Του Μάνου Χατζηγιάννη
Τα κλισέ τύπου “η αρχή του τέλους της Ευρώπης” και “η Ευρώπη χρεοκόπησε” τα χορτάσαμε από χθες το πρωί… Επιδερμικές αναλύσεις και τσιτάτα για τα αυτιά των αδαών…
Η Ευρώπη όντως διέρχεται κρίση. Δεν περιμέναμε όμως το βρετανικό δημοψήφισμα να το διαπιστώσουμε. Ούτως ή άλλως η βρετανική σχέση με την ΕΕ ήταν ανέκαθαν σαν το χιούμορ τους. Έσταζε χολή.
Η κρίση της Ευρώπης είναι θεσμική. Μπορεί πριν από καμιά δεκαριά χρόνια η Ενωμένη Ευρώπη να την γλίτωσε όταν οι Γάλλοι και οι Ολλανδοί απέρριψαν αρχικά το Ευρωσύνταγμα, αλλά σήμερα με το Brexit να είναι γεγονός και τους Ολλανδούς να καταψηφίζουν πριν από μερικούς μήνες σε ένα άλλο δημοψήφισμα τη συμφωνία ΕΕ-Ουκρανίας, φαίνεται πως δεν είναι απλά στραβός ο γυαλός, αλλά μάλλον στραβά αρμενίζουμε.
Το ΄ζητημα είναι πως με όργανο τα δημοψηφίσματα η Ευρώπη κλείνει προς τα…ακροδεξιά και οι χώρες-μέλη της άλλοτε ευρωπαϊκής οικογένειας μετατρέπονται σε φυτώρια ευρωσκεπτικισμού.
Ο αντισλαμιστής ευρωσκεπτικιστής δεξιός πολιτικός Geert Wilders μετά το ΟΧΙ των Ολλανδών προ μηνών έγραψε: “Μοιάζει σαν ο ολλανδικός λαός να είπε ΟΧΙ στην Ευρωπαϊκή ελίτ και ΟΧΙ στη συνθήκη με την Ουκρανία.” Είπε ακόμη ότι αυτό ήταν «η αρχή του τέλους της ΕΕ». Λαϊκίστικη προσέγγιση σαν κι αυτές του Νάιτζελ Φάρατζ, που όμως ακούγονται ολοένα και περισσότερο θελκτικές στα αυτιά των Ευρωπαίων.
Μετά το δημοψήφισμα για το BREXIT έπιασε…καταιγίδα. Άπαντες εκφράζουν την πρόθεσή τους για διενέργεια δημοψηφίσματος. Οι Σκωτσέζοι ξανά για ανεξαρτησία, οι Βορειοιρλανδοί για ένωση με την Ιρλανδία, η Λεπέν στη Γαλλία για FREXIT και ούτω καθ΄εξής.
Η Ευρώπη ζει στη δίνη των δημοψηφισμάτων. Κάποιοι που κινούν τα νήματα αρέσκονται προφανώς να δίνουν το τυράκι στους λαούς καλλιεργώντας τους την ψευδαίσθησε πως αποφασίζουν για τις τύχες τους και να κρατούν ανοιχτή τη φάκα!
Στις περισσότερες χώρες όμως, αν όχι σε όλες, τα δημοψηφίσματα δεν είναι δεσμευτικά για τις κυβερνήσεις. Και ίσως και καλύτερα γιατί όπως έλεγε και ο Φρανσουά Μιτεράν οι πολίτες στα δημοψηφίσματα απαντούν συνήθως για όλα, εκτός από το ερώτημα που τίθεται στο δημοψήφισμα.
Και ο νοών νοείτω…
