Αυτή η Πρόκληση πρέπει να τελειώσει! Οριστικά…
Θανάσης Κ.
Γιατί γιορτάζουμε “επετείους”;
Το ερώτημα το θέτει η επικαιρότητα. Αλλά το θέτουν και διάφοροι «διανοούμενοι» της συμφοράς – της «Αριστεράς και της Προόδου», αλλά και της… super-ultra-φιλελέφτ “διανόησης”.
Αυτοί οι τελευταίοι δεν είναι καλύτεροι. Ανυπόφοροι είναι κι αυτοί – και πάντως δεν είναι αληθινά διανοούμενοι, ούτε οι πρώτοι ούτε οι δεύτεροι. Προπαγανδιστές είναι!
–Άλλοι πιστεύουν ότι «δική τους» επέτειος είναι το «Πολυτεχνείο». Οι εθνικές επέτειοι δεν τους πολύ-ενδιαφέρουν. Και γι’ αυτό δεν τους νοιάζει, αν αναστέλλονται για λόγους πανδημίας. Όμως, όταν αναστέλλεται η φετινή επέτειος του “Πολυτεχνείου”, είναι έτοιμοι να τα κάνουν όλα… λαμπόγιαλο.
Γιατί το «Πολυτεχνείο» – και μόνον – είναι «ιερό» για αυτούς! Και δεν δέχονται κανένα σκόντο στα δικά τους «όσια και ιερά». Η δημόσια υγεία μπορεί να θυσιαστεί…
–Υπάρχουν κι άλλοι που πιστεύουν πως όλες οι επέτειοι – ανεξαιρέτως – είναι απλώς άχρηστες. «Απομεινάρια» μιας άλλης εποχή, λένε, χωρίς νόημα για το σήμερα, χωρίς καμία σχέση με το αύριο. Μια συνεχώς επαναλαμβανόμενη «σπονδή» σε παρωχημένες μυθολογίες. Αυτοί δεν έχουν πρόβλημα να αναβληθούν όλες οι επέτειοι σήμερα. Προτιμούν μάλιστα να καταργηθούν οριστικά μαζί και με τις μεγάλες θρησκευτικές τελετές. Στα σκουπίδια όλοι οι «αναχρονισμοί»! Αυτό λένε.
Κι είναι – κι αυτοί – στην κοσμάρα τους…
Όμως οι επέτειοι δεν είναι απλώς «τελετές μνήμης»! Είναι και μηχανισμός αναπαραγωγής της κοινωνικής συνοχής. Που είναι απαραίτητη για να υπάρχει οι «κοινωνία»…
Και είναι επίσης απαραίτητη, για να λειτουργεί η δημοκρατία.
Με δύο λόγια οι φιλελέφτ ψευτο-διανοούμενοι θέλουν να καταργήσουν κάθε μηχανισμό που αναπαράγει την κοινωνική συνοχή και την ταυτότητα του Ελληνισμού. Ονειρεύονται μια «πολιτεία» «γυμνών ατόμων» – απογυμνωμένων από κάθε συλλογική αναφορά – χωρίς “κοινή αίσθηση του ανήκειν”, χωρίς κοινά ήθη – απλώς “μονάδες” που συνυπάρχουν σε μια παγκοσμιοποιημένη αγορά: ως καταναλωτές αγαθών, ως αποταμιευτές και πάροχοι υπηρεσιών…
Χωρίς συνείδηση – και κυρίως, χωρίς συλλογική συνείδηση.
Αλλά τέτοια «γυμνά άτομα» δεν μπορούν να είναι «πολίτες». Άρα, δεν μπορούν να λειτουργήσουν σε μια δημοκρατική Πολιτεία.
–Δεν έχουν αίσθηση της ευθύνης – ούτε της ατομικής ούτε, πολύ περισσότερο, της συλλογικής.
–Δεν έχουν «ηθική» – δηλαδή αίσθηση καλού και κακού. Διότι και η Ηθική, προϋποθέτει την κοινή αναφορά στο συλλογικό υποκείμενο όπου εντάσσονται. Απομονωμένοι “Ροβινσώνες” σε ένα “αρχιπέλαγο”, δεν έχουν “προσωπικές σχέσεις” μεταξύ τους. Κατά συνέπεια δεν αναπτύσσουν αίσθηση «καλού» και «κακού» – παρά μόνο υπολογισμούς βραχυχρόνιου «συμφέροντος». Τα «γυμνά άτομα» παύουν να είναι «πρόσωπα» και γίνονται αγέλες αρπακτικών.
—Δεν έχουν ούτε «αισθητική»! Γιατί και η αισθητική έχει αναφορές σε συλλογικά πρότυπα και προσλαμβάνει ηθικές διαστάσεις. (Η αισθητική του σήμερα είναι η μήτρα απ’ όπου βγαίνει η «ηθική του αύριο»…)
–Η συλλογική ταυτότητα των ανθρώπων είναι αυτό που παράγει Πολιτισμό. Ο Πολιτισμός υπήρξε πάντα δημιούργημα κοινωνιών, όχι μεμονωμένων και απο-μονωμένων ατόμων.
Κι όταν δεν υπάρχουν συλλογικές αναφορές, δεν υπάρχει Πολιτισμός, δεν υπάρχει ούτε «αισθητική», δεν υπάρχει ούτε «ηθική». Δεν μπορεί να σταθεί ούτε η δημοκρατία.
Η αρχαία Αθήνα που γέννησε τη Δημοκρατία γέννησε ταυτόχρονα και το Θέατρο! Δηλαδή οι γιορτές, στη διάρκεια των οποίων οι πολίτες καλούνταν να προβληματιστούν με δραματική αναπαράσταση μεγάλων ηθικών διλημμάτων. Που τους καλλιεργούσαν την συνήθεια να βάζουν τη συνείδησή τους (ως πολίτες) πάνω από το ατομικό τους όφελος – ή τον ατομικό τους φόβο.
Όσοι έβλεπαν την Αντιγόνη αυτό μάθαιναν. Εκπαιδεύονταν όχι απλώς να γίνουν «ευσυνείδητοι» άνθρωποι. Αλλά να γίνουν «πολίτες» μιας Δημοκρατίας…
Οι επέτειοι κάτι αντίστοιχο κάνουν στην εποχή μας: Καλλιεργούν – συχνά με “θεατρικότητα” και με δραματικούς συμβολισμούς – την συλλογική ταυτότητα! Και δημιουργούν αισθήματα υπερηφάνειας για κοινά ιδανικά, χωρίς τα οποία δεν μπορεί να υπάρξει «κοινή αίσθηση του ανήκειν», δεν μπορεί να υπάρξει κοινή ταυτότητα, δεν μπορεί να υπάρξει κοινωνία. Δεν μπορεί να υπάρξει δημοκρατική κοινωνία.
Πριν δημιουργηθούν σύγχρονες δημοκρατίες, δηλαδή πριν τα τέλη του 18ου αιώνα δεν υπήρχαν εθνικές επέτειοι. Υπήρχαν μόνο θρησκευτικές εορτές.
Οι εθνικές επέτειοι καθιερώθηκαν όταν άρχισαν να εγκαθιδρύονται εθνικά κράτη. Και γενικεύτηκαν μετά τα μέσα του 19ου αιώνα.
Κι ήταν μέσα από τα εθνικά κράτη που προέκυψαν οι σύγχρονες δημοκρατίες.
Οι οποίες, για να υπάρξουν, προϋποθέτουν την κοινή ταυτότητα. (Γι’ αυτό κι όταν καταρρέουν οι αυτοκρατορίες, και οι ολοκληρωτισμοί, διασπώνται σε εθνικές συνιστώσες, για να μπορέσουν να “πειραματιστούν” με τη δημοκρατία).
Αυτή την κοινή αίσθηση του ανήκειν εμπεδώνουν και οι εθνικές επέτειοι. Με ετησίως επαναλαμβανόμενο «δραματικό τρόπο»…
Δεν είναι “μαθήματα ιστορίας”.
Είναι τρόπος εμπέδωσης κοινής ιστορικής μνήμης.
Ασφαλώς υπάρχουν “απλουστεύσεις” και “ωραιοποιήσεις”…
Όχι μόνο στην Ελλάδα. Σε όλο τον κόσμο!
–Στις ΗΠΑ η “Ημέρα των Ευχαριστιών” είναι “εθνική” γιορτή – με έντονο θρησκευτική φορτίο, μάλιστα! Καθαρά αμερικανικής κοπής! Αναπαρίσταται ως μυθολογία και εμπεδώνει την αίσθηση του αμερικανού πολίτη. Που είναι και η “θρησκευτικότητα” (κατά Τόκεβιλ) και το “πνεύμα πιονέρου” και η “συναδέλφωση”...
Κανείς δεν ψάχνει τις ιστορικές αποσιωπήσεις. Για παράδειγμα, για το ρόλο των Πουριτανών αποίκων από το πλοίο Mayflower που πρωταγωνιστούσαν. Ή για το γεγονός ότι οι σχέσεις των πρώτων αποίκων με τους ιθαγενείς ινδιάνους (οι οποίοι τους καλοδέχθηκαν αρχικά) εξελίχθηκαν πολύ τραγικά στη συνέχεια.
Με την “Εορτή των Ευχαριστιών”, δεν μελετάται η Ιστορία των αποίκων, γαλβανίζεται η εθνική ταυτότητα των σύγχρονων Αμερικανών.
–Tο ίδιο και με τους εορτασμούς της Γαλλικής Επανάστασης, στις 14 Ιουλίου κάθε χρόνο. Κανείς δεν συζητάει, εκείνη τη μέρα ειδικά, για τα φοβερά εγκλήματα που έγιναν στην πορεία. Για τη αληθινή γενοκτονία της Βαλντά, όπου αφανίστηκαν όχι “πλούσιοι οπαδού του anciente regime”, αλλά λαϊκά στρώματα της υπαίθρου που αρνιούνταν να δεχθούν την κατάργηση της Πίστης τους. Και οι “επαναστάτες” τους έκαιγαν ομαδικά ζωντανούς (σε αντίθεση με το Παρίσι, όπου οι διαφωνούντες εκτελούνταν ένας-ένας από τη γκιλοτίνα).
Αυτά οι Γάλλοι τα γνωρίζουν. Και τα διδάσκονται. Αλλά την ημέρα της Εθνικής επετείου τους, γιορτάζουν όλοι μαζί τη μεγάλη ανατροπή που έκανε ο λαός τους, όχι μόνο για την Ιστορία της χώρας τους, αλλά για ολόκληρη την Ευρώπη.
[Και βέβαια οι Γάλλοι έχουν κι αυτοί αντίστοιχη “φοιτητική εξέγερση” στην πρόσφατη ιστορία τους: Το Μάη του 1968. Δεν το “εορτάζουν”, όμως. Κι ας υπήρξε – κι αυτή – σταθμός για τις πολιτικές εξελίξεις σε ολόκληρη την Ευρώπη. Είναι σημαντικό γεγονός. Αλλά δεν γαλβανίζει συλλογική ταυτότητα και εθνική συνοχή].
Σε όλες τις σύγχρονες χώρες αυτά συμβαίνουν.
Εδώ όμως υπάρχει η μόνιμη υπονόμευση των εθνικών επετείων…
Οι Αριστεροί – και οι φιλελέφτ – δεν θέλουν “επετείους” που σφυρηλατούν την εθνική ταυτότητα. Γι’ αυτό τις αποδομούν συστηματικά.
Και – ειδικά οι Αριστεροί – επιλέγουν να γιορτάζουν τις “δικές τους”, επετείους που, όμως, συχνά λειτουργούν διχαστικά για την κοινωνία.
Το “Πολυτεχνείο” κάποτε λειτουργούσε “ενωτικά” στην Ελλάδα. Ήταν τα πρώτα χρόνια μετά των πτώση της δικτατορίας. Όπου ένας λαός, ο οποίος ΔΕΝ αντιστάθηκε κατά της χούντας, ξέπλενε κάθε χρόνο τις τύψεις του συμμετέχοντας στην επέτειο της ΜΟΝΑΔΙΚΗΣ μεγάλης αντιστασιακής ενέργειας.
Από ένα σημείο και πέρα, όμως, η Αριστερά το καπέλωσε και λειτούργησε διχαστικά. Ως σύμβολο υπεροχής της “αντιστασιακής Αριστεράς” σε βάρος της Δεξιάς.
Και στη συνέχεια, ως σύμβολο της “επερχόμενης εξέγερσης”, κατά του αστικού καθεστώτος, που “συμβολικά απεικονίζεται” με (καθόλου “συμβολικά”, ωστόσο) ετήσια σπασίματα, έκτροπα και βανδαλισμούς στο κέντρο της πόλης.
Το Πολυτεχνείο είναι πια – αντίθετα από τις υπόλοιπες εθνικές επετείους – βαθιά διχαστικό!
Είναι μια ετήσια, επετειακά επαναλαμβανόμενη “Πρόκληση”:
—Συμβολική Πρόκληση κατά του ίδιου του γεγονότος!
Οι εξεγερμένοι ανέμιζαν την Ελληνική σημαία. Κι αυτή τη σημαία την καίνε κάθε χρόνο!
—Ιστορική Πρόκληση κατά της ίδιας τότε νεανικής εξέγερσης: Η Συντονιστική του Πολυτεχνείου διακήρυξε ότι αγωνιζόταν για “Εθνική Ανεξαρτησία και Λαϊκή Κυριαρχία”! Και επιμένουν να τη γιορτάζουν τώρα, όσοι θεωρούν τα έθνη “ξεπερασμένα” και τη δημοκρατία “φενάκη”…
–Είναι και θρασεία Πρόκληση – γιατί “γιορτάζουν” το Πολυτεχνείο σήμερα, όσοι τότε, όχι απλώς δεν συμμετείχαν, αλλά το κατήγγελλαν ως “έργο προβοκατόρων”!
Αυτή η συνεχής – και ετησίως επαναλαμβανομένη – Πρόκληση πρέπει να τελειώσει…
Δεν είναι μόνο ότι πρέπει να αναβληθεί φέτος, λόγω πανδημίας.
Πρέπει να καταργηθεί! Οριστικά…
Η Ελλάδα θα αποκτήσει σύγχρονη δημοκρατία, όταν μάθει να τιμά τα σύμβολα της κοινωνικής της συνοχής – και να περιθωριοποιεί τις προκλήσεις.
(Όπως κάνουν όλες οι σύγχρονες δημοκρατίες.)
