Η Κυβέρνηση μετά την άγρια παραχολογία της θα βρεθεί αντιμέτωπη τώρα με την τρόικα όπου σε λίγο θα πέσουν στο τραπέζι οι τράπεζες και τα κόκκινα δάνειαεκκρεμότητες που με αυτόματους πλειστηριασμούς θα βγάλουν στο σφυρί ακίνητα εκατ ευρώ.
Έτσι μετά τα προεκλογικά «δωράκια» που μοίρασε σωρηδόν τον Δεκέμβριο η κυβέρνηση έρχεται ο λογαριασμός με τους δανειστές
Μπορεί η πρώτη μεταμνημονιακή αξιολόγηση να πέρασε χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα και με ορισμένες μόνο συστάσεις για την Ελλάδα, τα πράγματα θα είναι πιο δύσκολα στη δεύτερη αξιολόγηση.
Η πρώτη πολιτική συνάντηση για την κυβερνητική παροχολογία θα γίνει σε επίπεδο EuroWorking Group το οποίο έχει οριστεί για τις 10 Ιανουαρίου.
Οι επικεφαλής των δανειστών επιστρέφουν 21 Ιανουαρίου για τη δεύτερη μεταπρογραμματική αξιολόγηση που θα κρίνει και την εκταμίευση των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα που διακρατούν η ΕΚΤ και οι κεντρικές τράπεζες του ευρωσυστήματος (ANFA’s, SMP’s).
Ορατός είναι ο κίνδυνος να χαθούν ποσά άνω των 600 εκατ. ευρώ τα οποία μάλιστα έχουν εγγραφεί στον προϋπολογισμό του κράτους.
Τα τεχνικά κλιμάκια σε πρώτη φάση αμέσως μετά τις γιορτές θα ξεκινήσουν τη συλλογή στοιχείων. Εκτός από την πορεία υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων θα ελεγχθούν και τα μεγέθη του προϋπολογισμού του 2018 και συγκεκριμένα η εξέλιξη των εσόδων και των δαπανών.
Οι διαπραγματεύσεις θα ξεκινήσουν με φλέγον θέμα τον «περίφημο» νόμο Κατσέλη και τις προτάσεις για ταχεία αποκλιμάκωση των «κόκκινων» δανείων.
Στο μέτωπο των διατάξεων προστασίας της πρώτης κατοικίας, η αποδοχή της δίμηνης παράτασης των ορίων προστασίας του νόμου Κατσέλη δεν σημαίνει πως οι διαπραγματεύσεις θα είναι ανέφελες.
Οι δανειστές φέρονται να ζητούν δραστική συρρίκνωση του ανώτατου ορίου προστασίας από τα 280.000 ευρώ αντικειμενικής αξίας σήμερα, στα 100.000 ευρώ, όταν η κυβέρνηση επεδίωκε προστασία πρώτης κατοικίας έως 250.000 ευρώ.
Στα μέτωπα της δεύτερης αξιολόγησης οι σημαντικότερες εκκρεμότητες αφορούν στον ρυθμό αποπληρωμής ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου και τις διαρκείς αναβολές στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων με χαρακτηριστικότερο ίσως παράδειγμα την πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ.
Στο επίκεντρο αναμένεται να τεθούν και η αύξηση του κατώτατου μισθού το δεύτερο 15ήμερο Ιανουαρίου.
Επίσης, οι δανειστές παρακολουθούν και το κρίσιμο θέμα των δικαστικών αποφάσεων για τη συνταγματικότητα των περικοπών σε συντάξεις και μισθούς με δεδομένη τη δέσμευση της Αθήνας για «ισοδύναμα μέτρα» ώστε να διασφαλιστούν τα πλεονάσματα.
Νέα πρόσωπα στις Βρυξέλλες
Επιπλέον, η Ελλάδα θα έχει να αντιμετωπίσει το 2019, με ότι αυτό συνεπάγεται, την αλλαγή προσώπων σε όλους τους εποπτικούς μηχανισμούς της Ε.Ε..
Δύσκολα θέματα που έχουν καθυστερήσει, όπως η εκκαθάριση των «κόκκινων» δανείων, οι αποκρατικοποιήσεις, οι διαρθρωτικές αλλαγές στο Δημόσιο, τη Δικαιοσύνη, το επιχειρηματικό περιβάλλον, θα γίνουν από την αρχή του επόμενου χρόνου πιο πιεστικά.
Μαζί με τις κεντρικές αποφάσεις για μεγαλύτερο έλεγχο στα δημοσιονομικά, το 2019 αλλάζουν οι ηγεσίες σε Κομισιόν, Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό Τραπεζών (SSM) και ΕΚΤ.
Τη «σιδηρά κυρία» του SSM Ντανιέλ Νουί αναμένεται να διαδεχθεί στις αρχές του χρόνου ο Ιταλός επικεφαλής μέχρι σήμερα της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (ΕΒΑ) Αντρέα Ενρία, ο οποίος θεωρείται ακόμη πιο σκληρός από τη σημερινή επικεφαλής του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού.
Ο κ. Ενρία, ως επικεφαλής του εποπτικού βραχίονα της ΕΚΤ, θα συνυπάρξει για δεύτερη φορά με τον πρόεδρο της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, με τον οποίο συνεργάστηκε και την τριετία 2008-2010 στην Κεντρική Τράπεζα Ιταλίας.
Οχι όμως για πολύ, καθώς και ο κ. Ντράγκι ολοκληρώνει τη θητεία του ως κεντρικός τραπεζίτης τον Οκτώβριο, δίνοντας μάλλον τη θέση του στο σημερινό πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Κεντρικής Τράπεζας της Γερμανίας Γιενς Βάιντμαν, ο οποίος προωθείται εδώ και καιρό από το Βερολίνο.
Τούτο, ενώ δημοφιλείς υποψήφιοι είναι και το σημερινό μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ και γνώστης της κατάστασης στην Ελλάδα Μπενουά Κερέ αλλά και ο τέως κεντρικός τραπεζίτης της Φινλανδίας Ερκι Λικάνεν. Αν και η διαδοχή ηγεσίας είναι προγραμματισμένη, αυτό που έχει σημασία για την Ελλάδα θα είναι η πολιτική που θα ακολουθήσει η νέα ηγεσία της ΕΚΤ.
Ο κ. Λικάνεν θεωρείται πιο αυστηρός τεχνοκράτης, προσηλωμένος στη διαφάνεια στην τραπεζική διαχείριση.
Οι ευρωεκλογές και η αλλαγή προσώπων στην Κομισιόν συνιστά μια ακόμη αλλαγή σκηνικού για την Ελλάδα, όπως αναφέρει ο Ελεύθερος Τύπος, το ίδιο αν όχι περισσότερο άμεση από αυτή της ηγεσίας της ΕΚΤ. Η διαδοχή στην ηγεσία της Commission του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ από τον κορυφαίο υποψήφιο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Μάνφρεντ Βέμπερ θα είναι αλλαγή σελίδας για τις σχέσεις της Ελλάδας με την Ε.Ε.
Τούτο διότι ο Γιούνκερ ήταν παρών σε όλες τις δύσκολες ώρες της ελληνικής κρίσης από το 2010 (όταν ήταν ακόμη πρόεδρος του Eurogroup) μέχρι και σήμερα, σώζοντας πολλές φορές την Ελλάδα από την άτακτη χρεοκοπία και την έξοδο από την ευρωζώνη.
Ο Βέμπερ είναι σαφώς ευρωπαϊστής αλλά δεν έχει «διαχειριστικό» ιστορικό και σίγουρα θα είναι πολύ περισσότερο τεχνοκράτης από ό,τι «πολιτικός» στους χειρισμούς του. Μοιραίο είναι ότι μαζί με τον Γιούνκερ θα έχουμε αλλαγή και στη θέση του επιτρόπου Οικονομικών, που σήμερα κατέχει ο Πιερ Μοσκοβισί.
Ο Γάλλος επίτροπος, λόγω της φιλικής του διάθεσης προς την Ελλάδα, έβαλε πλάτη για τη μη περικοπή των συντάξεων και έχει βοηθήσει πολλές φορές να λυθούν δύσκολα θέματα του τρίτου Μνημονίου. Η υποστήριξη αυτή ενίσχυσε την αντίληψη του Βερολίνου ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή λειτουργεί περισσότερο «πολιτικά» παρά τεχνοκρατικά. Δεδομένο είναι ότι ο όποιος διάδοχός του θα είναι περισσότερο… τεχνοκράτης.
Ανεξάρτητα από τις ευρωεκλογές, μέχρι την άνοιξη τελειώνει ο χρόνος και για τον επικεφαλής της ομάδας της Ε.Ε. για την Ελλάδα, Ντέκλαν Κοστέλο, ο οποίος έχει βγάλει πέρα το σύνολο του τρίτου Μνημονίου. Σύμφωνα με κοινοτικές πηγές, ο Κοστέλο θα είναι παρών στη δεύτερη αξιολόγηση της Ελλάδας για την ενισχυμένη εποπτεία, στις 21 Ιανουαρίου. Στην τρίτη αξιολόγηση όμως, που θα γίνει τέλος Απριλίου ή αρχές Μαΐου, θα εμφανιστεί με τον αντικαταστάτη του.
Παράλληλα με την αλλαγή προσώπων σε επίπεδο αξιολόγησης, η Ελλάδα θα πρέπει να υπολογίζει και στην αλλαγή στάσης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας στις επόμενες αξιολογήσεις. Με βάση τις πρώτες συζητήσεις που έγιναν στις αρχές του μήνα, ο ESM θα είναι επόπτης ισότιμος με την Ε.Ε. στις αξιολογήσεις των χωρών που έχει δανείσει στο πλαίσιο και της σταδιακής προαγωγής του σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο.
Η ισοτιμία αυτή θα δώσει το δικαίωμα να είναι πιο αυστηρός σε τυχόν αποκλίσεις και καθυστερήσεις σε δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η Ελλάδα μετά το τέλος του τρίτου Μνημονίου.
