Η Κρήτη βρίσκεται τις τελευταίες εβδομάδες στο επίκεντρο μιας νέας μεταναστευτικής κρίσης. Οι αφίξεις μεταναστών στο νησί αυξάνονται καθημερινά, φτάνοντας ακόμα και τα 950 άτομα μέσα σε ένα 24ωρο.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
Το γεγονός αυτό έχει προκαλέσει συναγερμό τόσο στο κυβερνητικό επιτελείο όσο και στους τοπικούς φορείς, ενώ παράλληλα πυροδοτεί πολιτικές και κοινωνικές εντάσεις.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στο Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, από την αρχή του 2025 μέχρι σήμερα οι αφίξεις στην Κρήτη ξεπερνούν τις 8.000. Το tilegrafimanews.gr επικοινώνησε με στελέχη της κυβέρνησης, της αντιπολίτευσης αλλά και κατοίκους του νησιού, καταγράφοντας την αγωνία, τις πολιτικές διαστάσεις και τις στρατηγικές αντιμετώπισης του ζητήματος.
Τρεις άξονες για την αντιμετώπιση του φαινομένου
Στελέχη του Μαξίμου υπογράμμισαν στο tilegrafimanews.gr ότι η κυβέρνηση κινείται με βάση τρεις βασικούς πυλώνες:
• Επιχειρησιακή επιτήρηση και αποτροπή
• Διπλωματική διαχείριση μέσω διακρατικών επαφών
• Συντονισμός σε ευρωπαϊκό επίπεδο με χώρες πρώτης γραμμής
Όπως επισημαίνουν πηγές του Λιμενικού Σώματος, η παρουσία περιπολικών σκαφών γύρω από τις νοτιοανατολικές ακτές της Κρήτης έχει ενισχυθεί, ενώ έχει τεθεί σε ετοιμότητα και το Πολεμικό Ναυτικό για περιπτώσεις ευρείας κλίμακας. Παράλληλα, γίνεται αξιοποίηση των drones και των θερμικών καμερών, με στόχο την ταχύτερη αναγνώριση πλοιαρίων πριν αποβιβαστούν.
Η διπλωματική πίεση προς Λιβύη και Τυνησία
Ο δεύτερος άξονας εστιάζει στη διπλωματική οδό, με την Αθήνα να έχει εντείνει τις επαφές σε Λιβύη και Τυνησία. Ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης συναντήθηκε την Κυριακή με τον Χαλίφα Χαφτάρ στη Βεγγάζη, θέτοντας το θέμα της ανάγκης ανάσχεσης των ροών από τις νότιες ακτές της Λιβύης.
Όπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές στο Υπουργείο Εξωτερικών, η Ελλάδα επιδιώκει «στοχευμένες συμφωνίες επιχειρησιακής συνεργασίας» με λιβυκές αρχές για κοινές περιπολίες και ανταλλαγή πληροφοριών. Η προσπάθεια αυτή συνεχίζεται με την επίσκεψη του υπουργού Μετανάστευσης Θάνου Πλεύρη, ο οποίος συνοδεύει τον Ευρωπαίο Επίτροπο Μετανάστευσης Μάγκνους Μπρούνερ.
Η ευρωπαϊκή διάσταση: Ελλάδα – Ιταλία – Μάλτα στον ίδιο χάρτη
Η τρίτη πτυχή αφορά τη σύμπραξη με χώρες της Μεσογείου. Η επίσκεψη του κ. Πλεύρη συνοδεύεται από κοινές συναντήσεις με τους υπουργούς Εσωτερικών της Ιταλίας και της Μάλτας, καθώς και υψηλόβαθμα στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Όπως μεταδίδεται από τις Βρυξέλλες, υπάρχει πίεση για άμεση ενεργοποίηση του νέου ευρωπαϊκού πλαισίου αλληλεγγύης, με ανακατανομή αιτούντων άσυλο και ενίσχυση των εξωτερικών συνόρων. Η Ελλάδα ζητά αυστηρότερη εποπτεία και ενίσχυση του Frontex, ειδικά στις θαλάσσιες ζώνες Κρήτης και Δωδεκανήσων.
Πολιτική αντιπαράθεση – «Υπερβολή ή ανάγκη;»
Από την πλευρά της αντιπολίτευσης, στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ δήλωσαν στο tilegrafimanews.gr πως η κυβέρνηση «επενδύει στη δραματοποίηση του φαινομένου» με στόχο τον έλεγχο της ατζέντας. Χαρακτήρισαν τις ροές στην Κρήτη «υψηλές αλλά διαχειρίσιμες» και ζήτησαν περισσότερη έμφαση στην κοινωνική ένταξη όσων έχουν ήδη φτάσει.
Αντιθέτως, στελέχη της Νέας Δημοκρατίας επιμένουν ότι η πίεση είναι πραγματική και διαρκής, με δομές φιλοξενίας να αγγίζουν τα όριά τους. Όπως δήλωσε αρμόδιος κυβερνητικός παράγοντας:
«Η Κρήτη δεν είναι έτοιμη να γίνει νέο κέντρο υποδοχής της Ευρώπης. Η κοινωνία είναι στα όριά της και το λέμε με αίσθημα ευθύνης».
Η φωνή των κατοίκων – Ένταση και κόπωση
Κάτοικοι περιοχών της νότιας Κρήτης, όπως η Ιεράπετρα, ο Τσούτσουρος και η Σητεία, μίλησαν στο tilegrafimanews.gr, κάνοντας λόγο για «αύξηση περιστατικών κλοπών και ανασφάλειας», αλλά και προβλήματα στα σχολεία και στα ιατρικά κέντρα.
Χαρακτηριστική η φράση ενός τοπικού ψαρά:
«Δεν ξέρεις ποιος φτάνει. Δεν είναι μόνο τα καημένα τα παιδάκια. Είναι και περίεργοι τύποι που χάνονται στα χωριά. Η αστυνομία είναι λίγη για όλους».
Από την άλλη, εθελοντές και ΜΚΟ υπενθυμίζουν ότι η διαχείριση πρέπει να παραμείνει ανθρώπινη, καταγγέλλοντας κρούσματα παραβίασης δικαιωμάτων στα πρώτα στάδια υποδοχής.
Πού πάμε από εδώ και πέρα;
Η κυβέρνηση δηλώνει ότι «δεν κάνει εκπτώσεις στην εφαρμογή του νόμου», ενώ τονίζει πως κάθε απόφαση λαμβάνεται με βάση το Διεθνές Δίκαιο και τη Σύμβαση της Γενεύης. Αν οι ροές συνεχιστούν με τον ίδιο ρυθμό, δεν αποκλείεται η ενεργοποίηση έκτακτων μηχανισμών ασφαλείας, ακόμη και η επανεξέταση των τοπικών δομών.
Όπως ανέφερε στο tilegrafimanews.gr ανώτερη κυβερνητική πηγή:
«Έχουμε σχέδιο, έχουμε εναλλακτικές, και έχουμε και όρια. Η Κρήτη δεν είναι μόνη της, είναι η πρώτη γραμμή της Ευρώπης».