Με ρεαλιστικές προσδοκίες και θετικό πνεύμα πραγματοποιείται η επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Άγκυρα στην Τουρκία. Οι συνομιλίες του Έλληνα Πρωθυπουργού με τον Πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στις 3:30 το μεσημέρι.
Έπειτα τη συνάντηση των δύο ηγετών στο προεδρικό μέγαρο της τουρκικής πρωτεύουσας, θα ακολουθήσουν διευρυμένες συνομιλίες των αντιπροσωπειών των δύο χωρών και κοινές δηλώσεις των δύο ηγετών.
Τον πρωθυπουργό θα υποδεχθεί στο αεροδρόμιο ο Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν, ενώ στο κοινό δείπνο θα παρευρίσκεται και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, μια πρόσκληση-έκπληξη που θεωρείται δηλωτική της πρόθεσης από τουρκικής πλευράς να αναβαθμιστεί η σημασία του, κάτι που αποδεικνύει και η παρουσία σε αυτό των διοικητών των μυστικών υπηρεσιών των δυο χωρών, του Ιμπραήμ Καλίν και του Θεμιστοκλή Δεμίρη, οι οποίοι μάλιστα συναντώνται την ώρα που πραγματοποιείται η επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Άγκυρα.
Οι συνομιλίες θα πραγματοποιηθούν με βάση το γνωστό σχήμα 3 + 3 που συνηθίσαμε να βλέπουμε από την Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της Λιθουανίας.
Δίπλα στον Κυριάκο Μητσοτάκη και στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα βρεθούν οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν, καθώς επίσης και οι διπλωματικοί τους σύμβουλοι Άννα Μαρία Μπούρα και Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης αναμένεται να ανακοινωθούν δύο νέες συμφωνίες, όπως αναφέρει το ρεπορτάζ της ΕΡΤ:
Συμφωνία συνεργασίας στην Διαχείριση Καταστροφών και Εκτάκτων Αναγκών που θέτει σε πιο δομημένη βάση την συνδρομή μεταξύ των δύο χωρών σε επείγουσες καταστάσεις.
Επίσης αναμένεται να υπογραφεί συμφωνία συνεργασίας στον τομέα της Υγείας και των Ιατρικών Επιστημών.
Ακόμα, θα ανακοινωθεί η ίδρυση του Ελληνοτουρκικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου που είχε συμφωνηθεί κατά την επίσκεψη του Ερντογάν στην Αθήνα τον περασμένο Δεκέμβριο.
Το πρόγραμμα της επίσκεψης Μητσοτάκη στην Άγκυρα
Όπως ανακοινώθηκε, το πρόγραμμα της επίσκεψης εργασίας του Έλληνα πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στην Άγκυρα είναι το ακόλουθο:
14:55 Άφιξη κ. Πρωθυπουργού στην Άγκυρα
15:30 Yποδοχή κ. Πρωθυπουργού από τον Τούρκο Πρόεδρο στο Προεδρικό Μέγαρο
15:45-16:30 Συνάντηση περιορισμένης σύνθεσης Πρωθυπουργού με Τούρκο Πρόεδρο (1+2)
16:30-17:15 Διευρυμένες συνομιλίες (1+10)
17:15-17:45 Δηλώσεις στον Τύπο
18:00-19:15 Επίσημο Δείπνο
19:45 Αναχώρηση Πρωθυπουργού από Άγκυρα
Τα θέµατα που θα πέσουν στο τραπέζι στη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν στην Άγκυρα
Η ολιγομελής ελληνική αποστολή έχει συγκεκριμένη στόχευση για την σημερινή επίσκεψη. Σύµφωνα µε πληροφορίες της «Κυριακάτικης Απογευματινής», η ατζέντα θα περιλαµβάνει:
1. Αξιολόγηση της εφαρµογής των συµφωνιών που έχουν υπογραφεί.
2. Αποτίµηση της διεθνούς κατάστασης.
3. Χρονικό καθορισµό των επόµενων ραντεβού, δηλαδή του πολιτικού διαλόγου, της θετικής ατζέντας και των Μέτρων Οικοδόµησης Εµπιστοσύνης (ΜΟΕ). Επαφές που προγραµµατίζονται για µετά το καλοκαίρι, όταν θα έχει πλέον οριστεί και ο διάδοχος του υφυπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας, Μπουράκ Ακσαπάρ, ο οποίος µέχρι πρότινος χειριζόταν αυτά τα θέµατα εκ µέρους της Αγκυρας.
4. Το ζήτηµα της λειτουργίας της Μονής της Χώρας ως τζαµί. Τα τουρκικά ΜΜΕ, την Παρασκευή, µετέδιδαν ότι από την πλευρά του ο Ερντογάν θα θέσει κι άλλα θέµατα στην ατζέντα. Συγκεκριµένα, έλεγαν ότι «ο κ. Ερντογάν θα θέσει στον κ. Μητσοτάκη τον διαµοιρασµό του φυσικού πλούτου της Ανατολικής Μεσογείου. Στην ατζέντα και το Κυπριακό».
Δεν συζητά ζητήματα κυριαρχίας η Αθήνα
Η Αθήνα διαµηνύει ότι δεν πρόκειται να συζητήσει ζητήµατα κυριαρχίας. Ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, ήταν σαφής. Μιλώντας στα «Παραπολιτικά» το Σάββατο ξεκαθάρισε ότι: «∆εν πιστεύω ότι προβλήµατα δεκαετιών µπορούν να λυθούν µε κάποιον µαγικό τρόπο. Εξάλλου, διατηρούµε τις βασικές µας θέσεις, ενώ ζητήµατα που αφορούν την κυριαρχία µας εξ ορισµού δεν τίθενται σε συζήτηση. Οφείλουµε, όµως, πάντοτε να συνοµιλούµε, µε αµοιβαία κατανόηση και ειλικρίνεια, για να προλαµβάνουµε κρίσεις και πάνω απ’ όλα για να εδραιώσουµε την ειρήνη και την ασφάλεια στη γειτονιά µας. Αυτό αποκτά ακόµη µεγαλύτερη αξία σήµερα, λόγω της εξαιρετικά εύθραυστης περιφερειακής και διεθνούς κατάστασης».
Η ελληνική πλευρά έχει αποκλείσει από τη συζήτηση τις παράνοµες και παράλογες τουρκικές αιτιάσεις. Ούτε για αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου συζητά ούτε για τη µουσουλµανική µειονότητα της ∆υτικής Θράκης, που οι Τούρκοι επιµένουν να «βαφτίζουν» τουρκική. Αυτό το έχει «λύσει» η Συνθήκη της Λωζάννης. «Οι θέσεις µας παραµένουν ατόφιες και δεν αλλάζουν», έλεγε το Σάββατο στον ΣΚΑΙ ο καθηγητής ∆ιεθνούς ∆ικαίου και βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, Αγγελος Συρίγος.
Ακόμα, οι δύο πλευρές δεν φαίνεται ότι θα µπουν στα «βαθιά» διπλωµατικά νερά. Ναι µεν έχουν γίνει σηµαντικά βήµατα, διότι πρώτη και µεγάλη προϋπόθεση είναι να υπάρχει αµοιβαία στοιχειώδης κατανόηση και ειλικρίνεια, όµως οι συνθήκες δεν δείχνουν να έχουν ωριμάσει ακόµα ώστε να συζητηθεί η µία και µοναδική διαφορά µας. Ήτοι η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. ∆εν είµαστε ακόµα εκεί. Όμως η συνάντηση των δύο ηγετών αποτελεί σηµαντικό ορόσηµο.
«Κλειδί» η διατήρηση της νηνεμίας
«Κλειδί» για την Αθήνα είναι η διατήρηση της νηνεμίας, αυτό που συνηθίσαμε να αποκαλούμε ήρεμα νερά στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, αναφέρεται χαρακτηριστικά στο ρεπορτάζ της ΕΡΤ, σημειώνοντας πως όπως επισημαίνουν χαρακτηριστικά κυβερνητικά στελέχη, στόχος των διευρυμένων συνομιλιών είναι να διατηρούνται ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας στο ανώτατο επίπεδο, να υπάρξει επισκόπηση της προόδου που έχει υλοποιηθεί, καθώς και να τεθούν επί τάπητος η πρόοδος στους τομείς της συνεργασίας, όπου αυτά έχουν συμφωνηθεί.
Σε κάθε περίπτωση, βέβαια, Η ελληνική πλευρά πάντως προσέρχεται στο τραπέζι του διαλόγου µε ρεαλιστικές προσδοκίες. Ο πήχυς είναι χαµηλά. Μεταξύ της υπογραφής της ∆ιακήρυξης των Αθηνών (τον περασµένο ∆εκέµβριο) και της σημερινής συνάντησης, µεσολάβησαν αρκετές τουρκικές παραφωνίες που έως ένα βαθµό ναρκοθετούν τον διάλογο.
Ενδεικτικά:
1. Οι τουρκικές αντιδράσεις για τη δηµιουργία θαλάσσιων πάρκων σε Αιγαίο και Ιόνιο. Με τη συνακόλουθη επαναφορά των «γκρίζων ζωνών», αλλά και απειλών.
2. Οι δηλώσεις του Χακάν Φιντάν, ο οποίος προσπάθησε στις αρχές της εβδοµάδας να εγείρει θέµα για τη δήθεν «τουρκική» µειονότητα της Θράκης, κάνοντας λόγο για «δεινές συνθήκες», υπό τις οποίες ζουν οι µουσουλµάνοι της περιοχής.
3. Η (προαναγγελθείσα) µετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαµί.
4. Οι παράνοµες NAVTEX. Την περασµένη Τετάρτη, η Αγκυρα (για πολλοστή φορά) αµφισβήτησε ευθέως τόσο την αποκλειστική αρµοδιότητα της χώρας µας στην έκδοση
NAVTEX στα διεθνή ύδατα του Αιγαίου, για τη δέσµευση περιοχών για ασκήσεις, όσο και το αποκλειστικό ελληνικό δικαίωµα για έρευνα-διάσωση εντός των ορίων του FIR Αθηνών. ∆εσµεύοντας µε NAVTEX τρεις περιοχές στο µέσον του Αιγαίου, για µια άσκηση έρευνας και διάσωσης που θέλει να κάνει στις 15, 16, 22 και 23 Μαΐου.