Το ότι η σφοδρή επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ που σημειώθηκε το βράδυ του Σαββάτου (13/4/24) δεν πρόκειται να μείνει «αναπάντητη» θεωρείται σχεδόν βέβαιο από τους αναλυτές σε ολόκληρο τον κόσμο που παρακολουθούν την σοβαρότατη κρίση στη Μέση Ανατολή. Το ζήτημα είναι πλέον το πότε και πόσο σφοδρό θα είναι το χτύπημα
Αν και σχεδόν το σύνολο των πληγμάτων του Ιράν ματαιώθηκε από τις δυνάμεις του Ισραήλ, το γεγονός «επανακαθορίζει τις ισορροπίες» μεταξύ των δύο αντιπάλων, όπως δήλωσε ο ο Stéphane Audrand, σύμβουλος ασφαλείας. Και κατά τον ίδιο, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου «δεν μπορεί να μην αντιδράσει»…
Ο καθοριστικός ρόλος των ΗΠΑ
Αναμφισβήτητος είναι πάντως ο ρόλος των ΗΠΑ σε αυτή την κρίση, καθώς είναι η μοναδική χώρα που όπως φαίνεται μπορεί να συγκρατήσει το Ισραηλ και να το επηρεάσει.
Είναι σαφές ότι ο Τζο Μπάιντεν δε θέλει σε καμία περίπτωση μία γενικευμένη σύρραξη που μπορεί να έχει απρόβλεπτες συνέπειες, ειδικά σε μια εκλογική χρονιά και βεβαίως φοβάται μια ενεργειακή κρίση.
Σύμφωνα με δημοσίευμα των New York Times οι Ισραηλινοί ήταν έτοιμοι να «απαντήσουν» τα ξημερώματα στο χτύπημα του Ιράν.
Όμως ο Τζο Μπάιντεν τηλεφώνησε στον Νετανιάχου και τον έπεισε να μην κάνει αυτό το χτύπημα τόσο νωρίς, να μη βιαστεί, καθώς το αποτέλεσμα της Ιρανικής επίθεσης ήταν μηδενικό -έγιναν μόνο μικρές υλικές ζημιές- και το Ισραήλ ουσιαστικά βγήκε κερδισμένο. Για αυτούς τους λόγους είπε, ότι θα είναι καλύτερα το Ισραήλ να περιμένει.
Επίσης, οι ΗΠΑ έχουν ξεκαθαρίσει στο Ισραήλ ότι δε θα συμμετάσχουν σε μια επίθεση εναντίον του Ιράν.
Βεβαίως παραμένει διάχυτη η αίσθηση ότι το Ισραήλ θα «απαντήσει» σύντομα και μένει να δούμε πόσο σοβαρό θα είναι αυτό το χτύπημα, το οποίο αναμένεται τις επόμενες ώρες ή μέρες…
Οι Αμερικανοί υποστηρίζουν πάντως ότι το Ισραήλ έχει διαβεβαιώσει ότι δε θέλει σημαντική κλιμάκωση της κρίσης αυτή τη στιγμή.
Όσο για το Ιράν, που επιθυμεί αποκλιμάκωση, έχει καταστήσει σαφές ότι το θέμα θεωρείται λήξαν τονίζοντας μάλιστα, ότι είχε ενημερώσει τις ΗΠΑ για το «χτύπημα» του Σαββάτου.
Το Ισραήλ θα πλήξει τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν;
«Αν το Ισραήλ απαντήσει, αυτό θα γίνει σύμφωνα με τις ίδιες παραμέτρους: Με στόχο στρατιωτικές εγκαταστάσεις, όχι κατά του πληθυσμού, όχι κατά οικονομικών στόχων», λέει η αναλύτρια Sima Shine, πρώην πράκτορας της Μοσάντ που διευθύνει το πρόγραμμα για το Ιράν του INSS.
Για τον έλεγχο του κινδύνου κλιμάκωσης, «θα έπρεπε οι Ισραηλινοί να αρκεσθούν σε πλήγματα κατά συμβατικών στρατιωτικών στόχων, κατά των βάσεων από όπου εκτοξεύθηκαν οι πύραυλοι, κατά των εργοστασίων που κατασκευάζουν τα drones», σύμφωνα με τον Stéphane Audrand.
Άλλωστε, η ιρανική επίθεση φαίνεται ότι ήταν υπολογισμένη για την αποφυγή «πρόκλησης μεγάλου αριθμού θυμάτων στην ισραηλινή πλευρά», εκτιμά ο Menahem Merhavy, ειδικός για το Ιράν στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ.
Οι Ιρανοί έπληξαν το Ισραήλ «κατά ελεγχόμενο τρόπο», κυρίως «για να μην λάβουν μία εξίσου βαριά απάντηση εκ μέρους του Ισραήλ που θα έθετε σε κίνδυνο του πυρηνικό τους πρόγραμμα», δηλώνει ο Χάσνι Αμπίντι του Κέντρου Μελετών και Ερευνας για το Αραβικό και Μεσογειακό Κόσμο της Γενεύης.
Με δεδομένο έναν ισραηλινό πρωθυπουργό απρόβλεπτο, που παίζει την πολιτική του επιβίωση επικεφαλής ενός κυβερνητικού συνασπισμού της δεξιάς και της ακροδεξιάς, υπάρχει ο κίνδυνος του υπερβολικού ενθουσιασμού με τα πυρηνικά, λέει ο Stéphane Audrand.
Ποιοι οι κίνδυνοι;
«Εάν το Ισραήλ απαντήσει υπερβολικά ενεργητικά, είναι πιθανόν να βρεθούμε σε μία κατάσταση κλιμάκωσης που μπορεί να διαχυθεί», προειδοποιεί ο Meir Litvak, διευθυντής του Κέντρου Ιρανικών Μελετών του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ. Αλλά, δεν είναι προς το συμφέρον του Ισραήλ να ανοίξει ένα νέο απευθείας μέτωπο με το Ιράν, την ώρα που η χώρα βρίσκεται σε πόλεμο με την Χαμάς στην Λωρίδα της Γάζας.
Ακόμα περισσότερο που η ισραηλινή ηγεσία βαδίζει σε τεντωμένο σχοινί σε διπλωματικό επίπεδο, ευρισκόμενη αντιμέτωπη με όλο και σφοδρότερες κριτικές στην διεθνή σκηνή για την ανθρωπιστική καταστροφή στην Λωρίδα της Γάζας.
Αυτές οι χώρες που επικρίνουν την διαχείριση του πολέμου στην Γάζα, με επικεφαλής την Ουάσινγκτον, συντάχθηκαν χθες απέναντι στο Ιράν, διαβεβαιώνοντας το Ισραήλ για την υποστήριξή τους, ενώ πολλές χώρες ανάμεσά τους, οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Ιορδανία, υποστήριξαν στρατιωτικά την ισραηλινή άμυνα απέναντι στην ιρανική επίθεση.
Σε σημείο που «το Ισραήλ δεν μπορεί να απαντήσει χωρίς να συμβουλευθεί τους Αμερικανούς», θεωρεί η Sima Shine.
Και πριν απαντήσει, «δεν αρκεί να λάβει συμβουλή, αλλά να εξασφαλίσει την έγκριση της Ουάσινγκτον», δηλώνει ο Tamir Hayman.
«Ο χρόνος είναι με το μέρος μας, μπορούμε να σκεφτούμε, να σχεδιάσουμε και να ενεργήσουμε έξυπνα», έγραψε ο Hayman στο Χ. Και πιστεύει ότι «η χθεσινή επιτυχία στην άμυνα» επιτρέπει στο Ισραήλ να μην επιδείξει σπουδή.