Καισαρική
Η γέννηση ενός παιδιού είναι αποδεδειγμένα ακριβό σπορ. Οταν μάλιστα γίνεται μέσω καισαρικής τομής, το ποσό ανεβαίνει.
Οι καισαρικές τομές στην Ελλάδα αποδεικνύεται πως είναι μια ολόκληρη βιομηχανία με υψηλούς ρυθμούς… ανάπτυξης, την οποία φαίνεται ότι θέλει να ανακόψει το υπουργείο Υγείας.
Το σχετικό πόρισμα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για τις καισαρικές στην Ελλάδα, που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα, παραθέτει μια σειρά από ενδιαφέροντα στοιχεία για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στη χώρα μας.
Το πρώτο τρομακτικό στοιχείο είναι το γεγονός πως η Ελλάδα είναι πρωταθλήτρια στις γέννες με καισαρική και μάλιστα σε ποσοστό κατά πολύ υψηλότερο από τα αντίστοιχα διεθνή αλλά και από τον μέσο όρο της Ευρώπης.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του 2014, το 56,8% των γεννήσεων έγιναν με καισαρική τομή, την ώρα που τα αποδεκτά όρια του ΠΟΥ είναι στο 15% και ο μέσος όρος της Ευρώπης φτάνει στο 30%.
Όπως αναφέρει το efsyn.gr παράλληλα τα ιδιωτικά μαιευτήρια/κλινικές έρχονται πρώτα και με διαφορά στις προτιμήσεις των πολιτών, παρά το γεγονός ότι το κόστος της οικονομικής επιβάρυνσης είναι τεράστιο γι’ αυτούς φτάνοντας έως και τις 12.300 ευρώ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΠΥΥ για την περίοδο Ιανουάριος 2013-Αύγουστος 2015, στην πρώτη δεκάδα των παρόχων υγείας όπου σημειώθηκαν γεννήσεις 9 είναι ιδιωτικές επιχειρήσεις και μόνο 1 δημόσια.
Το δεύτερο τρομακτικό στοιχείο είναι η ευκολία με την οποία τα ιδιωτικά νοσοκομεία επιλέγουν την καισαρική τομή ως την πλέον ενδεδειγμένη μορφή γέννας.
Για την ακρίβεια, στο πόρισμα και σε ό,τι αφορά τους ασφαλισμένους στον ΕΟΠΥΥ σημειώνεται χαρακτηριστικά πως «ο αριθμός των φυσικών κολπικών γεννήσεων είναι αρκετά χαμηλός σε ιδιωτικά νοσοκομεία (4,7%) σε σύγκριση με τα δημόσια (79,6%).
»Τα παραπάνω δεδομένα μάς επιτρέπουν να αναρωτηθούμε για την πιθανότητα υπερτιμολόγησης (π.χ. μέσω συνειδητής καταχώρισης περιστατικού αυξημένης σοβαρότητας και άρα αποζημίωσης) με σκοπό την αύξηση κερδών».
Αν δούμε συνολικά τις γεννήσεις και εκτός ΕΟΠΥΥ, οι αριθμοί γίνονται πιο αποκαλυπτικοί. Ο μέσος όρος των φυσικών τοκετών ανέρχεται στο 15,3% επί του συνόλου (36,8% στα δημόσια νοσοκομεία και 1,9% στα ιδιωτικά)!
Το πόρισμα αναδεικνύει τις παθογένειες του δημόσιου συστήματος υγείας. Αναφέρεται σε κακή διαχείριση, ανισοκατανομή των πόρων, κατακερματισμένη κάλυψη, περιπτώσεις κατάχρησης που «οδήγησαν σε αναποτελεσματικότητα, ανισότητες, γενικευμένη σπατάλη και αποδείξεις διαφθοράς».
Επίσης καταδεικνύει τη σχεδόν ανύπαρκτη πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και την απουσία ουσιαστικής προγεννητικής φροντίδας.
Παράλληλα το πόρισμα, επικαλούμενο μελέτες ειδικών της υγείας, αναγνωρίζει την περιορισμένη χρήση της επισκληριδίου αναισθησίας -λόγω έλλειψης αναισθησιολόγων- όπως επίσης και την έλλειψη νοσηλευτικού προσωπικού.
Το μεγάλο αγκάθι που καταλογίζει το πόρισμα αναφέρεται στις λεγόμενες «παράτυπες πληρωμές».
[irp posts=”117999″ name=”Γόνατο: Φάρμακο το τρέξιμο για την οστεοαρθρίτιδα;”]
Πρόκειται για «μαύρα» χρήματα που πληρώνουν οι πολίτες προκειμένου να έχουν καλύτερες υπηρεσίες υγείας μέσα στα δημόσια νοσοκομεία, ενώ σε αυτά περιλαμβάνονται και οι κρυφές αμοιβές στους γιατρούς και στον μαιευτήρα.
Σύμφωνα με στοιχεία έρευνας που επικαλείται το πόρισμα, η μέση συνολική ιδιωτική πληρωμή για την προγεννητική περίοδο και τον τοκετό στα δημόσια νοσοκομεία ήταν 1.549 ευρώ, συμπεριλαμβανόμενων και των ανεπίσημων πληρωμών στα 848 ευρώ και των επίσημων σε 701 ευρώ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο 7 από 60 δημόσια νοσοκομεία έχουν περισσότερες από 1.500 γεννήσεις ετησίως (έρευνα Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας 2008-2011).
Οπως αναφέραμε και πιο πάνω, οι πολίτες προτιμούν τα ιδιωτικά νοσοκομεία από τα δημόσια, παρά το γεγονός ότι αναγκάζονται να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη.
Σύμφωνα με το πόρισμα, καισαρική τομή με τέσσερις μέρες νοσηλείας σε ιδιωτικό νοσοκομείο μπορεί να κοστίσει ώς και 12.300 ευρώ.
«Η ιδιωτική παροχή υπηρεσιών μητρότητας ευδοκιμεί στην Ελλάδα» τονίζεται χαρακτηριστικά.
Σε αυτό βέβαια «βοηθάει» και ο ΕΟΠΥΥ, τον οποίο συμφέρει η άνθηση των ιδιωτικών νοσοκομείων, μιας και εκεί η οικονομική του συμβολή είναι συγκεκριμένη και περιορισμένη, σε αντίθεση με τα δημόσια όπου καλείται να αναλάβει ολόκληρο το κόστος μιας γέννας.
Ωστόσο, όπως αναφέρεται, «η αυξημένη χρήση των ιδιωτών παρόχων οδηγεί σε αύξηση των προσωπικών δαπανών -σ.σ. του πολίτη δηλαδή- γεγονός που μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο για την πρόσβαση στη φροντίδα».
Τέλος, είναι γνωστό ότι στο ιδιωτικό νοσοκομείο η άνεση είναι δεδομένη, ενώ δεν τίθεται ζήτημα έλλειψης προσωπικού το οποίο μπορεί να βρεθεί στο πλευρό των πολιτών ανά πάσα στιγμή.
Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με την έρευνα του ΚΕΣΥ (2008-2011), μόνο 6 από τα 32 ιδιωτικά νοσοκομεία έχουν περισσότερες από 1.500 γεννήσεις ετησίως.
Γιατί καισαρική;
Το πόρισμα επιχειρεί να απαντήσει στο ερώτημα γιατί οι γιατροί προτιμούν την καισαρική τομή ως τρόπο γέννας. Εδώ λοιπόν παρατίθενται ορισμένα εξαιρετικά ενδιαφέρονται στοιχεία.
■ Το πόρισμα επικαλείται έρευνα του 2005 που κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι γιατροί έχουν ως κίνητρο οικονομικούς λόγους και λόγους ευκολίας.
Με απλά λόγια, οι μη ιατρικοί παράγοντες ήταν σημαντικότεροι από τους ιατρικούς. Μια καισαρική μπορεί να ολοκληρωθεί μέσα σε 3 ώρες, ένας φυσιολογικός τοκετός μπορεί να κρατήσει ώς και 12 ώρες.
■ Στα δημόσια νοσοκομεία προτιμώνται η πρωινή/μεσημεριανή ώρα και η εργάσιμη μέρα για καισαρικές τομές.
■ Στα ιδιωτικά νοσοκομεία, η ιδιωτική ασφάλιση υγείας, η πρωινή/μεσημεριανή ώρα και η μέρα Σάββατο -ποτέ η Κυριακή- ήταν ισχυροί παράγοντες πρόβλεψης καισαρικής τομής.
■ Πολλοί γιατροί ακολούθησαν το σύστημα του «προγραμματισμένου τοκετού», καθώς είναι βολικός για τα νοσοκομεία και ταιριάζει στην οργάνωση της φροντίδας, με καισαρικές που οδηγούν συχνά σε ιατρογενείς πρόωρες γεννήσεις, γεγονός που μπορεί αφενός να αυξήσει περαιτέρω το κόστος φροντίδας (περισσότερες μέρες στο νοσοκομείο), αφετέρου να έχει κλινικές επιπτώσεις (ακόμα περισσότερες μέρες στο νοσοκομείο). Σημειώθηκε αύξηση των σχετικών περιστατικών από 9% το 2008 σε 14% το 2011.
■ Το φαινόμενο της «αμυντικής ιατρικής» όπου μεγάλο ποσοστό των καισαρικών συνδέεται με αυτήν.
Σύμφωνα με το πόρισμα, «η έλλειψη κατάρτισης για την αντιμετώπιση καταστάσεων που προκύπτουν στον φυσικό τοκετό ήταν καθοριστικός παράγοντας στην επιλογή της καισαρικής τομής».
■ Είναι πολλά τα λεφτά. Οι πληρωμές για την καισαρική τομή στο τιμολόγιο του ΕΟΠΥΥ είναι έως και 66% ακριβότερες από την κολπική γέννα λόγω της πολυπλοκότητας της ιατρικής πράξης.
Μέτρα για μείωση
Το πόρισμα καταλήγει στην παράθεση των ακόλουθων μέτρων για μείωση των καισαρικών στην Ελλάδα:
• Ιδρυση περιγεννητικών κέντρων με σύστημα παραπομπής.
• Υποστήριξη για κολπική γέννηση έπειτα από καισαρική.
• Αυξημένο ρόλο των μαιών στην παροχή φροντίδας.
• Θέσπιση συγκεκριμένων κατευθυντήριων γραμμών και πρωτοκόλλων για πρόκληση τοκετού.
Ανδρέας Ξανθός: «Ελεγχος και αντικίνητρα»
Σχολιάζοντας το πόρισμα του ΠΟΥ, ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός είπε μεταξύ άλλων:
«Νομίζω ότι αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να διασφαλίσουμε ότι θα υπάρχει μια διαδικασία αιτιολόγησης για τις περιπτώσεις των τμημάτων των κλινικών (ιδιωτικών και δημόσιων) που έχουν ένα υπερβολικά αυξημένο ποσοστό καισαρικών.
»Πρέπει να τεκμηριώνεται επιστημονικά με βάση τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες που ισχύουν σε όλες τις χώρες η απόφαση διενέργειας καισαρικής τομής.
»Πιστεύω λοιπόν ότι χρειάζεται περισσότερος έλεγχος και αντικίνητρα. Αυτό είναι η ευθύνη της πολιτείας. Προφανώς χρειάζεται και αλλαγή κουλτούρας και στους υγειονομικούς, στους μαιευτήρες, αλλά και στην κοινωνία.
»Η προσπάθεια που θα κάνουμε από εδώ και πέρα θα είναι, σε συνεργασία με την επιστημονική κοινότητα, με ενημέρωση της κοινωνίας να πετύχουμε καλύτερες επιδόσεις της χώρας μας στον τομέα αυτό».
