με υψηλά επίπεδα ευημερίας και θεσμικής σταθερότητας…
Το ίδιο και στα δύο Γερμανικά κρατίδια, της Βαυαρίας πριν δύο βδομάδες και της Έσσης τώρα. Εδώ έχουμε πολύ χαμηλά επίπεδα ανεργίας! Έχουμε τη συνέχιση του οικονομικού θαύματος – που όμως… «αποδοκιμάζεται» από μεγάλη μερίδα του πληθυσμού! Όχι μόνο με την απότομη μείωση των ποσοστών που δίνουν στον Χριστιανοδημοκράτες. Αλλά και με την καταβαράθρωση των Σοσιαλδημοκρατών.
Έχουμε την κατάρρευση ενός πολιτικού συστήματος που οικονομικά έχει πετύχει! Και θεσμικά λειτουργεί πλήρως…
Εδώ, το θέμα των λαθρομεταναστών έπαιξε καταλυτικό ρόλο. Η χίμαιρες των no borders, του «δικαιωματισμού» και της πολιτικής ορθότητας, κατάφεραν να ξεχαρβαλώσουν ένα πολιτικό σύστημα επιτυχημένο.
Πώς το εξηγούν αυτό οι κήρυκες του πολιτικού «ορθολογισμού»;
Προφανώς δεν εξηγείται σε «ορθολογικά πλαίσια»…
Η Πολιτική δεν είναι πάντα «χρησιμοθηρική» – ούτε απλώς σχέση κόστους-οφέλους.
Οι προσδοκίες και οι φόβοι των ανθρώπων – πράγματα άυλα και συχνά φαντασιακά – βαραίνουν πολλές φορές πολύ περισσότερο απ’ ό,τι οι πράγματα «χειροπιαστά»: όπως οι «αποδοχές», το καταναλωτικό επίπεδο και οι προσωπικές αποταμιεύσεις στην Τράπεζα…
Και τα «συλλογικά προτάγματα» αποδεικνύονται κάποιες φορές πολύ ισχυρότερα από τα ατομικά συμφέροντα…
Το είδαμε και στην Ελλάδα, αυτό, τελευταία: Οι Έλληνες επί δέκα χρόνια περνούν μιαν άνευ προηγουμένου κρίση «φτωχοποίησης»! Αλλά δεν κατέβηκαν ποτέ στους δρόμους σε μεγάλους αριθμούς, να διαμαρτυρηθούν για την περικοπή των αποδοχών τους ή την ανεργία που τους χτύπησε ανελέητα.
Ακόμα και στην εποχή των «αγανακτισμένων» – που κράτησε μερικούς μήνες, και εκτονώθηκε με τις εκλογές του 2012 – ποτέ το ετερόκλητο «πλήθος» δεν ξεπέρασε τις 50-60 χιλιάδες!
Για το Μακεδονικό όμως κατέβηκε 1,5 εκατομμύριο κόσμος σε όλη την Ελλάδα! Χωρίς «υποκίνηση» από κανένα κόμμα – και με μεγάλη «αποθάρρυνση», έμμεση ή άμεση, από ολόκληρη την ελίτ! Ένα θέμα που υποτίθεται θα το είχαν «ξεχάσει» εδώ και δεκαετίες, κατέβασε στους δρόμους μιλιούνια!
Ενώ οι αλλεπάλληλες περικοπές συντάξεων και μισθών, δεν κατέβασαν παρά ελάχιστους…
Να μας τα εξηγήσουν όλα αυτά παρακαλώ, όσοι προτάσσουν στα πάντα ωφελιμιστικές συμπεριφορές που έχουν να κάνουν με την «καθημερινότητα» του πολίτη.
Σε τι ακριβώς αγγίζει την «καθημερινότητα» το… όνομα των Σκοπίων;
Απλούστατα υπάρχουν μεγάλα προτάγματα που δεν έχουν καμία άμεση σχέση με την εξωτερική καθημερινότητα των ανθρώπων. Αλλά σημαδεύουν την συνείδησή τους και καθορίζουν την ταυτότητά τους. Θίγουν βαθιές χορδές στη Ψυχή του λαού. Και υποκινούν τα συλλογικά ανακλαστικά του.
Κι αυτά είναι τα πιο σπουδαία τελικά.
Αλλά και τα πιο παραμελημένα από τις ελίτ…
* Μας έλεγαν τέλος, ότι μπορεί να αναβιώνουν κάποιοι εθνικισμοί στην Ευρώπη – που αποτελούν, εξ άλλου, και το «σκοτεινό υποσυνείδητο» των Ευρωπαίων – αλλά αυτό είναι τοπική Ευρωπαϊκή «ιδιομορφία». Παντού αλλού η παγκοσμιοποίηση «καλπάζει»! Υποτίθεται…
Αμ δεν καλπάζει!
–Στις ΗΠΑ ο Τράμπ την αποκήρυξε! Επίσημα, κι απερίφραστα…
Κι ανέβηκαν τα ποσοστά του!
–Η Αυστραλία – η εξαιρετικά δημοκρατική, κοινωνικά αναπτυγμένη, θεσμικά υποδειγματική και ευημερούσα Αυστραλία (πολύ κοντά στην Ευρωπαϊκή παράδοση, αλλά πολύ μακριά από την ίδια την Ευρώπη και την Ευρωπαϊκή Ιστορία) – έχει κόψει τις γέφυρές της και με την «πολιτική ορθότητα» και με τις ακρότητες του «δικαιωματισμού» και με τη λαθρομετανάστευση. «Λαθραίους» δεν δέχονται στην Αυστραλία! Τόσο απλά…
–Όπως δεν τους δέχονται ούτε στην επίσης αναπτυγμένη Ιαπωνία.
* Μας έλεγαν επίσης, ότι η αντίθεση στη λαθρομετανάστευση και στο «δικαιωματισμό» οφείλεται στην «κακή» Ευρωπαϊκή παράδοση του «συντηρητισμού» και της «εθνικής καθαρότητας». Κι εδώ την πάτησαν, όμως…
Γιατί η Βραζιλία είναι το ακριβώς αντίθετο απ’ όλα αυτά: αληθινή πανσπερμία εθνοτήτων, φυλών και πολιτισμών. Και με πολύ πιο «χαλαρά» κοινωνικά ήθη παραδοσιακά.
Αλλά οι Βραζιλιάνοι ψήφισαν τον Μπολσινάρο!
Και καταψήφισαν την… πολύ-πολιτισμικότητα!
Ποιοι οι Βραζιλιάνοι!
Τον Μπολσινάρο τον είπαν μισογύνη, ομοφοβικό, φασίστα, ρατσιστή…
Τελικά τον μαχαίρωσαν κι όλα, στη διάρκεια της προεκλογικές εκστρατείας – κι αναγκάστηκε να την ολοκληρώσει από το σπίτι του νοσηλευόμενος…
Κι όμως, τον ψήφισαν οι γυναίκες, τον ψήφισαν οι μαύροι, τον ψήφισαν οι «αυτόχθονες», τον ψήφισαν οι φτωχοί, τον ψήφισαν κι αρκετοί gay ακόμα.
Όντως, είχε κατά καιρούς πει δημόσια πολύ «βαριά» πράγματα. Κι όχι «εν τη ρύμη του λόγου…», όπως ο Τράμπ. Αληθινά βαριές κουβέντες – και τις εννοούσε…
Τον πολέμησαν όλοι – εντός κι εκτός της χώρας.
Αλλά τον ψήφισαν «αι γενεαί πάσαι» στη Βραζιλία!
Πώς έγινε αυτό το παράδοξο;
Απλούστατα: ο κόσμος εκεί είχε απηυδήσει από την κυρίαρχη «προοδευτική ελίτ» και το καθεστώς που κυβερνούσε για δύο δεκαετίες περίπου.
Κι εδώ η διάψευση των προσδοκιών και η συνολική απογοήτευση μέσα στην κοινωνία είναι πολύ ισχυρότερα κίνητρα εκλογικής συμπεριφοράς και εκλογικών ανατροπών.
Τις μεγάλες μάζες των ψηφοφόρων ΔΕΝ τις έπεισε ο Μπολσονάρο.
Τους τις έστειλαν «πακέτο» – του τις «χάρισαν» κυριολεκτικά – οι εχθροί του!
Δεν τους κέρδισε ο ίδιος. Τους «έσπρωξαν» στο Μπολσονάρο όσοι τον πολεμάνε.
Καλύτεροι «χορηγοί» του ακροδεξιού Μπολσονάρο είναι οι κεντροαριστεροί επικριτές του!
Όπως και την άνοδο του ακροδεξιού ΑfD στη Γερμανία την τροφοδότησε η μεταναστευτική πολιτική της κυβέρνησης Μερκελ-Σοσιαλδημοκρατών.
Το ίδιο και στη Σουηδία, όπου οι δεξιοί έχουν πρωτοφανή άνοδο, όταν οι Σοσιαλιστές κατάφεραν να… αλλάξουν την κοινωνική σύνθεση της χώρας. Και τώρα οι μουσουλμάνοι ζητάνε επισήμως εκεί, να εφαρμόζεται ο μουσουλμανικός νόμος της Σαρίας! Και οι φιλελεύθεροι Σουηδοί έχουν «λαλήσει»! Και στρέφονται ομαδικά στην ακροδεξιά…
Το ίδιο ακριβώς και στην Ολλανδία. Το ίδιο και στη Φλάνδρα.
Τα ίδιο και στην Ιταλία. Η προεκλογική άνοδος του Σαλβίνι και η μετεκλογική εκτόξευση των ποσοστών του οφείλεται στη σθεναρή του στάση στο λαθρομεταναστευτικό.
Οι καλύτεροι «χορηγοί» της άκρας Δεξιάς – στην Ευρώπη και παντού – είναι οι αριστεροί, οι προοδευτικοί, οι «φιλελέδες», οι οπαδοί των no borders, οι «δικαιωματιστές» και οι λογοκριτές της «πολιτικής ορθότητας».
ΥΓ Και ο κ. Τσίπρας, ως ο μεγαλύτερος «χορηγός» της Ευρωπαϊκής ακροδεξιάς -μετά το άνοιγμα των συνόρων της Ευρώπης το 2015 – καλά θα κάνει να αρχίσει να ανησυχεί από την αποδυνάμωση της κας. Μέρκελ.
Κάποτε την έβριζε. Ίσως πολύ σύντομα την νοσταλγήσει…
Και πάντως η παραίτησή της, η ραγδαία αποδυνάμωσή της από δω και μπρός και η κατάρρευση της συγκυβέρνησής της με τους Σοσιαλδημοκράτες, ΔΕΝ θα του βγει σε καλό…
Λέγεται ότι μεταβατικός Καγγελάριος, αν η ίδια αναγκαστεί να αποχωρήσει πλήρως, θα είναι ο Σόϊμπλε…