Τα νέα δεδομένα στις συντάξεις Δημοσίου, ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΝΑΤ, ΕΦΚΑ – ΟΠΕΚΑ Α21 – Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε.
Ειδήσεις: Το νομοσχέδιο για την επικουρική ασφάλιση που συζητιέται στη Βουλή δεν είναι απλώς μια ασφαλιστική μεταρρύθμιση, αλλά μια μεγάλη ανατροπή. Από τις σημαντικότερες που έχουν υπάρξει στην κοινωνική ασφάλιση στη χώρα μας.
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από το tilegrafimanews.gr
Και αυτό γιατί αλλάζει για τους νέους ασφαλισμένους (και για τους κάτω των 35 εάν το επιθυμούν) τη φιλοσοφία της κοινωνικής ασφάλισης.
Από το αναδιανεμητικό στο κεφαλαιοποιητικό ασφαλιστικό σύστημα
Μέχρι τώρα το ασφαλιστικό σύστημα ήταν κατά βάση αναδιανεμητικό και στηριζόταν στη διαγενεακή αλληλεγγύη. Με απλά λόγια οι εισφορές των σημερινών εργαζομένων (και των εργοδοτών – αν και με μία έννοια η εργοδοτική εισφορά είναι επίσης τμήμα του συνολικού μισθού) καλύπτουν τις συντάξεις των σημερινών συνταξιούχων, μαζί με την όποια κρατική επιχορήγηση.
Η λογική αυτή υπήρξε για πολλά χρόνια η κυρίαρχη εκεί όπου τουλάχιστον υπήρξε «κοινωνικό κράτος». Η σύνταξη οριζόταν ως αναγκαία κοινωνική παροχή, την οποία εγγυάται το κράτος (εξ ου και ο δημόσιος χαρακτήρας του ασφαλιστικού συστήματος) και την οποία καλύπτει ένα σύστημα εισφορών. Οι ίδιες οι συντάξεις στηρίζονταν σε μια αρχή αναλογικότητας που ως βάση είχε έναν ορισμό της διάρκειας του πλήρους ασφαλιστικού βίου (είτε με όρους διάρκειας είτε με όρους ηλικίας είτε με ένα συνδυασμό των δύο), που θα αντιστοιχούσε σε μια σύνταξη που θα διατηρούσε ένα βιοτικό επίπεδο ανάλογο με αυτό που είχε ο συνταξιούχος προς το τέλος του εργασιακού του βίου. Με αυτή την έννοια αναλογούσε σε ένα ιδεώδες κοινωνικής δικαιοσύνης.
Τα ασφαλιστικά συστήματα άρχισαν να βρίσκονται στο στόχαστρο στη δεκαετία του 1980. Αφετηρία μια περίφημη έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας με τίτλο «Αποτρέποντας την κρίση της τρίτης ηλικίας».
Τα επιχειρήματα γνωστά: με την παράταση του προσδόκιμου επιβίωσης και την υποχώρηση της γεννητικότητας η αναλογία των εργαζομένων προς τους συνταξιούχους επιδεινωνόταν και τα κράτη θα έπρεπε να δαπανούν ολοένα και μεγαλύτερα ποσά για να καλύπτουν τα ελλείμματα του ασφαλιστικού συστήματος.
Οι απαντήσεις στην κρίση του ασφαλιστικού συστήματος
Απέναντι σε αυτό υπήρχαν δύο ειδών απαντήσεις. Η πρώτη ήταν αυτό που συνηθίσαμε να περιγράφουμε ως «παραμετρικές αλλαγές»: να αυξηθούν τα όρια συνταξιοδότησης και ο συνολικός ασφαλιστικός βίος, να περιοριστούν οι πρόωρες συνταξιοδοτήσεις και να μειωθούν τα ποσοστά αναπλήρωσης.
Μπορεί κανείς να δει σε διάφορες χώρες τέτοιες απόπειρες από τη δεκαετία του 1990 και μετά. Στη χώρα μας μπορεί κανείς να δει διάφορες τέτοιες μεγάλες απόπειρες. Πιο χαρακτηριστική, κυρίως εξαιτίας του μεγέθους της αντίδρασης των εργαζομένων και των συνδικάτων η αποσυρθείσα τελικά μεταρρύθμιση Γιαννίτση το 2001. Πιο μεγάλες περικοπές αυτές που θα γίνουν με διαδοχικές ρυθμίσεις στα χρόνια των μνημονίων.
Η άλλη ήταν η μετάβαση σε μια νέα φιλοσοφία στο ασφαλιστικό και σε συστήματα που συνήθως τα περιγράφουμε ως κεφαλαιοποιητικά. Σε αυτή την περίπτωση έχουμε να κάνουμε με συστήματα όπου κάθε εργαζόμενος σωρεύει εισφορές στη βάση των οποίων θα έχει στο τέλος τις συνταξιοδοτικές παροχές που θα αναλογούν σε αυτές.
Η δεύτερη λογική παραπέμπει περισσότερο σε μια εξατομικευμένη αποταμίευση, όμως είχε και μία ακόμη διάσταση. Τα ποσά αυτά κάπως έπρεπε όλο αυτό το διάστημα να μην απαξιώνονται, εφόσον το κλειδί είναι να υπάρχουν πάντοτε επαρκή αποθεματικά. Και αυτό σήμαινε να επενδυθούν: σε ομόλογα, μετοχές και άλλα επενδυτικά προϊόντα.
Αυτή η παράμετρος ήρθε να συναντηθεί με μια άλλη πραγματικότητα: η αυξανόμενη χρηματιστικοποίηση της παγκόσμιας οικονομίας, είτε μιλάμε για τη διόγκωση του δημοσίου χρέους (και την ανάγκη για ανατροφοδότησή του) είτε μιλάμε για τις κεφαλαιαγορές, σήμαινε ότι χρειάζονταν μεγάλες πηγές ρευστότητας που να τροφοδοτήσουν τις αγορές με «ζεστό χρήμα». Και με τη σειρά της, η ύπαρξη μεγάλων όγκων χρηματικού κεφαλαίου που αναζητούσε τοποθέτηση τροφοδοτούσε τη δυναμική της χρηματιστικοποίησης.
Ούτως ή άλλως εδώ και χρόνια τα μεγάλα ασφαλιστικά ταμεία αποτελούσαν από τους μεγαλύτερους επενδυτές στις κεφαλαιαγορές. Μπορεί να κατέτειναν στις συντηρητικές επιλογές, εφόσον πάντα είχαν ρήτρες «συνετής» διαχείρισης, όμως ο όγκος τους είναι εξαιρετικά μεγάλος. Αρκεί να αναλογιστούμε ότι το ήδη το 1999 η συνολική αξία τους έφτανε τα 13 τρισεκατομμύρια δολάρια, ενώ το 2020 τα στοιχεία ενεργητικού των ασφαλιστικών ταμείων παγκοσμίως κατάφεραν να ξεπεράσουν τα 35 τρισεκατομμύρια, επενδυμένα κατά κύριο λόγο (75%) σε μετοχές και ομόλογα.
Οι υπαρκτοί κίνδυνοι
Με αυτή την έννοια το νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης αποτελεί την πρώτη καθαρή εκδοχή κεφαλαιοποιητικού ασφαλιστικού συστήματος.
Συγκριτικά ο Νόμος Κατρούγκαλου έφτανε μόνο μέχρι μια εκδοχή «οιονεί κεφαλαιοποιητικού» συστήματος μέσα από τον υπολογισμό της σύνταξης στη βάση του συνολικού εργασιακού βίου, όμως από «τεχνική σκοπιά», δηλαδή με όρους χρηματοδότησης, ήταν ένα αναδιανεμητικό σύστημα.
Τώρα η μορφή είναι κεφαλαιοποιητική και μάλιστα υπάρχουν και επιλογές ως προς το «επενδυτικό προφίλ» που διαλέγει κάθε ασφαλισμένος. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι σε κάθε περίπτωση οι τελικές επικουρικές συντάξεις θα είναι καλύτερες από αυτές που δίνει το σημερινό ασφαλιστικό σύστημα, όπως και ότι υπάρχουν όλες οι ασφαλιστικές δικλείδες για τη χρηστή διαχείριση των ποσών που θα σωρεύονται
Ωστόσο υπάρχουν μια σειρά από πραγματικούς κινδύνους. Ο πρώτος αφορά τη χρηματοδότηση του σημερινού ασφαλιστικού συστήματος. Αυτό δεν αφορά τόσο τους ασφαλισμένους του πρώτου συστήματος, μια που για αρκετά χρόνια το νέο σύστημα δεν πρόκειται να κληθεί να καταβάλει καμία σύνταξη (αν σκεφτούμε ότι οι μεγαλύτερης ηλικίας ασφαλισμένοι του θα είναι 35 ετών και θα έχουν τουλάχιστον 25-30 χρόνια εργάσιμου βίου μπροστά τους). Όμως, την ίδια στιγμή η λειτουργία του νέου συστήματος σημαίνει ότι το ισχύον σύστημα επικουρικής ασφάλισης θα στερείται διαρκώς πόρους, αφού οι εισφορές όσων είναι στο νέο σύστημα θα πηγαίνουν σε αυτό. Αυτό το έλλειμμα θα σωρεύεται σε βάρος χρόνων καθώς θα απουσιάζουν οι εισφορές που θα κάλυπταν τις επικουρικές συντάξεις που δίνονται και θα συνεχίσουν να δίνονται με το ισχύον σύστημα. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι αυτό είναι ένα χειρίσιμο έλλειμμα που θα καλύπτεται από τα επιπλέον δημοσιονομικά έσοδα που η επένδυση των πόρων του νέου συστήματος στην πραγματική οικονομία θα γεννά. Άλλοι υποστηρίζουν ότι θα υπάρχει ένα κόστος αρκετών δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ, που θα επιβαρύνει το δημόσιο και θα σημαίνει αναγκαστικά σημαντικό επιπλέον δανεισμό και αύξηση του χρέους, διακυβεύοντας τελικά τη βιωσιμότητα συνολικά του ασφαλιστικού συστήματος.
Ο δεύτερος κίνδυνος αφορά ακριβώς την επένδυση αυτών των χρημάτων. Παρότι θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι σε γενικές γραμμές υπάρχει μια μακροχρόνια ανοδική τάση (με διακυμάνσεις προφανώς) των μεγάλων χρηματιστηριακών δεικτών, εντούτοις οι μεγάλες υφέσεις οδηγούν πάντα και σε μεγάλες απώλειες αξιών και των μετοχών. Το εάν αυτές οι απώλειες θα είναι συγκυριακές ή μόνιμες δεν είναι ποτέ προδιαγεγραμμένο. Εάν μιλάμε για κάτι σαν την μεγάλη κρίση που ξεκίνησε το 1929, τότε π.χ. θα βλέπαμε τις μετοχές να ξεπερνούν τα επίπεδα του 1929 μόλις το 1954. Αλλά ακόμη και μια απώλεια 40% όπως υπήρξε στην πρώτη φάση της κρίσης του 2007-2008, που μετά διορθώθηκε, δεν έπαυε συγκυριακά να αντιπροσωπεύει μεγάλες απώλειες.
Αντίστοιχα, ακόμη και πιο ασφαλείς επενδύσεις σε ομόλογα, πάλι έχουν κινδύνους. Η ίδια η Ελλάδα ήταν ένα παράδειγμα χώρας που παραλίγο να κάνει στάση πληρωμών στο δημόσιο χρέος και στην οποία έγινε σημαντική διαγραφή της αξίας κρατικών τίτλων κατά την εφαρμογή του PSI. Αντίστοιχα, το ελληνικό χρηματιστήριο είχε πολύ μεγάλες απώλειες και όταν έσκασε η «φούσκα» του τέλους της δεκαετίας του 1990 και αργότερα με τα μνημόνια.
Όμως, σημειώνει tovima.gr, ίσως ο πιο μεγάλος κίνδυνος να βρίσκεται στην ίδια τη μετάβαση από την ασφάλιση ως εγγυημένο κοινωνικό δικαίωμα στην ασφάλιση ως ατομική επένδυση. Και αυτό γιατί τα ασφαλιστικά συστήματα, όπως και το κοινωνικό κράτος, ήταν το αποτέλεσμα μεγάλων συλλογικών διεκδικήσεων. Θα μπορούν άραγε οι εξατομικευμένοι ασφαλισμένοι των κεφαλαιοποιητικών συστημάτων με τους ατομικούς λογαριασμούς ασφάλισης να εγείρουν τις ίδιες διεκδικήσεις για αναδιανομή και κοινωνική προστασία;
Τα νέα δεδομένα στις συντάξεις Δημοσίου, ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΝΑΤ, ΕΦΚΑ – ΟΠΕΚΑ Α21 – Τι ισχύει αναλυτικά.
Όπως ενημερώνει η διοίκηση του ΟΠΕΚΑ, οι δικαιούχοι του Επιδόματος μπορούν να υποβάλλουν την αίτηση Α21 στην πλατφόρμα της ΗΔΙΚΑ idika.gr ή μέσω του διαδικτυακού τόπου opeka.gr, με τη χρήση των προσωπικών κωδικών πρόσβασης του δικαιούχου στο TAXISnet.
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από το tilegrafimanews.gr
Ποιοι δικαιούχοι έλαβαν αυξήσεις έως 220 ευρώ
Aυξημένα ποσά έως και 220 ευρώ θα δουν περισσότεροι από 150.000 δικαιούχους και κατά κύριο λόγο οικογένειες με 2 ή 3 παιδιά, με την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων για τα εισοδήματα του 2020.Οι περίπου 150.000 τυχεροί θα δουν τις αυξήσεις στην τρίτη πληρωμή του επιδόματος παιδιού η διαδικασία για την οποία είναι σε εξέλιξη.
Υπενθυμίζεται ότι τα ποσά για το επίδομα παιδιού αναπροσαρμόζονται από την τρίτη δόση και μετά με βάση τα εισοδήματα του 2020 ενώ οι δύο πρώτες δόσεις πληρώθηκαν προκαταβολικά με βάση τα εισοδήματα του 2019.
Προσοχή! Ποιοι δικαιούχοι θα πρέπει να επιστρέψουν χρήματα
Όσοι κατέγραψαν υψηλότερο εισόδημα για το 2020 θα δουν μειωμένη την τρίτη δόση καθώς από αυτή θα παρακρατηθεί η διαφορά από την προκαταβολή των δύο προηγούμενων που έγιναν βάσει των εισοδημάτων του 2019.
Δεν αποκλείεται, μάλιστα, για ορισμένους η τρίτη δόση να είναι και μηδενική αν η διαφορά είναι πολύ μεγάλη.
Για όσους, δε, προκύψει ότι παύουν να είναι δικαιούχοι τότε αυτοί θα κληθούν να επιστρέψουν τις δύο πρώτες δόσεις του επιδόματος παιδιού μετά από ειδοποίηση που θα λάβουν από τον ΟΠΕΚΑ.
Έτσι, όσοι έλαβαν χρήματα ενώ δεν θα έπρεπε θα πρέπει να τα επιστρέψουν καθώς οι χορηγηθείσες δόσεις θεωρούνται ως αχρεωστήτως καταβληθείσες και θα πρέπει να επιστραφούν στον ΟΠΕΚΑ (Τράπεζα Πειραιώς αρ. Λογαριασμού GR 78 0171 0170 0060 1703 0022 477) με πλήρη αναγραφή του ονοματεπώνυμου, του ΑΦΜ σας και του νομού κατοικίας σας.
Ο ΟΠΕΚΑ υπενθυμίζει σε όλους τους ενδιαφερόμενους ότι για να χορηγηθεί το Επίδομα Παιδιού θα πρέπει η αίτηση να έχει υποβληθεί οριστικά και να έχει εγκριθεί. Αίτηση, η οποία αποθηκεύτηκε προσωρινά, θεωρείται μη υποβληθείσα και δεν λαμβάνεται υπόψη.
Τα ποσά
Ο προσδιορισμός των δικαιούχων γίνεται με εισοδηματικά κριτήρια ως εξής:
• Πρώτη κατηγορία έως 6.000 ευρώ
• Δεύτερη κατηγορία 6.001-10.000 ευρώ
• Τρίτη κατηγορία 10.001- 15.000 ευρώ
Το ποσό του επιδόματος εξαρτάται από τον αριθμό των εξαρτώμενων τέκνων και αφορά:
• Για την πρώτη κατηγορία 70 ευρώ ανά μήνα για το πρώτο εξαρτώμενο τέκνο, επιπλέον 70 ευρώ για το δεύτερο και άλλα 140 ευρώ ανά μήνα για το τρίτο και κάθε επιπλέον των 3 παιδιών
• Για τη δεύτερη κατηγορία 42 ευρώ ανά μήνα για το πρώτο παιδί, επιπλέον 42 ευρώ για το δεύτερο και 84 ευρώ ανά μήνα για το τρίτο και κάθε εξαρτώμενο τέκνο
• Για την τρίτη κατηγορία 28 ευρώ τον μήνα για το πρώτο παιδί, επιπλέον 28 ευρώ για το δεύτερο και επιπλέον 56 ευρώ για το τρίτο και κάθε εξαρτώμενο τέκνο πέραν του τρίτου.
Για τη διευκόλυνση σας στην υποβολή της αίτησης Α21 ο ΟΠΕΚΑ επισημαίνει τα ακόλουθα:
Οι ΑΜΚΑ όλων των μελών της οικογένειας που καταχωρούνται στην Αίτηση – υπεύθυνη δήλωση (Α21), πρέπει να είναι έγκυροι. (Υπάρχει δυνατότητα ηλεκτρονικού ελέγχου και στο http://www.amka.gr/).
Οι φοιτητές των ΑΕΙ-ΤΕΙ και λοιπών Σχολών Δημοσίου πρέπει να έχουν φοιτητικές ταυτότητες (πάσο) σε ισχύ.
Οι φοιτητές που μετεγράφηκαν εντός του 2021 πρέπει να έχουν επιπλέον διαθέσιμο τον αριθμό της ακαδημαϊκής ταυτότητας που είχαν πριν την μεταγραφή τους. Σε περίπτωση που αυτός δεν είναι διαθέσιμος καλούνται να επισυνάψουν ηλεκτρονικά στο Α21 βεβαίωση πρώτης εγγραφής.
Οι αλλοδαποί πολίτες ή Ομογενείς που διαθέτουν Ειδικό Δελτίο Ταυτότητας Ομογενούς πρέπει κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης Α21, να έχουν σε ισχύ άδειες διαμονής στην Ελλάδα. Αν οι άδειες διαμονής δεν διασταυρώνονται ηλεκτρονικά, θα τους ζητηθεί να τις επισυνάψουν ηλεκτρονικά.
Για τα εξαρτώμενα τέκνα που το έτος 2021 είναι 19 ετών (έτος γέννησης 2002) και είναι μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ( Γυμνάσια, Λύκεια ΕΠΑΣ, ΕΠΑΛ κλπ), οι δικαιούχοι πρέπει να καταχωρούν στα σχετικά πεδία της αίτησης τον αριθμό μητρώου μαθητή, καθώς και τον αριθμό μητρώου του σχολείου που φοιτά. Στις περιπτώσεις που τα δηλωθέντα στοιχεία δεν διασταυρώνονται ως προς την ακρίβεια τους, θα τους ζητηθεί η ηλεκτρονική επισύναψη πρόσφατης (έκδοση εντός του 2021) βεβαίωσης σπουδών στην αίτηση Α21.
Τα εξαρτώμενα τέκνα άνω των 18 που είναι σπουδαστές των ΙΕΚ (ιδιωτικών-δημοσίων), των Κολεγίων ή σπουδαστές της ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης που δεν έχουν ακαδημαϊκή ταυτότητα (πάσο) όπως οι Σχολές Θεάτρου, Χορού κλπ, ή φοιτητές των αναγνωρισμένων ιδρυμάτων του εξωτερικού, ή μαθητές του Μεταλυκειακού έτους-Τάξης μαθητείας των ΕΠΑΛ, πρέπει να έχουν πρόσφατες βεβαιώσεις σπουδών (να έχουν εκδοθεί εντός του 2021) από τις σχολές φοίτησης τους. Στις περιπτώσεις που τα δηλωθέντα στοιχεία δεν διασταυρώνονται ως προς την ακρίβεια τους, θα τους ζητηθεί η ηλεκτρονική επισύναψη ή καταχώρηση στοιχείων της βεβαίωσης στην αίτηση Α21. Οι βεβαιώσεις ιδρυμάτων του εξωτερικού πρέπει να είναι νομίμως μεταφρασμένες.
Στις περιπτώσεις εν διαστάσει γονέων που διεκδικούν και οι δύο, για τα ίδια εξαρτώμενα τέκνα το επίδομα παιδιού, είναι υποχρεωτική η ηλεκτρονική επισύναψη της δικαστικής απόφασης ή τυχόν ιδιωτικού συμφωνητικού ρύθμισης της επιμέλειας των τέκνων ή υπεύθυνης δήλωσης του άλλου γονέα ή ηλεκτρονική συναίνεση του άλλου συζύγου. Στις περιπτώσεις των διαζευγμένων γονέων είναι υποχρεωτική η ηλεκτρονική επισύναψη της δικαστικής απόφασης ανάθεσης επιμέλειας.
Στις αιτήσεις που υπάρχουν επισυναπτόμενα η έγκριση γίνεται μετά τον έλεγχο των επισυναπτόμενων δικαιολογητικών από υπαλλήλους του ΟΠΕΚΑ και στη συνέχεια ακολουθεί η πληρωμή.
Πριν από κάθε πληρωμή γίνεται επανέλεγχος των εισοδημάτων με βάση τις τροποποιητικές δηλώσεις Ε1 όλων των μελών της οικογένειας που συμμετέχουν στο Α21 και το επίδομα επαναϋπολογίζεται.
Όλες οι ημερομηνίες πληρωμής για το 2021
Αναλυτικά, οι ημερομηνίες πληρωμής του επιδόματος παιδιού από τον ΟΠΕΚΑ:
- Τέταρτη δόση:
Στις 30 Σεπτεμβρίου του 2021 αναμένεται να καταβληθεί η τέταρτη διμηνιαία δόση του επιδόματος για το 2021 στους δικαιούχους. Η πληρωμή αυτή αφορά τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο. - Πέμπτη δόση:
Στις 30 Νοεμβρίου του 2021 αναμένεται να καταβληθεί η πέμπτη διμηνιαία δόση του επιδόματος για το 2021 στους δικαιούχους. Η πληρωμή αυτή αφορά τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο. - Έκτη δόση:
Πριν από την Πρωτοχρονιά αναμένεται να καταβληθεί η τελευταία και έκτη διμηνιαία δόση του επιδόματος για το 2021 στους δικαιούχους. Η πληρωμή αυτή αφορά τους μήνες Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου.
Πληρωμή συντάξεων Οκτωβρίου 2021 ΙΚΑ, ΝΑΤ, ΟΑΕΕ, ΕΦΚΑ – Α21 ΟΠΕΚΑ
ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΝΕΑ : Φθινοπωρινά αναδρομικά για ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΝΑΤ – ΕΦΚΑ ειδοποιητήρια
Πώς θα λάβω το επίδομα παιδιού Α21 ΟΠΕΚΑ – Αίτηση , Προσλήψεις ΟΑΕΔ