Εορτολόγιο: Πολύευκτος.
9 Ιανουαρίου: Άγιος Πολύευκτος – Ο Άγιος Πολύευκτος έζησε κατά την εποχή των αυτοκρατόρων Δεκίου (249 – 251 μ.Χ.) και Ουαλεριανού (251 – 259 μ.Χ.) και ήταν στρατιωτικός.
Υπήρξε ο πρώτος που μαρτύρησε για τον Χριστό στη Μελιτηνή της Αρμενίας, όπου εκτελούσε τα στρατιωτικά του καθήκοντα.
Όταν μεταξύ των ετών 253 – 256 μ.Χ. ο αυτοκράτορας Ουλεριανός διέταξε σκληρό διωγμό κατά των Χριστιανών, ο Πολύευκτος δεν διστάζει να ομολογήσει την πίστη του στο στράτευμα. Όταν το πληροφορήθηκε ο αυτοκράτορας τον κάλεσε σε απολογία.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Στον πεθερό του, που τον συμβουλεύει να πειθαρχήσει στην αυτοκρατορική προσταγή, ο Πολύευκτος του υπενθυμίζει ότι οφείλουμε να πειθαρχούμε στο Θεό παρά στους ανθρώπους. Δεν λυγίζει ακόμη και στις ικεσίες και τα δάκρυα της νεαρής συζύγου του, Παυλίνας. Παραμένει σταθερός στην πίστη του και αποκεφαλίζεται κερδίζοντας το στέφανο του μαρτυρίου.
Η Σύναξη του Αγίου Μάρτυρος Πολυεύκτου ετελείτο στο σεπτό ναό που ανήγειραν οι πιστοί στον τόπο του μαρτυρίου του, που έκειτο κοντά στην περιοχή του Φιλαδελφίου και του Ταύρου Κωνσταντινουπόλεως.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Μυηθεῖς οὐρανόθεν εὐσέβειας τὴν ἔλλαμψιν, ὤφθης στρατιώτης γενναῖος, τοῦ Σωτῆρος Πολύευκτε καὶ ξίφει ἐκτμηθεῖς τὴν κεφαλήν, Μαρτύρων ἠριθμήθης τοὶς χοροίς, μεθ’ ὧν πρέσβευε θεόφρον διὰ παντός, ὑπὲρ τῶν ἐκβοώντων σοῖ, δόξα τῷ δεδωκότι σοὶ ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ δωρουμένῳ διά σοῦ, πάσι τὰ κρείττονα.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε
Ὁ Μάρτυς σου Κύριε, ἐν τῇ ἀθλήσει αὐτοῦ, τὸ στέφος ἐκομίσατο τῆς ἀφθαρσίας, ἐκ σοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν· ἔχων γὰρ τὴν ἰσχύν σου, τοὺς τυράννους καθεῖλεν ἔθραυσε καὶ δαιμόνων τὰ ἀνίσχυρα θράση. Αὐτοῦ ταῖς ἱκεσίαις Χριστέ ὁ Θεός, σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον
Τοῦ Σωτῆρος κλίναντος ἐν Ἰορδάνῃ, κεφαλήν ἐθλάσθησαν, αἱ τῶν δρακόντων κεφαλαί, τοῦ Πολυεύκτου ἡ κάρα δέ, ἀποτμηθεῖσα τόν δόλιον ᾔσχυνε.
Μεγαλυνάριον
Πολύευκτον χάριν ἐπιποθῶν, πολύευκτον πίστιν, προσελάβου ὡς νουνεχής· ὅθεν πολυεύκτου, τρυφῆς κατηξιώθης, Πολύευκτε τρισμάκαρ, ἀθλήσας ἄριστα.
Ὁ Οἶκος
Ἐν Ἰορδάνῃ ποταμῷ, ὁ Κτίστης τῶν ἁπάντων, τὴν κάραν ὑποκλίνας, τὸ Βάπτισμα λαμβάνει· καὶ τῶν δρακόντων κεφαλὰς ἀοράτως συνθλάσας, ῥώμην παρέσχε τοῖς βροτοῖς κατὰ τοῦ μεγαλόφρονος, τοῦ πρὶν ἐν Παραδείσῳ πτερνίσαντος τὸν Ἀδάμ, ἐν βρώσει τῇ τοῦ ξύλου, καὶ θανάτῳ ὑποβαλόντος αὐτὸν παρ᾽ ἐλπίδα. Διὸ ὁ ἀθλητὴς νῦν Πολύευκτος, κολακείαις γυναικὸς μὴ ὑποκύψας, ἤθλησε στερρῶς, προτείνας τὴν κάραν, ἥνπερ ἀποτμηθεῖσα, τὸν δόλιον ᾔσχυνε.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Ὡς καλὸς στρατιώτης Χριστοῦ τοῦ πάντων Θεοῦ, ἐν τῇ χάριτι τούτου ἐνδυναμούμενος, ὅλον μετέθηκας σαυτόν, ἐν τῇ ἀγάπῃ αὐτοῦ, διὰ Νεάρχου τοῦ πιστοῦ, συστρατιώτου σου σοφέ· διὸ νομίμως ἀθλήσας, ἀξίως ἐστεφανώθης, παρὰ Κυρίου Μάρτυς Πολύευκτε.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
475 – Ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Ζήνων αναγκάζεται να εγκαταλείψει την Κωνσταντινούπολη. Τον έλεγχο της αυτοκρατορίας αποκτά ο στρατηγός Βασιλίσκος, ο οποίος ανακηρύσσεται αυτοκράτορας.
1127 – Στρατιώτες της δυναστείας Τσιν πολιορκούν και καταλαμβάνουν την Καϊφένγκ, την πρωτεύουσα της δυναστείας των Σονγκ στην Κίνα, και αιχμαλωτίζουν τον αυτοκράτορα Τσιντσόνγκ και άλλους, τερματίζοντας τη δυναστεία των Βορείων Σονγκ.
1349 – Οι κάτοικοι της Βασιλείας στην Ελβετία καίνε ζωντανούς τους Εβραίους της πόλης θεωρώντας τους υπεύθυνους για την πανώλη.
1431 – Στη Ρουέν της Γαλλίας, όπου βρίσκεται η έδρα της αγγλικής κατοχικής κυβέρνησης, αρχίζει προδικαστική έρευνα για την Ιωάννα της Λωραίνης.
1788 – Το Κονέκτικατ γίνεται η 5η πολιτεία που επικυρώνει το Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών.
1792 – Υπογράφεται η συνθήκη του Ιασίου μεταξύ της Ρωσικής και της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.
1793 – Ο Ζαν-Πιερ Μπλανσάρ πραγματοποιεί την πρώτη πτήση με αερόστατο στην Αμερική αλλά και την πρώτη παράδοση αεροπορικού ταχυδρομείου, πετώντας από το προαύλιο της φυλακής Γουόλνατ Στριτ στη Φιλαδέλφεια (Πενσυλβάνια) προς το Ντέτφορντ (Νιου Τζέρσεϊ) περνώντας πάνω από τον ποταμό Ντέλαγουερ.
1799 – Ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, Ουίλιαμ Πιτ ο νεότερος, εισάγει έναν φόρο εισοδήματος προκειμένου να αντλήσει κεφάλαια για την πολεμική προσπάθεια της Μεγάλης Βρετανίας στους Ναπολεόντειους πολέμους.
1806 – Ο Οράτιος Νέλσον κηδεύεται και ενταφιάζεται με πλήρεις τιμές στον Καθεδρικό ναό του Αγίου Παύλου στο Λονδίνο.
1822 – Ο Πορτογάλος πρίγκιπας Πέτρος Α΄ αποφασίζει να μείνει στη Βραζιλία ενάντια στις εντολές του βασιλιά Ιωάννη ΣΤ΄ της Πορτογαλίας, ξεκινώντας έτσι τη διαδικασία της ανεξαρτησίας της Βραζιλίας.
1839 – Ανακοινώνεται στη Γαλλική Ακαδημία Επιστημών η ανακάλυψη της φωτογραφικής διαδικασίας της νταγκεροτυπίας.
1857 – Ισχυρός σεισμός μεγέθους 7,9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ χτυπά την κεντρική και νότια Καλιφόρνια.
1861 – Το Μισισίπι γίνεται η δεύτερη πολιτεία που αποχωρεί από την Ένωση πριν από το ξέσπασμα του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου.
1878 – Ο Ουμβέρτος Α΄ γίνεται βασιλιάς της Ιταλίας.
1909 – Ο Έρνεστ Σάκλετον, επικεφαλής αποστολής στο Νότιο Πόλο, στήνει τη σημαία του Ηνωμένου Βασιλείου 180 χιλιόμετρα από το Νότιο Πόλο, το πλέον απομακρυσμένο σημείο που είχε φτάσει άνθρωπος μέχρι τότε.
1916 – Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Η Εκστρατεία της Καλλίπολης λήγει με νίκη της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, καθώς οι τελευταίες συμμαχικές δυνάμεις απομακρύνονται από τη χερσόνησο.
1927 – Πυρκαγιά σε κινηματογράφο στο Μόντρεαλ σκοτώνει 78 παιδιά.
1938 – Ο διάδοχος Παύλος παντρεύεται τη Φρειδερίκη στην Αθήνα.
1945 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Οι αμερικανικές δυνάμεις εισβάλλουν στη Λουζόν των Φιλιππίνων.
1957 – Ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Άντονι Ήντεν παραιτείται από το αξίωμά του μετά την αποτυχία του να ξαναπάρει τον έλεγχο της διώρυγας του Σουέζ από την αιγυπτιακή κυριαρχία.
1960 – Αρχίζει η κατασκευή του φράγματος του Ασουάν στην Αίγυπτο.
1964 – Ημέρα των Μαρτύρων: Νεαροί κάτοικοι του Παναμά προσπαθούν να υψώσουν την παναμαϊκή σημαία στην ελεγχόμενη από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής ζώνη της διώρυγας του Παναμά, οδηγώντας σε αψιμαχίες μεταξύ Αμερικανών στρατιωτών και πολιτών του Παναμά.
1965 – Τέσσερις και πλέον χιλιάδες Έλληνες της Κωνσταντινούπολης υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν την Τουρκία το 1964 ανακοινώνεται επισήμως στην Αθήνα, με τη διευκρίνιση ότι μόνο οι 2.500 από αυτούς ήταν Έλληνες υπήκοοι.
1969 – Κλείνει οριστικά ο φάκελος του ναυαγίου του Ηράκλειον (Ε/Γ-Ο/Γ) με την απόρριψη από τον Άρειο Πάγο της αίτησης αναίρεσης των τεσσάρων καταδικασθέντων σε δεύτερο βαθμό για το δυστύχημα.
1991 – Αντιπρόσωποι από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και το Ιράκ συναντώνται στη διάσκεψη ειρήνης της Γενεύης για να προσπαθήσουν να αναζητήσουν μία ειρηνική επίλυση της ιρακινής εισβολής στο Κουβέιτ.
1992 – Η Συνέλευση των Σέρβων στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη ανακηρύσσει τη δημιουργία της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας, μίας νέας πολιτικής οντότητας εντός της Γιουγκοσλαβίας.
2005 – Παλαιστινιακές προεδρικές εκλογές στις οποίες νικητής αναδεικνύεται ο Μαχμούντ Αμπάς..
Γεννήσεις
1554 – Πάπας Γρηγόριος ΙΕ΄
1685 – Τιβέριος Χέμστερχοϋς, Ολλανδός φιλόλογος
1873 – Τόμας Κέρτις, Αμερικανός αθλητής
1878 – Τζον Γουάτσον, Αμερικανός ψυχολόγος
1890 – Κουρτ Τουχόλσκυ, Γερμανός δημοσιογράφος
1890 – Κάρελ Τσάπεκ, Τσέχος συγγραφέας
1897 – Καρλ Λέβιτ, Γερμανός φιλόσοφος
1908 – Σιμόν ντε Μποβουάρ, Γαλλίδα συγγραφέας
1913 – Ρίτσαρντ Νίξον, 37ος πρόεδρος των Η.Π.Α.
1919 – Ουίλιαμ Μέρεντιθ, Αμερικανός ποιητής
1922 – Σεκού Τουρέ, πρόεδρος της Γουινέας
1924 – Μαίρη Κέι, Αμερικανίδα μουσικός
1925 – Λι Βαν Κλιφ, Αμερικανός ηθοποιός
1926 – Τζωρτζ Μοντέλσκι, Πολωνός πολιτικός επιστήμονας
1928 – Ντομένικο Μοντούνιο, Ιταλός τραγουδιστής
1938 – Λάκης Παππάς, Έλληνας τραγουδιστής
1941 – Τζόαν Μπαέζ, Αμερικανίδα τραγουδίστρια και ακτιβίστρια
1944 – Τζίμι Πέιτζ, Άγγλος κιθαρίστας (Led Zeppelin)
1944 – Μιχάλης Βιολάρης, Κύπριος τραγουδιστής
1955 – Τζ. Κ. Σίμονς, Αμερικανός ηθοποιός
1958 – Μεχμέτ Αλί Αγκτσά, Τούρκος δολοφόνος
1958 – Στήβεν Νηλ, Άγγλος φιλόσοφος
1963 – Ανδρέας Τσουκαλάς, Έλληνας τραγουδιστής
1967 – Κλάουδιο Κανίγια, Αργεντίνος ποδοσφαιριστής
1968 – Γιώργος Θεοφάνους, Κύπριος συνθέτης
1977 – Τζέιμς Σκούνι Πεν, Αμερικανός καλαθοσφαιριστής
1978 – Τζενάρο Γκατούζο, Ιταλός ποδοσφαιριστής
1979 – Θανάσης Πρίττας, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1982 – Αικατερίνη, Δούκισσα του Κέμπριτζ
1987 – Πάμπλο Σάντος, Μεξικανός ηθοποιός
1989 – Νίνα Ντόμπρεβ, Βουλγάρα ηθοποιός
1993 – Καταρίνα Τζόνσον-Τόμσον, Αγγλίδα αθλήτρια
1995 – Νίκολα Πέλτζ, Αμερικανίδα ηθοποιός
Θάνατοι
1511 – Δημήτριος Χαλκοκονδύλης, Έλληνας λόγιος
1514 – Άννα της Βρετάνης, βασίλισσα της Γαλλίας
1534 – Ιωάννης Αβεντίνος, Βαυαρός ιστορικός και φιλόλογος
1799 – Μαρία Γκαετάνα Ανιέζι, Ιταλίδα μαθηματικός
1855 – Νεόφυτος Βάμβας, Έλληνας λόγιος
1873 – Ναπολέων Γ΄, αυτοκράτορας της Γαλλίας
1878 – Βίκτωρ Εμμανουήλ Β΄, βασιλιάς της Ιταλίας
1923 – Κάθριν Μάνσφιλντ, Νεοζηλανδή συγγραφέας
1927 – Χιούστον Στιούαρτ Τσάμπερλεν, Άγγλος συγγραφέας
1941 – Δημήτριος Γολέμης, Έλληνας αθλητής
1945 – Αθανάσιος Αργυρός, Έλληνας δικηγόρος, δημοσιογράφος, πολιτικός και πρωτεργάτης του Μακεδονικού Αγώνα
1954 – Νικόλαος Αβραάμ, Έλληνας πολιτικός
1957 – Τζουζέπε Μποτάι, Ιταλός πολιτικός
1969 – Βασίλειος Πανούσης Έλληνας πολιτικός
1990 – Τζεμάλ Σουρεγιά, Τούρκος συγγραφέας
1998 – Λία Μανολίου, Ρουμάνα αθλήτρια
2004 – Νορμπέρτο Μπόμπιο, Ιταλός φιλόσοφος
2007 – Ζαν-Πιερ Βερνάν, Γάλλος ιστορικός και ανθρωπολόγος
2012 – Μαλάμ Μπακάι Σανιά, πρόεδρος της Γουινέας-Μπισσάου
2014 – Ντέιλ Τ. Μόρτενσεν, Αμερικανός οικονομολόγος
2015 – Ρόι Τάρπλεϊ, Αμερικανός καλαθοσφαιριστής
2017 – Ζίγκμουντ Μπάουμαν, Πολωνός κοινωνιολόγος