Η υγιεινή διατροφή έχει ορισμένους γενικούς κανόνες που ισχύουν για όλους, ανεξαρτήτως ηλικίας. Αλλά σε δεύτερο επίπεδο, υπάρχουν ορισμένα πράγματα που διαφοροποιούνται όσο μεγαλώνετε.
Γράφει ο Μιχάλης Θερμόπουλος
Εδώ μπορείτε να δείτε ένα πιο εξειδικευμένο πλάνο διατροφής, για όσους είναι στην τρίτη (20-30), στην τέταρτη (30-40) και στην πέμπτη (40-50) δεκαετία της ζωής τους.
Παρακάτω μπορείτε να δείτε ενδεικτικά παραδείγματα για ένα ημερήσιο πλάνο διατροφής ανάλογα με την ηλικία σας.
Τι να τρώτε αν είστε 20-30 χρόνων
Βασικά θρεπτικά συστατικά που χρειάζεστε σε αυτή την ηλικία:
Πρωτεΐνη: Χάρη σε χρόνιες δίαιτες, παραλείπονται γεύματα, και τροφές όπως το παγωμένο γιαούρτι και τα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά muffins, είναι πιθανό έχετε έλλειψη πρωτεΐνης. Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι σε αυτή την ηλικία χρειάζεστε τουλάχιστον 60-70 γραμμάρια πρωτεΐνης την ημέρα. Επιλέξτε γενικά πουλερικά (χωρίς την πέτσα), άπαχο φιλέτο, ψάρι, αυγά, όσπρια, τόφου, και χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά γαλακτοκομικά προϊόντα.
Κάλιο: Οι μυς και η καρδιά σας πρέπει να λειτουργούν σωστά. Αλλά οι περισσότερες γυναίκες σε αυτή την ηλικία παίρνουν λιγότερο από το ήμισυ της συνιστώμενης ποσότητας σε κάλιο. Φάτε δύο φλιτζάνια φρούτα (μήλο, μπανάνα, και ένα απλό γιαούρτι μαζί με φρέσκιες φράουλες) και δυόμισι φλιτζάνια λαχανικά την ημέρα, για να πάρετε όλο το κάλιο που χρειάζεστε.
Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα: Ενισχύουν το επίπεδο της σεροτονίνης, της ορμόνης που μας κάνει να αισθανόμαστε χαρά, δεδομένου ότι οι νέοι άνθρωποι είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς στην κατάθλιψη σε αυτή την ηλικία. Ο σολομός και ο τόνος είναι οι καλύτερες πηγές, αλλά μπορείτε επίσης να πάρετε μεγάλες δόσεις από τους ξηρούς καρπούς, από τριμμένο λιναρόσπορο και από έλαιο canola.
Για ένα σνακ με λιγότερες από 200 θερμίδες:
Ελαφρύ γιαούρτι (170γρ) με 1 κουταλιά της σούπας ψιλοκομμένα καρύδια
Τυρί μειωμένης περιεκτικότητας σε λιπαρά και 10 κράκερ ολικής αλέσεως
Μία μπάρα δημητριακών με granola
110γρ άπαχο τυρί cottage και λίγες σταφίδες
6 αποξηραμένα βερίκοκα και 2 κουταλιές της σούπας σπόρους ηλίανθου
Μία “ενεργειακή μπάρα” με 110 θερμίδες και 12 αμύγδαλα
20 μίνι καροτάκια σε 1/4 φλιτζάνι χούμους
Παράδειγμα για ημερήσιο πλάνο διατροφής
Πρωινό
400γρ smoothie της αρεσκείας σας με πολλές πρωτεΐνες, αλλά πολύ λίγο λίπος
Πρωινό σνακ
Πλιγούρι βρώμης πασπαλισμένο με μια κουταλιά της σούπας τριμμένο λιναρόσπορο
Μεσημεριανό
Σαλάτα με κοτόπουλο στη σχάρα και ανάμεικτα λαχανικά και χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά σάλτσα βινεγκρέτ
Απογευματινό σνακ
1 πορτοκάλι
1 κουταλιά της σούπας ψιλοκομμένα καρύδια
Βραδινό
7 κομμάτια σούσι
1 φλιτζάνι λαχανικά
Επιδόρπιο
Ice Cream Sandwich με gingerbread (2 πλάκες gingerbread με μισό φλιτζάνι παγωτό με χαμηλά λιπαρά)
Πληροφορίες ημερήσιας διατροφής: 1.941 θερμίδες, 100 γραμμάρια πρωτεΐνης, 40γρ λίπους (5γρ κορεσμένα), 293γρ υδατάνθρακες, 34 γρ φυτικές ίνες
Τι να τρώτε αν είστε 30-40 χρόνων
Βασικά θρεπτικά συστατικά που χρειάζεστε σε αυτή την ηλικία:
Φυλλικό οξύ: Είναι κρίσιμης σημασίας για μια υγιή εγκυμοσύνη, για την πρόληψη ελαττωμάτων του νευρικού σωλήνα και για να παράξει νέα κύτταρα το σώμα σας. Το φυλλικό οξύ μπορεί επίσης να μειώσει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων. Επιλέξτε τροφές, όπως ρεβίθια, σπαράγγια, σπανάκι, μπρόκολο, αβοκάντο, χυμό πορτοκαλιού και τα εμπλουτισμένα δημητριακά ολικής αλέσεως, για να πάρετε τα απαραίτητα 400 μικρογραμμάρια καθημερινά.
Φυτοθρεπτικά συστατικά: Οι ενώσεις αυτές περιέχουν αντιοξειδωτικά, τα οποία επιβραδύνουν την διαδικασία της γήρανσης, προλαμβάνουν τις καρδιακές παθήσεις και περιορίζουν τις αλλαγές του DNA, με αποτέλεσμα να προστατεύουν ενδεχομένως από την ανάπτυξη καρκίνου. Θα τα βρείτε σε όλα τα φυτά/λαχανικά, αλλά και στην μαύρη σοκολάτα, το κόκκινο κρασί και τον καφέ.
Σίδηρος: Αν έχετε έλλειψη, θα νιώθετε σωματικά κουρασμένοι και με κακή λειτουργία του εγκεφάλου. Πάρτε την καθημερινή σας δόση των 18mg από τροφές, όπως μύδια, άπαχο βοδινό κρέας, εμπλουτισμένα δημητριακά πρωινού, σόγια, σπόρους κολοκύθας και πουλερικά (χωρίς την πέτσα).
Παράδειγμα για ημερήσιο πλάνο διατροφής
Πρωινό
Μάφιν με αλεύρι ολικής άλεσης μαζί με 2 κουταλιές της σούπας φυσικό φυστικοβούτυρο και 1/2 μπανάνα
1 φλυτζάνι χυμό πορτοκαλιού με έξτρα βιταμίνη D και ασβέστιο
Πρωινό σνακ
1/2 φλιτζάνι δημητριακά με 1/2 φλιτζάνι άπαχο γάλα
Μεσημεριανό
Μία σαλάτα κάρι με γαρίδες (βράζουμε 10 γαρίδες και ανακατεύουμε με 1 κουταλιά της σούπας μαγιονέζα και 1 κουταλάκι του γλυκού σκόνη κάρι) μαζί με μία πίτα (ή φέτα ψωμί) ολικής άλεσης
1 φλιτζάνι καρπούζι
Απογευματινό σνακ
170γρ γιαούρτι με 1/2 φλιτζάνι βατόμουρα
Βραδινό
Σαλάτα με ρεβίθια (ανακατέψτε 1/2 φλιτζάνι κονσερβοποιημένα, στραγγισμένα ρεβίθια με 1 κουταλιά της σούπας dressing)
110γρ άπαχη μπριζόλα (ψητή, ή στη σχάρα) μαζί με 2 κουταλιές της σούπας σάλτσα
2 φλιτζάνια σπανάκι σωτέ με 1 κουταλάκι του γλυκού ελαιόλαδο
1 μέτρια ψητή γλυκοπατάτα
Πληροφορίες ημερήσιας διατροφής: 1.868 θερμίδες, 94γρ πρωτεΐνες, 64γρ λίπους (17γρ κορεσμένο), 243γρ υδατάνθρακες, 34γρ φυτικές ίνες
Τι να τρώτε αν είστε 40-50 χρόνων
Βασικά θρεπτικά συστατικά που χρειάζεστε σε αυτή την ηλικία:
Ασβέστιο: Καθώς οι γυναίκες πλησιάζουν στην εμμηνόπαυση, τα οιστρογόνα που χτίζουν τα οστά αρχίζουν να μειώνονται και το ασβέστιο γίνεται όλο και πιο σημαντικό. Κατά ειρωνικό τρόπο, ο οργανισμός απορροφάει λιγότερο ασβέστιο από τη διατροφή, επειδή το στομάχι δεν παράγει τόσο πολύ από το οξύ που είναι απαραίτητο για την απορρόφηση αυτή. Στόχος σας θα πρέπει να είναι τα 1.000 mg την ημέρα από χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά γαλακτοκομικά προϊόντα, συμπληρώματα, ή ένα συνδυασμό αυτών.
Βιταμίνη D: Αυτή η θρεπτική ουσία βοηθά το σώμα σας να απορροφήσει το ασβέστιο, ενισχύει το ανοσοποιητικό σας σύστημα, προστατεύει από καρκίνους του μαστού και του παχέος εντέρου, ενώ περιορίζει την απώλεια ακοής. Αλλά από τη στιγμή που θα φτάσετε σε αυτή την ηλικία, τα επίπεδα της βιταμίνης D θα αρχίσουν να πέφτουν κατακόρυφα. Είναι πρακτικώς αδύνατο να πάρετε όλη τη βιταμίνη D που χρειάζεστε μέσω της διατροφής, επειδή υπάρχει σε πολύ λίγες τροφές σε επαρκή ποσότητα. Το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να σας βλέπει ο ήλιος όσο το δυνατόν περισσότερο και με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού σας να πάρετε ένα καθημερινό συμπλήρωμα των 600 έως 1.000 μονάδων βιταμίνης D.
Ίνες: Μειώνουν το φούσκωμα και σας κάνουν να αισθάνεστε χορτάτοι για περισσότερο χρόνο. Επίσης, οι ίνες βοηθούν στην μείωση της χοληστερόλης και του κινδύνου για καρκίνο του παχέος εντέρου. Επιλέξτε ένα μείγμα διαλυτών (από φρούτα, λαχανικά, κριθάρι και βρώμη) και αδιάλυτων ινών (από ψωμί ολικής αλέσεως και πίτουρα).
Παράδειγμα για ημερήσιο πλάνο διατροφής
Πρωινό
1 φλιτζάνι δημητριακά πλούσια σε φυτικές ίνες μαζί με 1 φλιτζάνι γάλα 1% και 1 φλιτζάνι βατόμουρα
1 φλιτζάνι πράσινο τσάι
Πρωινό σνακ
1 μήλο με 1 κουταλιά της σούπας φυστικοβούτυρο
Μεσημεριανό
Μπέργκερ λαχανικών με ψωμάκι ολικής άλεσης και 2 φέτες τυρί τσένταρ με χαμηλά λιπαρά
180ml χυμό λαχανικών με χαμηλή περιεκτικότητα σε νάτριο
Απογευματινό σνακ
2 κουταλιές της σούπας χούμους με 6 κράκερ
Βραδινό
85γρ ψητό σολομό μαζί με 1 φλιτζάνι πιλάφι
6 σπαράγγια σωτέ με 1 κουταλάκι του γλυκού ελαιόλαδο
Πληροφορίες ημερήσιας διατροφής: 1.656 θερμίδες, 92γρ πρωτεΐνες, 48γρ λίπους (13γρ κορεσμένο), 228γρ υδατάνθρακες, 39γρ φυτικές ίνες
